عليه فقر
سيدمحمدعلي ابطحي
سازمان ملل متحد در سال 1992 روز 17 اكتبر/ 25 مهرماه را روز جهاني ريشهكني فقر ناميد. اين روز در نتيجه 5 سال تجمع گسترده خانوادههاي محروم، فعالان حقوق بشر از نقاط مختلف دنيا، مقامات ملي و بينالمللي و تعداد زيادي از شهروندان پاريسي ابتدا در ميدان تروكادري پاريس و سپس در ساير نقاط جهان به رسميت شناخته شد.
روز جهاني ريشهكني فقر اعتراضي است به شكاف هولناك طبقاتي در سراسر جهان و تبعات آنكه حذف انسانهايي است كه در رقابتهاي ناعادلانه، نه فقط از صحنه اجتماع كه از صحنه زندگي حذف ميشوند. نامگذاري اين روز تاكيد بر يكي از مهمترين مسائل حقوق بشر يعني حقوق اقتصادي انسانهاست. براساس ماده 25 اعلاميه جهاني حقوق بشر، برخورداري از امكانات مناسب رفاهي از جمله دسترسي به خوراك، پوشاك، مسكن و خدمات درماني و اجتماعي كافي از جمله حقوق اساسي تمامي افراد است. موسسه گفتوگوي اديان اعتقاد دارد اديان و رهبران ديني بايد از هرگونه همراهي با عاملان ايجاد فقر پرهيز كنند و از امكانات خود به طور متمركز و پيگير براي فقرزدايي استفاده كنند.
مذاهب و متون مقدس با توجه ويژه به فقرا، همواره خواستار حفظ شأن اجتماعي آنها بودهاند و بر لزوم حضور آنها در تمام ابعاد جامعه تاكيد داشتهاند. آنچه اكنون جهان شاهد آن است طرد نظاممند و به حاشيهراني مستمر اقشار آسيبپذير است. اين وضعيت نتيجه مستقيم اعمال سياستهاي غلط اقتصادي، سوءمديريت، فساد مالي گسترده و بيعدالتي و تبعيض نظاممند صاحبان قدرت و ثروت است كه دسترسي برابر افراد به منابع مادي و معنوي و توزيع آن در بخش اعظمي از جهان را با موانع بيشمار مواجه كرده است. اين در حالي است كه بر اساس رويكردهاي ديني كه با رويكردهاي اخلاقي و انساني نيز تاييد ميشود، افراد نبايد قرباني سوءمديريت ثروتمندان و دولتمردان شوند، وضعيتي كه گويا پيشفرض روزگار ماست. مستكبراني كه به شيوههاي مختلف فقر را در جامعه بسط ميدهند، همواره مورد خطاب و عتاب خداوند بودهاند و در متون مقدس با كلامي صريح درباره آنها قضاوت شده است. خداوند هيچ مستكبري را دوست نميدارد و اين اساس رويكرد ديني در مواجهه با مساله فقرزدايي از جامعه است.
موسسه گفتوگوي اديان ضمن گراميداشت اين روز و قدرداني از تمام نهادها و افرادي كه در جهت فقرزدايي در همه اشكال آن تلاش ميكنند، از رهبران اديان و فعالان مذهبي دعوت ميكند تا نسبت به مساله فقر در جامعه بيش از پيش حساس باشند و اين وجه مهم دين را به دلايل شخصي و غيرشخصي مغفول نگذارند.