هشدار شورا به شهردار؛ عقد اخوت نبسته‌ايم
ثروت ناديده گرفته شده تهران
نورا حسيني
وضعيت دخل و خرج شهرداري تهران باز هم موضوع تذكرات تند اعضاي شوراي شهر تهران بود. نگراني اعضا در اين سال بيش از سال‌هاي گذشته است.
امسال سال پاياني فعاليت مديريت كنوني شهر تهران است و دخل خالي در عقب ماندگي برنامه‌ها و طرح‌ها تاثير مستقيم دارد، برخي اعضاي شوراي شهر معتقدند شهرداري تهران مي‌تواند به راحتي كسب درآمد و بودجه 30 هزار ميلياردي خود را محقق كند اما نگاهي ديگر ميان اعضا وجود دارد كه به جاي دنبال كردن پروژه‌هاي بزرگ كارنامه مديريت شهري كنوني با محقق كردن پروژه‌هاي كوچك كه رضايت محلي شهروندان را به دنبال دارد، پر شود، اينكه مهار جمعيت موش‌ها در يك منطقه براي ساكنان آن محله دلچسب‌تر از احداث يك بوستان بزرگ است.
بر اساس گزارش خزانه‌دار در 5 ماهه نخست امسال همچنان شهرداري نتوانسته 40 درصد درآمدهاي خود را محقق كند و سهم درآمدهاي ناپايدار ۷۱ درصد از كل
درآمدهاست.
در بخش عملكرد هزينه‌اي نيز در اين دوره، شهرداري اجازه داشته حداكثر تا سقف اعتبار مصوب به مبلغ ۱۱ هزار و ۲۴۹ ميليارد تومان هزينه كند. طي دوره مذكور مبلغ ۸ هزار و ۴۱۳ ميليارد تومان (۷۵ درصد) هزينه در دفاتر ثبت شده كه از اين مبلغ ۹۷ درصد آن به صورت پرداخت‌هاي نقدي و ۳ درصد آن غيرنقدي است. در دوره گذشته (چهار ماهه نخست سال ۹۹) ۹۹.۷ درصد هزينه به صورت پرداخت‌هاي نقدي و ۳ درصد آن غيرنقدي بوده است.
شهرداري تهران در مرداد ماه تا سقف ۲ هزار و ۲۴۹ ميليارد تومان اجازه هزينه‌كرد داشته كه با اعلام مبلغ ۲ هزار و ۷۷۶ ميليارد تومان در مرداد ماه تقريبا معادل ۱۲۳ درصد مصارف خود را منظور و ثبت كرده كه از اين مبلغ ۹۲ درصد آن به صورت پرداخت‌هاي نقدي و ۸ درصد آن غيرنقدي است.
پس از اين گزارش كه نشان از وضعيت بحراني درآمدي در شهرداري داشت، مجيد فراهاني، رييس كميته بودجه و نظارت مالي شوراي شهر تهران مي‌گويد: راهي جز انجام چند كار در شهرداري براي جبران ۴۰ درصد عقب‌ماندگي بودجه نداريم. تاكنون ۶۰ درصد بودجه محقق شده و ۴۰ درصد تحقق پيدا نكرده است و قطعا پروژه‌هاي در حال تكميل با همين روال به سرانجام نمي‌رسد و با ادامه اين روند تا انتهاي سال نمي‌توانيم پروژه جديدي در شهر تهران به سرانجام برسانيم.
او پيشنهاد مي‌كند اولين اقدام، سياستگذاري مبتني بر تشويق و تسهيل در بخش شهرسازي است. يكي از مهم‌ترين راه‌هاي كسب درآمد تشويق و استفاده از ظرفيت‌هاي موجود است، اما در نظر بگيريد نبايد اصول ما زير سوال برود. بنابراين اولين اقدام توجه به بحث‌هاي شهرسازي است.
فراهاني معتقد است مشكل اساسي ما در بخش غيرنقد است به اين ترتيب مي‌توان عنوان كرد كه درآمد نقد، انحراف ندارد و مشكل اصلي بحث غيرنقد است. بارها گفته‌ايم كه در كنار گزارش مالي، جلب مشاركت بخش خصوصي و بررسي مشكلات اين حوزه را بايد در دستور كار قرار دهيم. حل مشكلات سرمايه‌گذاري بايد بحث شود و حلقه مفقوده است.
به گفته او توجه به مديريت و كاهش هزينه بايد مورد توجه قرار گيرد. از خرداد ماه به دنبال دستورالعمل شهرداري براي كاهش هزينه‌ها هستيم. اگر اين چهار راهكار را در دستور كار داشته باشيم، مي‌توانيم بودجه مصوب را تا انتهاي سال به ثمر برسانيم.
اما تندترين واكنش را محمد سالاري، رييس كميسيون معماري و شهرسازي به گزارش خزانه‌دار داشت.
او به شهردار تهران يادآوري مي‌كند كه شورا با او عهد اخوت نبسته و به برنامه‌ها عمل نكند، ممكن است، شورا هر لحظه نسبت به تغيير وي اقدام كند و اگر عمل كند تمام قد پشت او ايستاده است.
او گزارشي نيز از وضعيت املاك شهرداري و تحقق بودجه غيرنقد شهرداري نيز ارايه مي‌كند و مي‌گويد: بر اساس گزارش سازمان املاك، 4 هزار و 500 ميليارد تومان از منابع غيرنقد محقق شده اما در ساز و كارهاي موجود قابليت نمايش و لحاظ شدن در گزارش خزانه‌داري را نداشته است. به عنوان مثال يك سري از املاك شهرداري به مبلغ ۸۲۰ ميليارد تومان بابت مطالبات به بانك شهر واگذار شده است و نيز در تسويه ديون پيمانكاري و ملكي مبلغ ۸۸۰ ميليارد تومان پرداخت شده، از بابت مطالبات از رساتجارت نيز بر مبناي قيمت‌هاي سال ۹۴ و ۹۵ در تعامل با معاون رييس‌جمهور و رييس سازمان برنامه و بودجه در حال مذاكره براي دريافت طريق اجراي مصوبه دولت است و حدود ۱۶۵۰ ميليارد تومان ملك و نقدا دريافت كرده‌اند، همچنين واگذاري ۷۵ فقره ملك كه به بسيج واگذار شده بود به مبلغ حدود هزار و 200 ميليارد تومان در حال برگشت است. اكنون سوال من اينجاست كه چرا اين مجموعه اقدامات در گزارش خزانه‌داري نمي‌آيد و قابل نمايش نيست؟
سالاري اضافه مي‌كند ديگر زمان گزارش‌دهي صرف و سكوت تمام شده است و به‌رغم اينكه رويكردهاي آقاي حناچي، رويكردهاي درستي در راستاي انسان محور كردن شهر و انتظام بخشي به تصميم‌گيري‌ها بوده و آرامش بخشي و احترام و تكريم ايشان به بدنه شهرداري قابل ستايش است اما بايد گفت ديگر مديريت نشسته جواب نمي‌دهد.
من معتقدم مديريت شهري دوره پنجم به‌رغم همه چالش‌ها و مشكلات كشور مي‌تواند بيش از ۳۰ هزار ميليارد تومان بودجه سال ۹۹ را محقق كند و براي اين ادعا هم استدلال دارم، اما دو شرط دارد؛ يكي اينكه شورا با شهردار تهران عهد اخوت نبندد و شهردار تهران بداند كه اگر به برنامه‌ها عمل نكند ممكن است، شورا هر لحظه نسبت به تغيير وي اقدام و اگر عمل كند تمام قد پشت او ايستاده است.
احمد مسجدجامعي اما نگاه ديگري دارد؛ او از اعضايي است كه در زمان تصويب بودجه هم معتقد بود بودجه 30 هزار ميلياردي محقق نمي‌شود.
به گفته او بيشتر نكات درباره درآمد و هزينه شهرداري گفته شد اما اجمالا بگويم كه الان نمي‌توان براي پروژه‌هاي سرمايه‌اي كه در برنامه پيش‌بيني شده، ما به ازايي در نظر بگيريم.
مسجدجامعي اضافه مي‌كند: شهردار تهران براي اين دوره طرح‌هايي را با عنوان طرح‌هاي محله‌اي پيش‌بيني كرده به نظر من اين گونه طرح‌ها بيشترين جواب را خواهد داد. يعني خود مردم در تعيين اولويت‌ها نقش داشته باشند. مثلا اگر اولويت يك محله، مبارزه با موش و حيوانات موذي است. شما به همان خواست
مردم بپردازيد.
عضو شوراي شهر نتيجه گرفت با توجه به زمان اندك باقيمانده به جاي كارهاي بزرگ و چشمگير، اولويت را به بايد به تاسيسات محله‌اي بدهيم و به ديدگاه كوچك زيباست، باور داشته باشيم. در شرايطي كه ما كمبود اعتبارات داريم به جاي بحث‌هاي متفرقه ببينيم اولويت ما در مترو و شهرداري چيست.
محمدجواد حقشناس، رييس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر تهران نيز مي‌گويد: تهران شهري ثروتمند است و مي‌تواند درآمدزا باشد و نبايد توقعات خود را بر اساس توان مديريت شهري كاهش دهيم.
به گفته او بايد به مصوبات شورا احترام بگذاريم، چرا كه اين مصوبات بر اساس قواعد اولويتبندي و برنامه و بودجه تعيين شده است. انتظار دارم كه درآمدهاي متفرقه سازمانهاي شهرداري به خزانه شورا برود. چرا اين درآمدها ساماندهي نشدهاند و به خزانه نيامدهاند؟ بخش عمده اين درآمدها ديده نميشوند.
حسن رسولي، خزانه‌دار شوراي شهر تهران اما به تنهايي مديريت شهري در سال پاياني اشاره مي‌كند و مي‌گويد: شورا حتما بايد به همراه شهردار و معاونان او تلاش كند كه 30 هزار ميليارد تومان مصوب براي شهرداري كه با سازمانها و شركتهاي آن به 40 هزار ميليارد تومان ميرسد را محقق كند. پيش‌بيني ما اين است كه اگر مانعي از جانب ساير ارگانها در برابر مديريت شهري گذاشته نشود، همچنان اين موضوع را ادامه ميدهيم.
او در خصوص اينكه چرا درآمدهاي غيرنقد در گزارش ارايه نشده است، توضيح مي‌دهد: اين امر دو دليل دارد، يكي اينكه اين گزارشها را از خود توليد نميكنيم و جداولي هستند كه مهندس امامي و همكاران‌شان ارايه مي‌كنند كه البته سازمانها و شركتها در اين گزارش حضور ندارند. دليل دوم هم اين است كه بودجه غيرنقد با تاخير وارد حسابهاي دفاتر مالي ذي‌حساب ميشوند، همه ارقام و مبالغ قابليت نمايش دارند و در بند «ت» تبصره «3»، سازمانها موظف شدهاند كه به هر ميزان مازاد درآمد داشته باشند، اين مازاد قفل مي‌شود.
به گفته رسولي با اين وجود بايد تا پايان دوره در شرايط كاملا بحراني با انسجام كامل و با هر مكافاتي شهر را به گونهاي اداره كنيم كه پاسخگوي خدا و خلق خدا باشيم.
محسن هاشمي، رييس شوراي شهر تهران همراه نگاه اعضايي است كه معتقدند شهرداري مي‌تواند بودجه خود رامحقق كند.
او معتقد است با اين حجم نقدينگي در كشور كه سرازير هر بازاري مي‌شود آن را ويران مي‌كند، شهرداري مي‌تواند مقصد اين نقدينگي باشد و نتيجه آن توسعه
شهر مي‌شود.
به گفته رييس شوراي شهر اعضاي شورا نگران هستند كه چرا فعاليت در شهرداري براي جذب نقدينگي سيار نيست، مي‌توان گفت كه با توجه به جمعيت زياد و حجم نقدينگي بالا در تهران، همه پياده‌روهاي پايتخت از طلا هستند و مي‌توان اين سرمايه‌ها را جذب توسعه شهر كرد.