طرح شيرين‌سازي و انتقال آب درياچه كاسپين با آنكه تاكنون دست كم طي سه نوبت با صرف هزينه‌هاي گزاف مورد مطالعه قرار گرفته و هر بار نيز از سوي بدنه كارشناسي دستگاه‌هاي مسوول رد شده، اما هنوز ابهامات و مجهولات فراواني دارد. با اين وصف اراده‌اي كه در قفاي اجراي اين طرح قرار دارد با وجود همه نقدهاي صورت گرفته همچنان بر اجراي اين طرح فاقد توجيه پا مي‌فشارد. اين اراده آنقدر قوي هست كه به قيمت به آشوب كشاندن صحن علني مجلس، درلايحه بودجه عمومي كل كشور در سال 1398، رديفي مستقل به مبلغ 5 ميليارد تومان براي چهارمين مطالعه اين طرح آسيب‌زا به تصويب برساند. اگرچه تصويب اين بودجه با تبليغات فراوان و به دروغ به عنوان مصوبه 83درصدي مجلس براي اجراي اين طرح جار زده شد اما حقيقت امر بيانگر آن است كه محل هزينه‌كرد اين پول صرفا مطالعه ولو براي چهارمين بار است و اجراي اين طرح بر اساس برآوردهاي پيمانكار و مشاور طرح به بيش از 30 هزار ميليارد تومان پول نياز دارد. در اين نوشتار برآنيم تا با توجه به عدم استقبال رسانه ملي و برنامه‌هاي تخصصي حوزه محيط زيست براي ساخت برنامه‌اي تخصصي در اين مورد (در قالب مناظره بين موافقان و مخالفان اين طرح يا حتي ساخت مستندي در اين باره)، پرسش‌هاي همچنان بي‌پاسخ حول اين ابرپروژه را با بياني ساده و روان، بارديگر مطرح كنيم. به اميد آنكه پاسخي درخور و شايسته براي رفع ابهامات موجود پيرامون اين طرح دريافت داريم.
1- چطور مي‌شود كه سازماني با نگاه صرفا تخصصي و فني، اجراي اين طرح را در يك دوره مضر و آسيب‌زا تشخيص مي‌دهد و آن را شوخي دولت قبلي مي‌نامد و پاي نظر تخصصي خود هم مي‌ايستد ولي همان تشكيلات پس از تغيير رييس دچار تغيير موضع مي‌گردد و به يكي از طرفداران جدي طرح انتقال آب درياچه كاسپين تبديل مي‌شود و تصميم به اجراي شوخي دولت قبلي مي‌گيرد؟ آيا با تغيير رييس سازمان حفاظت محيط زيست، نگاه فني حاكم بر بدنه كارشناسي آن نيز دستخوش دگرگوني گرديده؟ آيا اصولا چنين تغيير و تحولاتي قابل پيش‌بيني، محتمل و معقول است؟
2- بر اساس كدام مطالعات تاييد شده مشخص شده كه استان سمنان دچار كم‌آبي است و كسري آب 200 ميليون مترمكعبي اين استان چگونه برآورد و محاسبه شده است؟
3- بر اساس سند ملي آب، انتقال بين حوضه‌اي آب آخرين راهكار پس از طي شدن همه مراحل مديريتي منابع آبي در مقصد بوده و بايد تنها با هدف تامين آب شرب صورت گيرد. با اين وصف چرا در اين طرح بيش از 150 ميليون مترمكعب آب براي گسترش صنعت استان سمنان در نظر گرفته شده است؟
4- اگر هدف انتقال اين آب صرفا شرب يا مصرف در بخش صنعت است چرا بسياري از نمايندگان مجلس از حوزه انتخابيه مقصد اين آب مدام از گسترش 300 هزار هكتاري باغات پسته و توليد يك‌سوم غله كشور در استان سمنان پس از اجراي اين طرح سخن مي‌گويند؟
5- در بخشي از مطالعات انجام شده و در قالب پيشنهادي اغواگر چنين آمده؛ «استان مازندران با 30 درصد كمبود آب مواجه است و در شرق اين استان بيش از يك ميليون هكتار اراضي مستعد و قابل كشت بدون استفاده وجود دارد كه مي‌تواند با استفاده از آب درياي خزر نسبت به ايجاد كشت و كاهش اثرات خشكسالي بر محيط زيست استان اقدام كند.» در شتر - گاو - پلنگي كه به عنوان طرح مطالعاتي 20 جلدي ارايه شده مشخص نيست هدف از اين انتقال چيست؟ گويي رگباري از گلوله در تاريكي به سوي هدفي نامشخص شليك مي‌شود، بلكه از روي شانس يكي از اين گلوله‌ها به هدف اصابت كند! آيا چنين اظهاراتي متناقض، خود بيانگر نبود استراتژي واحد در مقصد طرح براي چگونگي مصرف اين آب نيست؟ آيا بيان چنين پيشنهاداتي به منزله يارگيري در استان مازندران و كاستن از حجم و شدت مخالفت‌هاي مردم و مسوولان اين استان براي انتقال آب به سمنان نيست؟
6- آيا همه مسيرهاي سازگاري با كم‌آبي در استان مقصد طي شده است؟ شواهد كارشناسي بيانگر آن است كه سالانه نزديك به 500 ميليون مترمكعب آّب در استان سمنان هدر مي‌رود و اين رقم 2.5 برابر كل آبي است كه براي انتقال آن برنامه‌ريزي و تلاش مي‌شود. آيا توضيحي براي اين مساله وجود دارد؟
7- چرا در استاني كه مدعي كم‌آبي است، سالانه بيش از 5 هزار هكتار از زمين‌هاي كشاورزي براي توليد خربزه و هندوانه زير كشت مي‌رود و كشاورزي و باغداري گسترش مي‌يابد؟
8- سرانه مصرف كل آب در استان سمنان بر اساس آمارهاي رسمي وزارت نيرو بيش از 200 ليتر در روز براي هر شهروند است و اين عدد استان سمنان را در گروه 9 استان پرمصرف آبي كشور قرار داده است. در بحث آب شرب و خانگي نيز سرانه مصرف آب براي هر شهروند در استان مقصد آب بيش از 160 ليتر در روز است كه اين مقدار از سرانه آب مصرفي خانگي حتي استان‌هاي گيلان و گلستان نيز بيشتر است. چه تمهيداتي براي مديريت مصرف آب شرب در اين استان انجام شده است؟
9- برخلاف موارد طرح شده در جلسات تخصصي، طرح نصب كنتور روي چاه‌هاي آب كشاورزي استان مقصد با وجود اخذ هزينه از بهره‌برداران تاكنون نه‌تنها اجرايي نشده بلكه به حال خود رها شده است. چه توجيهي براي اين‌گونه اظهارات داريد؟
10- چرا در سال 1388 با آنكه بنابر اظهار مجري طرح مطالعات لازم هنوز تكميل نشده بود بيش از 140 ميليارد تومان وجه رايج كشور صرف آغاز اجراي اين طرح شد؟ چه كسي پاسخگوي اين حيف و ميل بيت‌المال است؟ شتاب بيش از اندازه و قانون‌شكني آشكار براي اجراي هرچه سريع‌تر اين طرح ناشي از چيست؟
11- طول عمر اين پروژه بيش از 30 هزار ميليارد توماني حداكثر 30 سال ذكر شده است. يعني پس از 30 سال كل سيستم مستهلك خواهد شد. با توجه به اثبات رشد تقاضاي آب در مقصد طرح‌هاي انتقال آب بين حوضه‌اي، پس از سپري شدن اين 30 سال كسري آب را چگونه و از كدام منبع آبي تامين خواهيد كرد؟
12- باوجود آنكه تاكنون بيش از سه مرحله طرح مطالعاتي در اين خصوص ارايه و رد شده است، چرا بار ديگر مجلس شوراي اسلامي مبلغ 5 ميليارد تومان براي مطالعه مجدد آن تخصيص داده است؟
13- چرا به گزارش‌هاي فني و تخصصي ارايه شده از سوي مراكز تحقيقاتي حاكميتي و بي‌طرف از جمله مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي و مركز بررسي‌هاي استراتژيك رياست‌جمهوري كه به اتفاق اجراي اين طرح را توجيه‌ناپذير اعلام كرده‌اند گردن نمي‌نهيد و تنها نظرات يك‌سويه كارشناسان خود را اولي و درست مي‌پنداريد؟
14- چرا با وجود مطالعات مكرر و اعلام آمادگي پيمانكار براي اجراي طرح، هنوز روش نهايي نمك‌زدايي از آب دريا به عنوان يك ركن اصلي و گام نخست در اين طرح نهايي نشده است؟ (توضيح آنكه در طرح ارايه شده روش RO و در سخنراني‌ها در جلسات فني و براي فرار از پاسخ به معضل شورا به توليدي روش رويايي، پرهزينه و گران‌قيمت تلفيق - ROBW ECR ارايه مي‌گردد، به بيان ديگر با وجود دست‌كم سه بار مطالعه طرح (سه بار تخصيص بودجه!!)، هنوز در مورد روش نهايي نمك‌زدايي اجماعي حاصل نشده است!)
15- با توجه به اينكه تقريبا 100 درصد تجهيزات نمك‌زدايي وارداتي بوده و با توجه به تحريم‌هاي شديد، اين تجهيزات آب‌شيرين‌كن به چه روشي و با چه قيمتي و از كدام كشورها خريداري خواهند شد؟
16- با فرض تامين مالي و خريداري و نصب اين تجهيزات، آيا تضميني براي تامين قطعات و خدمات فني در صورت استهلاك و تخريب آن وجود دارد؟ آيا مي‌توان سرنوشت زندگي و سرمايه‌گذاري‌هاي كلان انجام شده در مقصد (با فرض تحقق آن) را با اين منبع آبي ناپايدار گره زد؟ و آيا اين شيوه پرريسك تامين تجهيزات وابستگي كشور را به صاحب تكنولوژي وارداتي افزايش نخواهد داد؟
17- چرا با وجود مطالعات مكرر و اعلام آمادگي پيمانكار براي اجراي طرح، هنوز بهترين گزينه مسير خط لوله كه كمترين آسيب را به جنگل‌ها و اكوسيستم منطقه وارد مي‌آورد انتخاب نشده است؟ (خطبه 26 اسفند ماه سال 1397 امام جمعه دامغان و اظهارات مديرعامل سابق بنياد انتقال آب خزر در نشست تخصصي مركز تحقيقات آب وزارت نيرو در اسفند ماه سال 1397 حاكي از اين است كه مسير نهايي شده در كنار خط لوله نفت اقتصادي‌ترين و كم‌هزينه‌ترين مسير به لحاظ مسائل زيست محيطي و مالي نيست، اما پافشاري عجيبي براي اين گزينه وجود دارد تا اين آب به فرضِ انتقال از شهر سمنان سر درآورد!)
18- آيا صنايع فولاد داخلي توانايي تامين ورق مورد نياز براي توليد بيش از 640 كيلومتر لوله با قطر هزار و 400 ميلي‌متري را دارند يا اينكه ورق فولادي مورد نياز را بايد از خارج از كشور خريداري نماييم؟ آيا اين مورد مشمول تحريم‌ها مي‌شود يا خير؟
19- آيا خريد و تامين الكتروپمپ‌هاي قدرتمند و توان بالاي لازم براي نصب دست‌كم 8 ايستگاه پمپاژ آب از ارتفاع 27 - تا 2هزار و 300 متري مشمول تحريم‌هاي بين‌المللي نيست؟ اين تجهيزات را چگونه تامين خواهيد كرد؟
20- چرا با وجود آنكه در طرح ارايه شده به صراحت اعلام شده كه بيش از 25هزار و 607 اصله درخت در جنگل‌هاي هيركاني بايد قطع شود اما همچنان مجري و مشاور طرح در سخنراني‌هاي تبليغاتي و در جلسات تخصصي بر اين موضوع پافشاري دارند كه حتي يك اصله درخت در مسير قطع نخواهد شد؟
21- بر اساس مطالعات زمين‌شناسي انجام شده از سوي مشاور طرح، محدوده‌هايي از مسير انتقال به خصوص در مسير نكا – شهميرزاد داراي پتانسيل زمين لغزه است. لذا حذف و آسيب به پوشش گياهي سبب جذب بيشتر آب توسط لايه‌هاي مارني شده و ضريب ايجاد لغزش و در نتيجه احتمال تركيدگي لوله‌ها را افزايش مي‌دهد. اين تهديد جدي را چگونه پيشگيري و مديريت مي‌كنيد؟
22- در بخشي از مطالعات شركت مشاور در رابطه با افزايش ضريب مهاجرت جوامع محلي حاشيه خط لوله انتقال آب به شهرها چنين آمده است؛ «تملك اراضي كشاورزي آبي واقع در مسير استان مازندران موجب تقسيم اراضي به قطعات خردتر شده و در نتيجه پيش‌بيني مي‌شود به دليل كاهش سطح توليد، زارعين اقدام به فروش مابقي اراضي و مهاجرت از منطقه نمايند». سرنوشت مهاجرين از روستاها به شهرها و ايجاد حاشيه‌نشيني در اطراف شهرهاي بزرگ مازندران را چگونه توجيه مي‌كنيد؟ آيا اين امر پيامدي غير از گسترش فقر و فساد و فلاكت براي جوامع محلي اين طرح به همراه خواهد داشت؟
23- در بخشي ديگر از مطالعات انجام شده از سوي مشاور طرح آمده است؛ «آلودگي صوتي و نور ايجاد شده توسط ايستگاه‌هاي پمپاژ مي‌تواند بر حيات وحش موجود در منطقه تاثير بگذارد». اين مساله را چگونه پيشگيري يا مديريت خواهيد كرد؟
24- قطع 25هزار و 607 اصله درخت كهنسال هيركاني مستلزم اخذ مجوز از سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور است. آيا مجوز قطع اين درختان صادر شده است؟ (لطفا مجوز دريافت شده را ارايه فرماييد.)
25- برداشت آب و ورود شورابه به دريا مستلزم اخذ مجوزهاي سازمان حفاظت محيط زيست است. آيا مجوز رسمي در اين خصوص صادر شده است؟ (لطفا مجوز دريافت شده را ارايه فرماييد.)
26- استفاده از خط مسير خط لوله نفت نكا - ري مستلزم اخذ مجوز رسمي وزارت نفت است. آيا مجوزي در اين خصوص صادر شده است؟ (لطفا مجوز دريافت شده را ارايه فرماييد.)
27- انتقال سالانه 200 ميليون متر مكعب آب نمك‌زدايي شده به مقصد طرح مستلزم اخذ مجوز از وزارت نيرو است. آيا وزارت نيرو تخصيص سالانه 200 ميليون مترمكعب آب براي استان مقصد را تاييد كرده است؟ (لطفا مجوز دريافت شده را ارايه فرماييد.)
28- اجراي اين طرح نيازمند سالانه بيش از 450 مگاوات برق است. آيا وزارت نيرو تخصيص اين مقدار برق براي اجراي اين طرح را تضمين كرده است؟ (لطفا مجوز دريافت شده را ارايه فرماييد.)
29- توليد 450 مگاوات برق سالانه موردنياز اين طرح موجب توليد سالانه يك ميليون و 500 هزار تن گاز آلاينده دي اكسيد كربن مي‌شود. با توجه به اجماع جهاني در قرارداد پاريس و تعهد رسمي كشور به كاهش توليد اين گاز آلاينده اين موضوع را چگونه توجيه مي‌كنيد؟
30- تامين هزينه‌هاي اجراي اين طرح بر عهده بخش خصوصي بوده و وزارت نيرو تنها بخشي از آب منتقل شده كه مربوط به شرب است (50 ميليون مترمكعب)، را به شكل تضميني خريداري مي‌كند. 150 ميليون مترمكعب آب باقي مانده را بايد بخش صنعت خريد تضميني انجام دهد. آيا وزارت صنعت، معدن و تجارت يا واحدهاي صنعتي مستقر در مقصد طرح توان خريد آب به قيمت تمام شده هر متر مكعب 4 تا 6 هزار تومان را دارند؟ آيا تضميني در اين مورد ارايه شده است؟ (لطفا تضمين‌هاي دريافت شده را ارايه فرماييد.)
31- در طرح ارايه شده در سال 1394 مبلغ 375 ميليارد تومان براي ساخت راه‌هاي دسترسي در نظر گرفته شده بود. آيا سازمان جنگل‌ها مجوز ساخت جاده‌هاي جديد را در عرصه‌هاي منابع طبيعي صادركرده يا خواهد كرد؟ (لطفا مجوز دريافت شده را ارايه فرماييد.)
32- يكي از دغدغه‌هاي اساسي و هرگز پرداخته نشده در مطالعات اين طرح، واكنش كشورهاي حاشيه درياچه كاسپين به مشكلات زيست محيطي اين طرح و برداشت آب از اين حوضه آبي بسته است. آيا كارفرما، مجري، پيمانكار و مشاور طرح پاسخي قابل پذيرش در عرصه ديپلماسي براي اين مساله كه ابعاد فرا ملي و امنيتي خواهد داشت و بي‌شك در آينده به پاشنه آشيل مناسبات و روابط كشورمان با چهار كشور ديگر حاشيه اين درياچه تبديل خواهد شد، دارند؟
33- آيا تصور نمي‌كنيد كه پس از تصويب كنوانسيون و تعيين رژيم حقوقي درياچه كاسپين، كشورهاي همسايه و شريك در منافع اين درياچه نسبت به برداشت آب و توليد شورابه و خسارات زيست محيطي تحميل شده به اين حوضه آبي بسته مطالبه خسارت‌هاي كلان ننمايند و از اين اهرم براي تحت فشار قرار دادن كشورمان در مسائل مختلف از جمله سهم كشورمان از منابع انرژي بستر كاسپين سوءاستفاده نكنند؟
34- مطالعه پدافند غيرعامل در مورد اجراي اين طرح چه مي‌گويد؟ آيا اصلا چنين مطالعه‌اي صورت گرفته است؟ با فرض اجراي اين طرح اگر قطعات و ماشين‌آلات مستهلك شده را نتوانيم از بازارهاي جهاني تامين كنيم يا اگر كشورهاي همسايه سال‌هاي بعد از استقرار صنايع و انتقال انبوه جمعيت به سمنان به انتقال آب و آسيب‌هاي زيست محيطي آن به اين درياچه مشترك اعتراض كنند، اين مساله را چگونه مديريت خواهيد كرد؟ صنايع گسترش يافته را تعطيل خواهيد كرد يا جمعيت مهاجر را به شهرها و روستاهاي‌شان باز خواهيد گرداند؟
35- تخليه شورابه در دريا موجب افزايش قطعي و معنا‌دار شوري ناحيه‌اي در نواحي ساحلي شده تا آنجا كه بر اساس مطالعات انجام شده توسط مشاور طرح به دليل تخريب زيستگاه دريايي شغل صيادي در منطقه به چالش جدي كشيده شده و باز بر اساس مطالعات شركت مشاور، امكان ارايه صيدگاه معوض به صيادان بيكار شده در منطقه نيست. مساله بيكاري صيادان را چگونه حل و فصل خواهيد كرد؟
36- در بخشي ديگر از طرح مطالعاتي ارايه شده از سوي مشاور طرح در رابطه با اثر‌گذاري اين طرح بر جمعيت گونه رو به انقراض فك كاسپين آمده است؛ «تاثير منفي تخليه پساب شور بر ماهيان دريا ممكن است باعث كاهش غذاي در دسترس براي فك‌هاي خزري (فك كاسپيني)، شود. اين اتفاق مي‌تواند در محدوده‌اي به وسعت 35 كيلومتر مربع اتفاق بيفتد و باعث آسيب به جمعيت فك‌هاي خزري (فك كاسپيني)، در اين محدوده شود»!! اين مساله را چگونه مديريت خواهيد كرد؟
37- آيا راهكار ارايه شده مبني بر پرداخت مبلغ 300 ميليارد ريال به مركز درماني فك كاسپين مي‌تواند در اصلاح و ايجاد شرايط پايدار و نرمال زيستگاه اين‌گونه روبه انقراض موثر باشد؟ و آيا اين مبلغ به عنوان بخشي از مطالعات مالي طرح از سوي مجري در نظر گرفته شده (بنده با مطالعه طرح چنين بندي نديدم و نخواندم!!)، يا قرار است بار مالي اين مبلغ هم به دوش منابع عمومي كشور گذاشته شود؟
38- با توجه به تاسيسات نيروگاه شهيد سليمي و موج‌شكن‌هاي بندر اميرآباد بهشهر، آب دريا در منطقه‌اي كه به عنوان آبگير در نظر گرفته شده داراي كمترين گردش پادساعت گرد و در نتيجه احتمال تجمع بيشترين مقادير انواع آلودگي‌ها و رسوبات را دارد. آيا با توجه به اينكه تامين آب شرب يكي از اهداف اين طرح است، نبايد در رابطه با محل آبگيري تجديد نظر صورت گيرد؟
39- آلودگي ميكروبي و فلزات سنگين در منابع آب‌هاي ساحلي ايران در درياچه كاسپين اگر نگوييم بيداد مي‌كند كه با استناد به صدها مقاله و مطالعه صورت گرفته توسط كارشناسان داخلي و خارجي در حد و اندازه بسيار نگران‌كننده‌اي قرار دارد. در روش RO كه روش نهايي و رسمي پيشنهاد شده در طرح ارايه شده است به هيچ‌وجه امكان حذف اين آلاينده‌ها وجود ندارد. با اين وصف چگونه اين آب را براي شرب مردم پيشنهاد مي‌كنيد؟ سلامت و بهداشت عمومي مردم سمنان را چه نهادي تضمين خواهد كرد؟
40- در صورتي‌كه موفق به خريداري و نصب كارخانجات آب شيرين كن با سيستم - ROBW ECR بشويد، اين روش با صرف هزينه‌هاي گزاف و استهلاك به مراتبط بيشتر و در پي آن وابستگي شديدتر به سازندگان آن تنها قادر به حذف نمك‌ها و تا اندازه‌اي آلاينده‌هاي زيستي و ميكروبي خواهد بود اما قادر به تصفيه آب از فلزات سنگين و سرطان‌زا از جمله سرب، جيوه و كادميم نيست. اين مساله و معضل جدي و خطرناك را چگونه رفع خواهيد كرد؟
41- برخلاف تصورات و سخناني كه بيشتر جنبه تبليغاتي دارد تا ريشه و بنيان فني و تخصصي، حتي در صورت پياده‌سازي سيستم تصفيه ECR و توليد خشت‌هاي نمكي با عنوان غلط‌انداز و اغراق‌آميز «كيك قهوه اي!!» اين كيك نمكي با بنيان يون‌هايي مانند كلريد، سولفات، كلسيم و منيزيم به همراه انواع آلودگي‌هاي شيميايي به ويژه فلزات سنگين و آلاينده‌هاي نفتي است و بر خلاف تبليغات انجام شده به هيچ عنوان شامل تركيبات كمياب و گران قيمت و عجيب و غريب كه در بازار جهاني يا داخلي از قابليت عرضه برخوردار باشد نيست. اين نمك‌ها در حال حاضر در مناطق كويري سمنان و ديگر نقاط كشور به وفور و با قيمتي بسيار ارزان در حال توليد است. اين مساله را چگونه توجيه مي‌كنيد؟
42- اگر نمك‌هاي استخراج شده بر اساس شيوه ECR از آب دريا از قابليت و ارزش تجاري برخوردار مي‌بودند، تاكنون بايد از محل فروش نمك‌هاي به رايگان توليد شده در هزاران كيلومتر مربع از سواحل درياچه سابق اروميه! ميلياردها دلار درآمد عايد كشور مي‌شد. توضيح دهيد چرا چنين معجزه اقتصادي محقق نشد؟!
43- در بخشي از طرح، برنامه‌اي براي توليد و صادرات كود پتاس از كيك قهوه‌اي توليدي ارايه شده است. لطفا در اين مورد توضيح دهيد كه با توجه به غلظت پايين پتاسيم محلول در آب دريا اين امر چگونه محقق خواهد شد و قيمت تمام شده كود كلريد يا سولفات پتاسيم توليد شده چقدر خواهد بود و اين كود به كدام يك از كشورها صادر خواهد شد؟ فراموش نكنيم كه روسيه در حال حاضر يكي از بزرگ‌ترين كشورهاي صادر‌كننده كلريد پتاسيم از جمله به كشور ما است و باز فراموش نكنيم كه زماني استاندار وقت سمنان صحبت از توليد كودهاي فسفاتي از اين شورابه‌ها را ارايه كرده بود بالاخره از اين شورابه‌ها يا به قول شما همان كيك قهوه‌اي قرار است كود پتاسيمي توليد شود يا كودهاي فسفاتي و با چه مكانيسمي و چه قيمت تمام شده‌اي؟
44- طرح پيشنهادي مبني بر احداث دو بندر جديد و گسترش بندر اميرآباد بهشهر و بندرنوشهر با هدف صادرات سالانه ميليون‌ها تن از اين تركيبات نمكي و در پي آن وعده خام و بي‌بنيان ايجاد هزارن شغل براي جوانان جوياي كار شمال كشور با استناد به كدام سند راهبردي و بررسي فني و تامين اعتبارات مالي صورت گرفته است؟ آيا اجازه داريم تا در تدوين طرح‌هاي كلان و زيربنايي روياپردازي كنيم و اوهام خود را به عنوان طرح مكتوب و ارايه كنيم؟ ماحصل پول‌هايي كه طي سه مرحله براي تدوين اين طرح هزينه شد اين است؟
45- چرا در اقدامي غير اخلاقي و مغاير با شؤون اعتقادي، ديني، انقلابي و انساني به كرات تلاش مي‌شود تا از تريبون‌هاي مختلف مخالفين انتقال آب درياچه كاسپين را كه بي‌شك و شبهه از پاك‌ترين و دغدغه‌مند‌ترين فرزندان حال و آينده اين مرز بوم هستند، با اتهاماتي ناروا و ناجوانمردانه از جمله قلم به مزدي، نفوذي، جاسوسي، ارتباط با بيگانگان و ... از صحنه خارج كنيد؟ آيا اين ادبيات نازل و دون خود بيانگر ناتواني در پاسخگويي فني، تخصصي و مستدل به ابهامات مطرح شده در رابطه با ضرورت اجراي اين طرح نيست؟
46- اخيرا اين مساله كه چون سالانه 2 ميليارد متر مكعب آب از استان‌هاي كردستان و... وارد سد سفيد رود و از آنجا به سمت شمال كشور هدايت مي‌گردد، دستاويزي شده تا برداشت و شيرين‌سازي همين مقدار آب از درياچه كاسپين براي انتقال به فلات مركزي توجيه و تبيين گردد!! آيا نهايت استدلال و توجيه فني و نگاه غير احساسي و غير محلي و... كه امثال عيسي كلانتري مدام از بهره مندي از آن دم مي‌زنند همين است؟ آيا واقعا طرفداران اين طرح تفاوتي ميان جريان طبيعي يك رودخانه كه شايد ده‌ها هزار سال از تولد و شكل‌گيري آن مي‌گذرد و بر اساس شيب حوضه آبريز و توپوگرافي ايجاد شده با فرايند شيرين‌سازي انتقال آب به مدد مصرف انرژي و برق و پول، برخلاف شيب غالب و توپوگرافي زمين قايل نيستند؟!
47- چندين برنامه مستند تلويزيوني با نگاه به مسائل حوزه محيط زيست و منابع طبيعي هر هفته به توليد و پخش برنامه‌هايي مرتبط با اين مسائل از رسانه ملي مي‌كنند. عجيب نيست كه با توجه به اهميت اين طرح تاكنون هيچ كدام از اين برنامه‌سازان اقدامي براي تهيه يك برنامه مستند در رابطه با اين طرح ننموده‌اند؟ عجيب‌تر اين نيست كه حتي پيگيري‌هاي چندباره در اين زمينه هم مورد استقبال هيچ كدام از برنامه‌سازان اين حوزه قرار نگرفته است؟
48- چرا برخلاف وعده‌هاي آقاي كلانتري، مجموعه مطالعات اجراي اين طرح تاكنون در پورتال سازمان حفاظت محيط زيست و در دسترس عموم قرار نگرفته است؟
49- آيا روند قانوني در گزينش و انتخاب شركت‌ها و افراد داراي صلاحيت و بي‌طرف براي انجام مطالعات زيست محيطي، اقتصادي، مالي، امنيتي، پدافند غير عامل، اجتماعي و فرهنگي طي شده است؟ لطفا در مورد جزييات گزينش تدوين‌كنندگان اين طرح‌ها توضيحاتي ارايه نماييد تا شبهات موجود در اين بخش برطرف شود.
50- در پايان آيا حاضريد در فضايي دوستانه و با نگاهي صرفا فني و تخصصي و تنها مبتني بر منافع ملي در برابر دوربين‌هاي رسانه ملي و با لحاظ كردن همه شرايط مد نظر موافقان اجراي اين طرح مناظره‌اي بين هر تعداد از موافقين با مخالفين اجراي اين طرح صورت گيرد تا ابعاد پيامدهاي منفي يا ضرورت اجراي آن مورد واكاوي و بازبيني قرار گيرد؟
كارشناس ارشد مهندسي خاك و آب
اخيرا اين مساله كه چون سالانه 2 ميليارد متر مكعب آب از استان‌هاي كردستان و... وارد سد سفيد رود و از آنجا به سمت شمال كشور هدايت مي‌گردد، دستاويزي شده تا برداشت و شيرين‌سازي همين مقدار آب از درياچه كاسپين براي انتقال به فلات مركزي توجيه و تبيين گردد!! آيا نهايت استدلال و توجيه فني و نگاه غير احساسي و غير محلي و... كه امثال عيسي كلانتري مدام از بهره مندي از آن دم مي‌زنند همين است؟ آيا واقعا طرفداران اين طرح تفاوتي ميان جريان طبيعي يك رودخانه كه شايد ده‌ها هزار سال از تولد و شكل‌گيري آن مي‌گذرد و بر اساس شيب حوضه آبريز و توپوگرافي ايجاد شده با فرايند شيرين‌سازي انتقال آب به مدد مصرف انرژي و برق و پول، برخلاف شيب غالب و توپوگرافي زمين قايل نيستند؟!
چرا در استاني كه مدعي كم‌آبي است، سالانه بيش از 5 هزار هكتار از زمين‌هاي كشاورزي براي توليد خربزه و هندوانه زير كشت مي‌رود و كشاورزي و باغداري گسترش مي‌يابد؟
سرانه مصرف كل آب در استان سمنان بر اساس آمارهاي رسمي وزارت نيرو بيش از 200 ليتر در روز براي هر شهروند است و اين عدد استان سمنان را در گروه 9 استان پرمصرف آبي كشور قرار داده است. در بحث آب شرب و خانگي نيز سرانه مصرف آب براي هر شهروند در استان مقصد آب بيش از 160 ليتر در روز است كه اين مقدار از سرانه آب مصرفي خانگي حتي استان‌هاي گيلان و گلستان نيز بيشتر است. چه تمهيداتي براي مديريت مصرف آب شرب در اين استان انجام شده است؟