رييس انجمن مديريت ايران:
شوك ارزي بحران چندوجهي در سازمانها ايجاد كرد
مجيد قاسمي، مديرعامل بانك پاسارگاد در پنجمين «كنفرانس ملي فرهنگ سازماني با رويكرد بحران مديريت» با اشاره به نقش مسووليتهاي اجتماعي در مديريت بحران اظهار داشت: بحران موقعيتي است كه از سوي عوامل مهم و قابل توجه داخلي و خارجي ايجاد ميشود كه گاهي منجر به تشديد حادثه نيز خواهد شد و حتي ممكن است چند عامل در كنار يكديگر باعث به وجود آمدن يك بحران جدي شوند و به يك واقعه بسيار مهم بينجامد.رييس انجمن مديريت ايران با اشاره به بحران ارزي سال 1391 گفت: با تغيير نرخ ارز و تضعيف پول ملي تمامي بخشهاي اقتصادي كشور تحت تاثير اين بحران قرار گرفتند و آسيبهاي جدي هم ديدند و اين بحران تاثير چند وجهي در سازمانها ايجاد كرد.
بحران قطعي برق در زمان جنگ
قاسمي با اشاره به قطعي برق اين روزهاي كشور افزود: هر چند قطعي برق كنوني موضوعي بحراني نيست اما در زمان جنگ همين قطع شدن برق بحران محسوب ميشد و پيشبيني براي ايجاد آمادگي لازم در اين خصوص اهميت بسياري داشت.
زمان محدود تصميمگيري براي مديران در شرايط بحران
مديرعامل بانك پاسارگاد با بيان اينكه همه موقعيتهاي بحراني حداقل در سه مشخصه با يكديگر اشتراك دارند، گفت: بحرانها به عنوان وقايعي غيرقابل پيشبيني و خلاف روال معمول، تهديدي بزرگ براي سازمان هستند. ولي بايد تا جاي ممكن در مورد بحرانها فكر شود تا چنانچه بحراني ايجاد شد، اقدام مناسب انجام شود. بحرانها زمان كمي براي تصميمگيري به مديران ميدهند و مديران در مقابل عمل انجام شده قرار ميگيرند و بايد در كوتاهترين زمان تصميم مناسب را اخذ كنند.
مديريت بحران ميتواند با خلاقيت و احساس مسووليت صورت گيرد
وي در اين خصوص به بيان مشكل پيشآمده براي يكي از شعبههاي بانك پاسارگاد كه به دليل مشكلات ناشي از افزايش قيمت بنزين آسيب ديده بود و تجهيزات شعبه به سرقت رفته بود، پرداخت و راهحل استفاده شده را تشريح كرد. وي افزود: در اين شرايط در كوتاهترين زمان تصميم گرفتيم همكاران شعبه بلافاصله 20 تاكسي جلوي شعبه مستقر كنند و به مشتريان مراجعهكننده توضيح داده شود كه چنين مشكلي ايجاد شده و تاكسيها آنها را به شعبه بعدي منتقل و بعد از اتمام كار بانكي، مشتريان را به مقصد بعدي برسانند و برگردند. اين تصميم انعكاس بسيار مثبتي در خصوص احساس مسووليت يك بنگاه اقتصادي داشت.
جدي گرفتن نشانهها، علايم و سيگنالهاي بحران
قاسمي در ادامه هدف از مديريت بحران را آمادهسازي سازمانها براي تفكر خلاقانه در خصوص موارد غيرقابل تصور عنوان كرد و افزود: بحث تفكر خلاقانه بسيار مهم است زيرا بايد در خصوص بحران، از قبل فكر شده و تخيل براي موضوعات آينده با كشف نشانهها، علايم و سيگنالها را جدي گرفت و براي آمادهسازي برنامهريزي كرد.قاسمي خاطرنشان كرد: كنترل و جلوگيري از آسيبها، كاهش اثر بحران در سازمان و بهبود و بازگشت به شرايط عادي نيز از موضوعات مهم در اين شرايط است.
بحران ارزي چگونه در بانك پاسارگاد مديريت شد؟
قاسمي با بيان اينكه نبايد تحت فشار، ترس و اضطراب تصميم گرفت، افزود: در سال 1391 بيشترين تعهدات ارزي را بانك پاسارگاد ايجاد كرده بود و به اندازه 1.5 برابر 4 بانك مهم و به اندازه 2.2 برابر يك بانك در حال خصوصي شدن بسيار مهم تعهد ارزي داشت. نرخ ارز به يكباره از 1226 تومان به 2500 تومان رسيد و همه واردكنندگان دچار مشكل شدند كه بايد اين موضوع را مديريت ميكرديم. او با بيان اينكه آن زمان اين موضوع يك بحران بسيار جدي بود، گفت: هر روز صبح در بخشهاي اعتباري و ارزي با همكارانمان جمع ميشديم و بحثها را مطرح ميكرديم و براي يك به يك پروندهها تصميمگيري ميشد. در نهايت تصميم بر آن شد تا بخشي از درآمد را به اين بخش اختصاص دهيم و بخش ديگر را هم تسهيلات با نرخهاي ترجيحي به واردكنندگان بدهيم كه انعكاس خوبي هم پس از اين اقدام از سوي واردكنندگان داشت. قاسمي به برقراري ارتباطات موثر و توانايي اطمينانبخش در سازمان و خطرپذيري سازمان اشاره كرد و افزود: تفكر خلاق براي غلبه بر بحران بسيار مهم است تا منجر به بهبود توانمندي، ارتقا و مقاومت در سازمان شود. مديرعامل بانك پاسارگاد، صداقت در عملكرد سرمايه انساني و اخلاقمداري در رفتار را از مهمترين موضوعات در زمان بحران عنوان كرد و گفت: متأسفانه عدهاي هم هستند كه در اين شرايط به دنبال فرصتهاي تقلبند؛ در همان قضيه واردات كالا در سال 1391 افرادي هم بودند كه كالايي وارد كشور نكرده بودند و ميخواستند ارز قابل توجهي بگيرند. در دادگاه هم بانك محكوم شد اما مجدد دستور رسيدگي مجدد داده شد و جلوي اين تقلب گرفته شد. قاسمي به مسووليتهاي اجتماعي و دستاوردهاي آن اشاره كرد و افزود: تصميمگيري آگاهانه و بهبود مديريت بحران، افزايش شهرت، ارتقاي مزيتهاي رقابتي، بهبود ارتباط سازمان با ذينفعان، نوآوري و افزايش وفاداري سرمايه انساني و ارتقاي ايمني و سلامت افراد و كاهش تعارضهاي احتمالي با مشتريان در مقاطع مختلف از نكاتي است كه در اين شرايط بايد مورد توجه قرار گيرد.او گفت: بحران بهصورت مستقيم ميتواند به ارزيابي برند توسط مشتريان آسيب برساند؛ پس با مسووليت اجتماعي بايد از بروز بدبيني به سازمان جلوگيري شود، زيرا مسووليت اجتماعي كمك ميكند تا با ايجاد ارزشهاي مثبت براي ذينفعان در كسب و كار خود از تاثير منفي بحران جلوگيري شود و با همدردي با مشتريان و بقيه ذينفعان بحران را پشت سر گذاشت.
نظام بانكي پس از كادر پزشكي بيشترين آسيب را از كرونا ديد
قاسمي با اشاره به موضوع كرونا گفت: طي يك سال گذشته كرونا بحراني جدي در كشور بود كه همكاران ما در سازمان به بهترين شكل عمل كردند. به جرات ميتوان گفت نظام بانكي بعد از كادر پزشكي كشور بيشترين تهاجمات اين ويروس را تجربه كرد و حدود 800 نفر از همكاران ما مبتلا به كرونا شدند و دو نفر از همكاران ما شهيد راه خدمت در اين شرايط شدند.
تاثير فرهنگ سازماني بر مديريت بحران
در بخش ديگري از همايش، قاسمي به بررسي موضوع فرهنگ سازماني مقاوم و مديريت بحران پرداخت و به ايجاد فرهنگ سازماني در بانك پاسارگاد و تاثير كلمات در فرهنگسازي اشاره كرد. در ادامه قاسمي ضمن اشاره به ابعاد كليدي فرهنگ سازماني، به تفاوت بين مديريت بحران و ريسك اشاره داشت. همچنين در اين راستا تصريح كرد: برخلاف مديريت ريسك كه شامل ارزيابي تهديدهاي احتمالي و پيدا كردن بهترين راه جلوگيري از وقوع آن است. مديريت بحران شامل برخورد با تهديدهاي قبل، حين و پس از وقوع تهديد است. قاسمي در انتهاي صحبتهاي خود به جمعبندي بحث فرهنگ سازماني مقاوم و مديريت بحران پرداخته ويژگيهاي كليدي فرهنگ سازماني مقاوم را انطباقپذيري و سازگاري بيان كرد. در اين همايش دو روزه مطالب علمي بسيار ارزندهاي از دستاوردها و تجربيات ارزشمند اساتيد و صاحبنظران و محققان در قالب سخنرانيها و نشستهاي تخصصي ارائه شد و در پايان مراسم ضمن قرائت بيانيه كنفرانس توسط دكتر آذر صائميان، دبير علمي كنفرانس مراسم اهداي جوايز مسووليت اجتماعي برگزار و از برگزيدگان تقدير شد.