تحقيقات قضايي عليه مشاور امنيت ملي سابق امريكا
به اتهام افشاي اطلاعات محرمانه ادامه دارد
بولتون، مشاوري در آستانه محكوميت
محمدحسين لطف‌الهي
وزارت دادگستري امريكا كه تابستان امسال تلاش حقوقي‌اش براي جلوگيري از انتشار كتاب خاطرات جان بولتون، مشاور امنيت ملي سابق رييس‌جمهور ايالات متحده ناكام مانده بود، تحقيقاتي رسمي را آغاز كرده تا بولتون را به دليل افشاي اطلاعات محرمانه كاخ سفيد مورد پيگيري قرار دهد؛ تحقيقاتي كه به نتيجه رسيدن آن مي‌تواند چالشي جدي براي سياستمدار جمهوري‌خواهي باشد كه گفته است براي اولين بار در زندگي‌اش به كانديداي جمهوري‌خواهان در انتخابات رياست‌جمهوري راي نخواهد داد. نيويورك‌تايمز به نقل از يك منبع آگاه گزارش داده كه اين تحقيقات پيشرفت خوبي داشته و هيات منصفه‌اي كه از سوي تيم حقوقي وزارت دادگستري تشكيل شده با استناد به برخي مدارك به دست آمده دستوري براي جست وجو در سوابق ارتباطي انتشارات «سيمون و شوستر» با مشاور امنيت ملي سابق امريكا صادر كرده است. به گفته اين منبع آگاه احضاريه‌اي نيز به موسسه «خاوارين» كه جان بولتون آن را اداره مي‌كند ارسال شده و از نماينده حقوقي اين موسسه خواسته شده تا براي تكميل تحقيقات همكاري لازم را داشته باشد.
جان بولتون مرداد ماه امسال با انتشار كتاب «اتاقي كه در آن اتفاق افتاد» برخي اتفاقاتي را كه در دوره حضور 17ماهه او در كاخ سفيد رخ داده، افشا كرد و اين موضوع ضربه‌اي سنگين به كارزار انتخاباتي دونالد ترامپ وارد آورد. پيش از انتشار اين كتاب در ماه ژوئن وزارت دادگستري امريكا با تنظيم شكايتي در دادگاه تلاش كرد، مانع انتشار كتاب جان بولتون شود اما در نهايت رويس لمبرت قاضي دادگاه اعلام كرد، تلاش براي جلوگيري از انتشار كتاب بيهوده است؛ چراكه تا آن زمان حدود ۲۰۰ هزار نسخه از آن منتشر شده و شماري از آنها حتي در اختيار رسانه‌ها قرار گرفته بود. در آن زمان خبرگزاري فرانسه گزارش داد كه قاضي در حكم خود به دو نكته ديگر هم اشاره كرده است: نخست اينكه دولت نتوانسته است ثابت كند، انتشار كتاب «خسارت‌هاي جبران‌ناپذيري» به بارخواهد آورد. دوم اينكه بولتون با بي‌اعتنايي به تقاضاي دستگاه‌هاي امنيتي براي بازبيني كتاب، امنيت ملي را به بازي گرفته است. بخش دوم حكم دادگاه، اين اميد را در تيم حقوقي دولت ايجاد كرد كه هرچند نتوانسته‌اند از انتشار كتاب جلوگيري كنند، دست‌كم خواهند توانست با محكوم كردن جان بولتون و اعمال جريمه‌اي سنگين عليه او از انتشار ديگر كتاب‌هايي كه نوعي افشاگري عليه رييس‌جمهور امريكا به حساب مي‌آيد، جلوگيري كنند.
تيم حقوقي وزارت دادگستري امريكا مدعي است، جان بولتون ناقض توافقنامه «منع افشاي اطلاعات محرمانه» است كه در ابتداي ورود به كاخ سفيد امضا كرده و به همين دليل بايد محكوم شود. به نوشته پوليتيكو، جان بولتون و ناشر كتاب از اظهارنظر در اين باره خودداري كرده‌اند اما وكيل مشاور امنيت ملي سابق امريكا گفته است كه او بي‌گناه بوده و نبايد محكوم شود. چارلز كوپر در بيانيه‌اي كه خطاب به پوليتيكو نوشته، آورده است:«اخيرا از صدور احضاريه براي آقاي بولتون آگاهي يافته‌ايم. اعتقاد ما بر اين است كه آقاي بولتون اقدامي بر خلاف قانون و مقررات انجام نداده؛ چه رسد به جرم غيرقابل جبران. آقاي بولتون گفته است به طور كامل با هر تحقيقي همكاري خواهد كرد». وكيل مشاور امنيت ملي سابق رييس‌جمهور امريكا همچنين كاخ سفيد را متهم كرده است كه از طريق «پيگيري لاك‌پشتي» اين تحقيقات تصميم دارد، مانع از آن شود كه آقاي بولتون تا پيش از برگزاري انتخابات نوامبر، مطالب ديگري را عليه رييس‌جمهور امريكا مطرح كند.
احتمال بالاي محكوميت بولتون
اصلي‌ترين سوال در دعواي حقوقي دولت امريكا و مشاور سابق امنيت ملي رييس‌جمهور اين است كه آيا جان بولتون پيش از اظهارنظر كاخ سفيد روي محرمانه بودن يا نبودن كتاب اقدام به انتشار آن كرده يا طي روند قانوني توافق عدم افشاي موارد محرمانه از كتاب خود رونمايي كرده است. جان بولتون مدعي است پيش از انتشار كتاب خود را در اختيار كاخ سفيد قرار داده اما مسوولان كاخ سفيد اعلام كرده‌اند او پيش از آنكه كاخ سفيد نظر رسمي خود را اعلام كند، نسخه‌هايي از كتاب را منتشر كرده و آن را در اختيار خبرنگاران قرار داده است. نيويورك‌تايمز نوشته است كه اين ادعا «قمار بولتون» بود:«او يا راست گفته و مي‌تواند موضع خود را تقويت كند و به درآمدزايي از كتاب بسيار پرفروش خود ادامه دهد يا اينكه دروغ گفته و نه تنها بايد تمام درآمد حاصل از اين كتاب را به خزانه دولت واريز كند بلكه به محكوميت كيفري دچار شده و به عنوان يك تهديد براي امنيت ملي شناخته مي‌شود». اين روزنامه در انتهاي اين مطلب نوشته است:«او دروغ گفت». در راي منتشر شده از دادگاه در خرداد ماه نيز اشاره شده كه روند مورد توافق ميان بولتون و كاخ سفيد طي نشده و با توجه به اين موضوع احتمال بسياري وجود دارد كه مشاور امنيت ملي سابق دولت ترامپ با محكوميتي سنگين مواجه شود.
آيينه عبرت
هرچند كه دولت ترامپ نخواهد توانست آب رفته را به جوي بازگرداند و ادعاهاي مطرح شده از سوي بولتون در كتاب «اتاقي كه در آن اتفاق افتاد» را بي‌اثر كند، اصرار زيادي از سوي رييس‌جمهور و ويليام بار، دادستان كل امريكا وجود دارد كه شكايت حقوقي از بولتون به صورت جدي تا صدور حكم پيگيري شود. ان‌پي‌آر با تاكيد بر اينكه براي ترامپ و دولت امريكا دو ميليون دلاري كه بولتون براي اعطاي حق انتشار اين كتاب دريافت كرده اهميتي ندارد، نوشته است:«آنها مي‌خواهند از اين طريق راه را براي افشاگري‌هاي بعدي از درون كاخ سفيد ببندند. در ماه‌هاي اخير انتشار كتاب‌هايي با محوريت افشاگري عليه رييس‌جمهور امريكا بازار خوبي داشته و كتاب‌هايي نظير «خشم» مصاحبه‌هاي باب وودوارد با رييس‌جمهور ضربات سختي به كارزار انتخاباتي جمهوري‌خواهان زده است.» در هفته‌هاي اخير كتاب خاطرات مايكل كوهن، وكيل سابق ترامپ و پيتر استروزوك، افسر سابق اف‌بي‌آي كه پيش‌تر در انتشار ايميل‌هاي شخصي هيلاري كلينتون در سال ۲۰۱۶ همچنين تحقيقات درباره دخالت روسيه در آن انتخابات نقش داشت، منتشر شده و به گزارش بلومبرگ قرار است چند كتاب ديگر از مسوولان و نزديكان سابق رييس‌جمهور امريكا در روزهاي آتي منتشر شود. ژنرال مك مستر، مشاور اسبق امنيت ملي رييس‌جمهور امريكا كه با آمدن بولتون كاخ سفيد را ترك كرد از جمله كساني است كه مي‌خواهد به زودي كتاب خاطرات خود از دوران همكاري با ترامپ را منتشر كند و ممكن است محكوميت بولتون او را از اين اقدام- دست‌كم تا پيش از برگزاري انتخابات- منصرف كند.