گفت‌وگو با كيوان كثيريان درباره جايزه آكادمي سينما سينما
پول‌مان تميز است
گروه هنر و ادبيات
شنبه هفته آينده يعني 19 مرداد ماه دوره دوم جايزه آكادمي سينما سينما به رياست كيانوش عياري و دبيري كيوان كثيريان برگزار مي‌شود. شايد بد نباشد در ابتداي بحث يكي از ويژگي‌هاي برگزاري اين جشن را استقلال آن بدانيم كه توسط بخش خصوصي طراحي و تدوين شده است. اعضاي هيات داوران جايزه آكادمي سينما سينما در تلاش هستند با اهداي اين جايزه، به نوعي سينماي مستقل و در عين حال حاوي انديشه را ترويج كنند، در واقع آن نوع سينمايي كه باعث اعتبار فيلم و سينماي ايران در دنيا مي‌شوند و مخاطب هم اين نوع فيلم‌ها را دوست دارد، به‌همين بهانه با كيوان كثيريان گفت‌وگويي انجام داديم و نظر او را درباره چگونگي اجراي اين جشن جويا شديم. ما مي‌خواستيم بدانيم اين جايزه در جواب چه نيازي در سينماي ايران تاسيس شده است.
به گفته كثيريان يك آكادمي صنفي كه توسط خانه سينما برگزار مي‌شود به ارزيابي تمام بخش‌هاي سينماي ايران مي‌پردازد و توسط صنوف داوري مي‌شود، اما اساس طراحي جايزه سينما سينما نبود يك نوع آكادمي خصوصي در سينماي ايران است. او مي‌گويد، جشن‌ها يا جشنواره‌هاي زيادي در سينماي ايران برگزار مي‌شوند كه وابسته به صنف هستند و مناسبات و محدوديت‌هاي خاص خود را دارند اما جاي اهداي يك‌چنين جايزه‌اي در سينماي ايران خالي به نظر مي‌رسيد: «سال گذشته با 60 عضو اولين آكادمي خصوصي را ساماندهي كرديم كه امسال به 86 نفر افزايش داشت و سعي كرديم از هنرمندان مختلف -اعم از كارگردانان، نويسندگان، بازيگران و منتقدان- در انتخاب اين جايزه بهره ببريم. در
6 رشته سينمايي فيلم، فيلمنامه، كارگرداني و بازيگري و فيلم اول جايزه مي‌دهيم. به انضمام فيلم مستند و فيلم كوتاه. نكته مهم اينجاست كه ما به رشته‌هاي فني نظير موسيقي، فيلمبرداري يا گريم ورود نكرديم چون جشن خانه سينما در همه اين رشته‌ها جايزه مي‌دهد.
كثيريان در عين حال بازه داوري فيلم‌ها را از اول سال 97 تا آخر اين سال عنوان كرد كه طبيعتا فيلم‌هايي كه در اين زمان مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند فيلم‌هايي نيستند كه نوروز سال 98 به بعد در سينما‌ها نمايش داده شدند.
معمولا سوالي كه در برگزاري يك چنين رويدادهايي به وجود مي‌آيد استمرار، دوام و تفاوتي است كه بايد نسبت به ديگر جشن و جشنواره‌ها داشته باشند تا مخاطبان را از اين مدل سرموني‌ها دلزده نكند. اينكه يك بازيگر برنده تمام جوايز رويدادهاي مختلف باشد و هنر بازيگر مقابل او با همان سطح كيفيت اصلا ديده نشود چه حاصلي برگزاري آن جشن دارد؟ او توضيح مي‌دهد: «از نظر من نه تنها تعداد جشنواره و جايزه در كشور ما زياد نيست كه تعدادشان كم هم هست و حتي مي‌توان ادعا كرد در كشورمان جشن و جشنواره خصوصي اصلا برگزار نمي‌شود، در حالي كه در كشورهاي ديگر آمار برگزاري جوايز آكادمي و تخصصي نشريات معتبر مراتب بالاتري دارند.» او همچنين با يادآوري اين نكته كه سليقه‌هاي متفاوتي بر جشن‌ها و جشنواره‌ها بايد حاكم باشد، توضيح مي‌دهد كه براي متفاوت نشان دادن اين سرموني در انتخاب داوران سعي كرديم از افرادي استفاده كنيم كه سليقه سينمايي فرهنگي‌تري داشته باشند. به‌طور غيرهماهنگ شده همه ما به يك جنس از سينما معتقديم و قرار است در اين جشن از سينمايي كه به لحاظ فكري مستقل است، حمايت كنيم. ما براي حمايت از اين نوع سينما اعلام موضع مي‌كنيم. البته اينجا بگويم كه اگر فيلمي در اين آكادمي جايزه نمي‌گيرد به معناي بد بودن كيفيت آن نيست، فقط نتوانسته نظر داوران آكادمي سينما سينما را جلب كند. نظرات در ميان اين داوران به صورت كاملا تخصصي اعمال مي‌شود، ضمن اينكه قرار نيست ما در اين جايزه جبران جايزه نگرفتن هنرمندي را بكنيم كه در فلان رويداد موفق نبوده است. اسكار، گلدن‌گلوب و... صاحب سليقه و نگاه خودشان هستند. قطعا منتقدان نيويورك با صاحب‌نظران شيكاگو راي‌هاي متفاوتي دارند. بايد به مرحله‌اي برسيم كه اين تفاوت‌ها را بپذيريم و به آن احترام بگذاريم. به اين نكته بايد توجه كنيم كه نفس اهداي يك چنين جوايزي باعث تغيير مسير كاري هنرمندان مي‌شود. يكي از بازيگران تراز يك كشور در دوره‌اي معتقد بود جايزه انجمن منتقدان و نويسندگان سينمايي مسير كاري او را عوض كرد و باعث شد او در فيلم‌هاي تجاري و دم‌دستي بازي نكند. به اين توجه كنيم كه نظر جمع بزرگي از اهالي سينما در اين جايزه سهيم است كه همگي صاحب‌نظر هستند و راي‌شان قابل احترام است. اين جايزه جاي كسي را تنگ نمي‌كند و جاي كسي را نمي‌گيرد. همچنين لابي و هماهنگي در اين داوري‌ها صورت نمي‌گيرد.
كثيريان درباره ضريب آزمون و خطا در برگزاري اين جشن مي‌گويد: «به واسطه تجربه‌هايي كه پيش از اين در برگزاري جشن‌هاي انجمن منتقدان داشتيم، همه توان‌مان را وسط گذاشتيم تا كمترين آزمون و خطايي را در برگزاري اين جايزه شاهد باشيم.»
او همچنين در مورد هزينه‌هاي مالي اين سرموني كه شائبه آن گريبان برخي جشنواره‌ها را گرفته، توضيح مي‌دهد: «به لحاظ اقتصادي دو سال اذيت شدم تا سرمايه اين جشن تامين شود. در واقع در يك نوع انقلاب اقتصادي سخت قرار گرفتيم و همه سرمايه‌گذاران براي سرمايه‌گذاري مقوله فرهنگي محتاط شده‌اند و در عين حال من نمي‌توانستم از برخي منابع مالي هم استفاده كنم و اجازه اين كار را هم نداشتم و به خود اجازه ندادم كه از هر پول استفاده كنم. البته پيشنهادهايي براي تامين سرمايه اين جشن داشتم اما ترجيح دادم با تمام سختي‌ها، حرف و حديثي در برگزاري جشن وجود نداشته باشد. آدم‌هايي كه با ما همكاري كردند هم توقع داشتند درباره بودجه اين جشن شائبه وجود نداشته باشد. به لحاظ مالي دولت هم با ما همكاري نكرد و ما هم كمكي از دولت نخواستيم، براي اينكه به لحاظ مالي و فكري مستقل هستيم.