استانبول خواهرخوانده ليورپول

پس از جنگ جهاني دوم، در اروپا پيوند خواهرخواندگي بين شهرها رايج شد. اين رسم البته به اروپا محدود نماند و در بسياري از نقاط جهان باب شد. مثلا الان اصفهان خودمان خواهرخوانده فلورانس و بارسلون و فرايبورگ و ايروان و كوالالامپور و هاوانا و چندين شهر مشهور ديگر دنيا است. بر اين سياق، في‌الحال مي‌توان استانبول را هم خواهرخوانده ليورپول در نظر گرفت. اگر پيوندهاي خواهرخواندگي بين شهرهاي دنيا، معمولا مبتني بر شباهت‌هاي تاريخي و توريستي و علمي و نمادين است، خواهرخواندگي ليورپول و استانبول مبنايش چيزي نيست جز فوتبال. استانبول كانون‌ خوش‌ترين خاطرات فوتبالي مردم بندر ليورپول در قرن بيست‌ويكم است. ليورپول در همين شهر بازي سه بر هيچ باخته مقابل ميلان در فينال ليگ قهرمانان را به تساوي كشاند و نهايتا در ضربات پنالتي قهرمان اروپا شد. قهرماني در قاره سبز پس از 21 سال، آن هم در آن بازي شگفت‌انگيز، استانبول را تبديل كرد به معدن خاطرات رويايي فوتبالدوستان پرشور ليورپول. چهارشنبه شب هفته قبل، استانبول دوباره ميزبان ليورپول بود اين‌بار در سوپركاپ اروپا. و باز هم حضور در استانبول براي ليورپولي‌ها خوش‌يمن بود. آنها اين ‌بار سوپركاپ اروپا را در شهر روياهاي‌شان فتح كردند. با شكست چلسي در ضربات پنالتي.

سوپركاپ اروپا 16 سال پس از جام باشگاه‌هاي اروپا (ليگ قهرمانان فعلي) پا به عرصه تاريخ نهاد. در دوران طلايي رئال مادريد (با شش قهرماني در سال‌هاي نخست جام باشگاه‌هاي اروپا)، خبري از سوپركاپ نبود. نيز در كل دهه 1960 ميلادي. سوپركاپ اروپا از 1972 استارت خورد؛ سالي كه آژاكس به عنوان فاتح جام باشگاه‌هاي اروپا و گلاسكو رنجرز به عنوان فاتح جام در جام در برابر هم صف‌آرايي كردند. در اين 47 سالي كه سوپركاپ اروپا برگزار مي‌شود، بارسلونا و ميلان با 5 بار فتح اين جام، در راس فهرست فاتحان قرار دارند. رئال مادريد با 4 قهرماني در رتبه دوم بود ولي الان ليورپول هم با فتح اخيرش در استانبول، چهار بار سوپركاپ اروپا را برده و در كنار رئال مادريد ايستاده است. چلسي يكبار در سال 1998 با شكست رئال مادريد فاتح سوپركاپ شده و دو بار هم در سال‌هاي 2012 و 2013 با شكست مقابل اتلتيكو مادريد و بايرن‌مونيخ دستش از اين جام كوتاه مانده است. چلسي با شكست چهارشنبه شب در استانبول، براي بار سوم در فتح اين جام ناكام ماند. آبي‌هاي لندن با سه بار ناكامي در فتح سوپركاپ، الان در كنار رئال مادريد و پورتو و بايرن‌مونيخ و منچستريونايتد قرار دارد كه هر كدام سه بار بازي سوپركاپ را باخته‌اند. بارسلونا با چهار شكست از اين حيث ركورددار است.

چهارشنبه شب در ورزشگاه وودافون استانبول، ليورپول با اين نفرات وارد ميدان شد: آدريان، گومز، ماتيپ، فن‌دايك، رابرتسون، فابينيو، هندرسون، ميلنر، چمبرلين، صلاح، مانه. چلسي هم با اين نفرات: كپا، كريستنسن، آسپليكوئتا، زوما، امرسون، كانته، جورجينيو، كواچيچ، پوليسيچ، پدرو، ژيرو.

يورگن كلوپ كه متخصص باخت در فينال است و همين هفته پيش هم سوپرجام انگليس را در ضربات پنالتي به منچسترسيتي واگذار كرد، شكست در سوپركاپ اروپا برايش در حكم بدترين شروع ممكن فصل جديد فوتبال اروپا بود. او اگرچه تيمش را تمام و كمال به ميدان فرستاده بود ولي برتري در نيمه اول آشكارا از آن چلسي بود. هم از اين رو گل اليوير ژيرو در دقيقه 36 كسي را متعجب نكرد. ليورپول خوش‌شانس بود كه گل پوليشيچ در دقايق پاياني نيمه اول در موقعيت آفسايد به ثمر رسيد؛ وگرنه بعيد بود سرخ‌هاي مرسي‌سايد در نيمه دوم بتوانند آب رفته را به جو بازگردانند. هر چه بود، نيمه اول با برتري 1 بر صفر چلسي به پايان رسيد؛ ولي معلوم نيست كلوپ بين دو نيمه به شاگردانش چه گفت كه شاگردانش در آغاز نيمه دوم بازي را به تساوي كشاندند. مانه در دقيقه 48 توپ ارسالي توسط فرمينيو را به تور دروازه چلسي دوخت و همه چيز از نو شروع شد. در روزي كه محمد صلاح در مثلث خط حمله ليورپول درخشان نبود، مانه و فرمينيو پرفروغ بودند و مانع شكست ليورپول مقابل چلسي شدند.

پيش از آغاز بازي سوپركاپ، كمتر كسي فكر مي‌كرد كه ليورپول براي شكست دادن چلسي به مشكل بخورد. ليورپول در هفته اول ليگ برتر نوريچ‌سيتي را 4 بر 1 شكست داده بود ولي چلسي 4 بر صفر مغلوب منچستريونايتد شده بود. اما مصاف ليورپول و چلسي قصه ديگري داشت. چلسي در همان90 دقيقه بايد برنده بازي مي‌شد. ماونت از چلسي در دقيقه 83 دروازه ليورپول را باز كرد اما استفاني فراپارت مجددا در سوتش دميد به نشانه آفسايد بودن گل چلسي. روند بازي در نيمه دوم به گونه‌اي بود كه احتمال برد چلسي، احتمالي غالب به نظر مي‌رسيد ولي شاگردان لمپارد نتوانستند ضربه نهايي را وارد كنند و كار به وقت اضافي كشيده شد.

در وقت اضافي، ليورپول تقريبا از تنگناي نسبي 90 دقيقه قبلي، خارج شد و ساديو مانه در دقيقه 95 باز هم قدر پاس فرمينيو را دانست و با يك زيرطاق زيبا، دروازه چلسي را گشود. اما اين پايان كار نبود. در دقيقه 101، آدريان گلر ليورپول، آبراهام مهاجم تعويضي چلسي را در محوطه جريمه سرنگون كرد و يك پنالتي نصيب چلسي شد. جرجينيو با ضربه‌اي فني توپ را به راحتي وارد دروازه كرد و بازي 2 بر 2 شد. در وقت اضافي دوم واقعه مهمي روي نداد و دو تيم به سراغ ضيافت پنالتي‌ها رفتند. فرمينيو، فابينيو، اوريگي، آرنولد و محمد صلاح پنالتي‌هاي ليورپول را گل كردند. جورجينيو، باركلي، ماونت و پالميري هم براي چلسي گل زدند اما آبراهام پنالتي پنجم چلسي را به پاي گلر ليورپول كوبيد و شب تلخ چلسي در پنالتي پنجم رقم خورد.

فرانك لمپارد كه سابقه دو شكست در سوپركاپ اروپا در سال‌هاي 2012 و 2013 را در كارنامه‌اش دارد، اين‌بار به عنوان مربي دستش از سوپركاپ كوتاه ماند. سوپركاپ اروپا تا حالا دو بار به ضربات پنالتي كشيده است و جالب اينكه فرانك لمپارد در هر دو مصاف حضور داشته است. سال 2013 به عنوان بازيكن، امسال هم به عنوان مربي. جالب‌تر اينكه، لمپارد هر دو ديدار را با طعم شكست در ضربات پنالتي به پايان برده است.

از ديگر جاذبه‌هاي سوپركاپ 2019، حضور تعداد قابل توجهي از تماشاگران ايراني هوادار ليورپول در ورزشگاه وودافون بود. تركيه كشوري است كه هميشه ميزبان شمار چشمگيري از ايرانيان است. همچنين استانبول شهر محبوب ايرانيان جهانگرد است. فرصت تماشاي بازي ليورپول در استانبول، چيزي نبود كه ايرانيان هوادار ليورپول از دستش بدهند. نكته جالب سوپركاپ چهارشنبه شب اين بود كه ايرانيان طرفدار ليورپول در ورزشگاه وودافون، فقط كساني نبودند كه به دلايل گوناگون مقيم تركيه‌اند يا با انگيزه‌هاي توريستي به استانبول سفر كرده بودند. بخش زيادي از ايرانيان حاضر در ورزشگاه وودافون، فقط براي تماشاي بازي ليورپول از شهرهاي گوناگون ايران خودشان را به استانبول رسانده بودند. آنها به زبان فارسي در هواداري از ليورپول سرود خواندند و انگليسي‌ها و ترك‌ها را مجذوب شور و شيدايي خودشان كردند. يورگن كلوپ، سرمربي ليورپول، در نشست خبري پس از بازي، در تجليل از هواداران ايراني ليورپول گفت: «اين خوشحال‌كننده است كه هواداران زيادي داريم ولي براي من اين بيشتر خوشحال‌كننده بود كه هواداران زيادي از ايران و تهران كه ليورپولي هستند اينجا بودند و از پيروزي ما خوشحال شدند. اين نكته بيشتر خوشحال‌كننده است.» اين جملات قدرشناسانه يورگن كلوپ، علاوه بر فتح سوپركاپ، حسن ختامي بود بر شب دلنشين و خاطره‌انگيز تماشاگران ايراني حاضر در ورزشگاه وودافون استانبول. كلوپ به خوبي مي‌داند در ايران از محبوبيت بالايي برخوردار است. هم از اين رو افزود: «در ايران افراد زيادي مرا مي‌شناسند و طرفدارم هستند و در نتيجه ايران جاي مناسبي براي گذراندن تعطيلات من نخواهد بود زيرا ترجيح مي‌دهم در جايي تفريح كنم كه مرا نشناسند.»