سياست خارجي تركيه
شتاب اردوغان و داوداوغلو براي تحقق «وحدت اسلامي» در خوشامدگويي به بهار عربي در سال 2011 آشكارتر شد. تركها شتابزده عمل كردند يا محاسبات سياسيشان آنها را به حمايت از «بهار عربي» كشاند، جاي تامل و دقت دارد. اسلامگرايان تركيه به بهار عربي به عنوان نيروي آزادكننده نگريستند. آنها بدون اينكه به سخنان اوباما در دانشگاه قاهره توجه جدي بكنند به شورش و اعتراض جوانان مصري در ميدان تحرير به عنوان تقاضا براي آزادي و دموكراسي نگاه كردند. داوداوغلو در سال2011 با حمايت از بهار عربي نوشت: «اين رخدادها طبيعي و بخشي از واكنش و ماهيت تاريخ است.» او بهار عربي را بازگشت خاورميانه به مسير طبيعياش تعبير ميكرد. مسير طبيعي به اين معنا بود كه بخشهايي از خاك عراق و سوريه به تركيه دوباره منضم شوند. اردوغان با نيروهاي مورد حمايت خود در جريانهاي نبرد بر سر حلب پيام داد كه به زودي او نمازجمعه را در حلب برگزار خواهد كرد. تكيه ژئوپولتيك اردوغان و داوداوغلو بر سرموصل بود. در واقع جدايي مناطقي مانند موصل، كركوك، حلب و برخي از مناطق ديگر در سالهاي 1920تا1930 ميلادي از تركيه، در اثر خيانت سياستمداران وقت تركيه، صورت گرفت. تركها همواره نسبت به موصل و حلب نگاه نوستالژيك داشتند و اين مناطق را حق طبيعي خود ميدانستند؛ از اينرو تركيه براي به دست آوردن اين حق طبيعي خود با شدت تمام در طرح براندازي بشار اسد با امريكا همدست شد بلكه به سهم خود از اين خوان گسترده برسد، اما...
جدا از چرخشها در نگاه سياسي و نظامي به خاورميانه، تركيه روابط اقتصادياش را نيز با كشورهاي مسلمان افزايش داده است. حجم تجارت تركيه با كشورهاي مسلمان از 8.4 ميليارد دلار در سال 2002 به 69 ميليارد در سال 2018 افزايش يافته است. افزايش مبادلات تجاري تركيه نيز با ايران طي سالهاي اخير رشد چشمگيري داشته است.
تركها در تحقق انديشه وحدت اسلامي از نوع عثماني از طريق اقتصاد و فرهنگ بهشدت در تلاشند. البته اين رويكرد تركيه به نفع همكاريهاي مشترك با ساير كشورهاي مسلمان از جمله ايران است. از منظر سياسي انديشه وحدت اسلامي اردوغاني چون با تكيه بر محوريت سياسي و نظامي آنكارا و بازگشت برخي سرزمينها مانند موصل و حلب است، پيشرفتي ندارد و حتي نقش سنتي سياسي و نظامي تركيه را دچار تزلزل ميكند. تركيه در موضوعاتي مانند فلسطين و مسلمانان بالكان ميتواند نقشهاي بهتري را در ايجاد جبهه مشترك با ايران، قطر و حتي پاكستان ايفا كند. كمك به تثبيت سياسي و نظامي حكومت مركزي در سوريه مسلما در كوتاهمدت و درازمدت به نفع صلح و امنيت هم در مرزهاي تركيه و هم در مرزهاي سوريه است.