مرضيه هاشمي
و حقوق بشر امريكايي
سيدجلال ساداتيان، ديپلمات| برخي كشورها هرگز مدعي اجراي حقوق بشر در خاك خود نبوده‌اند. نه اينكه الزما حقوق بشر به معناي واقعي كلمه در اين كشورها اجرا نشود يا «نبايد‌هايي» در اين زمينه وجود داشته باشد بلكه منظور از اين سخن آن است كه برخي كشورها در زمينه حقوق بشر ادعايي ندارند و سيستم حكومت‌شان به گونه‌اي است كه انتظاري از آنها براي پايبندي به حقوق بشر وجود ندارد. اين موضوع اما در مورد كشورهاي غربي به ويژه امريكا كه خود را از مدعيان و متوليان حقوق بشر مي‌دانند، صادق نيست.
كشورهاي اروپايي و امريكايي پس از جنگ جهاني دوم طي پيماني جمعي سازمان ملل را ايجاد كرده و منشوري تدوين كردند تا به منزله قانون اساسي جهاني براي همه كشورهاي دنيا در راستاي توجه به حقوق «بشر» فارغ از جنسيت، نژاد، زبان، دين و... باشد. همچنين كشورهاي غربي ذيل سازمان ملل، نهادها و سازمان‌هاي مختلفي ايجاد كردند تا در ابعاد متنوع و متفاوتي بتوانند زندگي مردم را متحول و نقاط ضعف‌هاي جهاني را بررسي كرده و در راستاي برطرف كردن آنها گام بردارند. مساله حقوق بشر از موارد مهمي بود كه مورد توجه كشورهاي غربي قرار داشت و تحقق آن از اهداف مهم تشكيل سازمان ملل و سازمان‌ها و نهادهاي بين‌المللي زيرمجموعه آن بود. در همين راستا نمايندگاني هم به كشورهاي مختلف فرستاده مي‌شود تا نحوه اجراي قوانين هر كشور در چارچوب‌هاي حقوق بشري جهاني مورد بررسي قرار گيرد.
اين بازرسان بارها مسائل حقوق بشري ايران را زير نظر گرفته، رصد كرده و اتفاقا گزارش‌هاي زيادي عليه حكومت ايران منتشر كرده‌اند، گزارش‌هايي كه اغلب حاكي از آن بوده حقوق بشر در ايران از سوي حاكمت نقض مي‌شود. اين گزارش‌ها همواره عاملي براي افزايش فشارهاي حقوق بشري جهاني عليه ايران بوده در حالي كه بارها مشخص شده اين كشورها خود متولي نقض حقوق بشر هستند.
اين موضوع بار ديگر در جريان بازداشت خانم مرضيه هاشمي، خبرنگار پرس‌تي‌وي عيان شد. مدعيان حقوق بشر يك خبرنگار را كه براي ملاقات با فرزندش به امريكا سفر كرده بود بي‌دليل بازداشت كردند. كشورهاي غربي كه اغلب مدعي‌اند تا كسي جرمي مرتكب نشده نبايد بازداشت شود و معتقدند در كشورهاي‌شان بر اين موضوع پافشاري مي‌كنند، دست به بازداشت بي‌دليل يك خبرنگار زدند. اين بازداشت نشان داد كه حقوق بشر غربي نمايشي بيش نيست و ضمانت اجرايي ندارد چراكه مرضيه هاشمي مرتكب جرمي نشده بود. حتي اگر متن و محتوايي كه اين خانم خبرنگار در برنامه‌هاي پرس‌تي‌وي قرائت و توليد كرده مورد پسند مسوولان قضايي ايالات متحده امريكا نيست، باز هم جرمي از سوي او سر نزده و نبايد بازخواست شود. در همين راستا دستگاه قضايي امريكا بايد صراحتا اعلام كند كه مرضيه هاشمي به چه جرمي و توسط كدام نهاد مستقل قضايي مورد بازخواست قرار گرفته است.
البته روز گذشته دادگاهي براي رسيدگي به آنچه جرايم اين خبرنگار عنوان شده، برگزار شد اما آنچه اهميت دارد اين است كه چرا از بدو امر و هنگام ورود به خاك امريكا در فرودگاه برخوردي نادرست با اين خبرنگار انجام شده است؟ اين درحالي است كه پس از بازداشت نيز رفتاري غيرقانوني و فراتر از آن غيرانساني در قبال اين خبرنگار صورت گرفته است. مسائلي همچون كشيدن روسري از سر او يا اصرار مسوولان زندان به اين خبرنگار مسلمان براي تغذيه از گوشت حرام با چهره حقوق بشري كه كشورهاي غربي از خود ساخته‌اند، منافات دارد.
هر چند احتمالا پاسخ مسوولان قضايي امريكا اين خواهد بود كه افراد خودسر اقدام به اين تخلفات آشكار كرده‌اند و اين طور كه پيداست، افراد خودسر در امريكا و ديگر كشورها هم وجود دارند با اين حال همچنان اين پرسش مطرح مي‌شود كه آيا اين رفتارها قابل توجيه است؟ به هر حال اين خانم خبرنگار، فردي مسلمان است و طبيعتا همچون باقي مسلمانان مي‌تواند با حجاب عكس بگيرد. آيا ديگر مسلمانان نيز براي عكس پاسپورت مجبور به كشف حجاب مي‌شوند؟! رفتارهايي كه در مورد مرضيه هاشمي اتفاق افتاده مشخص مي‌كند كه بغض و كينه و عداوت خاصي عليه اين خبرنگار صورت گرفته كه منجر به بروز اين اقدامات خلاف قانون و حقوق بشر شده است.