كوچه گردها و مقوله امنيت جمعي
مهدي مالمير|ابتداي خيابان «سميه» تهران ساختماني است چند طبقه كه تا آنجا كه نگارنده اين ستون به خاطر مي‌آورد، متروك رها شده. اگر اندكي به عصب‌هاي چشم فشار بياوريم، تابلوي گرد و غبار گرفته‌اي در بالاي آن جا خوش كرده؛ «مركز رشد و فناوري.» حالا اما اين ساختمان بدل شده به محل بيتوته كوچه‌خواب‌ها و خيابان چرخ‌ها و زباله‌گردها كه همانندِ قوطي كنسرو ماهي ساردين دركنار هم قرار گرفته‌اند! از جوان‌هاي به 30 سال نرسيده تا عاقله مردهاي 50 ساله و حتي بالاتر. با گونه‌هاي زردي گرفته، موهاي ژوليده و بيماري‌هاي پوستي كه صورت‌هاي‌شان را شيار زده است. بند و بساط‌شان كه همان خُرده‌ريزهاي سطل‌هاي زباله است، بلايي بر سر قسمتي از پياده‌رو آورده كه هيچ راهنوردي چه پياده چه سواره رغبتي براي گذر از آن نقطه پيدا نمي‌كند! از دور كه بنگري، جمع كوچه خواب‌ها زير تابلوي غبار گرفته، قاب كوچكي ساخته است از گرفتاري‌هاي ما. ساختماني كه زماني با انگيزه رشد و نيرومند كردن فناوري بالا رفته، حالا محل اتراق آدم‌هايي شده كه هم به سبب گزينش‌هاي نادرست در زندگي شخصي و هم به دليل كم‌توجهي به مقوله رشد و فناوري از باليدن در زندگي محروم شده‌اند. در روزهاي پيش از كرونا هم كارتن‌خواب‌ها كه بيشتر قريب به اتفاق آنها از بيماري اعتياد نيز در رنج و شكنجه هستند، از كمترين سطح بهداشت برخوردار بوده‌اند و زندگي دسته‌جمعي آنها و پاتوق‌هاي‌شان پيوسته محل همايش انواع و اقسام ويروس‌ها و ميكروب‌ها بود. در اين روزهاي ويروسي اما، خيابان‌خواب‌ها متاسفانه بدل به بمب متحركي شده‌اند كه به آساني مي‌توانند امنيت جمعي را در خطر اندازند. سوءتغذيه، رعايت نكردن پيش پا افتاده‌ترين مسائل بهداشتي، زندگي جمعي و... آنها را هدف مناسبي براي ويروس كرده و مي‌توانند ماشين انتقال ويروس در اين روزهاي پُر دلهره باشند. سال‌هاست كوچه‌گردها چهره شهرهاي بزرگ را نازيبا كرده‌اند. گرمخانه‌ها و مكان‌هايي كه كمك‌هاي اجتماعي به اين‌گونه افراد مي‌رسانند نيز، كفاف جمعيت پرشمار اين دست افراد را نمي‌دهند. اما با اين همه، ضروري است براي گسستن زنجيره ابتلا به ويروس هم كه شده، تدبير بيشتري براي جمع‌آوري اين افراد و قرنطينه كردن آنها و كمك‌هاي بهداشتي به اين گروه‌هاي آسيب‌پذير و آسيب‌افزا انديشيده شود. هنگامي كه از امنيت جمعي سخن مي‌رانيم، نمي‌توانيم نام و نشانِ گروهي از مردم را قلم بگيريم كه حالا به هر دليلي از گردونه اجتماع بيرون افتاده‌اند! امنيت جمعي يعني امنيتي كه توسط همه مردم به وجود مي‌آيد، نگهداري مي‌شود و به دستِ همه اعضاي جامعه پر و بال مي‌گيرد. اگر ساكن پاگرد ورودي ساختمان متروكي در مركز پايتخت آلوده به اين ويروس بادپا باشد، ساكن طبقه آخر بزرگ‌ترين برج در لاكچري‌ترين نقطه شهر نيز خيلي نبايد از بابت سلامت خود اطمينان خاطر داشته باشد و سرِ راحت بر زمين بگذارد! و دقيقا از همين رو است كه اين قبيل بيماري‌ها «همه‌گير» ناميده مي‌شوند.