كتاب جان بولتون عليه ترامپ منتشر ميشود
رفيق سابق، خائن امروز
ميثم سليماني
هنگامي كه دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده وارد كاخ سفيد شد چندان علاقهاي نداشت كه يكي از مردان پشت پرده سياستهاي خود را جلوي دوربين بياورد. اما رفت و آمدهاي اين فرد به كاخ سفيد گزارش ميشد و حتي گفته ميشد تندترين سخنرانيهاي ترامپ در مباحث سياست خارجي و به خصوص موضوع ايران را او تنظيم ميكند. بسياري او را نزديكترين و امينترين فرد به ترامپ ميدانستند تا اينكه ترامپ تصميم گرفت او را از پشت پرده خارج كند و به عنوان مشاور امنيت ملي وارد عمل شود. او كسي نبود جز جان بولتون، فردي كه سياستهاي تند او بسياري را نگران كرده بود كه شايد امريكا را وارد بحرانهاي جديدي كند كه ديگر راه بازگشتي براي آن وجود نداشته باشد. همين اتفاق هم افتاد. بولتون شايد يكي از اصليترين افرادي بود كه دونالد ترامپ را ترغيب به خروج از برجام كرد. حتي طرح و برنامه كودتا در ونزوئلا را نيز چيد. بحرانهايي براي امريكا ايجاد كرد كه هيچگونه راه بازگشتي براي آن باقي نگذاشت. حالا او كه روزي يكي از وفادارترين افراد به دونالد ترامپ بود تبديل به خائنترين فرد به ترامپ شده است.
بولتون كه قصد دارد طي روزهاي آينده كتاب خاطرات خود در دوره 17 ماهه حضور در كاخ سفيد را منتشر كند، دوره پرتلاطم و پر از چالش در حوزه سياست خارجي را به تصوير ميكشد. او در كتاب خود دونالد ترامپ را به عنوان يك رهبر فاسد خطاب ميكند كه از عدم آگاهي رنج ميبرد و بسيار بيپرواست. او عنوان ميكند كه ترامپ از قدرت سياسي براي پيشبرد نيازهاي شخصي و سياسي خود و حتي بيش از آنكه منافع ملي را در نظر بگيرد، استفاده ميكند.
اين كتاب «در آن اتاق اتفاق افتاد، خاطرهاي از كاخ سفيد» نام دارد كه تيم قضايي دولت امريكا به دنبال آن است جلوي انتشار آن را بگيرد، چراكه كاخ سفيد بر اين عقيده است كه در آن اطلاعات محرمانه بسيار زيادي مطرح شده است. اما به نظر ميرسد اين كتاب فراتر از آنكه اطلاعات محرمانه داشته باشد، از زبان فردي است كه شايد نزديكترين ديدگاهها را به دونالد ترامپ داشته و در طول حدود 3سال اول رياستجمهوري وي نقشي تعيينكننده را ايفا كرده است. حالا اين فرد تبديل به دشمن رييسجمهور شده است و از چالشها در سياست خارجي امريكا ميگويد و حتي عنوان ميكند كه دموكراتها براي استيضاح دونالد ترامپ بايد فراتر از موضوع اوكراين پيش ميرفتند.
بولتون در جريان دادرسي مجلس نمايندگان شهادت نداد و پيشنهاد شهادت در دادگاه سنا نيز توسط جمهوريخواهان مسدود شد. بسياري معتقد بودند كه جان بولتون جعبه سياه موضوع اوكراين است كه ميتواند همه چيز را در اين پرونده روشن و مشخص كند. حتي پس از استيضاح نيز بخشهايي از كتاب بولتون در خصوص اوكراين منتشر شد كه كاملا نشان ميداد دونالد ترامپ به دنبال فشار بر اوكراين بر سر تحقيقات عليه پسر بايدن بوده است.
او در كتاب خود بيان ميكند كه حتي ترامپ از شي جين پينگ، رييسجمهور چين خواسته كه با خريد محصولات كشاورزي امريكا به او در مسير انتخاب مجدد كمك كند.
نيويوركتايمز بخشهاي مهمي از اين كتاب را مورد رصد قرار داده كه خواننده را با ابعاد جديدي از كاخ سفيد آشنا ميكند. اين كتاب شواهد دست اولي را در خصوص تعليق كمكهاي امنيتي امريكا به اوكراين ارايه ميدهد و به خوبي نشان ميدهد كه ترامپ قصد داشته از اين موضوع سوءاستفاده كند تا اوكراين تحقيقاتي را عليه پسر بايدن در راستاي ضربه زدن به معاون اول سابق امريكا آغاز كند. پروندهاي كه با آن استيضاح رييسجمهور توسط دموكراتها كليد خورد اما جمهوريخواهان نخواستند باور كنند كه رييسجمهور قصد تباني داشته و از موقعيت خود براي رسيدن به اهداف شخصي سوءاستفاده كرده است.
اما اگر بخواهيم به صحبتهاي جان بولتون استناد كنيم به اين معني است كه دونالد ترامپ صريحا از پول مالياتدهندگان امريكايي به عنوان اهرمي براي فشار به يك كشور در راستاي فعاليت سياسي و حزبي خود استفاده كرده است، جمهوريخواهان در زمان دادرسي استيضاح معتقد بودند كه شاهدان مدارك دسته دوم ارايه ميدهند و معتقد بودند كه ترامپ مرتكب چنين جرمي نشده، در صورتي كه بولتون شخصا در زمان مذاكرات حضور داشته است.
بولتون ميگويد: او به همراه مايك پمپئو وزير خارجه و مارك اسپر وزير دفاع، دهها بار تلاش كردند رييسجمهور را ترغيب كنند تا كمكها را آزاد كند، چراكه اوكراين به شدت نيازمند كمكهاي امريكا براي مقابله با تهديدات روسيه است. بولتون در كتاب خود مينويسد: در جلسهاي كه در تاريخ 20 آگوست با ترامپ داشته، او عنوان ميكند تا زماني كه اوكراين تاييد نكند كه موارد مربوط به تحقيقات دخالت روسيه در انتخابات توسط بايدن و كلينتون تهيه شده كمكها را آزاد نميكند. از همينرو سخنان بولتون شهادت ارايه شده توسط فيونا هيل در كميته اطلاعات مجلس نمايندگان را تاييد ميكند. گفته ميشود يكي از دلايلي كه بولتون از كاخ سفيد جدا شده موضوع اوكراين بوده است.
در حال حاضر با نزديك شدن زمان انتشار كتاب و برملا شدن جزييات آن بسياري از دموكراتهاي كنگره به سرعت نسبت به عدم حضور بولتون در جلسات استيضاح وي را مورد حمله قرار دادند. برخي حتي بيان ميكنند كه بولتون به دنبال حفظ منافع مالي خود پس از چاپ كتاب بوده است.
با اين حال الان به نظر ميرسد همه آماده ورود كتاب بولتون به بازار هستند. پيشفروش اين كتاب در آمازون آغاز و با استقبال بينظيري مواجه شده است. اين كتاب در نهايت ميتواند ضربه سختي بر وجهه ترامپ وارد كند. به نظر ميرسد هيچ يك از نزديكان ترامپ هم نميخواهند كه اين كتاب منتشر شود. اگر دادستاني امريكا نتواند جلوي انتشار اين كتاب را تا زمان توزيع آن در بازار بگيرد قطعا فاجعه ديگر براي دونالد ترامپ رقم خواهد خورد. مايك پمپئو وزيرخارجه امريكا در توييتر خود نوشت: هم غمانگيز و هم خطرناك است كه آخرين نقش عمومي جان بولتون نقش يك خائن است كه با زيرپا گذاشتن اعتماد مقدس مردم به خود و به امريكا لطمه وارد ميكند. اما اگر بخواهيم در خصوص توييت پمپئو سخن بگوييم، دقيقا حرف درستي بيان شده كه اين آخرين نقش بولتون در عرصه سياسي امريكاست. اين كتاب پرده آخر حضور جان بولتون است و خود او به خوبي ميداند ديگر جايي در ساختار حاكميت امريكا نخواهد داشت. پس تصميم گرفته براي پرده آخر اگر بناست خود نيز از بين برود ديگراني كه اجازه ندادند او كماكان در چارچوب حاكميت امريكا حضور داشته باشد را نيز از بين ببرد. پرده آخر جان بولتون ميتواند پرده آخر بسياري را در عرصه حاكميت امريكا پس از سوم نوامبر 2020 رقم بزند.