نيروي دريايي سلطنتي بريتانيا پايگاه‌هاي نظامي‌اش را پيرامون ايران توسعه مي‌دهد
فيل استعمار
و هواي
خليج فارس
شهاب شهسواري
بريتانيا حضور نظاميان خود را پيرامون مرزهاي ايران افزايش مي‌دهد. بن والاس، وزير دفاع بريتانيا كه هفته گذشته براي ديدار با مقام‌هاي رسمي قطر و عمان به اين دو كشور عربي سفر كرده‌بود، در بازگشت از سفر خود اعلام كرد كه سرمايه‌گذاري بريتانيا براي ساخت و توسعه دو پايگاه دريايي دايمي‌اش در عمان و بحرين به شكل چشمگيري افزايش پيدا مي‌كند. اين وزير بريتانيايي اعلام كرده است كه با 30 ميليون دلار سرمايه‌گذاري جديد در بندر جديدالتاسيس دقم عمان، پايگاه دريايي بريتانيا در اين كشور توسعه سه برابري پيدا خواهد كرد. نيروي دريايي بريتانيا تير ماه سال جاري هم اعلام كرده‌بود كه عمليات بازسازي لنگرگاه پايگاه دريايي اچ‌ام‌اس جفير را در بحرين براي پذيرش ناوهاي نظامي بزرگ‌تر از جمله ناوشكن‌هاي تيپ 45 و ناوچه‌هاي تيپ 23 نيروي دريايي بريتانيا توسعه دهند.
ناوچه تهاجمي اچ‌ام‌اس مونتروز، از دو سال پيش با اضافه شدن امكانات جديد به پايگاه دريايي جفير به منطقه خليج فارس اعزام شده است. ارتش بريتانيا هدف از اعزام اين ناوچه تهاجمي را «حفاظت از دريانوردي آزاد در آب‌هاي بين‌المللي» عنوان كرده است.
بريتانيا از سال 2018 رسما پايگاه دريايي دايمي‌اش در بحرين را بعد از 47 سال احيا كرد و از سال گذشته نيز با سرمايه‌گذاري در بندر جديد دقم عمان، در حال ايجاد يك پايگاه دريايي دايمي در اين كشور با هدف ادعايي «تامين لجستيك ناوگان بريتانيا در اقيانوس هند» است. بندر تازه تاسيس دقم عمان به تازگي به دومين پايگاه دريايي نظاميان امريكايي در منطقه خليج فارس و درياي عمان هم تبديل شده است. ناوگان پنجم نيروي دريايي ارتش امريكا، پيش از اين انحصارا در قطر استقرار داشت، اما از سال گذشته دولت عمان به نيروي دريايي امريكا اجازه داده است تا از بندر دقم براي پهلو گرفتن ناوهاي هواپيما بر امريكايي استفاده كند. بندر دقم در 500 كيلومتري تنگه استراتژيك هرمز و دهانه ورودي خليج فارس قرار گرفته است.
اعتراف به اهداف ضدايراني
بن والاس در سفرش به حاشيه خليج فارس، در مصاحبه‌اي با شبكه خبري الجزيره قطر تاكيد كرد كه دولت اين كشور بر موضع خود بر همكاري با ائتلاف نظامي ضد ايراني تاسيس شده توسط امريكا در خليج فارس استوار است. موضع بريتانيا در مورد همكاري با امريكا در جهت اقدامات تحريك‌آميز نظامي در خليج فارس و ائتلاف‌سازي عليه ايران، درست بر خلاف ديگر كشورهاي اروپايي از جمله فرانسه و آلمان است كه با اقدام امريكا مخالفت كرده‌اند.
فرانسوي‌ها كه خودشان يك پايگاه دايمي دريايي در امارات متحده عربي دارند، بعد از تنش‌ها در خليج فارس اعلام كردند كه براي اسكورت كشتي‌هاي تجاري در منطقه يك ائتلاف دريايي تمام اروپايي تشكيل مي‌دهند و با ائتلاف پيشنهادي امريكا همكاري نمي‌كنند. جرمي هانت، وزير خارجه وقت بريتانيا از پيشنهاد فرانسه استقبال كرد، اما با تغيير دولت در بريتانيا و انتصاب دو سياستمدار تندروي محافظه‌كار، يعني دومينيك راب به عنوان وزير خارجه و بن والاس به عنوان وزير دفاع در بريتانيا، اين موضع عوض شد و بريتانيا اعلام كرد كه به ائتلاف دريايي تحت رهبري امريكا عليه ايران مي‌پيوندد.
اقدام امريكا در ايجاد يك ائتلاف نظامي ضد ايراني در منطقه كه گفته مي‌شود دولت‌هايي همچون امارات متحده عربي، رژيم اشغال‌گر فلسطين و استراليا به آن پيوسته‌اند، بعد از آن رخ داد كه بهار سال گذشته حملاتي مشكوك به چهار نفت‌كش نروژي، اماراتي و سعودي در سواحل امارات متحده عربي و دو نفت‌كش ژاپني در نزديكي سواحل ايران انجام شد. پس از اين وقايع توقيف يك نفت‌كش حامل نفت ايران در آب‌هاي جبل‌الطارق توسط ارتش بريتانيا و واكنش ايران با توقيف يك نفت‌كش بريتانيايي متخلف در آب‌هاي درياي عمان، تنش‌ها در منطقه به صورت چشمگيري افزايش پيدا كرد. نهايتا ايران و بريتانيا براي آزادي كشتي‌هاي توقيف شده خود به توافق دست يافتند و اين تنش‌ها بدون وقوع رويايي نظامي خاتمه يافت، اما نهايتا دولت جديد بريتانيا تصميم گرفت در ائتلاف ضدايراني امريكا در منطقه خليج فارس مشاركت كند.
بريتانيا در دو سال گذشته به شكل روزافزوني در حال افزايش توان رزمي خود در خاورميانه و خليج فارس است. دولتمردان بريتانيايي ابايي ندارند كه هدف خود را از حضور در منطقه اهداف توسعه‌طلبانه و تهاجمي معرفي كنند. وزير دفاع بريتانيا در مصاحبه با شبكه خبري الجزيره در مورد باقي ماندن نظاميان بريتانيايي در خاك عراق تاكيد مي‌كند كه ديگر نه جنگي با گروه تروريستي داعش وجود دارد و نه ارتش عراق نيازي به آموزش دارد، اما نيروهاي بريتانيايي فعلا اراده‌اي براي خروج از عراق ندارند. بن والاس، وزير دفاع بريتانيا، در مصاحبه با الجزيره قطر با پذيرش رويكرد ضد ايراني و تنش‌آفرين دولت كشورش در خليج فارس و درياي عمان، تاكيد كرده است كه هدفش از اين اقدامات اين است كه «پيامي براي ايران بفرستيم درباره اينكه رفتارش قابل قبول نيست.» والاس با تاكيد بر روابط نزديك با كشورهاي حاشيه خليج فارس بدون اشاره به نام صحيح منطقه گفت: «دوستي قديمي ميان پادشاهي متحده و كشورهاي خليج [فارس] از هميشه اهميت بيشتري پيدا كرده است. چه در زمينه مبارزه با داعش و چه در زمينه تامين امنيت خيابان‌هاي بريتانيا با استفاده از شبكه‌هاي اطلاعاتي، رابطه ما با اين كشورهاي به‌شدت ارزشمند است.»
بازگشت بعد نيم قرن
درست نيم قرن بعد از آنكه امپراتوري بريتانيا رسما قيموميت بر سرزمين‌هاي عربي جنوب خليج فارس را رها كرد و نظاميان خود را از اين منطقه خارج كرد، حالا اين كشور قصد دارد به تدريج پايگاه‌هاي خود در اين منطقه استراتژيك را بازسازي كند. سال 1971 دولت بريتانيا بعد از دو قرن و در پي پذيرش استقلال بحرين توسط نظام پادشاهي وقت ايران، قيموميت كشورهاي بحرين، قطر، عمان و امارات متحده عربي را رها كرد و پايگاه‌هاي نظامي خود در منطقه از بحرين تا عمان را تخليه كرد. سه دهه بعد از اين عقب‌نشيني، تهاجم غيرقانوني امريكا به عراق فرصتي براي بريتانيا شد كه همزمان با مخالفت بين‌المللي با اين عمليات غيرقانوني و غيرمشروع در همكاري با امريكا به منطقه بازگردد.
از آن زمان تاكنون نيروهاي بريتانيايي در عراق مستقر شده‌اند و به تدريج پايگاه‌هاي نظامي دايمي بريتانيا در كشورهايي كه 50 سال پيش از امپراتوري بريتانيا استقلال يافته‌بودند به تدريج مجددا تاسيس شد. به گفته وزير دفاع بريتانيا، بندرگاه جديد نظامي بريتانيا در عمان كه در بندر دقم ساخته مي‌شود، توان پذيرش همه ناوهاي نظامي بريتانيا از جمله دو ناو هواپيما بر كلاس ملكه اليزابت اين كشور را دارد. دو ناو هواپيما بر ملكه اليزابت و شاهزاده ولز، تاكنون پايگاه اختصاصي براي پهلوگيري در منطقه خاورميانه نداشتند، اما با توسعه بندر دقم، راه اين دو ناو بريتانيايي به سمت خليج فارس و تنگه هرمز باز مي‌شود.
بريتانيا بر خلاف نيروي دريايي، تفنگداران دريايي و نيروي زميني امريكا، استعداد نظامي چندان زيادي در كشورهاي حاشيه خليج فارس ندارد. ناوچه‌هاي مين‌روب نيروي دريايي سلطنتي بريتانيا كه طي سال‌هاي گذشته به خليج فارس و تنگه هرمز اعزام شده‌بودند، به مدت طولاني در منطقه باقي مي‌مانند و خدمه آن به صورت دوره‌اي با نيروهاي تازه‌نفسي كه از بريتانيا مي‌آيند جايگزين مي‌شوند.
مين‌روب اچ‌ام‌اس لدبري، قديمي‌ترين ناو نظامي در حال خدمت در ناوگان بريتانيا بعد از 3 سال خدمت در خليج فارس به بريتانيا بازگشت. در حال حاضر چهار مين‌روب و يك شناور آبي‌خاكي بريتانيا در كنار ناوچه تهاجمي اچ‌ام‌اس مونتروز در خليج فارس در حال عمليات هستند. بريتانيا اين ناوها را در قالب سه عمليات تحت رهبري امريكا با عنوان‌هاي «عمليات نيروهاي مشترك ويژه 150» (عمليات تحت رهبري امريكا براي مبارزه با راهزني دريايي در درياي عمان، اقيانوس هند و درياي سرخ)، «عمليات نيروهاي مشترك ويژه 152» (عمليات تحت رهبري امريكا براي امنيت‌زدايي از خليج فارس) و عمليات سنتينل (عمليات تحت رهبري امريكا براي آسيب رساندن به منافع ايران) مشاركت مي‌كنند.