آغازين روزهاي سال‌نو همراه با رويدادهاي فرهنگي بزرگ و كوچك بود؛ خبرهايي كه اغلب در ميان شور و اشتياق جشن نوروز كمتر به گوش مخاطبان رسيد. در گزارش پيش رو نگاهي اجمالي داريم به مهم‌ترين اتفاقات از جنس فرهنگ و هنر.
ادبيات داستاني سال گذشته به روايت اصغري
معمولا با ورود به سال جديد سعي مي‌شود كه خوب و بدهاي فرهنگي سال گذشته مورد ارزيابي قرار گيرد و كارشناسان درحوزه‌هاي مختلف در اين باره به اظهارنظر مي‌پردازند. سال گذشته در زمينه ادبيات داستاني اتفاقات ريز و درشتي افتاد و «حسن اصغري» نويسنده و پژوهشگر حوزه ادبيات داستاني هم در اين باره به اظهارنظر پرداخت. اصغري ضمن اشاره به اين موضوع كه آينده ادبيات داستاني اميدوار‌كننده است گفته كه خوشحال است جوانان حضور پررنگي در اين زمينه دارند و كتاب‌هاي خوبي عرضه مي‌كنند. اصغري كه سال‌هاست در ادبيات داستاني كشور فعال است اظهار اميدواري كرده كه سال جديد توام با موفقيت‌هاي بيشتر براي اهالي ادبيات داستاني باشد و مشكلاتي از قبيل گراني و كمبود كاغذ براي هميشه رفع شود. حسن اصغري درباره ترجمه‌هاي داستان در سال گذشته هم نظر موافقي دارد و اغلب آنها را كارهاي خوب و داراي ارزش خواندن معرفي كرده است.
درباره سريال نوروزي نظر سنجي نشده
صدا و سيما هرساله برنامه‌هايي براي پركردن وقت آزاد تماشاگرانش دارد. برنامه‌هايي كه اغلب به جهت سرگرمي ساخته مي‌شوند و داراي موضوعاتي آسان‌ياب هستند. سريالي كه امسال به كارگرداني «سعيد آقاخاني» درحال پخش است تلاش دارد سويه‌اي ديگر از فرهنگ و آداب رسوم نقطه‌اي خاص از كشورمان را تبليغ و معرفي كند. گرچه سريال «نون.خ» مانند سريال «پايتخت» يخش نگرفته اما تهيه‌كننده اين سريال گفته است كه با ساختن اين سريال هرگز به كمرنگ كردن سريال‌هاي ديگر در ايام نوروز فكر نشده و لذت بردن تماشاگر مهم‌ترين هدف بوده است. اين تهيه‌كننده اضافه‌كرده كه هنوز نظرسنجي مردمي درباره توفيق يا عدم توفيق اين سريال انجام نشده؛ ظاهرا صدا و سيما قصد دارد با ساختن بيشتر برنامه‌هاي طنز از قبيل سريال‌هاي نوروزي و برنامه‌هايي چون «خندوانه»، «دورهمي» و... ريزش مخاطب دراين سال‌ها را جبران كند.
همدردي فرهنگي با سيل‌زدگان
نخستين روزهاي سال‌نو با تمام نشاط بهاري كه داشت، حاوي خبرهايي تلخ هم بود. منظور جاري شدن سيل در برخي نقاط كشوراست. حادثه‌اي غافلگير‌كننده كه متاسفانه لذت سال نو را به كام‌مان تلخ كرد. در كنار ابراز همدردي‌ها و كمك‌هاي انسان‌دوستانه اقشار مختلف مردم، هنرمندان هم سعي كردند به نوبه خود، بار اين مشكل بزرگ را از دوش مردم سيل‌زده بردارند. يكي از اقدامات جالب در اين زمينه برنامه‌ريزي و اجراي طرح امداد «پيك اميد» بود كه تلاش داشت لوازم سرگرمي، لوازم‌التحرير و كتاب را در ميان كودكان سيل‌زده توزيع كند. اين برنامه به همت كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان برگزار شد و در چند روز گذشته مربيان كتابخانه‌هاي سيار كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان از استان‌هاي تهران، اردبيل، كرمانشاه، مازندران، خراسان شمالي و سمنان با حضور در مناطق سيل‌زده استان گلستان تلاش كردند با اجراي فعاليت‌هاي فرهنگي - هنري و برنامه‌هاي شاد، حال و هواي بچه‌هاي سيل‌زده را تغيير دهند.
درگذشت مهرداد صدري
درنخستين روزهاي سال نو، خبري مبني بر درگذشت يكي از بزرگان نقاشي و گرافيك كشور منتشر شد. اين خبر درباره استاد «مهرداد صدري» بود. هنرمندي شناخته شده كه آثارش در سال گذشته در محل گالري سنترآرت به نمايش درآمد و مورد توجه قرار گرفت. استاد صدري، متولد سال 1323 تهران در شهر وين اتريش از دنيا رفت. گفتني است كه آثار آنلاين اين هنرمند چند دوره در حراج تهران به فروش رسيده بود. رايزن فرهنگي ايران در كشور اتريش، در پيامي كوتاه نوشته كه درگذشت استاد ارجمند جناب آقاي دكتر مهرداد صدري، بهاري تلخ را در عرصه فرهنگ و هنر كشورمان رقم زد. دكتر صدري در طول دوره زندگي پر بار خود با سبك‌خاص هنري، آثار بسياري خلق كرد كه اعتلا و سربلندي نام ايران را در مهم‌ترين نمايشگاه‌هاي دنيا موجب گرديد. اينجانب ضايعه فقدان آن هنرمند گرانمايه را به جنابعالي به عنوان حامي و همراه دائمي آن استاد در زندگي شخصي و هنري، همچنين به فرزندان آن مرحوم و جامعه هنري ايران عزيز تسليت مي‌گويم.
روحش قرين رحمت الهي، و يادش گرامي باد.»
ماجراي سانسور يك فيلم ايراني
تهيه‌كننده فيلم سينمايي«خجالت نكش» كه در ايام تعطيلات نوروز از يكي ازشبكه‌هاي تلويزيوني پخش‌شد، شديدا به سانسور بخش‌هايي از اين فيلم اعتراض كرده. اين تهيه‌كننده پرسيده است كه اگر اين فيلم داراي مواردي غيراخلاقي است، اصولا چرا بايد براي پخش از تلويزيون انتخاب شود؟ او اضافه كرده كه مميزان تلويزيون نگران هر چيزي كه باشند قطعا نگران حركت‌هاي مردمي، فرهنگ و مردم اين سرزمين نيستند چون نسخه اصلي اين فيلم در حال پخش است و هيچ اتفاقي هم نيفتاده است. او گفته كه آنها (مميزان) نگران يك عده خاص هستند بنابراين دغدغه مردم را در تصميم‌گيري‌ها لحاظ نمي‌كنند.
نويسنده خوش‌شانس برنده يك جايزه خوب
يكي از اتفاقات فرهنگي مهمي كه در اولين روزهاي سال نو رخ داد، برگزاري مراسم اهداي جايزه «استريدليندگرن» در شهر استكهلم سوئد بود. اين جايزه كه امسال در رديف نامزدهايش نام چند نويسنده ايراني هم ديده مي‌شد به نويسنده‌اي از كشور بلژيك رسيد.«بارت پويارت» تاكنون نگارش بيش از ۵۰ عنوان كتاب از جمله كتاب‌هاي مصور و شعر را در كارنامه دارد و در زمينه فيلمنامه‌نويسي و نمايشنامه‌نويسي كودك و نوجوان در حوزه تلويزيون و تئاتر نيز فعال است و آثارش در بيش از ۲۰ كشور ترجمه شده‌اند. اضافه مي‌شود كه فرهاد حسن‌زاده، جمشيد خانيان و هوشنگ مرادي كرماني امسال به عنوان نامزدهاي ايراني جايزه «آستريد ليندگرن» معرفي شده بودند.
شجريان و تلويزيون
در يكي از روزهاي آغازين سال نو، ظاهرا مستندي درباره محمدرضا شجريان، خواننده پرآوازه ايراني از يكي ازشبكه‌هاي داخلي پخش شده كه به مذاق علاقه‌مندان به استاد خوش نيامده است. بسياري از موسيقي‌دوستان در فضاي مجازي، اين مستند را كاري تخريبي ارزيابي كرده‌اند. مستندي كه قصد داشته محبوبيت اين چهره فرهنگي را در نزد عموم خدشه‌دار كند. اعتراضات به مستند «از سپيده تا فرياد» كه از شبكه مستند پخش شده هنوز هم ادامه دارد. يكي از معترضان به پخش اين برنامه گفته است كه اگر جاي شما بودم، پول اين مستند تبليغاتي را از حاميان اين خواننده معروف مي‌گرفتم! و نيز اگر بخواهم به ادبيات دوستان اين شبكه سخن بگويم، عرض مي‌كنم بگرديد و نفوذي‌هايي كه خط دادند و اين مستند را روانه آنتن شبكه افق كردند و شجريان را بعد از چندين سال بايكوت، احيا كردند، پيدا كنيد.
درگذشت يك شاعر
يكي از خبرهايي كه در ايام تعطيلات نوروز آن گونه كه بايد و شايد به گوش مخاطبان نرسيد، خبر درگذشت يكي از شاعران و پژوهشگران جنوبي بود. «دكتر حسين جلال‌پور» شاعر و اديب بوشهري و مصحح و گردآورنده ديوان محمدخان دشتي، متاسفانه طي يك سانحه رانندگي در محور جاشك - خورموج در استان بوشهر جان خود را از دست داد.جلال‌پور اهل شهر گناوه بوده و مجموعه غزل «كلاغِ بعد از باغ»، و تصحيح‌هايي چون «ديوان محمدخان دشتي»، «ديوان خواجوي كرماني»، خواجوي كرماني، مثنوي «گل و نوروز» خواجوي كرماني، مثنوي «گوهرنامه» خواجوي كرماني، تصحيح مثنوي «كمال‌نامه» خواجوي كرماني و ... را در كارنامه خود دارد.
كمك كلهر به سيل‌زدگان
كيهان كلهر كه قرار است به زودي كنسرتي را در تهران برگزار كند اعلام كرده كه بخشي از درآمدش را به سيل‌زدگان اختصاص مي‌دهد. او در صفحه اينستاگرامش اعلام كرده كه بخشي از درآمد حاصل از كنسرت‌هاي پيش رو صرف ياري رساندن به هم‌ميهنان گلستاني مي‌شود. او نوشته كه شما عزيزاني كه يك ماه پيش بليت كنسرت‌ها را تهيه كرديد پيشاپيش در اين كمك‌رساني سهيم هستيد.
كتابي از نويسنده كردعراقي
انتشارات ثالت در ايام تعطيلات نوروز، مجموعه داستاني از «فرهاد پيربال» را وارد بازار كتاب كرد. اين كتاب گزيده‌اي از كارهاي اين نويسنده است كه كارهاي نخستين تا كارهاي كنوني او را در بر مي‌گيرد. اين مجموعه شامل كارهايي از شروع نويسندگي فرهاد پيربال (از سال ۱۹۷۹ يا ۱۳۵۷ كه براي اولين‌بار داستان‌هايش در مطبوعات چاپ شده است) تا داستان‌هايي كه در اواخر دهه ۹۰ ميلادي نوشته و چاپ كرده است. مجموعه «حاشيه‌نشين‌هاي اروپا» حاوي داستان‌هاي فرميك، رئاليستي و سوررئال و پست مدرن است. فضاي جنگ عراق و ايران، ستمگري حكومت بعث و فشار زيادي كه به سربازان و جوانان كردي كه براي اين رژيم نمي‌جنگيدند و عليه حكومت بعث بودند از ويژگي‌هاي داستان‌هاي اين مجموعه است. گفتني است كه حق انحصاري انتشار آثار پيربال به نشر ثالث واگذار شده است.
خبر خوب براي علاقه‌مندان به تئاتر
نمايش « اثر پرتوهاي گاما بر گل‌هاي هميشه بهار» به كارگرداني مهتاب نصيرپور اجراي خود را در روزهاي آغازين سال نو در تماشاخانه سپند آغاز كرده است. اين نمايش نوشته پل‌زيندل است كه بر اساس زندگي يك خانواده فقير در دهه 50 ميلادي نوشته شده. مهتاب نصيرپور، بازيگر باسابقه تئاتر و سينما كه سال گذشته با نمايش «ليلا و چند مسافر ديگر» به كارگرداني محمد رحمانيان روي صحنه بود، تا پانزدهم ارديبهشت‌ماه ميزبان تماشاگرانش در اين تماشاخانه است.
تعطيلات نوروز و درخشش در كريستيز
روزهاي آغازين سال نو، روزهايي خوب براي هنرمندان ايراني در حراج كريستيز هم بود. گفته مي‌شود كه آثار ايراني در اين دوره از حراج به مرز مبلغ 155 هزار دلار رسيده است كه 31 درصد از كل فروش اين رويداد فرهنگي است. اين دوره از حراج كريستيز با عنوان «هنر مدرن و معاصر خاورميانه» عصر سوم فروردين ماه با عرضه ۸۵ اثر از هنرمندان ايران، لبنان، عراق، سوريه، مصر، امارات، عربستان، فلسطين، الجزاير و عمان در هتل الجميرا دوبي برگزار شد. در اين دوره ۱۹ اثر از ۱۳ هنرمند ايراني شامل حسين زنده‌رودي، علي شيرازي، محمد احصايي، پرويز تناولي، منوچهر يكتايي، بهمن محصص، ماركو گريگوريان، رضا درخشاني، فرهاد مشيري، ساسان بهنام بختيار، ركني حائري‌زاده، شيرين علي‌آبادي و رضا آرامش چكش خورد.