جمیله باوی رئیس تبلیغات و انتشارات: فرهنگ به عنوان شیوه زندگی مردم در جامعه و فرهنگ سازمان به عنوان شیوه کار کارکنان یک سازمان نقش بنیادی و زیربنایی در ارتقای سطح پویایی سازمان دارد. فرهنگ صنعتی با کار مفید و سازنده در سازمان شروع و از طریق کار کیفی و نظام دار تقویت و پایدار می شود، آنچه در سازمان‌های تولیدی به فرهنگ صنعتی مشروعیت می‌بخشد نظم‌پذیری جمعی، کار دلسوزانه و باورهای عملی به ارزش کار فکری، یدی و سازگار شدن با شرایط، قواعد و رفتارهای صنعت و تولید است.
زمانی که در یک جامعه فرهنگ کار نهادینه گردد کار به عنوان یک ارزش تلقی شده و همه افراد جامعه در سطوح مختلف کارکردن را مسیر توسعه موزون جامعه دانسته و ازطریق درست کارکردن به توسعه اقتصادی کمک می‌کنند این که چگونه فرهنگ کار ایجاد شود بحث مفصل و نیاز به زمان و برنامه دارد.
فرهنگ کار در جامعه بستر شکل‌گیری فرهنگ سازمانی و صنعتی را فراهم می‌سازد.
در شرایط فعلی در سازمان‌های صنعتی و تولیدی نیاز است که فرهنگ صنعتی قوی‌تر شود تا پیچیدگی‌های درون سازمان در ابعاد ساختار، نیروی انسانی، فرآیندها، نظام‌ها، قوانین و مقررات و... با پیچیدگی‌های برون سازمان در مؤلفه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سازگار شود، یکی از راه‌های ایجاد سازگاری برون و درون سازمانی تقویت فرهنگ صنعتی به معنای اجتماعی کردن کارکنان در صنعت است.
مفهوم فرهنگ صنعتی: فرهنگ صنعتی عبارت از فرآیند اجتماعی شدن صنعتی کارکنان در سازمان تولیدی است به طوری که قواعد، اصول و رفتارهای موردنیاز صنعت را در خود ایجاد کند. به وجود آمدن فرهنگ صنعتی همانند جامعه‌پذیری کارکنان در سازمان است.
به طورکلی برای تقویت فرهنگ صنعتی و نظم پذیری، راهکارهای مختلفی وجود دارد و به بعضی از آنها که درعمل تجربه شده به شرح زیر اشاره می‌شود:
راهکار تقویت فرهنگ ایمنی: یکی از نمودهای عملیاتی فرهنگ صنعتی کارکردن با رعایت مقررات ایمنی است. ایمن کارکردن یک نگرش انسانی و فرهنگی است؛ در شرکت فولاد خوزستان خوشبختانه فرهنگ ایمنی در بالاترین تراز توسط کارکنان آن قرار دارد که علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها و خسارت‌های مالی و انسانی فرهنگ ایمن کار کردن توسط کارشناسان و بازرسین ایمنی و نمایندگان شرکت‌های پیمانکار در راستای اهداف ایمنی شرکت بصورت مستمر و طبق دستورالعمل‌ها و نظام نامه‌های مختلف اجرایی می‌شود.
تاکید مدیریت عالی سازمان به روی مسائل ایمنی در جلسات مدیریتی، تهیه و تنظیم نظامنامه ایمنی، خودداری مسئولان از درخواست کار در شرایط غیرایمن، بازرسی‌های مداوم از نحوه کار غیرایمن کارکنان، شناسایی سفیران ایمنی در واحدهای تولیدی، برگزاری آموزش‌های عملی و کاربردی، برقراری ارتباط بین عملکرد ایمنی و با درصدی از پاداش‌های تولید و... از جمله اقدامات شرکت فولاد خوزستان در راستای پیاده‌سازی و ترویج فرهنگ ایمنی می‌باشد.
ساز وکار نهادینه کردن نوبت کاری: یکی از مظاهر فرهنگ صنعتی این است که کارکنان به راحتی بتوانند با شرایط تولیدی درون سازمانی تطابق پیدا کنند. معمولاً سازمان‌های تولیدی به لحاظ ماهیت و ساختار، حجم سرمایه‌گذاری و بازار رقابتی مجبورند برای استفاده بهینه از زمان و فرصت‌ها، فعالیت‌ها را طوری سازماندهی کنند که کارکنان به صورت نوبت‌کار (شیفت) مشغول به کار باشند. کارکردن در شیفت، مظهری از پذیرش فرهنگ صنعتی است درصورتی که بتوان با حداقل ضایعات و مشکلات کار در شیفت را با بهره‌وری انجام داد، این مهم بیانگر وجود فرهنگ صنعتی است.
ازطریق ایجاد فرهنگ صنعتی شرایط درون و برون سازمانی برای کار در شب فراهم می‌شود و از این بابت بهره‌وری نیروی انسانی افزایش می‌یابد. به طورکلی با مکانیسم‌های زیر می‌توان به نهادینه کردن کار در شرایط تولیدی کمک کرد تا زمینه‌های تقویت فرهنگ صنعتی فراهم شود. آماده ساختن شرایط جسمی و روانی برای تطابق با کار شب و شرایط تولیدی، بررسی مداوم مسائل و مشکلات کارکنان نوبت کار، ایجاد انگیزه‌های مادی و معنوی برای سازگار شدن با کار به صورت نوبت کاری، تقویت روابط اجتماعی با این دسته از کارکنان، انجام بازدیدهای متوالی مدیریت ارشد سازمان از واحدهای نوبت کار در صنعت فولاد از جمله اقدامات شرکت فولاد خوزستان می‌باشد.
آموزش و توسعه منابع انسانی: نیاز سنجی مسنجم، برنامه‌ریزی و تدوین دوره‌های آموزشی، بهره‌مندی از اساتید مجرب آموزشی سطح کشور و استان، برگزاری دوره‌های متنوع و... همگی در راستای ارتقاء سطح دانش فنی و شخصیتی کارکنان سازمان‌های بزرگ می‌باشد.
راهکار نهادینه کردن کار تیمی عملیاتی: یکی از نمودهای فرهنگ صنعتی این است که افراد با همدیگر به راحتی کار کنند. لزوم کار تیمی در فرهنگ صنعتی از آنجا مشروعیت می‌یابد که فعالیت‌های مختلف سازمان بایستی با هم و در ارتباط با هم و با هماهنگی و انسجام انجام گیرد تا تولید کیفی حاصل شود.
اینکه در تعریف ساختارها به لحاظ ماهیت و ضرورت فعالیت‌ها، در ارتباط و وابسته به هم تعریف و طراحی می‌شود ولی‌کنندگان کار ارتباط و هماهنگی با همدیگر نداشته باشند، بیانگر ضعیف بودن فرهنگ صنعتی است. همان طوری که مدیران ارشد سازمان در همه زمینه‌ها بنیانگذار و تقویت کننده فرهنگ سازمان هستند، در زمینه ایجاد و تقویت فرهنگ صنعتی نیز مدیران ارشد نقش مهم و موثری دارند. بنابراین تقویت فرهنگ کار تیمی برای نهادینه کردن فرهنگ صنعتی بایستی از مدیریت عالی شروع شود.
راهکار بالا بردن ساعات مفید کار کارکنان: یکی از جلوه‌های فرهنگ صنعتی این است که ساعات کار مفید کارکنان افزایش یابد. برای بالا بردن ساعات کار مفید کارکنان لازم است بر عملکرد کارکنان به شکل منطقی مدیریت شود یعنی با اندازه‌پذیرکردن عملکرد، زمینه‌های عملکرد نامطلوب و خلاءهای کاری از بین رود. یکی از جنبه های ضعیف بودن فرهنگ صنعتی بیکاری پنهان کارکنان است که خود منشا بروز بسیاری از نارسایی‌ها و مشکلات سازمانی است.
راهکار برقراری ارتباط بین سازمان و خانواده: خانواده یکی از عواملی است که در تقویت فرهنگ صنعتی و دوام و استمرار آن نقش دارد و این به خاطر این است که فرد سازمانی دائماً تحت تاثیر خانواده قرار می گیرد. بنابراین، با برقراری ارتباط بین خانواده و سازمان می‌توان به صورت ضمنی و غیرمستقیم، بسترسازی لازم برای ایجاد و پرورش فرهنگ صنعتی را فراهم ساخت. به طورکلی مکانیسم‌هایی که به وسیله آن می‌توان ازطریق برقراری ارتباط بین سازمان و خانواده‌ها به تقویت فرهنگ صنعتی کمک کرد به شرح زیر ذکر می‌شود:
آموزش خانواده: از راهکارهای مهم و اثربخش دیگر ایجاد فرهنگ صنعتی، آموزش خانواده است. برای جاری کردن الگوی رفتار صنعتی در خانواده، بایستی ظرفیت‌سازی‌های لازم برای خانواده ایجاد شود و سطح و شأن خانواده‌ها با سطح و شأن سازمان از بعد صنعتی هم طراز گردد. براین اساس، آموزش خانواده با روندی منطقی می‌تواند کارگشا باشد. در زمینه آموزش خانواده و کمک آن به فرهنگ صنعتی می‌توان مراحل زیر که در عمل نیز تجربه شده را دنبال کرد.
رسیدگی به امور فرزندان: یکی از دغدغه های کارکنان سازمان‌های صنعتی و تولیدی رسیدگی به امور فرزندان خود در زمینه‌های تربیتی، تحصیلی، رفتاری و سلامت روان و... است. این امر در تقویت و یا عدم تقویت فرهنگ صنعتی تاثیر دارد. براین اساس لازم است با طراحی مکانیسم‌هایی، فرزندان خانواده کارکنان نیز در ابعاد مختلف تحت مدیریت سازمان قرار گیرند و یا حداقل موارد کلی موردتوجه قرار گیرد. در این صورت، نگرش فرزندان نسبت به سازمان تغییر کرده و الگوهای رفتاری آنان متناسب با شرایط سازمان می‌گردد. راهکارهایی که درعمل تجربه شده و به تقویت فرهنگ صنعتی کمک کرده را می‌توان به صورت فهرست‌وار به شرح زیر بیان کرد:
شرکت فرزندان در جشن‌ها و مراسم مختلف سازمانی: برگزاری اردوهای کوتاه مدت توسط سازمان برای فرزندان، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در زمینه مختلف هنری، ورزشی، آموزشی، مهارت‌های زندگی و اجتماعی و... ارائه خدمات مشاوره‌ای در زمینه های مختلف، انجام کارهای فرهنگی و ارشادی و...
راهکار ارزیابی و مدیریت مداوم بر شاخص‌های نظم‌زدا: فرهنگ صنعتی در سازمان‌های تولیدی با نظم عجین است و شاید بتوان گفت محور فرهنگ صنعتی نظم منطقی در کار و فعالیت و امور مختلف سازمان است. بنابراین، برای ایجاد و تقویت فرهنگ صنعتی لازم است مکانیسم‌ها و مسائلی که نظم سازمان را مختل و به فرهنگ صنعتی خدشه وارد می‌کند را تحت نظارت و مدیریت دائم قرار داد.