انقلاب اسلامي ايران در آخر قرن بيستم يكي از مهم‌ترين پديده‌هاي سياسي و اجتماعي بود كه به خاطر پيچيدگي‌هاي خود نگاه صاحب‌نظران را به خود جلب كرده، پژوهش‌ها و تحليل‌هاي فراواني پيرامون اين انقلاب انجام شده ولي هيچ كدام نتوانسته است همه ابعاد اين واقعه مهم تاريخي - سياسي را به‌طور كامل بررسي و تحليل كند. همان‌طور كه هانا آرنت مي‌گويد: «جنگ و انقلاب هنوز دو مساله اساسي دنياي ما را در قلمرو و سياست تشكيل مي‌دهد جنگ بشر را در معرض خطر نابودي قرار داده و در همان حال آدمي اميدوار است كه انقلاب‌ها انسان
استقلال و آزادي نباشد
دچار استبداد و فساد مي‌شويم
«هدف كلان و درازمدت انقلاب اسلامي، تقويت زندگي و زيست مومنانه يا به تعبير درست‌تر اداره جامعه مبتني بر تعاليم اسلام است.»، «آزادي يعني برخورداري از حق انتخاب در همه عرصه‌ها»، «جامعه‌اي كه آزادي و استقلال نداشته باشد دچار دو بلاي بزرگ مي‌شود؛ يكي استبداد و ديگري فساد»، «از استقلال بايد به گونه‌اي بهره ببريم كه مبتني بر عقلانيت باشد تا منجر به انزوا و حصر خود خواسته ما در جهان نشود.» و... اينها بخشي از اظهارات حجت‌الاسلام سيدهادي خامنه‌اي، دبيركل مجمع نيروهاي خط امام است كه در آستانه چهل و دومين سالگرد پيروزي انقلاب در گفت‌وگو با خبرآنلاين مطرح مي‌كند. او كه تاكيد دارد بايد منافع ملي اساس دوستي و دشمني با ديگر كشورها باشد، معتقد است: «دشمني امريكا با ما تمام نشده حتي كاهش هم نيافته؛ اما وضعيت ما فرق كرده است. ما اكنون آن‌قدر توان و قدرت داريم كه بتوانيم در برابر امريكا مقاومت كنيم و سياست‌هاي خود را پيش ببريم.» سيدهادي خامنه‌اي اما گريزي به انتخابات ۱۴۰۰ هم مي‌زند و با تاكيد بر اينكه بايد فضا براي مشاركت مردم و انتخاب آزاد آنها فراهم شود به خبرآنلاين مي‌گويد: «شايد الان وقت آن باشد كه مدافعان نظارت استصوابي بدون نگاه‌هاي جناحي و سليقه‌اي بررسي كنند اين نوع نظارت كه در زمان امام جاري نبود، تا چه اندازه در بهبود روند انتخابات و مشاركت مردم تاثير داشته است؟» او هشدار مي‌دهد: «وقتي جمهوريت نظام كم‌رمق مي‌شود طبيعي است كه آزادي‌ها هم محدود مي‌شود.» كانديداي نظامي از ديگر محورهاي گفت‌وگو با دبيركل مجمع نيروهاي خط امام است. او تاكيد دارد: «تاريخ ثابت كرده كه دولت نظامي، تجربه موفقي در هيچ كجاي دنيا نبوده است.» سيدهادي خامنه‌اي با تاكيد بر لزوم مشخص كردن اهداف اصلي انقلاب اسلامي، مي‌گويد: «به نظر من اهداف انقلاب در هر دو جنبه كوتاه‌مدت و درازمدت، ذيل يك شعار راهبردي خلاصه مي‌شد كه همان شعار استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي بود. شايد نسل‌هاي بعد از انقلاب اطلاع چنداني از وضع جامعه در رژيم شاه نداشته باشند. واقعيت اين است كه خفقان سياسي، تبعيض، بي‌عدالتي و فقدان نقش مردم در اداره جامعه از علل روي‌گرداني مردم از رژيم پهلوي بود كه تحقق همه اين آمال در مفهوم آزادي امكان‌پذير است.» او كه معتقد است: «جامعه‌اي كه استقلال و آزادي نداشته باشد، دچار دو بلاي بزرگ يعني استبداد و فساد مي‌شود»، توضيح داده است: «آزادي يعني برخورداري از حق انتخاب در همه عرصه‌هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي، ديني و سلوك و رفتار فردي و عمومي. استقلال هم پيوند عميقي با همين مفهوم دارد؛ اين دو مكمل و مرتبط با هم هستند. استقلال هم به معناي داشتن حق زندگي بدون مداخله بيگانگان است. چيزي كه در رژيم گذشته و زمان پهلوي نبود و موجب شده بود مردم احساس حقارت كنند. اين وضعيت از زمان اشغال ايران در سال ۱۳۲۰ و پس از آن، شكست نهضت ملي به بعد، روز به روز در جامعه بيشتر شد.» اين چهره سياسي اصلاح‌طلب همچنين به موضوع «گفت‌وگوي ملي» نيز اشاره كرده و گفته است: «امروز نزاع بر‌مبناي منافع است، اين منافع ملي كشورهاست كه اساس دوستي يا دشمني است. استقلال در اين چارچوب معنا مي‌يابد. به نظر مي‌رسد ما بايد درباره اين موضوع بيشتر صحبت كنيم.
يك گفت‌وگوي ملي و عمومي با مشاركت مردم لازم است تا ببينيم در چارچوب منافع ملي دوست و دشمن ما كيست و چه رفتاري بايد با آن داشته باشيم.» او كه معتقد است: «ديپلماسي با منافع ملي بهتر حفظ مي‌شود تا با روش‌هاي تبليغاتي» گفته است: «گاهي ايجاب مي‌كند شما منافع ملي را در قالب سياست‌هاي تهاجمي پيش ببريد، گاهي هم پيشبرد منافع با هوشياري و برنامه‌ريزي درازمدت ممكن است. ما در حال حاضر نياز به اصلاح بعضي روش‌ها داريم. توانايي ما به حدي رسيده است كه خود را محدود به روش‌هاي شعاري و تبليغاتي صرف نكنيم. بايد با متانت و برنامه‌ريزي و هوشمندي بيشتر پيش برويم، اكنون جهان در وضعيتي است كه اين نوع سياست‌ها بهتر نتيجه مي‌دهد.» هادي خامنه‌اي در ادامه اين گفت‌وگو به مسائلي ديگر نيز پرداخته و با بيان اينكه «هر اقدامي كه در مسير تضعيف جمهوريت و تكثرگرايي قرار گيرد، با اهداف انقلاب و مشاركت مردم همخواني نخواهد داشت»، تاكيد كرده كه «اعتراض و حر‌ف‌هاي متفاوت، ابزار پيشرفت نظام است» و گفته است: «وقتي جمهوريت نظام كم‌رمق مي‌شود، طبيعي است كه آزادي‌ها هم محدود مي‌شود.» او معتقد است: «بايد شرايط حضور همه سليقه‌ها در انتخابات رياست‌جمهوري فراهم شود.» هادي خامنه‌اي به بحث سياست خارجي و برجام به عنوان «تصميم عاقلانه و هوشمندانه نظام» نيز پرداخته و گفته است: «متاسفانه دست‌هايي در كار است كه نمي‌خواهند اين خوش‌بيني منطقي جلوه كند، هم در امريكا و بعضي كشورهاي منطقه و هم در ايران گروهي اساس كارشان جلوگيري از تحقق برجام است.» او معتقد است: «تاكنون رهبري در چارچوب منافع ملي پيشبرد برجام را مديريت كرده‌اند و من خوش‌بين هستم اين مديريت هوشيارانه استمرار خواهد يافت؛ شايد رهبري باتوجه به تجربيات قبلي به دنبال شرايطي هستند كه طرف مقابل را با اراده قوي‌تر و مصمم‌تر در اين عرصه ببينند كه البته سياست درستي است؛ لذا پيش‌بيني من اين است كه احياي برجام امكان‌پذير است؛ اما نه به سرعتي كه عده‌اي تصور مي‌كنند.»