گروه ديپلماسي
ايالات متحده امريكا همچنان سياست اعلامي و اعمالي فشار حداكثري بر ايران را دنبال مي‌كند و همزمان مشتاق مذاكره با ايران است. دو سال و نيم پس از حضور دونالد ترامپ در راس قدرت در كاخ سفيد، هنوز مشخص نيست كه انتظار واشنگتن از خروج از برجام، بازگرداندن تحريم‌هاي هسته‌اي و انتخاب سياست فشار حداكثري عليه ايران چيست. دونالد ترامپ مي‌گويد به دنبال تغيير نظام در ايران نيست و وزير خارجه او نيز اين جملات را هر از چندگاهي تكرار مي‌كند اما همزمان ادعا مي‌كند خواهان گفت‌وگو با مردم ايران است تا به آنها بگويد كه رهبران‌شان چه بر سرشان آورده‌اند! كاخ سفيد در دو ماه اخير بازي رسانه‌اي جديدي را با محمدجواد ظريف آغاز كرده است. قريب به يك ماه پيش بود كه وزارت خزانه‌داري امريكا اعلام كرد به زودي نام محمدجواد ظريف در ليست تحريم قرار مي‌گيرد كه البته اين اتفاق تاكنون رخ نداده است. پس از آن همزمان با حضور محمدجواد ظريف در نيويورك در اقدامي بي‌سابقه ميزان دسترسي‌هاي وي محدود شده و گفته شد كه هيات ايراني اجازه دارد صرفا ميان سه ساختماني كه به ماموريت ايران در سازمان ملل اختصاص دارد، رفت و آمد داشته باشند. محمدجواد ظريف در پاسخ به اين اقدام اعلام كرد كه در دوره جواني و حين ماموريت در دفتر ايران در سازمان ملل به اندازه كافي نيويورك را گشته و نيازي به رفت و آمد بيشتر در اين شهر ندارد. با اين همه خشم دولت ترامپ از گفت‌وگوهاي بي‌شمار رسانه‌هاي امريكايي با همتاي ايراني همچنان فروكش نكرده است چنان كه پمپئو روز گذشته ادعا كرد وزير خارجه ايران به رسانه‌ها دروغ مي‌گويد.
براساس ترجمه خبرگزاري فارس، مايك پمپئو در «باشگاه اقتصادي واشنگتن» مدعي شد كه تحريم‌هاي يك‌جانبه كشورش عليه ايران اثرگذار بوده است. او گفت: هنگام آغاز تحريم‌ها عليه ايران برخي از كارشناسان معتقد بوده‌اند كه تحريم‌هاي امريكا به تنهايي عليه ايران اثرگذار نخواهند بود اما مشخص شد كه چنين نيست و تحريم‌هاي امريكا به تنهايي كارساز بوده‌اند. او ادعا كرد: اين تحريم‌ها توانسته‌اند 95 درصد از فروش نفت‌خام توسط ايران را كاهش دهند.
پمپئو در بخش ديگري از اظهاراتش در واكنش به گزارش‌هايي كه از اختلافات ميان امريكا و متحدان اين كشور در خصوص ايران خبر مي‌دهند، مدعي شد امريكا در حال همكاري با انگليس براي حل و فصل مسائل مربوط به توقيف نفتكش تحت پرچم انگليس از سوي ايران است. او گفت دو كشور در حال بررسي ساز و كاري براي جلوگيري از توقيف كشتي‌ها توسط ايران هستند.
وزير خارجه امريكا در پاسخ به سوال مجري برنامه مبني بر اينكه آيا امريكا تعهدي به باز نگاه داشتن تنگه هرمز دارد، گفت: «ما آن را باز نگه خواهيم داشت. ما يك برنامه امنيت دريايي راه‌اندازي مي‌كنيم. همه كشورهايي كه در بازماندن آن تنگه منافع دارند در اين برنامه مشاركت خواهند كرد.»
اين اظهارات پمپئو در حالي مطرح شده كه در روزهاي گذشته «دونالد ترامپ»، رييس‌جمهور امريكا مسووليت باز نگاه داشتن تنگه هرمز را متوجه كشورهايي دانسته كه بيشترين نفتكش‌ها را از اين تنگه عبور مي‌دهند و ادعا كرده بود كه لزومي ندارد واشنگتن براي عبور و مرور نفتكش‌هاي ژاپني و سعودي هزينه كند در حالي كه امريكا نياز آنچناني به تامين امنيت در تنگه هرمز ندارد.
پمپئو در پاسخ به اين سوال كه آيا امريكا برنامه‌اي براي حمايت از عبور و مرور ساير كشورها از جمله انگليس دارد يا خير، گفت: «با انگليسي‌ها همكاري مي‌كنيم تا راه‌حلي پيدا كنيم كه اين اتفاق مجددا تكرار نشود و بازدارندگي ايجاد كنيم.» وزير امور خارجه امريكا در ادامه در پاسخ به سوال مجري برنامه مبني بر اينكه آيا وزارت امور خارجه تحت امر او هنگام حضور «محمدجواد ظريف»، وزير امور خارجه ايران در امريكا گفت‌وگويي چه به صورت مستقيم چه به صورت غيرمستقيم با او داشته است، گفت: «هيچ گفت‌وگويي نداشتيم.»
پمپئو در ادامه محمدجواد ظريف را به «دروغگويي» متهم كرد و گفت كه رسانه‌هاي امريكايي با وجود اين تصميم گرفته‌اند تريبون در اختيار او قرار دهند.
پمپئو در حالي وزير خارجه ايران را به دروغگويي متهم مي‌كند كه خود وزير كابينه رييس‌جمهوري است كه رسانه‌هاي امريكايي چون واشنگتن پست بخش ويژه‌اي را براي گزارش دروغ‌هاي وي در يك سال گذشته تعريف كرده‌اند.پمپئو گفت: «بي‌صبرانه منتظر فرصتي هستم كه با مردم ايران صادقانه صحبت كنم و به آنها بگويم كه در داخل كشورشان چه مي‌گذرد، اما آنها (مسوولان ايران) تا به حال اين پيشنهاد من را نپذيرفته‌اند.»
پمپئو در ادامه اظهاراتش ايران را «اصلي‌ترين حامي دولتي تروريسم» توصيف كرد و گفت: «ما در اين درباره بسيار نگرانيم. راهبرد انتخابي ما عقبگرد از وضعيتي بود كه دولت سابق [امريكا] ايجاد كرده بود.» او گفت كه دولت فعلي امريكا درصدد است كه منابع مالي ايران را كاهش دهد. او در پاسخ به سوالي درباره اينكه چه چشم‌اندازي براي حصول توافقي بهتر با ايران دارد و چنين توافقي كي حاصل خواهد شد، گفت: «زمان نمي‌توانم ارايه دهم. در كار من، دادن چارچوب زماني كاري عبث است.»
هشدار امريكا درباره اينستكس
پيش از اين اظهارات وزير خارجه امريكا، واشنگتن اگزمينر در گزارشي نوشت: مقامات امريكايي به كشورهاي اروپايي درباره مبادله نفت ايران در قالب مكانيسم اينستكس هشدار دادند. امريكا اعلام كرده است كه فقط مبادله دارو و غذا با اين كانال مالي نقض تحريم‌هاي ايران محسوب نمي‌شود. اما مواضع اخير اروپايي‌ها در زمينه توسعه دادن اين مكانيسم به صادرات نفت ايران استراتژي امريكا براي فشار حداكثري بر ايران را تضعيف خواهد كرد و به همين دليل تحولات هفته‌هاي اخير حساسيت امريكايي‌ها را برانگيخته است. يك مقام ارشد دولتي امريكا به واشنگتن اگزمينر گفته است كه وزارت خزانه‌داري طي يك نامه به هيات اجرايي اينستكس، نارضايتي كامل واشنگتن از ايجاد چنين مكانيسمي را اعلام كرده است. اگر چه سه كشور اروپايي معتقدند كه اين مكانيسم براي كالاهاي بشردوستانه اجرايي شده است اما مقامات امريكايي در شفافيت عملكرد اين سيستم ترديد دارند.
يك مقام ديگر امريكايي در اين باره گفت: «نيازي به اينستكس نيست. تجارت كالاهاي بشردوستانه تحريم نيست و كشورهايي كه بخواهند با ايران در اين زمينه تجارت كنند، مشكلي ندارند. بنابراين ما هرگز احساس نمي‌كنيم كه اصلا اين ساز و كار نياز باشد.به گزارش «اعتماد» مقام‌هاي امريكايي در حالي ادعا مي‌كنند مواد غذايي و دارو تحريم نيست كه در تازه‌ترين مورد آن، برزيل به بهانه تحريم‌هاي يك‌جانبه امريكا سوخت‌رساني به كشتي حامل غلات براي ايران را ممنوع كرده بود.