روز سه‌شنبه 5 آذر تحويل طرح استيضاح وزير آموزش و پرورش به هيات رييسه با ۶۰ امضا، اعلام شد؛ موضوعي كه بايد در كميسيون آموزش بررسي شود و البته اين بررسي و اظهارنظر و احتمال ادامه يا انصراف از استيضاح مي‌ماند براي هفته آينده كه مجلس از تعطيلاتش برگردد. در نخستين روز كاري هفته تعطيلي مجلسيان، محسن حاجي ميرزايي، وزير آموزش و پرورش دومين نشست خبري در 70روز آغازين كار وزارتش را برگزار كرد تا از برنامه‌هاي اجرايي شده و در حال اجرا از آخر شهريور ماه تاكنون بگويد و شايد بدون به ميان كشيدن حرف استيضاح، دستاوردهايش را قبل از مجلس براي رسانه‌ها بازگو كند. تيتر اوليه و اصلي صحبت‌هاي او هم البته ابلاغ آيين‌نامه رتبه‌بندي معلمان بود. ترميم حقوق معلمان در روزهايي كه به قول او «حال آموزش و پرورش چندان خوب نيست» احتمالا مي‌تواند دليلي باشد براي منصرف شدن برخي از آن 60 نفري كه پاي ورقه استيضاح وزير تازه دولت روحاني را امضا كردند.
«روزي كه مسووليت اينجا را قبول كردم دركي از مسائل و مشكلات آموزش و پرورش در حوزه‌هاي مختلف داشتم اما به تدريج كه در اين وزارتخانه كار را شروع كردم و در نشست‌هايي كه با دست‌اندركاران و صاحب‌نظران و افراد باتجربه و باصلاحيت گذاشتم، نگراني‌هاي من به‌شدت افزايش پيدا كرده. جامعه ما براي دسترسي به يك نظام تعليم و تربيت با كيفيت بايد گام‌هاي بزرگي بردارد. ما فاصله بسيار زيادي داريم با آن آموزش و پرورشي كه در سند (تحول بنيادين) پيش‌بيني شده است.» محسن حاجي‌ميرزايي البته پيش از اينكه به نگراني‌هاي جدي‌اش در مورد آموزش و پرورش بپردازد، صحبت‌هايش را با دستاوردهايي شروع كرد كه هفته گذشته به مرحله اجرا درآمده بودند و پيش از هر چيز به سراغ رتبه‌بندي معلمان رفت: «طرح رتبه‌بندي يكي از مطالبات اصلي معلمان بوده است. هدف آن است كه معلمان با دانش، تجربه و عملكرد متفاوت بتوانند از دريافتي متفاوتي بهره ببرند. يكي از پيش‌نيازهاي افزايش كيفيت پرداخت مزايا و پاداش به آن كيفيت است، ما اگر بخواهيم كيفيت رشد پيدا كند بايد بين رفتارها و كارهاي كيفي و كارهاي غيركيفي تفاوت قائل شويم.»
بعد از توضيحات مفصل در مورد اجراي رتبه‌بندي فرهنگيان، وزير آموزش و پرورش به انعقاد تفاهم‌نامه اين وزارتخانه با راه و شهرسازي هم اشاره كرد كه قرار است حاصلش مسكن‌دار شدن 170 هزار نفر از فرهنگيان باشد: «قيمت زمين نقش تعيين‌كننده‌اي در قيمت واحد مسكوني دارد قرار شده است كه هرجا آموزش و پرورش زمين مناسب داشت براي ساخت مسكن در اختيار وزارت راه قرار دهد. خانه‌هايي كه در كلانشهرها و شهرهاي بزرگ قرار داشته باشد طبيعتا قيمت بيشتري نسبت به خانه‌هاي واقع در مناطق كوچك‌تر و روستايي خواهد داشت. اين طرح قرار است به صورت 3 ساله اجرا شود و كليه همكاران رسمي، قراردادي و بازنشستگاني كه فاقد زمين و واحد مسكوني هستند و از تسهيلات دولتي مسكن استفاده نكردند شامل اين طرح مي‌شوند. در كنار اينها وزارت راه فهرست واحدهاي مسكن مهر و ساير پروژه‌هاي عمراني كه بدون متقاضي مانده‌اند را در اختيار دارد و قرار است كه فرهنگيان را در اولويت قرار دهد. فرهنگياني نيز كه در بافت‌هاي فرسوده زندگي مي‌كنند و منازل آنها نياز به بهسازي دارد از امتيازاتي كه در توافقنامه ما كه در وزارت راه آمده است استفاده مي‌كنند.»
توزيع شير در مدارس يكي ديگر از موضوعاتي بود كه حاجي ميرزايي در نشست خبري خود به آن پرداخت، موضوعي كه البته همان‌گونه كه خودش مي‌گويد هنوز منابع كافي براي آن تامين نشده و براي همين است كه فعلا با اولويت 8 استان در حال اجرا است: «عمليات توزيع شير در استان‌هاي ايلام، بوشهر، خوزستان، خراسان جنوبي، سيستان و بلوچستان، كهگيلويه و بويراحمد و هرمزگان آغاز شده است، اگر اعتبارات افزايش يابد استان‌هاي بيشتري مشمول مي‌شوند.»
حال ناخوش آموزش و پرورش
حاجي ميرزايي كه نيمه دوم شهريور‌ماه ناگهان به عنوان گزينه انتخابي رييس‌جمهور خيلي زود از مجلس راي اعتماد گرفت و بعد بر صندلي وزارت آموزش و پرورش نشست مي‌گويد كه اين زمان كم سبب شد كه نتواند مشكل كمبود نيروي انساني را آنگونه كه لازمه آموزش باكيفيت است حل كند: «با راهكارهاي مختلفي چون استمرار خدمت، افزايش ساعات حق‌التدريس و... نيروي انساني مورد نياز فراهم شد، اما آيا اين روش‌ها مناسب و كيفي هستند؟ بايد ارزيابي دقيق‌تري به عمل بياوريم كه اين راهكارها تا چه اندازه موجب افزايش كيفيت مي‌شود. اينها روش‌هاي قابل قبول ما نيست و ناگزير بوديم از اين روش‌ها استفاده كنيم. اميدواريم سال آينده ساماندهي مناسب‌تري داشته باشيم.» او در بخشي از صحبت‌هايش به حال ناخوش آموزش و پرورش و مشكل بودجه هم اشاره كرد و گفت: «بودجه طي سال‌هاي گذشته همگام با ساير بخش‌هاي دولت رشد كرده اما واقعيت اين است كه مجموعه بودجه آموزش و پرورش توان حمايت و آموزش باكيفيت را ندارد. پيش‌بيني وزارت آموزش و پرورش اعتبار ۷۳ هزار ميليارد تومان براي سال آتي است ولي فعلا رقم پيش‌بيني شده در لايحه ۵۴ هزار ميليارد تومان است. بودجه هنوز در دولت نهايي نشده و اين پيش‌بيني‌هاي اوليه است و اميد داريم بتوانيم بودجه آموزش و پرورش را واقعي‌تر كنيم. بايد مشخص شود به ازاي چه مقدار بودجه چه ميزاني از كيفيت براي آموزش بايد محقق شود.»
در پايان نشست خبري بود كه به دنبال مطرح شدن موضوع حوادث آبان ماه و ميزان پيگيري‌هاي آموزش و پرورش در مورد احتمال بازداشت شدن يا نشدن دانش‌آموزان، وزير با سوال جداگانه‌اي هم روبه‌رو شد در مورد ميزان شناخت از نسل جديد دانش‌آموزان كه شايد براي پرورش آنها و بودن‌‌شان در محيط آموزشي ديگر نتوان به همان سياق مسابقه‌ها و كلاس‌هاي تربيتي و ورزشي و پرورشي قناعت كرد. سوالي كه از سوي روزنامه همشهري مطرح شد ناظر بر اين گزاره مشخص بود كه براي شناخت «جمع بسياري از نوجوانان كه در اين اجتماعات حضور داشته‌اند و فهم اين مساله كه خواسته‌ها و مطالبات‌شان چيست» آموزش و پرورش فكري دارد و كميته‌اي براي بررسي بهتر موضوع تشكيل داده است يا خير. حاجي‌ميرزايي در پاسخ به اين سوال گفت: «گزاره‌هايي كه گفتيد گزاره‌هاي تاييدشده‌اي نيستند. يعني نمي‌توانيم بگوييم جمع بسياري از نوجوانان در خيابان حاضر شده‌اند. در مورد كشته‌شدگان هم هنوز گزارش دقيق و مستندي نداريم. اما اگر دقيق‌تر بخواهيم در مورد اين موضوع صحبت كنيم بايد بگويم ما معتقديم جامعه ما در معرض تغييرات بسيار سريعي است و روح و ذهن و روابط خانوادگي و تحصيلي دانش‌آموزان را متاثر مي‌كند. ماموريت آموزش و پرورش است كه كمك كند تا دانش‌آموزان بتوانند تغييرات را به درستي فهم كنند و بتوانند واكنش موثر نشان دهند كه قطعا در حوزه معاونت پرورشي به آن توجه خواهد شد. براي اين حادثه خاص كميته و كارگروهي تشكيل نشده اما در مجموع توجه ويژه به نسل نوجوان در اولويت ماست.»
در روزهاي اواخر آبان و اوايل آذر، شهرها و حاشيه شهرها را موجي از اعتراضات و تجمع‌ها و اتفاقاتي در برگرفت كه پس‌لرزه‌هاي‌شان و خبرهايي موثق و غيرموثق از آنچه گذشت همچنان ادامه دارد. آنچه اين روزها و آموزش و پرورش را به هم پيوند داد دو مساله بود كه در نشست خبري روز گذشته در قالب دو سوال از سوي روزنامه اعتماد با وزير آموزش و پرورش مطرح شد و محسن حاجي‌ميرزايي به آنها پاسخ داد.
اتفاقات آبان ماه را از هر زاويه‌اي هم نگاه كنيم باز دو واقعيت تغييرناپذير است؛ تعدادي جان خودشان را از دست دادند و تعدادي هم در بازداشت به سر مي‌برند. با توجه به برخي اسامي منتشر شده از جان‌باختگان و سن‌وسال‌هاي‌شان كه به گروه دانش‌آموزان مي‌خورد، اين بيم وجود دارد كه برخي از دانش‌آموزان هم شايد جزو بازداشت‌شدگان باشند. وزارت علوم در روزهاي گذشته در مورد برخي از بازداشت‌ها و آزادي‌ها توضيحاتي داده، حالا شما بگوييد كه آيا پيگير اين موضوع بوده‌ايد و آيا اطلاعي از احتمال بازداشت هيچ دانش‌آموزي در شهرهاي مختلف داريد؟
از همان روز آغاز اجتماعات، يكي از فعاليت‌هاي وزارت آموزش و پرورش، كسب اطلاع از همه استان‌ها براي اين بود كه مطلع شويم آيا دانش‌آموزي در اين اتفاقات دستگير شده يا نه. تاكنون اطلاعاتي در مورد اينكه دانش‌آموزي ميان دستگيرشدگان باشد به ما نرسيده است، در واقع از همه استان‌ها به ما اعلام كرده‌اند كه ما هيچ دانش‌آموزي كه در اين حوادث دستگير شده باشد نداريم و قطعا اگر موردي هم اعلام شود جزو پيگيري‌هاي ما خواهد بود.
در روزهاي گذشته ويدئويي از انتقال برخي از بازداشتي‌ها در يكي از مدارس شهر تهران منتشر شده. فارغ از اينكه مي‌شود تاريخ آن را تاييد كرد يا نه لطفا توضيح دهيد كه به لحاظ قانوني آيا نيروهاي انتظامي و امنيتي مي‌توانند از فضاي مدرسه براي فعاليت خودشان استفاده كنند؟
آن فيلمي كه در فضاي مجازي در مورد نقل و انتقال عده‌اي در حياط مدرسه منتشر شد را خواسته‌ام كه راستي‌آزمايي شود و هنوز اطلاع روشني به ما نداده‌اند، اتفاقا همين پنجشنبه بود كه مجددا پيگيري كردم. مديركل آموزش و پرورش استان تهران تكذيب مي‌كرد و مي‌گفت اين فيلم مربوط به اين روزها نيست. قطعا محيط‌هاي آموزشي اعم از دانشگاه‌ها و مدارس، محيط‌هاي خاصي هستند، احترام دارند و قطعا مسوولان محترم امنيتي هم به حرمت محيط‌هاي آموزشي توجه كافي دارند. اما به هر حال بررسي ما در مورد صحت اين ويدئو ادامه دارد.