حاشيه‌هاي برگزاري هجدهمين جشنواره تئاتر دانشگاهي ايران در گفت‌وگو با نادر برهاني مرند
جشنواره‌اي كه سرپناه ندارد
نادر برهاني مرند : جشنواره تئاتر دانشگاهي يكي از جشنواره‌هاي معتبر و هدفمند است و خوشبختانه برخلاف ديگر جشنواره‌ها كه برگزاري‌شان تبديل به سنت شده است، در هر دوره بهتر و منسجم‌تر برگزار مي‌شود
اعتماد|كمتر از يك هفته به شروع دوره هجدهم جشنواره تئاتر دانشگاهي ايران مانده است؛ جشنواره‌اي كه امسال كار خود را با فراز و فرودهاي بسيار آغاز كرد. اواسط سال گذشته بود كه نگراني از معرفي نشدن دبير جشنواره هجدهم تئاتر دانشگاهي ايران كليد خورد اما مسوولان در برابر گلايه‌هاي متعدد رسانه سكوت كردند. در حالي كه اين روند تا دقيقه نود ادامه داشت و مي‌رفت تا اساس برگزاري يكي از مهم‌ترين رويداد‌هاي تئاتر كشور را با خطر مواجه كند خبر انتخاب رييس و دبير جشنواره توسط مديركل فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در ماه‌هاي پاياني سال منتشر شد تا حداقل گام نخست برداشته شود. اين تاخيرها تغييرات ساختاري در شيوه برگزاري اين رويداد را در پي داشت كه گزارش پيش رو در آستانه آغاز برگزاري بخش مناطق جشنواره تئاتر دانشگاهي به گوشه‌اي از آنچه از ابتدا تا امروز اتفاق افتاده مي‌پردازد. علاوه بر اين گفت‌وگوي كوتاهي با نادر برهاني مرند به بهانه آغاز اين جشنواره انجام داده‌ايم.
دانشجويان تئاتر از كمبود زير ساخت‌ها رنج مي‌برند
جشنواره بين‌المللي تئاتر دانشگاهي يكي از مهم‌ترين جشنواره‌هاي تئاتر است. دانشجويان تئاتر نيز مانند ديگر اعضاي خانواده نمايشي كشور از كمبود زيرساخت‌ها رنج مي‌برند و بازسازي مركز تئاتر مولوي نيز به عنوان محل اصلي اجراي آثار جدي دانشگاهي پس از سال‌ها انتظار وارد فاز عملياتي بازسازي شده و به هر ترتيب تنها سرپناه اين قشر فعلا امكان پذيرايي از گروه‌هاي جوان را ندارد. بنابراين جشنواره دانشگاهي مجالي است براي حضور دانشجويان تئاتر.
اين جشنواره هم مانند ديگر جشنواره‌ها حاشيه‌ها و مشكلاتي دارد. كارشناسان و هنرمندان عرصه تئاتر كشور همواره بر اهميت برگزاري جشنواره بين‌المللي تئاتر دانشگاهي تاكيد كرده و مي‌كنند. اين رويداد هنري درحالي به گام هجدهم رسيده كه سياست‌گذاران فرهنگي كشور در برنامه‌هاي خود توجه چنداني به هنر نمايش ندارند و تئاتر، چه در زمينه دانشگاهي يا حرفه‌اي و غيرحرفه‌اي، محلي براي بروز تمام توانايي‌هاي خود نمي‌بيند. انتخاب ديرهنگام دبير اين جشنواره واكنش بسياري از هنرمندان را كه خود زماني در اين جشنواره شركت مي‌كردند، به همراه داشت. بسياري معتقد بودند مسوولان وزارت علوم علاقه‌اي به برگزاري جشنواره تئاتر دانشگاهي ندارند و ايده برگزاري اين رويداد زيرنظر يكي از دانشگاه‌ها بر همين اساس مطرح مي‌شود. با همه اين اعتراض‌ها سرانجام آذر93 امير مرسلي به عنوان دبير جشنواره دانشگاهي انتخاب شد. مرسلي فقط شش ماه فرصت داشت تا با مشكلات بسيار اين جشنواره را برگزار كند اما نبايد اين را از ياد ببريم كه فرصت كم و بودجه ناچيزباعث نزول كيفيت نمايش‌ها خواهد شد.
كمبود بودجه، مشكل هميشگي
نكته ديگر درباره برگزاري اين فستيوال كمبود بودجه است. چندي پيش امير مرسلي در گفت‌وگويي با خبرگزاري مهر در اين باره گفت: «روند پرداخت بودجه تصويب شده وزارت علوم به جشنواره تئاتر دانشگاهي مانند سابق سخت است زيرا سيستم مالي دانشگاه تهران همان سيستم قبلي است و هيچ تغييري نكرده است. در اين دوره از جشنواره تئاتر دانشگاهي ايران شرايط پرداخت بودجه به دبيرخانه سخت‌تر شده و پرداخت‌ها با حساسيت‌هاي بيشتري انجام مي‌شوند و در ازاي پرداخت بودجه به دبيرخانه فاكتورهايي با جزييات ريز خواسته مي‌شود. با توجه به زمان كمي كه دبيرخانه در اختيار دارد، تهيه اين فاكتورها انرژي زيادي از فعالان دبيرخانه مي‌گيرد. ما توانستيم تا پايان سال ۹۳ تنها ۳۵ درصد از كل بودجه اين دوره از جشنواره را كه توسط وزارت علوم تصويب شده است، دريافت كنيم. اين ميزان بودجه براي اينكه بتوانيم در بخش بين‌الملل دست بازتري براي فعاليت داشته باشيم، در چند نوبت پرداخت شد كه البته اين پرداخت‌ها هم به سختي انجام شدند.»
نادر برهاني‌مرند: گسترش‌بخش‌هاي جشنواره‌ها اتفاق درخشاني نيست
يكي از وي‍‍ژگي‌هاي هجدهمين جشنواره دانشگاهي اضافه شدن بخش‌هاي مختلف به آن بود. اضافه شدن اين بخش‌ها واكنش‌هاي بسياري درپي داشته است. نادر برهاني مرند كارگردان با سابقه و مطرح تئاتر در اين باره مي‌گويد: «جشنواره تئاتر دانشگاهي يكي از جشنواره‌هاي معتبر و هدفمند است و خوشبختانه برخلاف ديگر جشنواره‌ها كه برگزاري‌شان تبديل به سنت شده است، در هر دوره بهتر و منسجم‌تر برگزار مي‌شود. با شرايط رو به رشد نمايش‌هاي دانشگاهي آينده تئاتر دانشجويي در تئاتر حرفه‌اي ديده مي‌شود كه البته از تئاتر دانشگاهي همين انتظار هم مي‌رود.
آنچه متاسفانه به جشنواره تئاتر كشور لطمه وارد كرده است وسيع‌تر شدن بخش‌هاي جشنواره است كه درباره تئاتر دانشگاهي نيز اين امر تبديل به يك تهديد شده است و من اميدوارم در كنار مزاياي اين جشنواره اين قضيه نيز مورد توجه قرار گيرد. »
اين هنرمند تئاتر اضافه كرد: «متنوع شدن و گسترش‌بخش‌هاي جشنواره‌ها اتفاق درخشاني نيست ولي متاسفانه دبيران فكر مي‌كنند كه در هر دوره عظيم شدن بخش‌ها شكوه بيشتر را به دنبال دارد در حالي كه وقتي دامنه محدود باشد جشنواره عمق بيشتري خواهد داشت. »
برهاني مرند در پايان مي‌گويد: «بهتر است به جاي برگزاري مسابقه‌هاي متعدد جشنواره‌اي چون تئاتر دانشگاهي با بودجه محدودي كه دارد به بخش‌هايي كاهش پيدا كند. بخش‌هاي غيرضروري جشنواره‌حذف شود و تاثيرگذارترين بخش به شكل جدي‌تري برگزار شود. »گفتني است بخش منطقه‌اي جشنواره دانشگاهي پس از وقفه چند ساله، با تصميم دبيرخانه، بارديگر با رويكرد توجه به تئاتر شهرستان احيا شد و بسياري از استعدادهاي تئاتري به واسطه جشنواره مناطق مي‌توانند به درستي ديده شوند و از 5 الي 10 ارديبهشت با حمايت سازمان منطقه آزاد و معاونت گردشگري كيش برگزار مي‌شود.
رويا تيموريان، مسعود رايگان، محمد امير ياراحمدي، كوروش نريماني و مهدي سلطاني به عنوان داوران بخش مناطق هجدهمين جشنواره تئاتر دانشگاهي ايران معرفي شدند.