بوريس جانسون تحت مراقبت‌هاي ويژه قرار گرفت
خلاء نخست‌وزيري در بريتانيا
ميثم سليماني
اگر به عقب باز گرديم و هنوز ويروس كرونا تنها در چين جولان مي‌داد تعدادي از رهبران جهان در غرب كرونا را ويروسي مي‌ديدند كه چندان خطرناك نيست و نمي‌تواند آسيب چنداني به جوامع اروپايي وارد كند. سردمدار اين ديدگاه دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا و بوريس جانسون نخست‌وزير بريتانيا بودند. جانسون معتقد بود كه بايد 70 درصد از مردم به اين بيماري مبتلا شوند و از طرفي در ابتدا مطرح مي‌كرد كه موارد ايمني را رعايت نخواهد كرد و هيچ محدوديتي را نيز نمي‌پذيرد. با گسترده شدن شيوع كرونا در اروپا و ورود آن به بريتانيا شرايط تغيير كرد. دولت مجبور شد وضعيت فوق‌العاده اعلام كند و تمام امكانات را براي مبارزه با كرونا بسيج كند. در اين بين اما فردي كه تلاش كرد از همه ساده‌تر با اين ويروس برخورد كند به‌شدت درگير آن شد. تست كروناي بوريس جانسون نخست‌وزير بريتانيا مثبت اعلام شد و نه تنها به راحتي نتوانست با اين بيماري برخورد كند و از طريق قرنطينه خانگي آن را پشت سر بگذارد بلكه در نهايت كار به بيمارستان كشيد و دوشنبه شب اعلام شد كه شرايط به حدي وخيم شده است كه جانسون به بخش مراقبت‌هاي ويژه منتقل شده است و آخرين اخبار تا زمان تنظيم اين گزارش حاكي از وخامت اوضاع جسمي او بود و حتي خبرهاي غيرموثقي از مرگ او نيز منتشر شد. اما با به وجود آمدن اين شرايط براي بوريس جانسون اين سوال به وجود آمده كه چه كسي انگليس را اداره مي‌كند؟
مايكل گوو، معاون اجرايي نخست‌وزير بريتانيا در مصاحبه با راديو 4 بي‌بي‌سي در خصوص وضعيت بوريس جانسون گفت: او از بعد از ظهر روز دوشنبه در بيمارستان سنت توماس لندن تحت بهترين مراقبت‌هاي درماني قرار گرفته است. او در ادامه افزود: انتقال جانسون به بخش مراقبت‌هاي ويژه به اين دليل صورت گرفته كه اين اطمينان حاصل شود تيم پزشكي تمام امكانات مناسب براي بهبود وضعيت جانسون را خواهد داشت. حتي برخي خبرها نيز حاكي از آن بود كه يكي از اعضاي خانواده مايكل گوو علايم كرونا در آن بروز كرده اما گوو در توييتر اعلام كرد كه هيچ علايمي وجود ندارد و به كارش ادامه مي‌دهد. با اين حال او نيز مجبور شده تا در خانه به كار خود ادامه دهد و در قرنطينه به سر مي‌برد.
به گزارش سي‌ان‌ان در حال حاضر بستري شدن جانسون عدم وجود يك سلسله مراتب براي جانشين نخست‌وزير را برجسته كرده است. جانسون 55 ساله دامنيك راب وزير خارجه خود را به عنوان جانشين معرفي كرد كه در صورت لزوم عهده‌دار سمت نخست‌وزيري باشد و او را نمايندگي كند. اما هيچ سلسله مراتب رسمي در انگليس يا در قانون اساسي نانوشته بريتانيا كه چنين شرايطي را رسميت ببخشد وجود ندارد.
اگر نگاهي به موقعيت نخست‌وزير در بريتانيا داشته باشيم، در اصل نخست‌وزير با اختياراتي برجسته‌تر از ساير وزراي كابينه است ولي تصميمات كليدي به صورت دسته‌جمعي در كابينه و كميته‌هاي فرعي كارشناسي اتخاذ مي‌شود. اما طي دهه‌هاي اخير رفته‌رفته اختيارات نخست‌وزير در بريتانيا گسترده شده و به نخست‌وزير اختياراتي در سطح رييس‌جمهور داده شده و شيوه اداره دولت نيز بيشتر شبيه به شيوه رياستي شده است. اگر به پيروزي محافظه‌كاران در انتخابات اخير نگاهي داشته باشيم، راي‌دهندگان بيش از اينكه به حزب محافظه‌كار راي داده باشند بيشتر به شخصيت جانسون راي دادند. به همين دليل است كه خلأ نخست‌وزير در بريتانيا به شكل قابل توجهي احساس مي‌شود. در ساختار دولت بريتانيا هيچ چيزي تحت عنوان جانشين نخست‌وزير وجود ندارد و همين موضوع يك خلاءجدي را به وجود آورده است.
با اين وجود مسوولان دفتر نخست‌وزيري بريتانيا معتقدند بوريس جانسون يك تيم كامل براي شرايط ويژه كشور را تعيين كرده است كه حتي در غياب او نيز كار پيش برود.
مايكل گوو در گفت‌وگوي خود با بي‌بي‌سي تاييد كرده كه با توجه به شرايط پيش آمده دامنيك راب اكنون وظيفه حضور در جلساتي را دارد كه جانسون رياست آن را برعهده داشت و در نبود جانسون مسووليت ادامه جلسات با دامنيك راب است و همه ما در اجراي برنامه‌هاي نخست‌وزيري مشاركت داريم. اما گوو در پاسخ به اين سوال كه اكنون چه كسي رمزهاي موشك‌هاي هسته‌اي را در اختيار دارد، عنوان كرد كه در مورد مسائل امنيت ملي صحبت نخواهد كرد.
توبياس الوود، نماينده محافظه‌كار مجلس عوام كه رياست كميته دفاعي مجلس را برعهده دارد با وجود آرزوي سلامتي براي جانسون در توييتر خود نوشت: داشتن شفافيت 100 درصدي بسيار مهم است و بايد مشخص شود مسووليت تصميمات در حوزه امنيت ملي انگليس با چه كسي است و ما بايد پيش‌بيني كنيم كه دشمنان تلاش مي‌كنند كه از هرگونه ضعفي عليه ما سوءاستفاده كنند.
آن‌گونه كه در بيانيه دفتر نخست‌وزيري آمده انتقال جانسون به بيمارستان يك اقدام احتياطي بوده است چرا كه با گذشته 10روز از مثبت اعلام شدن كروناي جانسون او از سرفه و تب رنج مي‌برد. طبق اين بيانيه وضعيت او در روز دوشنبه رو به وخامت گذاشته و مجبور شدند كه جانسون را پس از انتقال به بيمارستان سنت توماس تحت مراقبت‌هاي ويژه قرار دهند. گوو در مصاحبه‌اي با اسكاي‌نيوز نيز عنوان كرده كه وزيران كابينه با يك ساعت تاخير از وخامت اوضاع نخست‌وزير مطلع شدند چرا كه جلسه كابينه در خصوص كرونا در حال برگزاري بوده است. واقعيت آن است كه اكنون ويروس كرونا بخش قابل توجهي از كابينه بريتانيا را با خود درگير كرده است. مت هنكوك وزير بهداشت در تاريخ 27 مارس اعلام كرد كه به اين ويروس مبتلا شده است. رييس نظام پزشكي بريتانيا نيز با همين شرايط مواجه شد. نيل فرگوسن مشاور عالي دولت بريتانيا در مورد ويروس كرونا از 18 مارس درگير اين بيماري شد. از همين رو ساير وزيران و مشاوران ارشد دولت به دليل ارتباطات نزديك مجبور شدند خود را قرنطينه كنند كه آخرين مورد آن مايكل گوو بود.
لورا كنزبرگ دبير سياسي بي‌بي‌سي در خصوص شرايط حاكم بر كابينه بريتانيا مي‌گويد: با توجه به عدم پيش‌بيني لازم براي اين شرايط، دولت اقدامي كاملا غيرمعمول را انجام داده است و از دامنيك راب خواسته كه عملا در سمت نخست‌وزير ايفاي نقش كند. راب دوشنبه شب پس از وخامت حال جانسون پشت تريبون قرار گرفت و عنوان كرد كه دولت به كار خود ادامه مي‌دهد و برنامه‌هاي مقابله با ويروس كرونا نيز بر مبناي دستورات آقاي جانسون پيگيري خواهد كرد. با اين وجود كنزبرگ معتقد است هنگامي كه دامنيك راب صحبت مي‌كرد، كاملا مشهود بود كه شوكه شده است. آنچه در حال حاضر مشخص است بريتانيا در شرايطي قرار گرفته كه حداقل طي دهه‌هاي اخير آن را تجربه نكرده است، نخست‌وزير آن در بيمارستان تحت مراقبت‌هاي ويژه قرار دارد و هيچ‌گونه آلترناتيو جدي نيز براي اين وضعيت نيست.