زهرا نژادبهرام، عضو هيات رييسه شوراي شهر تهران در پيش همايش سومين همايش سالانه انجمن علمي مطالعات صلح ايران (علوم انساني و اجتماعي و صلح) كه با عنوان صلح و مديريت «شهري» برگزار شد برضروت استفاده از ظرفيتهاي سياستگذاري براي كاهش موانع ايجاد صلح در شهرها و به خصوص تهران تاكيد كرد .
در اين همايش، زهرا نژادبهرام، عضو هيات رييسه شوراي شهر تهران، به عنوان مدير پانل، در جمعبندي صحبت مدعوين، معادله قدرت را معادلهاي جاري و ساري دانست و گفت: صلح ابزاري شده كه خشونت بستري براي اعمال قدرت داشته باشد و دانش بازتوليد قدرتي شده كه از قِبل آن بتوان اعمال خشونت كرد.
به گفته او، نبايد از اين نكته غافل شد كه هرجا از صلح خبري نيست، قدرتِ اعمال خشونت پس آن است كه تعامل را تحتالشعاع قرار ميدهد و مانع رسيدن به صلح ميشود.
به گفته نژادبهرام، صلح از جمله مفاهيمي است كه در برابر خشونت، جنگ و... قرار ميگيرد. لذا نداشتن ادبيات واحد منجر ميشود كالبد خيابان و ارتباط انساني نتواند مفاهيمي صلحآميز داشته باشد.
عضو شوراي شهر، مثال خروج امريكا از برجام را مطرح كرده و گفت: ما ضد صلح و خشونتزا ميشويم اما اقدام امريكا پاسداري از صلح تعريف ميشود و اين همان نبود ادبيات مشتركي است كه به دانش نياز دارد؛ دانشي كه نتوانسته در تعريف مفهوم صلح كمك كند و اينجا باز هم دانش در خدمت قدرت قرار ميگيرد. نژادبهرام با اشاره به ارتباط مفهوم صلح با فضاهاي شهري گفت: آيا پذيرش مفهوم صلح و باور آن و تعهد به آن در جامعه ساري و جاري است؟ لذا در شهري كه زندگي ميكنيم كه مملو از تكثرها و تنوعهاست، چگونه ميتوانيم روابط صلحآميز را در فضايشهر پياده كنيم!
وي افزود: با اين تنوع و تفرق برداشتها از مفهوم صلح، اگر مكانيسم مشتركي وجود نداشته باشد، ما هر آن منتظر تنازعهاي متفاوت در سطح شهر خواهيم بود. اما كاركرد صلح در درون چنين شهرهايي چه خواهد بود و چه ابزارهايي جز مشاركت ميتواند ما را براي عبور از خشونت ياري كند و اين مستلزم تبيين و نهايي كردن صلح و استفاده از مفاهيم صلح آميز است.
عضو هيات رييسه شوراي شهر با ذكر اينكه افزايش تمايل به شهرنشيني بعد از انقلاب موضوعي متفاوت شد گفت: قبل از اينكه روابط شهرنشيني در كشور تبيين شود شهرها خلق شدند. به همين دليل ضمن تخريب گذشته نتوانستند رويكردهاي آينده خود را تبيين كنند.
وي به عنوان نمونهاي در اين زمينه به موضوع جدايي ري از تهران اشاره كرد و گفت: امروز موضوع جداسازي ري از تهران مطرح است و به طرحي تبديل شده كه به مجلس هم راه پيدا كرده! يا شهرهايي كه هنوز به مفاهيم شهر نرسيدهاند.
وي تصريح كرد: ما در تهران مساله محيط زيستي نداريم؛ آلودگي منابع آب و خاك ما در اطراف تهران صورت ميگيرد و با چالش جديدي به نام مجموعههاي شهري روبهرو هستيم. چيزي كه در درون شهر شايد بتوانيم آن را اداره كنيم اما در حاشيه شهر خير.
نژادبهرام، همچنين به نقش موثر استفاده از ظرفيتهاي سياستگذاري براي كاهش موانع ايجاد صلح، تاكيد كرد و گفت: در گذشته فرصتهاي تعامل و گفتوگو وجود داشت اما حالا اين طراحي شهري كمتر خشونتزا و ظرفيتهاي مديريت شهرياست كه بايد كمك كند.
وي با طرح سوالي در اين زمينه گفت: چگونه ميتوانيم با اتكا به ديپلماسي شهري از اين ظرفيت استفاده كنيم؟ آنچه كمتر مورد توجه قرار گرفته.... در واقع هرچه قدر شهروندان در تصميمگيريها و تصميمسازيها مشاركت داشته باشند بيشتر قادر خواهيم بود مفاهيم صلح را ترويج دهيم.
در ادامه اين همايش ايزدي يكي از معماران، گفت: در بسياري از برنامههايي كه در حوزه شهري شاهد اجراي آن بوديم رگههايي از ناصلحي در آن ديده ميشد و ميديديم كه اگر آن برنامه اجرا شود باعث برهم خوردن صلح شهري ميشود.
وي ادامه داد: تسلط كميت بر كيفيت در شهرهاي ما باعث شده تا آدمهاي شهرنشين با چالشهاي بسياري روبهرو شوند.
اين معمار و كارشناس حوزه شهرسازي، افزود: هنوز بسياري از دانشجويان ما با نظريات مهم در حوزه معماري و شهرسازي درخصوص ايجاد صلح بيگانهاند.
ايزدي گفت: شهر يك سازمان اجتماعي است و با اين تعريف بايد به سراغ افزايش اين سازمان اجتماعي رفت زيرا در اين تعريف چوب و سنگ و آهن به درد ما نميخورد.
اين معمار افزود: در ۲۵۰۰ محله شهر ايران با جمعيتي حدود ۲۰ ميليون نفر، از بسياري از سرانههاي شهري برخوردار نيستند و اين در حالي است كه اينها ۳۰درصد جمعيت شهرنشين را تشكيل ميدهند.
وي گفت: همين امر باعث شد تا سياست بازآفريني شهري تعريف و قرار شد اجرايي شود كه در اين سياست مقرر شد تا قلمروهاي عمومي پررنگتر شده و اين فضاهاي عمومي ارتقا پيدا كنند.
ايزدي ادامه داد: بايد يادمان باشد كه قلمروهايي عمومي است كه باعث ايجاد صلح ميشود و حتي باعث شكوفايي شهر در حوزه اقتصادي ميشود و اين شكوفايي باعث رشد صلح در شهر ميشود.