كاهش آمار ابتلا به كرونا و گشايش صنوف
نگراني از ورود موج دوم را افزايش داده است
وضعيت سفيد نيست
گروه اجتماعي | بيش از دو ماه است كه شيوع كرونا در كشور، جان هموطنان بسياري را گرفته است، بيش از دو ماه است كه كادر درمان با كوششي شبانه‌روزي در صف اول مبارزه مشغول به فعاليت هستند و حالا گزارش‌هايي از وضعيت خستگي و افسردگي آنها منتشر شده است. طبق آخرين آمار وزارت بهداشت، روز دوشنبه، اول ارديبهشت ماه سال ۱۳۹۹، هزار و ۲۹۴ مورد مثبت ديگر به آمار قطعي ابتلا به كرونا افزوده شد و از اين ميان، متاسفانه ۹۱ نفر جان باختند. روند نزولي آمار ابتلا و مرگ در اين روزگار شيوع، چندان نمي‌تواند نشانه مثبتي از «عادي شدن» اوضاع باشد. كاهش روند ابتلا به كرونا بيش از همه مديون تعطيلات دو هفته‌اي نوروزي است، پس از پايان اين تعطيلات و آغاز به كار برخي اصناف و اداره‌ها، در هفته دوم فروردين تصاوير متعددي از ازدحام در شهرها و به‌ويژه تهران منتشر شده است كه بيم شيوع موج دوم كرونا در كشور را بالا مي‌برد. حالا كسب‌و‌كارهايي پس از حدود دو ماه، در روز اول ارديبهشت ماه سال ۱۳۹۹ دوباره آغاز به كار كرده‌اند. طبق مصوبات ستاد كرونا، واحدهاي صنفي كم‌خطر در استان تهران از روز شنبه، ۳۰ فروردين مجوز فعاليت داشتند و حالا با گذشت دو روز، فعاليت پاساژها و بازارهاي مسقف نيز با رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي از سر گرفته شده است. همزمان با گشايش مراكز تجاري و فروشگاه‌ها، رييس مركز كنترل ترافيك پليس راهور تهران نيز در گفت‌وگو با ايرنا از ترافيك سنگين روز دوشنبه در تهران خبر داد. به گفته سرهنگ محمد رزاقي، از روز شنبه ۲۳ فروردين ماه، فعاليت دوسوم كارمندان بار ترافيكي سنگيني را بر دوش خيابان‌هاي شهر به‌جا گذاشته است و حتي خيابان‌هاي مركزي شهر تهران نيز در ساعت پيك، شاهد ترافيك سنگيني هستند. لغو محدوديت‌‌هاي ترافيكي عاملي است كه به‌زعم رييس مركز كنترل ترافيك پليس راهور تهران در ترافيك تهران بي‌اثر نيست، اما پس از پايان تعطيلات نوروزي، همچنان حضور مردم در خيابان و ازدحام در ايستگاه‌هاي مسافربري، مترو و اتوبوس نگراني‌هاي بسياري را به وجود آورده است. حالا كه آمار قطعي ابتلا به كرونا و مرگ ناشي از اين ويروس روند نزولي را در پيش گرفته است و از طرفي ديگر، مجوز كسب‌و‌كار به برخي اصناف داده شده است، اين بيم مي‌رود كه حضور مردم در خيابان‌ها و عادي‌انگاشتن وضعيت تمام زحمات 60 روز گذشته كادر درماني كشور را از بين ببرد.
آخرين وضعيت كرونا در ايران
آمار ابتلاي روزانه از تاريخ يازدهم فروردين ۱۳۹۹، با ثبت ۳۱۸۶ مورد مثبت در يك روز، تاكنون روندي نزولي را طي كرده است و روز اول ارديبهشت، تعداد مبتلايان به كرونا به ۱۲۹۴ نفر در ۲۴ ساعت كاهش يافته است. آمار فوت ناشي از كرونا در كشور نيز از روز ۲۶ فروردين تا امروز دو رقمي شده است، با اين حال شيب آمار فوتي اعلام شده در روز دوشنبه، اول ارديبهشت، نسبت به دو روز قبل خود صعودي بوده و با اينكه روز 30 فروردين، آمار مرگ و مير ناشي از كرونا در كشور ۷۳ نفر گزارش شد، حالا با گذشت دو روز، اين عدد به ۹۱ نفر افزايش پيدا كرده است. طبق آخرين گزارش وزارت بهداشت، تاكنون ۸۳ هزار و ۵۰۵ نفر در ايران به ويروس كرونا مبتلا شده‌اند و از اين ميان، ۵ هزار و ۲۰۹ نفر جان باخته و
۵۹ هزار و ۲۷۲ نفر بهبود پيدا كرده‌اند.
آمارهاي واقعي بالاتر از آمار اعلام شده است
موارد منفي كاذب و شناسايي نشده در آمارهاي وزارت بهداشت گزارش نمي‌شوند و اين نكته‌اي است كه كيانوش جهانپور، رييس مركز روابط عمومي و اطلاع‌رساني وزارت بهداشت در ويديو كنفرانس روز دوشنبه به آن تاكيد كرد. به گفته جهانپور، آمار اعلام شده از سوي وزارت بهداشت، آمار موارد قطعي شناسايي شده هستند، اما موارد شناسايي نشده قابل اعلام نيستند. سخنگوي ستاد مقابله با كروناي وزارت بهداشت با تاكيد بر اينكه اين وزارتخانه مسووليتي در ارايه آمار غيرشناسايي شده ندارد، افزود: «برخي افراد كارشناس شمارش راي هستند تا شمارش علت مرگ و مير. ما در مورد يكي از دوستان گفتيم كه كارشناس تولد است، او بيان كرد كه آمار پاس كرده است. دوستان بايد در حوزه‌اي اظهارنظر كنند كه تخصص دارند.» جهانپور با انتقاد از نحوه اعلام آمارهاي متعدد از سوي برخي رسانه‌ها تاكيد كرد كه آمار رسمي مبتلايان به ويروس كرونا، فقط از سمت وزارت بهداشت اعلام مي‌شود. به گزارش ايرنا، رييس مركز روابط عمومي وزارت بهداشت
با اشاره به نامه اخير وزارت بهداشت به روساي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي مبني بر تكميل پرونده مبتلايان به كرونا اعلام كرد كه طبق اين نامه، شرح حال بيمار، علامت و سي‌تي اسكن مي‌تواند موضوع بيماري را براي پزشك مشخص كند و در پرونده اين بيماران نبايد از عنوان مشكوك به كرونا استفاده شود. با اينكه برخي متوفيان بدون داشتن تست مثبت اما مشكوك به كرونا جان مي‌سپارند، به گفته كيانوش جهانپور، اين موارد مشكوك منجر به مرگ نيز در آمار رسمي وزارت بهداشت درنظر گرفته مي‌شوند و در گواهي فوت از كلمه كرونا استفاده مي‌شود. سخنگوي ستاد مقابله با كرونا تاكيد كرد: «وزير بهداشت براي افراد بستري و تكميل پرونده‌ها بخشنامه مجددي انجام داد و اعلام شد كه تست‌هاي PCR حتما در پرونده‌ها درج شود، زيرا اين شائبه مطرح شده بود كه براي رايگان نشدن درمان بيماران كوويد۱۹ ممكن است كد ديگري براي بيمار ثبت شده باشد، اما الان همه مراكز موظف هستند كه تست PCR چه منفي و چه مثبت را در پرونده بيمار درج كنند.» به گفته جهانپور، ممكن است در شرايط طغيان و بحران، در سرعت تشخيص و درمان اشكالاتي وجود داشته باشد اما در همين زمان نيز لازم است پرونده بيماران تكميل و نواقص آن برطرف شود. سخنگوي ستاد كرونا علت اين امر را بيش از همه در نياز مطالعات علمي آينده مي‌داند. علاوه بر اين، جهانپور
با اشاره به ابلاغ دستورالعمل‌هايي براي صدور گواهي فوت ناشي از ويروس كرونا گفت: «اگر بيمار براساس كرونا فوت كرده باشد، بايد فرم پنوموني كرونايي روي پرونده او باشد. ابلاغ قاسم جان‌بابايي معاونت درمان وزارت بهداشت در اين زمينه، دستورالعمل طبيعي است. وقتي گواهي فوت صادر مي‌شود، علت زمينه‌اي و ثانويه و نهايي در برگه ثبت مي‌شود. علت ثانويه در گواهي فوت مي‌تواند كرونا باشد و اين گواهي توسط پزشك صادر مي‌شود.» به تاكيد سخنگوي ستاد كرونا وزارت بهداشت، شايعاتي مبني بر اجبار پزشكان براي عدم درج عنوان كرونا در گواهي فوت صحت ندارد. او افزود: «چه كسي مي‌تواند به پزشك اجبار كند كه در گواهي فوت چيزي خلاف آن بنويسد؟ من پزشك كه ۴ صفحه گواهي فوت را پر مي‌كنم و در هر صفحه دو مهر مي‌زنم و علت مرگ را مي‌نويسم و جواز فوت و دفن را صادر مي‌كنم، ۸بار مهر و امضا كرده‌ام. هيچ وزير بهداشت و معاون وزيري نمي‌تواند به پزشك بگويد علت فوت در گواهي فوت را چيز ديگري به جز كرونا بنويسد. هر پزشكي كه مي‌دانست بيمار به علت ابتلا به كرونا فوت كرده و ننوشته، مقصر است.»
افزايش افسردگي و خستگي كادر درمان
قرنطينه اجباري بار ديگر در سخنان رييس مركز عمومي وزارت بهداشت امري نشدني خوانده شد و با استناد به وضعيت ساير كشورها، بازگشايي كسب‌و‌كارها نيز جرياني جهاني دانسته شده كه اجتناب از آن ممكن نيست. با اين حال، كيانوش جهانپور در آخرين ويديو كنفرانس خود هشدار داد كه بازگشايي كسب‌و‌كارها به معناي وضعيت سفيد كشور نيست. او تاكيد كرد: «مشاغل آموزشي و مدارس و دانشگاه‌ها هنوز تعطيل است و اين يعني ۲۰ ميليون نفر مي‌توانند هنوز در منزل بمانند. ۱۴ ميليون دانش‌آموز و ۴ ميليون دانشجو نبايد در خيابان‌ها تردد غيرضروري داشته باشند. همچنان يك‌سوم كاركنان اداره‌ها يا بايد در مرخصي باشند يا به صورت دوركاري فعاليت كنند، بنابراين در بازگشايي تدريجي و فاصله‌گذاري هوشمند، دقت و جديت مردم در بهداشت فردي بايد بيشتر باشد و اگر رعايت نكنيم، نتيجه آن را در آمار خواهيم ديد.»
در حالي كه به گفته مريم حضرتي، معاون پرستاري وزير بهداشت، ۸۰ هزار و ۸۵۶ پرستار، معادل ۶۵درصد پرستاران بخش دولتي در خط مقدم مراقبت بيماران كرونا هستند، افسردگي و بيماري‌هاي روحي ناشي از مشاهده مرگ در اين پرستاران قابل رويت است. به گزارش ايرنا، مريم حضرتي در نشست خبري ويديو كنفرانس خود، روز دوشنبه، با اشاره به خستگي و افسردگي در ميان پرستاران گفت: «در تحقيقي كه معاونت فرهنگي وزارت بهداشت انجام داده، افزايش خستگي و افسردگي در بين پرستاران مشخص شده است، اما مهم‌ترين علت افزايش افسردگي در پرستاران، دوري از خانواده، مشقت كاري، ترس از كرونا يا سختي كار نبوده بلكه مهم‌ترين علت مشاهده مرگ بيماران جلوي چشم آنها بوده است اما پرستاران پرتلاش و صبور هستند.» گرچه به گفته معاون پرستاري وزير بهداشت، در بيمارستان‌هاي بسياري مراكز مشاوره براي پرستاران درنظر گرفته شده و مشاوره رواني با همكاري متخصصان روانشناسي و روانپزشكي براي اين افراد درنظر گرفته شده است، اما با بازگشايي مراكز كسب‌و‌كار و ازدحام در شهرها بيم افزايش مراجعات در روزهاي بعدي مي‌رود و همين امر مي‌تواند خستگي و افسردگي پرستاران را دو چندان كند.