گروه فشار عليه بودجه

استعفا، استعفا و بازهم استعفا؛ كليدواژه‌اي پرتكرار در سپهر اين روزهاي سياست ايران. كليدواژه‌اي كه اين روزها بيش از هر فردي درباره عالي‌ترين مقام اجرايي به كار برده مي‌شود ولي با اين تفاوت كه اگر تا ديروز ازسوي محمود احمدي‌نژاد و يارانش به زبان آورده مي‌شد، اين روزها مرزهاي اصولگرايي را در نورديده و دست‌كم از سوي برخي تك‌چهره‌هاي اصلاح‌طلب نيز منتقل شده تا دو قطبي اصلاح‌طلب و اصولگرا حداقل در اين مورد خاص به‌طور تام و تمام رعايت نشده باشد. نصرالله پژمان‌فر، نماينده اصولگرا و عضو جبهه پايداري مشهد در مجلس آخرين كسي است كه با استفاده از كليدواژه «استعفا» جنجال‌ساز شده و نه فقط شخص حسن روحاني، بلكه محمدباقر نوبخت، به عنوان يكي از اعضاي حلقه اعتدال و توسعه‌اي‌هاي فعال در پاستور و رييس سازمان برنامه و بودجه را نيز هدف قرار داده است اما اين‌بار با بهانه‌اي اقتصادي؛ «بودجه 99».

لايحه بودجه سال 99 هفدهم آذرماه پس از سخنراني 45 دقيقه‌اي رييس‌جمهوري در حالي تقديم مجلس شد كه از همان نخستين ساعات انتشار متن كامل آن با انتقادات بسياري مواجه شد. طنازان فضاي مجازي حجم كمتر صفحات بودجه در قياس با سال گذشته را نشانه‌اي از احوال ناخوشايند اقتصاد ايران مي‌دانستند ولي در نقطه مقابل ناظران به اختصاص بودجه‌هاي چند ده ميليارد توماني به موسسات مذهبي و نهادهاي به اصطلاح فرهنگي اشاره كرده و از دولت بابت ادامه روند دولت‌هاي پيشين انتقاد كردند. در اين ميان و پس از تشكيل كميسيون تلفيق بودجه 99 طيف جديدي به جمع مخالفان لايحه بودجه پيوست. طيفي كه از ابتداي دولت حسن روحاني تاكنون مهم‌ترين نشانه حياتش، انتقاد از دولت و مخالفت با طرح‌ها و برنامه‌هاي پاستورنشينان بود.

يك سازمان عليه يك بودجه

همه ساله پس از انتشار متن كامل لايحه بودجه، نشست‌هاي تخصصي براي بررسي ابعاد پنهان و زواياي تخصصي‌تر اصلي‌ترين سند مالي جمهوري اسلامي برگزار مي‌شود ولي اين‌بار نشست‌ها ‌نه‌تنها رنگ و بوي اقتصادي نداشت، بلكه عملا به محفلي براي انتقادات جناحي عليه دولت تبديل شد. يكي از مهم‌ترين اين نشست‌ها درست ظهر روزي برگزار شد كه كميسيون تلفيق بودجه با حضور محمد باقر نوبخت و بيژن نامدار زنگنه، رييس سازمان برنامه و بودجه و وزير نفت جلسه‌اي براي تعيين تكليف كليات بودجه سال آينده را ترتيب داده بود. در نشست مدنظر سعيدجليلي اصلي‌ترين سخنران است و چهره‌هايي چون نصرالله پژمان‌فر، ابوالفضل ابوترابي‌فرد، محمدعلي پورمختار، محمدابراهيم رضايي و جمعي ديگر از نمايندگان اصولگراي مجلس حاضرند. تقريبا تمام مطالب منتشر شده از اين نشست از قول سعيد جليلي و درباب مساله FATF و لوايح الحاق به كنوانسيون‌هاي بين‌المللي پالرمو و CFT است ولي عنوان اين نشست «بررسي كليات لايحه بودجه سال 99» است. اينكه ماحصل نشست اصلي‌ترين طيف مخالف دولت درباره بودجه چه بوده، نياز به توضيح و تفسير آن‌چناني ندارد ولي نكته قابل‌توجه آنكه از ميان حاضران در نشست برگزار شده با سعيد جليلي، دست‌كم 3 نفر يعني پژمان‌فر، رضايي و پورمختار در كميسيون تلفيق حاضرند و اين يعني 3 راي مخالف احتمالي. اما ماجرا فقط به ارايه راي منفي به كليات لايحه بودجه محدود نشده و از دل آن پروژه‌اي جديد آغاز مي‌شود؛ «احمدي‌نژادسازي از روحاني».

تهديد «خانه‌نشيني»

اولين و آخرين رييس‌جمهوري ايران كه دست‌كم خانه‌نشيني‌اش تاييد شد، محمود احمدي‌نژاد، رييس‌جمهوري است كه روزگاري محبوب اصولگرايان به‌ويژه جبهه پايداري بود ولي پس از 11 روز دوري‌اش از پاستور، همه‌چيز به فراموشي سپرده شد تا رسانه‌هاي حامي اين جريان سياسي امروز تندترين مواضع را عليه رييس دولت‌هاي نهم و دهم اتخاذ كنند. اما حالا چندسالي از خانه‌نشيني احمدي‌نژاد گذشته و روابط ميان روحاني درقامت رييس‌جمهوري با رهبري نيز در بهترين حالت خود به سر مي‌برد اما از قرار معلوم هنوز هستند جريان‌هايي كه با بهره‌گيري از «كليدواژه» استعفا، از خانه‌نشيني رييس قوه مجريه سخن مي‌گويند. «تهديد روحاني به استعفا، نمايندگان را از رد كليات بودجه منصرف كرد»؛ اين عنوان گزارش رجانيوز به عنوان پايگاه اطلاع‌رساني نزديك به سعيد جليلي و جبهه پايداري است كه به نقل از نصرالله پژمان‌فر آورده شده است. او تهديد روحاني را «خانه‌نشيني» و انتشار «كليپ» عنوان كرده و به نقل از نوبخت آورده است كه «اگر آقاي روحاني در خانه بنشيند و يك كليپ درست كند و بگويد: مردم! يك راه ديگري وجود داشت كه نگذاشتند من اين راه را بروم! آن موقع ببينيد چه مشكلاتي پيش مي‌آيد!» اين نماينده مجلس درباب چرايي برگزاري نشست محرمانه در كميسيون تلفيق ميان نمايندگان پارلمان و پاستور گفته است: «از اول هم اين صحبت‌ها براي اين بود كه راي نماينده را تغيير دهد. به همين دليل غير نماينده‌ها را بيرون كردند و جلسه را به نوعي محرمانه كردند!»

تكذيب پس از تكذيب

اينكه رييس سازمان برنامه و بودجه در كميسيون تلفيق با حضور طيف‌هاي مختلف نمايندگان خواستار برگزاري نشست محرمانه شود و طي آن اعضا را به «استعفا» و «خانه‌نشيني» رييس‌جمهوري و متعاقبا «بيان حقايق» تهديد كند، آنقدر دور از انتظار است كه نتوان به سادگي آن را پذيرفت هرچند كه سابقه گوينده اين مطالب و عناد هميشگي آنان با اهالي دولت «تدبير» خود مزيد بر علت است. با اين حال اما چندان طول نكشيد كه تكذيبيه‌ها يكي پس از ديگري از راه رسيد. نخستين‌بار قاسم ميرزايي‌نيكو در اظهاراتي كه ايسنا آن را منتشر كرد صراحتا پژمان‌فر را به «بي‌اخلاقي» متهم كرد. محمد كاظمي، نماينده ملاير و ديگر عضو كميسيون تلفيق نيز از پايه و اساس بيان مطالبي درباره استعفا و كناره‌گيري روحاني در صورت رد لايحه بودجه در اين كميسيون را تكذيب كرد. تكذيب‌ها اما ادامه يافت تا جايي كه شخص محمدباقر نوبخت در صفحه توييتر خود ضمن رد مطالب مطرح شده نوشت: «دروغي چون «تهديد به استعفاي رييس‌جمهوري براي تصويب كليات لايحه بودجه در كميسيون تلفيق»! را نيز منتشر كرده‌اند كه فراتر از كذب و مضحك بودنش، اهانتي آشكار به همكاران خودشان در مجلس است. آيا نمايندگان محترم مجلس چنين راحت مرعوب تهديدهاي تخيلي مي‌شوند؟!»

فشارهاي پيامكي و تريبوني

در اين ميان اما اظهارات ميرزايي‌نيكو پرده از فشارهاي پيامكي به نمايندگان مجلس شوراي اسلامي براي رد كليات لايحه بودجه برداشت. او به ايسنا گفته است كه در طول اين مدت «بيش از ۱۰۰ پيامك براي رد كليات بودجه دريافت» كرده است. موضوعي كه فاطمه حسيني نيز در جريان گفت‌وگوي خود با «اعتماد» به آن اشاره كرده و از تلاش‌هاي «سازمان‌يافته» براي «رد كليات لايحه بودجه 99» در كميسيون تلفيق خبر مي‌دهد. اين عضو كميسيون تلفيق مجلس همچنين دليل اين فشارها به كميسيون تلفيق را از يك سو «انتخاباتي» خوانده و از سوي ديگر موضوع تخريب پارلمان را پيش كشيده و معتقد است كه طيف پژمان‌فر چه در درون و چه بيرون پارلمان خواستار «عدم بررسي بودجه 99 در مجلس دهم» هستند. اظهارات حسيني از آن جهت قابل تامل است كه روز گذشته تريبون‌هاي نماز جمعه نيز همراستا با مخالفان دولت به انتقاد از كليات بودجه 99 و تصويب آن در مجلس پرداخت.

احمد علم‌الهدي، امام جمعه مشهد صراحتا بودجه 99 را «تصويب‌نشدني» خواند و تاكيد كرد: «اين بودجه‌اي كه ارايه شده بودجه يك كشور در حال جنگ اقتصادي است؟ ما در جنگ اقتصادي هستيم و بودجه‌اي كه مورد مصرفش شركت‌هاي دولتي است در حالي كه دو هفته پيش رييس ديوان محاسبات در مجلس اعلام كرد بيش از 50 درصد اين شركت‌ها زيان‌ده هستند. بودجه مال اين مردم گرفتار در چنگ دشمن است. شما منابع درآمدي بودجه را چه ديديد؟ آيا بودجه متكي به فروش يك ميليون بشكه نفت با بودجه شرايط جنگ اقتصادي تطابق دارد؟ اين چه بودجه‌اي است كه شما كليات آن را تصويب كرديد؟ اين بودجه كسري دارد؛ اين كسري چگونه قرار است تامين شود؟ تا كي قرار است پول بدون پشتوانه چاپ شود و ارزش پول ملي كاهش پيدا كند؟ شما نمايندگان از خدا بترسيد؛ اين بودجه تصويب شدني نيست.» همسو با خطيب نماز جمعه مشهد، كاظم صديقي، خطيب نماز جمعه تهران نيز بودجه 99 را مغاير با «بيانات رهبري» خواند و متذكر شد: «رهبري گفتند بودجه سال ۹۸ را اصلاح كنيد نه دولت و نه مجلس اهتمامي نداشتند. بودجه ۹۹ هم همين است. بايد اقتصاد مقاومتي محور طرح بودجه قرار مي‌گرفت كه متاسفانه اين كار انجام نشده است.» بدين‌ترتيب و با درنظرگيري اين فشارها به نظر مي‌رسد بودجه 99 در مرحله اول، براي تصويب كليات در صحن علني و در مرحله دوم، تصويب جزييات در صحن كار سختي در پيش داشته باشد.