كاش مرگ بهانه نوشتن نبود
هادي اسلامي هرگز نمرده است
شورش تسليمي
چهره مرگ به قدري زشت و كريه هست كه نخواهيم به استقبالش يرويم. وقتي قرار است درباره يكي از بهترينهاي تئاتر و سينماي ايران بنويسيم چه بهتر اگر حداقل يك روز هم شده فاصلهاي بيندازيم. بياييد اسمش را فاصله نمادين بگذاريم، چون دوستداران هنر هنوز مرگ هادي اسلامي عزيز را باور نكردهاند. شخصيتِ نوري فيلم سينمايي «سرب» ساخته مسعود كيميايي كه حتي با آن لباس ژنده، صورت پنهان زير كلاه و چشم كبودِ متورم هم ميدرخشيد. پيرمرد بازيگوش و باهوش فيلم «خواستگاري» كه پيش از سينما بر صحنه تئاتر عرض اندام كرد و باليد، اما از بد حادثه جبر زمانه بين بازيگر و صحنه نمايش خط باريك قرمزي كشيد تا روزگاري كه سينما به قدرت چشمها و بازي چهرهاش پي برد. زندهياد اسلامي از هنرمندان قديمي تئاتر بود. در سالهاي ابتدايي دهه چهل كه تئاتر و فعاليتهاي نمايشي، جايگاهي معتبرتر نسبت به سينماي رايج و دستاندركاران آن داشت، وارد تئاتر شد و فعاليتهايش را تا سالهاي پاياني دهه 50 ادامه داد. فعاليتهاي تئاتري «اسلامي» در اواخر دهه 50 با افول تئاتر و همچنين تحولات اجتماعي-سياسي جامعه كه منجر به انقلاب گرديد، متوقف شد. هرچند كه در اواخر دهه 60 بار ديگر به تئاتر رو آورد و حاصل آن تئاتري با عنوان «حاكم يك شبه» بود كه در يكي از سالنهاي تئاتر شهر به صحنه رفت و اينبار هادي اسلامي در كسوت كارگردان ايفاي نقش كرد و مجيد مظفري، مصطفي طاري و عنايت بخشي به عنوان بازيگران ديده شدند. او آخرين بار نيز در سال ۷۲ قصد كارگرداني مجدد يكي از تئاترهاي قديمياش -زير گذر لوطي صالح- را داشت كه اجل مهلت نداد و كار به اجرا نرسيد. بد نيست به بهانه همين چندخط بار ديگر بعضي نقشهاي زندهياد اسلامي در سينما و مقابل دوربين را مرور كنيد تا به تفاوت نقش و كيفيت اين هنرمند پيببريد. اكبر زنجانپور، هنرمند شناخته شده تئاتر ايران همكار قديمياش را اينطور توصيف ميكند: «بازيگري حرفهاي بود و اين و يژگي از اخلاق او سرچشمه ميگرفت. كارش هميشه برايش جدي بود و چنين آدمهايي در زندگي شخصي، هم جدي هستند و هم شريف.»
اسلامي در سال 1346 با نگارش نمايشنامه و كارگرداني نمايش «گذر لوطي صالح» استعداد خود را مطرح و خيلي سريع اثبات كرد؛ از آن سال تا
9 مرداد 1372 كه خبر غمبار درگذشتش مخابره شد، ابدا زمان زيادي نگذشت. همواره خيال ميكنم -فرض محال كه محال نيست- اگر به آن بيست و شش سالِ كوتاه اما پربارِ حيات هنرياش، 10 يا 20 سال ديگر هم افزوده ميشد چه اتفاقي ميافتاد. گرچه همين حالا هم وقتي فيلم شروع ميشود و كلوزآپ نوري روي صفحه نقش ميبندد، همچنان سرزنده و پرابهت به نظر ميرسد. هادي اسلامي هرگز نمرده است. يادش گرامي.