رييس جامعه اطلاعاتي امريكا كنارهگيري كرد
پاكسازي ترامپ
ميثم سليماني
مجموعه شرايط در دولت امريكا نشان ميدهد كه دونالد ترامپ در حال يك پاكسازي جدي است. همه در دولت يا بايد با او باشند يا كلا نباشند. بنا نيست هيچ كس ساز مخالفي در برابر رييسجمهور باشد. روزهاي حساسي پيش رو است و دونالد ترامپ نميخواهد در اين روزهاي منتهي به انتخابات سال 2020 كسي از پشت به او خنجر بزند. آخرين قرباني اين جريان دني كوتز، رييس مركز اطلاعات ملي امريكا بود كه در نهايت استعفاي خود را تقديم رييسجمهور كرد. دونالد ترامپ اين خبر را رسما در توييتر خود اعلام كرد تا خروج دني كوتز تنشهاي دولت با جامعه اطلاعاتي امريكا را افزايش دهد. گفته ميشود دني كوتز يك بار ديگر استعفاي خود را در تاريخ 15 آگوست 2019 ارايه داده بود كه به نظر ميرسد ترامپ براي پذيرش آن دست نگه داشته بود.
اما بلافاصله پس از انتشار خبر استعفا مشخص شد جان راتكليف، نماينده جمهوريخواه تگزاس در كميته اطلاعاتي مجلس نمايندگان براي جايگزيني كوتز معرفي شده است. راتكليف هفته گذشته در جريان گزارش رابرت مولر، بازپرس پرونده دخالت روسيه در انتخابات رياستجمهوري سال 2016 سوالات بسيار تندي را از مولر در حمايت از ترامپ پرسيد و به نظر ميرسد او حالا مزد كار خود در كميته را گرفته است. ترامپ نيز در توييتر خود نوشت از دني براي خدمات عالي كه به كشور ارايه داد تشكر ميكنم و به زودي مدير جديد تعيين ميشود.
سايت آكسيوس از مدتها قبل گزارش كنارهگيري كوتز را ارايه داد كه حالا به حقيقت پيوست. دني كوتز پيش از رسيدن به سمت رييس مركز اطلاعات ملي امريكا، سناتور جمهوريخواه اينديانا در سناي امريكا بود. او در نهايت از روز 16 ماه مارس 2017 كار خود را آغاز كرد. كوتز هرچند چهرهاي جمهوريخواه و منصوب ترامپ بود اما واقعيت آن است كه او رويهاي مستقل را نسبت به كاخ سفيد دنبال ميكرد. او كار بسيار سختي داشت چرا كه در موقعيت حساس ديدگاههاي مجموعه دستگاههاي اطلاعاتي كه زير نظر او كار ميكردند را به دولت و شخص دونالد ترامپ ارايه ميداد در صورتي كه شايد ترامپ علاقهاي به شنيدن هيچ يك از تحليلهاي اطلاعاتي كه مورد پسند او نبود نداشت. او عملا خود را سپري ميان دستگاههاي اطلاعاتي و ترامپ كرده بود، چراكه توصيههاي اين دستگاهها توسط ترامپ ناديده گرفته ميشد. اصليترين برآورد اطلاعاتي كه مجموعه دستگاههاي امنيتي و اطلاعاتي در امريكا داشتند و ترامپ دوست نداشت آن را قبول كند مربوط به دخالت روسيه در انتخابات امريكا بود. تمام دستگاههاي اطلاعاتي بر اين باور بودند كه روسيه در انتخابات رياستجمهوري سال 2016 مداخله كرده اما ترامپ علاقهاي به شنيدن اين موضوع نداشت و حتي در اين زمينه به پوتين رييسجمهور روسيه بيش از دستگاههاي اطلاعاتي امريكا باور داشت.
كوتز در نامه استعفاي خود به رييسجمهور نيز نوشت: من در طول دوره مديريتم تلاش كردم كه توانايي لازم براي محافظت از كشور در برابر كساني كه قصد آسيب به كشور را دارند، ايجاد شود. او كه اكنون 76 سال سن دارد در نامه خود نوشت من فكر ميكنم زمان براي رفتن به فصل بعدي زندگي من فرا رسيده است. بسياري بر اين عقيده هستند كه هر چند كوتز فردي جمهوريخواه بود اما در مسائل جامعه اطلاعاتي كاملا فراحزبي عمل ميكرد؛ موضوعي كه اين روزها در سياست امريكا كمتر ديده ميشود. او رهبري توانا و قدرتمند بود. او توانسته بود تهديدهاي امريكا را در بالاترين سطح كشور مطرح و آنها را تبديل به موضوع اصلي كشور كند و همچنين توانسته بود هماهنگي مناسبي را بين دستگاههاي زيرمجموعه خود ايجاد كند. اين سخنان را تعدادي از مقامهاي سابق اطلاعاتي در خصوص كوتز به سيانان گفتهاند.
با اين حال مجموعه شواهد نشان ميدهد كه كوتز و رييسجمهور هيچگاه روابط شخصي خوبي با يكديگر نداشتند. حتي برخي منابع عنوان كردند كه ترامپ بارها قصد اخراج او را داشته اما در نهايت اطرافيان او را متقاعد ميكردند كه اين اقدام صورت نگيرد. ويليام بار، دادستان كل بريتانيا در ماه مه طي دستوري عنوان كرد كه نقش دستگاههاي اطلاعاتي در جريان پرونده دخالت روسيه در انتخابات امريكا مورد بررسي قرار گيرد. اما در آن زمان كوتز گفت كه بار اطلاعات كامل در اين زمينه را دارد و لازم نيست به بررسي اطلاعات حمله روسيه به انتخابات امريكا پرداخته شود چرا كه با اين اقدام دادستاني كل امنيت اطلاعات طبقهبندي شده و احتمال انتشار آنها را به خطر مياندازد. بسياري بر اين باورند ترامپ در دوره رياست كوتز به شدت نسبت به دستگاههاي اطلاعاتي بياعتماد بود، زيرا ميدانست دستگاههاي اطلاعاتي نه به فرمان او بلكه مستقل عمل ميكنند. مايك پنس، معاون رييسجمهور يكي از نزديكترين متحدان كوتز محسوب ميشد. زيرا هر دو براي مدت طولاني در كنگره با يكديگر همكاري كردهاند. اما ترامپ و كوتز هرگز روابط ويژهاي بينشان شكل نگرفت و بارها و بارها نسبت به عملكرد او ابراز نااميدي كرده و عنوان كرده بود كه قصد دارد به مانند جيمز متيس، وزير دفاع و جان كلي، سرپرست كاركنان كاخ سفيد او را از سمت خود كنار بگذارد و در نهايت اين اتفاق رخ داد.
مسيري كه ترامپ نميخواهد
دولت بايد تا چند روز آينده گزارش خود در خصوص تهديدات جهاني امريكا را ارايه دهد. اما گزارشي كه كوتز آماده كرده باب ميل دونالد ترامپ نيست. گزارشي كه كوتز قصد ارايه داشت شايد هيچ يك از مباحث مورد نظر ترامپ را در بر نميگرفت. ترامپ شايد علاقهمند بود بشنود تغييرات اقليمي تهديد امريكا نيست. داعش قدرتش كم شده و ديگر تهديدي نيست و در طرف مقابل ايران تهديد درجه اول امريكا است. اما به نظر ميرسد چالشبرانگيزترين موضوعي كه باعث اختلاف كوتز و ترامپ شده در بحث كره شمالي است. رييسجمهور مدعي است كه تهديدات كره شمالي كاهش پيدا كرده و كيم جونگ اون، رهبر اين كشور در مسير كاهش تسليحات اتمي خود پيش ميرود. اما ارزيابي جامعه اطلاعاتي امريكا چنين چيزي را برآورد نميكند. كوتز بر اين عقيده بود كه كيم هيچگاه چنين كاري نخواهد كرد. چند روز پيش نيز كريس رودي از نزديكان و دوستان قديمي ترامپ در مصاحبه با كريستين امانپور در سيانان عنوان كرده بود كه اختلافات زيادي ميان ترامپ و كوتز وجود دارد. او در مصاحبه خود ادامه داد فكر ميكنم نگراني عميقي از سمت كوتز در خصوص آينده كره شمالي وجود داشته است. همچنين موضوعات ديگري همچون بحث داعش نيز مطرح است. كوتز در كنگره امريكا عنوان كرده بود كه تهديد داعش از بين نرفته و اين گروه تروريستي شكست نخورده است. همچنين او تاكيد دارد كه ايران به سمت دستيابي به ساخت سلاح هستهاي گام بر نميدارد. اينها تمام مسائلي است كه دونالد ترامپ علاقهاي به شنيدن آن ندارد. حالا احتمالا جان راتكليف جايگزين كوتز ميشود كه وفاداري خود به ترامپ را نشان داده و حالا مزد كاري كه در كميته اطلاعاتي انجام داده را دريافت ميكند. بايد ديد دستگاههاي اطلاعاتي امريكا از او فرمانبرداري ميكنند يا نه؟