ميثم سليماني
هنگامي كه رقابتهاي اوليه حزب دموكرات در 3 ايالت آيووا، نيوهمپشاير و نوادا برگزار شد و جو بايدن با نتايجي بسيار ضعيف فضاي رقابت را به ساير حريفان به خصوص برني سندرز واگذار كرد بسياري كمپين او را مرده خواندند و عنوان ميكردند كه به پايان راه رسيده است. برخي نيز عنوان ميكردند شايد خداحافظي زودهنگام در انتخابات داشته باشد. اما انتخابات شنبه شب و پيروزي او در كاروليناي جنوبي همه چيز را تغيير داد. پيروزي بايدن در اين ايالت، كمپين او را احيا كرد و همه چيز را براي او تغيير داد. 48 ساعت باقيمانده تا سهشنبه بزرگ به ناگاه حريفهاي ميانهروي بايدن پشت سر او قرار گرفتند و همگي متحد شدند تا برني سندرز را شكست دهند. وقتي كه روز چهارشنبه آغاز شد و رقابت در سهشنبه بزرگ به پايان رسيد يك اتفاق شگفتانگيز و يك سورپرايز براي معاون اول سابق امريكا رخ داد. او در اكثر ايالتهايي كه در آن انتخابات برگزار شد به پيروزي رسيد و بايدن توانست رقيب اصلي خود يعني برني سندرز را پشت سر بگذارد. شايد تا يك هفته پيش بسياري مبارزات انتخاباتي براي بايدن را تمام شده، ميدانستند و احتمالا بسياري گمان ميكردند سهشنبه بزرگ بدون هيچگونه شور و هيجاني برگزار ميشود و همه آرا به سمت سندرز سرازير ميشود. ولي حالا نه تنها يك انتخابات جذاب دو قطبي در حزب شكل گرفته بلكه يك رقابت نزديك ميان دو طيف وجود دارد كه احتمال بسيار زياد تا پايان مسير ادامه خواهد داشت چراكه اختلاف آراي هر دو بسيار نزديك است.
جنب و جوشهاي سياسي كه تنها چند ساعت مانده به برگزاري انتخابات در روز سهشنبه به جو بايدن معاون رييسجمهور پيشين كمك كرد تا مقابل برني سندرز، سناتور ورمونت به پيروزيهاي قابل توجهي دست پيدا كند.
به نوشته NPR انتخابات مقدماتي رياستجمهوري در ميان دموكراتها در يك مقطع تقريبا بيش از 20 نامزد داشت و حتي مناظرههاي انتخاباتي نيز در دو نوبت برگزار ميشد اما حالا اين رقابت تبديل به يك رقابت دو نفره بين دو قطب فكري در حزب دموكرات شده است.
سندرز با وعدههايي مبني بر ايجاد يك تحول و انقلاب در كشور از حمايت بخش مترقي حزب دموكرات بهرهمند است. اما بايدن اكنون بخش مركزي و ميانهرو حزب را نمايندگي ميكند و معتقد است كه ميخواهد روح امريكايي را به امريكا بازگرداند. او تمركز خود را به خصوص در سخنرانيها روي ارايه يك وجهه خوب از جايگاه رياستجمهوري قرار داده است. او مولفههاي يك رييسجمهور خوب را بيان ميكند. بسياري معتقدند كه بايدن از توانايي بيشتري براي مقابله با ترامپ برخوردار است.
بايدن اكنون پيروزي خود را مديون نامزدهاي ميانهاي است كه در ساعتهاي باقي مانده به انتخابات روز سهشنبه، منافع حزبي را به منافع شخصي ترجيح دادند و سعي كردند از عقيدهاي كه به آنها نزديكتر است، حمايت كنند. پيت بوتجيج و ايمي كلوبوچار كه در رقابتهاي رياستجمهوري قرار داشتند شايد ميتوانستند با حضور در انتخابات روز سهشنبه تعدادي از نمايندگان حزبي و بخشي از آرا را به خود جذب كنند اما واقعيت آن است كه اين كار آنها بازي در زمين برني سندرز بود زيرا آنها در عمل نميتوانستند، پيروز اين ميدان باشند. از همين رو غفلتي كه ميانهروها در بين جمهوريخواهان در سال 2016 انجام دادند از سوي دموكراتها رخ نداد و ميانهروها در يك بزنگاه حساس متحد شدند.
پيروزي قدرتمند بايدن در كاروليناي جنوبي بار ديگر بايدن را احيا كرد. بايدن در آيووا چهارم شد، در نيوهمپشاير پنجم و در نوادا در جايگاه دوم قرار گرفت. ولي كاروليناي جنوبي ايالتي بود كه اصليترين پايگاه حامي او قرار داشت و آن افريقايي-امريكايي تبارها بودند كه به نظر ميرسيد، رسالت احياي بايدن در انتخابات را برعهده داشتند و با قدرت او را به استقبال انتخابات سهشنبه فرستادند. پيروزي او در اين انتخابات باعث شد كه همه ميانهروهاي حاضر در انتخابات پشت بايدن قرار گيرند. همين افراد در هفتههاي گذشته، تلاش زيادي براي كنار گذاشتن بايدن انجام دادند و حتي به اين نتيجه رسيده بودند كه ديگر شانسي براي پيروزي ندارند و در مناظرههاي آخر نيز چندان روي آن تمركز نداشتند. ولي از روز شنبه همه چيز تغيير كرد. روز گذشته نيز پس از روشن شدن نتايج در 14 ايالت ايلهان عمر، نماينده مسلمان مجلس نمايندگان از جمله حاميان جدي برني سندرز در توييتر خود نوشت، اگر روز سهشنبه ترقيخواهان مانند ميانهروها متحد بودند، نتيجه تغيير پيدا ميكرد و حتي ميتوانستيم در ايالتهايي كه رقابت نزديك بود نيز پيروز شويم.
معادلات در ايالتها
اگر به نتايج آرا تا زمان تنظيم اين گزارش به شكل قطعي نگاه كنيم، جو بايدن در 9 ايالت پيروز شد و در يك ايالت نيز به احتمال بسيار زيادي پيروز ميشود. در 4 ايالت ديگر نيز برني سندرز در 3 ايالت به طور قطعي پيروز شده و در يك ايالت نيز به احتمال بسيار زياد پيروز خواهد شد. براي هر دو نامزد پيروزي در دو ايالت تگزاس و كاليفرنيا بسيار مهم و حياتي بود. برني سندرز اين شانس را داشت كه در هر دو ايالت پيروز رقابت اعلام شود. هر چند كه بايدن در كاليفرنيا، شانس خود را اندك ميديد ولي در تگزاس اگرچه در نظرسنجيهاي اخير جايگاه دوم را در اين ايالت داشت اما حمايتهاي همه جانبه از او در تگزاس او را برنده اين رقابت سخت در ايالت تگزاس كرد. ايالت تگزاس و كاليفرنيا به اين دليل حايز اهميت هستند كه بيشترين نمايندگان حزبي را به خود اختصاص دادهاند. تگزاس با 228 نماينده و كاليفرنيا با 415 نماينده براي هر نامزد انتخاباتي ميتواند بسيار حايز اهميت باشد.
به نوشته NBC اگرچه جو بايدن، معاون رييسجمهور با انتقادات شديدي روبهرو است چراكه بسياري معتقدند او در مناظرهها ضعيف عمل كرده، نتوانسته كمكهاي مالي خوبي گردآوري كند و عملكرد ضعيفي را در فعاليتهاي انتخاباتي خود در ايالتهاي مختلف بر جا گذاشته اما در نهايت او روز سهشنبه موفق شد، ايالتهاي متعددي را در مناطق جغرافيايي مختلف پيروز شود.
با اين حال جو بايدن تسلط خوبي بر ايالتهاي جنوبي داشت چراكه آن مناطق امريكايي-آفريقايي تبارهاي زيادي داشت كه عضو حزب دموكرات بودند كه حاميان اصلي جو بايدن به حساب ميآيند. ويرجينيا، كاروليناي شمالي، آلاباما، آركانزاس، اوكلاهاما و تنسي از جمله اين ايالاتها بود كه بايدن در آنها پيروز شد. بايدن حتي توانست راي مينسوتا را نيز به دست آورد، ايالتي كه سندرز يك روز پيش از انتخابات در آن كارزار انجام داد. بايدن حتي در ماساچوست ايالتي كه هم اليزابت وارن و هم سندرز در آن كمپينهاي بزرگي برگزار كردند نيز پيروز شد.
به نوشته NPR برخي معتقدند يكي از دلايلي كه دموكراتها به سمت بايدن گرايش پيدا كردند اين بوده كه دونالد ترامپ و جمهوريخواهان تلاش ميكنند كه به دموكراتها برچسب سوسياليست بزنند. از همين رو انتخاب سندرز ميتوانست اين برچسب جمهوريخواهان را تاييد كند و به ضرر دموكراتها در انتخابات نهايي تبديل شود از همين رو سعي كردند تا از بايدن در اين مسير حمايت كنند از همين رو بسياري بايدن را گزينه مناسبتري در برابر ترامپ ميبينند.
با اين وجود طبق پيشبينيها برني سندرز در كاليفرنيا پيروز شد و او همچنين در ايالت خود يعني ورمونت نيز پيروز شد. سندرز همچنين در ايالتهاي يوتا و كلورادو نيز پيروز شد، ايالتهايي كه اكثرا جمعيتي لاتينتبار دارند و آنها از سندرز حمايت ميكنند.
با اين وجود برني سندرز تاكيد بسيار زيادي دارد كه ميتواند جنبشي را رهبري كند كه معطوف به يك طيف خاص نيست. او ميتواند از همه نسلها با تمام گرايشها را در جنبش و كمپين خود جا دهد. او بارها روي اين تواناييها تكيه كرده است. سندرز آراي جوانان و راي اوليهاي امريكا را پشت سر خود دارد و تبديل به بزرگترين سرمايه براي او شده كه عملا تبديل به قوه محرك كمپين او شدهاند. ولي نميتوان اين موضوع را ناديده گرفت هنگامي كه حمايتها و كنار رفتنها به نفع بايدن آغاز شد، كمپين سندرز در موقعيت آچمز قرار گرفت و نتوانست واكنشي متناسب از خود نشان دهد و سندرز تنها ايستاد و تماشا كرد و از هواداران ساير نامزدها خواست تا به كمپين او بپيوندند. هر چند سندرز پيروان وفاداري داشت ولي پيروزيهاي اوليه او نيز مديون اتحاديههاي كارگري، لاتينتبارها و طبقه سفيدپوست در اين ايالتها بود. شايد سندرز هم بعد از پيروزيهاي اوليه به اين نتيجه رسيده بود كه به راحتي ميتواند ساير رقبار را متحمل شكست كند و پيروز نهايي اين رقابت شود و حتي شايد بازي را به نفع خود تمام شده ميديد ولي در موقعيتي غيرقابل پيشبيني قرار گرفت. شايد او هم تصور ميكرد، اتحاد پيش از سهشنبه بزرگ آن هم پشت سر جو بايدن غيرمحتمل باشد ولي اين اتفاق رخ داد و موج سندرز را ميتوان گفت به شكل موقت متوقف كرد.
البته برخي مانند بيل دو بلاسيو، شهردار نيويورك كه از جمله حاميان سندرز به حساب ميآيد به NPR گفت كه از نظر من سندرز شانس بهتري براي شكست ترامپ دارد چراكه ميتواند در ايالتهاي كليدي رايدهندگان مختلف را به خود جذب كند.
اتحاد بر سر شكست ترامپ
با اين حال پس از برگزاري انتخابات روز سهشنبه بايدن و سندرز در سخنرانيهاي خود تاكيد كردند كه فعاليتهاي آنها تنها معطوف بر اخراج ترامپ از كاخ سفيد است و هر كدام سياستهايي را ترسيم كردهاند كه فكر ميكنند از اين طريق افرادي را نيز جذب كنند همچنين اقتصادي قدرتمند ايجاد كنند. بايدن در ميان هواداران خود تاكيد كرد كه انرژي جديدي به دست آورده كه از آن ميتواند عليه ترامپ استفاده كند. او در ادامه گفت: برخي در مورد انقلاب صحبت ميكنند اما ما جنبشي را شروع كرديم كه مشاركت را افزايش داد. اين ميتواند لحظهاي خارقالعاده و كارهايي خارق العاده را رقم بزند.
در طرف مقابل اما باز هم برني سندرز در خصوص جنگ عراق صحبت كرد و با افتخار گفت كه به اين جنگ راي نداده در حالي كه كانديداي ديگري از آن حمايت كرده است. اشاره مستقيم او به جو بايدن است. او همچنين تاكيد كرد كه مواضع او در بحث تجارت، مقررات مالي و مراقبتهاي بهداشتي مطابقت بيشتري با خواستههاي طرفداران اصلي حزب دارد. سندرز با اين وجود تاكيد كرد: من امشب با اطمينان كامل به شما ميگويم كه قصد داريم، نامزدي دموكراتها را به دست بياوريم و به دنبال آن هستيم كه خطرناكترين رييسجمهور تاريخ اين كشور را نيز شكست دهيم.
500 ميليون دلار براي هيچ
مايكل بلومبرگ، تاجر ميلياردر و شهردار پيشين نيويورك براي اولين بار به صورت رسمي در انتخابات قرار گرفت و براي حضور در اين رقابت نيز 500 ميليون دلار هزينه كرد اما عملا هيچ دستاوردي براي او به همراه نياورد. بلومبرگ رسما در هيچ ايالتي نتوانست به پيروزي دست پيدا كند و هزينه هنگفت براي او نتيجهاي نيز در پي نداشت و تنها در برخي مناطق با محدود راي خود تعدادي از نمايندگان را به سمت خود سوق داد. شروع بلومبرگ پاياني براي او نيز شد. با آغاز روز چهارشنبه در امريكا بلومبرگ رسما از رقابتهاي رياستجمهوري كنارهگيري و حمايت خود از جوبايدن را رسما اعلام كرد.
آينده وارن
اليزابت وارن نيز در اين انتخابات نتوانست دستاورد چنداني داشته باشد. او حتي در ايالتهايي كه اميد داشت تا خودي نشان دهد نيز عملا از چرخه رقابت كنار گذاشته شد و حالا بسياري صحبت از كنارهگيري او ميكنند و اكنون اين گمانهزني به شكل جدي وجود دارد كه او اگر كنار رود به نفع چه كسي از رقابت خارج خواهد شد. برخي معتقدند كه وارن در صورت خروج از سندرز حمايت خواهد كرد ولي اكنون بهترين گزينه براي ميانهروهاي حزب دموكرات ماندن وارن در رقابت است چراكه اين به نفع آنها تمام خواهد شد.