نگاهي به فلسفه علم
كتاب «توصيف فلسفي علم» كه به تازگي وارد بازار نشر شده است، ميكوشد تا پس از ايضاح شيوه فلسفهورزي ويتگنشتاين متأخر، خوانشي جديد از كتاب ساختار انقلابهاي علمي تامس كوهن عرضه كند تا بسياري از ابهامهاي مطرح شده در خصوص آن رفع شوند. توماس ساموئل كوهن(۱۹۹۶-۱۹۲۲) فيلسوف و فيزيكدان امريكايي بود. ساختار انقلابهاي علمي شناختهشدهترين كتاب توماس كوهن است كه در آن به ارايه معيارهايي براي تشخيص انقلاب علمي ميپردازد. اين كتاب 3 بار به فارسي ترجمه شده است و يكي از پر استنادترين كتبهاي آكادميك است. فيلسوفان متعددي شباهت ميان آموزههاي فلسفي كتاب ساختار انقلابهاي علمي تامس كوهن با فلسفه ويتگنشتاين متأخر را نشان دادهاند؛ اما بايد توجه كرد كه حاصل تاثير بنياديني كه كوهن از ويتگنشتاين گرفت نه صرفا مجموعهاي از آموزههاي فلسفي بلكه شيوه فلسفهورزي او بود. از نظر ويتگنشتاين، انديشه فلسفي رايج- متاثر از علوم طبيعي- به دنبال «تبيين» امور است و از اين رو در ميان انبوهي از نظريهها سرگشته و حيران است؛ در حالي كه كار فلسفه صرفا «توصيف» است و بايد از هر نوع تبييني در فلسفه پرهيز كرد. در واقع آنچه كوهن از ويتگشنتاين وام گرفت، همين شيوه فلسفهورزي بود كه آن را براي فهم تحول و تطور «علم» به كار بست. همه شباهتهاي بعدي ميان آموزههاي فلسفي كوهن با ويتگشنتاين، پيامد همين شيوه فلسفهورزي است. كتاب «توصيف فلسفي علم» نوشته غلامحسين مقدمحيدري در ۲۱۴ صفحه از سوي نشر ني منتشر و وارد بازار نشر شده است. از جمله مهمترين سرفصلهاي اين كتاب ميتوان به تبيين در علوم طبيعي، نظريه پوزيتيويستي درباره علم، نظريه ابطالپذيري علم، فهم علمي، بازي زبان، روش مردمشناسي، مردمشناسي علم و... اشاره كرد.