خاكسپاري ۱۱ قرباني جنايت داعش در بلوچستان پاكستان
هزاره‌ها
قربانيان بي‌وقفه فرقه‌گرايي افراطي
شهاب شهسواري
خانواده‌ها و اقوام ۱۱ معدنچي شيعه پاكستان كه هفته گذشته توسط افراد مسلح يك گروه تروريستي سر بريده‌شده بودند، عاقبت روز گذشته در پي سفر عمران‌خان، نخست‌وزير پاكستان به كويته، اجازه دادند اجساد عزيزان‌شان دفن شود. شهروندان هزاره كويته، مركز استان بلوچستان پاكستان، به دليل بي‌توجهي دايمي دولت به امنيت اين قوم كه سال‌هاست از سوي گروه‌هاي تندروي مسلح هدف ترورهاي هدفمند قرار مي‌گيرند، اعلام كرده‌بودند تا زماني كه نخست‌وزير پاكستان، عمران‌خان، شخصا براي رسيدگي به وضعيت امنيت منطقه و پيگيري پرونده ترور اين كارگران معدن به كويته سفر نكند، از دفن عزيزان‌شان خودداري مي‌كنند. دو روز پيش، انتساب پيامي به عمران‌خان كه در پاسخ به اين درخواست گفته‌بود، تروريسم را محكوم مي‌كند، اما تن به باج‌خواهي نمي‌دهد، بر خشم مردم داغدار كويته افزوده‌بود. عاقبت عمران‌خان، شنبه شب، بعد از ۶ روز تعلل در پاسخ به مطالبه مردم كويته، به اين شهر رفت و در محل دانشگاه سردار بهادرخان با بازماندگان عمليات تروريستي هفته پيش ديدار كرد. اظهارنظر منتسب به عمران‌خان در مورد باج‌خواهي معترضان، در شبكه‌هاي اجتماعي با واكنش تندي مواجه شد. كاربران شبكه‌هاي اجتماعي در پاكستان و افغانستان، عمران خان را به همدستي در اقدامات تروريستي عليه شيعيان متهم كردند. انتشار تصاويري از زنان هزاره معترض كه با بستن چشم و دستان خود مشابه روش تروريست‌هاي داعش خود را به بند مي‌كشند، در اقدامي نمادين در مقابل دوربين‌ها در اعتراض به ناامني، خود را آماده ذبح شدن تصوير كردند. شيعيان هزاره كويته در واكنش به تعلل دولت از رسيدگي به خواسته‌هاي‌شان از سه‌شنبه هفته گذشته يكي از بزرگ‌راه‌هاي اصلي كويته را با تابوت معدنچيان كشته شده مسدود كرده‌اند، اعلام كردند كه تا برگزاري ملاقات عمران‌خان، نخست‌وزير، با آنها و محاكمه قاتلان از موضع خود عقب‌نشيني نخواهند كرد. عمران‌خان يك روز بعد از حادثه، وزير كشور دولتش را مسوول رسيدگي به اين حادثه كرده‌بود، اما بازماندگان قربانيان عمليات تروريستي تاكيد كردند كه در طول سال‌هاي گذشته در پي عمليات تروريستي مكرر، بارها و بارها وعده‌هاي پوچ و توخالي از وزراي دولت دريافت كرده‌اند، اما هيچگاه اقدامي عملي براي حفظ امنيت و بهبود وضعيت آنها انجام نشده است. هر چند بعد از سفر عمران‌خان به كويته و ديدارش با تعدادي از بازماندگان واقعه تروريستي، خانواده‌ها به دفن پيكرهاي بازماندگان رضايت دادند، اما انتقادها از عمران خان در شبكه‌هاي اجتماعي و رسانه‌ها همچنان ادامه يافت. موسي حسين، از رهبران تحصن در كويته، با اشاره به اينكه هيچ يك از ريش‌سفيدهاي شيعيان از حضور عمران‌خان در كويته خبر نداشته‌اند، گفته است كه نزديكان عمران‌خان فقط يكي از خانواده‌هاي قربانيان را براي ديدار خصوصي به دانشگاه برده‌اند و بعد از عكاسي و صحبتي كوتاه، نخست‌وزير بدون حضور در ميان شيعيان معترض كويته را ترك كرده است. بر اساس گزارش‌هاي منتشر شده از سوي رسانه‌هاي پاكستان، ۱۱ كارگر مذكور هفته پيش توسط افراد ناشناس مسلح در شهر مچ در استان بلوچستان ربوده‌شدند. به گفته وزارت خارجه افغانستان از ميان ۱۱ فرد ربوده شده ۷ نفر هزاره‌هاي مهاجر افغانستان و ۴ نفر هزاره‌هاي بومي پاكستان بودند. به نوشته رسانه‌هاي پاكستان افراد مسلح بعد از حمله به محل اقامت كارگران زغال‌سنگ مچ كارگران هزاره را از ديگران جدا مي‌كنند و با بيرون بردن آنها اقدام به قتل عام آنان مي‌كنند. گروه داعش مسووليت اين عمليات تروريستي را بر عهده گرفته است و ويدئويي از قتل عام اين افراد در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر كرده است. با اين حال داعش تنها گروهي نيست كه در طول سال‌هاي گذشته عليه جمعيت هزاره پاكستان دست به اقدامات تروريستي مي‌زند.
عمران خان: كار هند است
نخست‌وزير پاكستان كه تعلل يك هفته‌اي‌اش در سف ر به كويته براي رسيدگي به مطالبات بازماندگان عمليات تروريستي عليه كارگران معدن، با اعتراض گسترده شيعيان منطقه مواجه شده‌بود، عاقبت با حضور در كويته با خانواده‌هاي قربانيان ديدار كرد. وي در اين ديدار مدعي شد كه حتي خودش هم از سوي گروه‌هاي تندروي مسلح به علت ديدار با شهروندان هزاره پاكستان تهديد به ترور شده است. وي در ادامه سخنان خود با عنوان كردن هند به عنوان عامل تروريسم در ايالت بلوچستان، گفت: گروه‌هاي تروريستي متحد شده‌اند و گروه‌ها از پشتيباني هند برخوردار هستند. تروريست‌هاي تحت حمايت هند خسارت قابل توجهي به پاكستان وارد كرده‌اند، قتل مولانا عادل‌خان نيز براي دامن زدن به تنش‌هاي فرقه‌گرايانه انجام گرفت.عمران خان نخست‌وزير پاكستان پس از ديدار با بازماندگان شهداي مچ طي گفت‌وگو با اصحاب رسانه ضمن معرفي حادثه مچ به عنوان بخشي از يك بازي بزرگ، تاكيد كرد كه سازمان‌هاي امنيتي اطلاع داده بودند كه هند به دنبال گسترش تفرقه‌گرايي در پاكستان است. وي با 35 الي 40 نفر اعلام كردن عناصر اين حادثه تروريستي، خاطرنشان كرد كه ما به دنبال عاملان تفرقه گرايي و گسترش فسادات خواهيم رفت. وي افزود: موضع من متحد كردن مسلمانان در سراسر جهان است. نخست‌وزير پاكستان در ادامه سخنان خود با بيان اين موضوع كه جامعه هزاره را تنها نخواهيم گذاشت و به وعده‌هاي داده شده عمل مي‌كنيم، بيان كرد: زماني‌كه مردم از رفتن به حسينيه‌ها مي‌ترسيدند، من آن موقع نيز نزد برادران جامعه هزاره آمده بودم. از حادثه تروريستي انجام گرفته عليه جامعه برادران هزاره آگاه هستم، زماني‌كه من با ذكر نام يك سازمان فرقه‌گرا پس از قتل يك عالم سني در كراچي، انتقاد كردم، من را تهديد به مرگ كردند. وي خطاب به شيعيان هزاره، گفت: ما درحال تشكيل يك بخش از نيروهاي امنيتي براي محافظت كامل از شما هستيم، ما مي‌خواهيم به خانواده‌هاي شهدا و كل جامعه هزاره اطمينان دهيم، روابط يك شخص عادي با نخست‌وزير متفاوت هستند، براي همين من به شما گفته بودم كه شما شهدا را دفن كنيد، من نيز خواهم آمد. من تك‌تك مباحث را پيگيري مي‌كردم و به صورت مداوم با وزراي فدرال در ارتباط بودم، متشكرم كه شما حرف ما را پذيرفتيد. كل ملت پاكستان در كنار جامعه هزاره ايستاده است، دولت من و دولت محلي نيز در كنار شما هستيم، تلاش‌هايي به منظور ايجاد فساد ميان شيعه و سني در سطح جهاني درحال صورت گرفتن است، ما براي بهبودي روابط ايران و عربستان سعودي نيز تلاش كرده‌ايم.
كشتار بدون توقف شيعيان
كشتار شيعيان هزاره در پاكستان، سال‌هاست كه ادامه دارد. بر اساس آمار منتشر شده توسط كميسيون حقوق بشر پاكستان در سال‌هاي گذشته بيش از ۳۰۰۰ نفر از شهروندان هزار در پاكستان در عمليات تروريستي از جمله بمب‌گذاري در ساختمان‌ها، انفجار بمب‌هاي خودرويي و حملات انتحاري جان باخته‌اند. بر اساس گزارش‌هاي منتشر شده تاكنون دست كم ۵۰ پزشك با قوميت هزاره فقط در شهر كراچي پاكستان به صورت هدفمند هدف ترور قرار گرفته‌اند و جان خود را از دست داده‌اند. فقط در سال ۲۰۱۳، در يكي از خونبارترين سال‌ها براي اين قوميت پاكستان، نزديك به ۷۰۰ شيعه هزار در پاكستان در پي حملات تروريستي جان خود را از دست دادند. ژانويه سال ۲۰۱۳ يك خودروي بمب‌گذاري شده يك محل پر رفت و آمد در شهر هزاره‌نشين كويته، باعث كشته ۹۲ نفر از جمله ۱۶ كودك و ۱۹ زن شد. يك ماه بعد ۱۱۰ هزاره ديگر در اين شهر بر اثر بمب‌گذاري كشته‌شدند. اين انفجارها و عمليات تروريستي فقط به يك سال و يك شهر محدود نمي‌شد. در ماه مارس انفجار در مسجد شيعيان كراچي بيش از ۵۰ كشته برجا گذاشت. سال ۲۰۱۴ هم فقط در يك بمب‌گذاري در كويته ۸۴ نفر كشته‌شدند. همه اين اقدامات تا پيش از آن بود كه گروه تروريستي داعش در عراق و سوريه ايجاد شود. گروه‌هاي تروريست افراطي مانند لشكر جنگهوي مسووليت اين عمليات تروريستي را مي‌پذيرفتند. بعد از گذشت يك دهه، اما هنوز نه تنها خشونت عليه شيعيان هزاره در منطقه بلوچستان پاكستان كاهش نيافته است، بلكه تروريست‌هاي داعش هم به بار مشكلات اين قوم شيعه مذهب اضافه شده‌اند.