خلافكاري به قصد نيكوكاري
اهورا جهانيان
اوايل هفته گذشته خبر بازداشت رونالدينيو در پاراگوئه منتشر شد. فوق ستاره سابق بارسلونا، قطعا بهترين دريبلزن تاريخ فوتبال بوده و او را به دليل تكنيك فوقالعادهاش «شاعر فوتبال» لقب دادهاند. هم از اين رو رونالدينيو يكي از محبوبترين فوتباليستهاي قرن بيست و يكم است. چهره بيگناه و رفتار فروتنانهاش نيز بر محبوبيت او افزوده است. او كسي است كه مارادوناي بزرگ دستش را بوسيده است و چنين افتخاري نصيب هر كسي نميشود! اما قانون، قانون است و ژانوالژان و رونالدينيو سرش نميشود. خلافكار بايد بازداشت شود ولو كه سرشار از فضيلت باشد.
ماجرا از اين قرار بوده كه رونالدينيو و برادرش روز پنجم مارس (پنجشنبه 15 اسفند) وارد آسونسيون، پايتخت پاراگوئه، شدند و در هتلي كه برايشان درنظر گرفته شده بود اقامت افكندند ولي مدتي بعد، پليس پاراگوئه آنها را به اتهام استفاده از پاسپورت جعلي براي ورود به اين كشور بازداشت كرد. رونالدينيو در جولاي 2019 گفته بود كه پاسپورتهاي برزيلي و اسپانيايياش بهدليل مالياتهاي پرداخت نشده و همچنين عدم پرداخت جريمههاي مربوط به ساخت و ساز غيرقانوني در يك منطقه حفاظت شده، مصادره شدهاند. او و برادرش به پليس پاراگوئه گفتهاند فكر نميكردند پاسپورتهايشان جعلي باشد و تصورشان بر اين بود كه اين پاسپورتها بهطور افتخاري به آنها داده شده است.
فارغ از اينكه رونالدينيو راست ميگويد يا دروغ، اگر عقبه اين داستان را مرور كنيم، با مجموعهاي از اقدامات غيرقانوني يا خلافكاريهاي اين ستاره بزرگ برزيلي مواجه ميشويم. رونالدينيو مثل بسياري از ستارههاي ثروتمند دنياي فوتبال، از پرداخت ماليات فرار كرده. اين كار او چنان بوده است كه نه فقط پاسپورت برزيلياش بلكه پاسپورت اسپانيايياش هم توقيف شده است. علاوه بر اين، آنها به هر حال بهگونهاي وارد يك كشور ديگر شدهاند كه از نظر پليس و دادگاه آن كشور، اين نحوه ورود مجرمانه قلمداد شده است. مجموعه اين بيقانونيها نشان ميدهد كه رونالدينيو يك «شهروند خوب» نيست. كاراكتر رها و بيقيد او در دوران درخشش در تيمهاي گوناگون، به خوبي مويد اين مدعاست كه رونالدينيو مثل بسياري از ورزشكاران ياغي يا هنرمندان شوريده، اهل رعايت چارچوبهايي كه ديگران برايش تعيين كردهاند، نبوده است. اين «ديگران» ميتوانند مدير و مربي باشگاه يا پليس و اداره ماليات و قانونگذاران پارلمان و قضات دادگاه باشند. نتيجه اين لااباليگري، اين بوده كه رونالدينيو اكنون 8 روز است كه در زندان به سر ميبرد و تصاوير منتشر شده از او در بند عمومي زنداني در پايتخت پاراگوئه، موجب تحقير ستاره برزيلي و ناراحتي دوستدارانش شده است. وكلاي رونالدينيو در تلاشند كه او را از اين وضع نجات دهند. هم از اين درخواست تجديدنظري را ارايه كردهاند كه اگر قاضي دادگاه با آن موافقت كند، رونالدينيو از بند عمومي زندان آزاد شده و راهي بازداشت خانگي ميشود. قاضي سهشنبه هفته جاري به اين درخواست تجديدنظر رسيدگي ميكند.
اما رونالدينيو چرا با پاسپورت جعلي وارد پاراگوئه شد؟ او براي معرفي يك كتاب و همچنين كمپين براي كودكان محروم به پاراگوئه سفر كرده بود. طنز ماجرا همينجاست؛ خلافكاري به قصد نيكوكاري! در واقع رونالدينيو به چيزي به نام قانون اعتقاد چنداني ندارد. اگر چنين نبود، الان پاسپورتهايش در جيبش بود و آزادانه سير آفاق ميكرد. ولي او بهرغم اعتقاد نداشتن به «قانون»، به «نيكي» و «خوبي» اعتقاد دارد. هم از اين رو تن به ريسك داده و با پاسپورت جعلي وارد كشوري ديگر شده و الان هم چوب اين خيرخواهي مخاطرهآميزش را دارد ميخورد. به قول خيام، نيكي و بدي، در نهاد بشر است. ظاهرا كاري هم نميتوان كرد. دنيا همين است. به قول بزرگي، در اين دنيا بر هر چيز خوبي كه دست بگذاريم، يك چيز بد از كنارش بيرون ميآيد. ظاهرا فرقي هم نميكند كه آن چيز خوب قانون باشد يا اخلاق يا ستاره مهربان و فروتني به نام رونالدينيو.