اصولگرايان و خيال خام وحدت
دوقطبي رييسي- محمد؟
پيشبيني نتيجه انتخابات كه جاي خود دارد، حتي سخن گفتن از نحوه آرايش نيروهاي سياسي نيز در ايران قبل از دقيقه نود ممكن نيست. شاهد آنكه هر چه به انتخابات نزديك ميشويم، وضعيت پيچيدهتر ميشود. آمدن و نيامدن هيچ يك از كانديداهاي اصلي معلوم نشده و به نظر ميرسد كه به اين زوديها هم معلوم نشود. هر گزارش و تحليل انتخاباتي مبتني است بر اما و اگر يا شايد و فرضا. در اين فضاست كه هر روز يك خبر تازه رسيده و رسانهها را به دستكاري گمانهزنيهاي پيشين واميدارد. مثلا تا همين ديروز گفته ميشد كه اگر سيدابراهيم رييسي كانديداي جريان اصولگرا باشد، اجماع قطعي است اما اينطور كه معلوم است اين هم خوشخيالي است. دليلش نيز اخباري است كه عصر ديروز در رسانهها و كانالهاي تلگرامي درباره عزم كانديداتوري سعيد محمد بهرغم حضور رييسي در انتخابات منتشر شد.
براي درك بهتر از وضعيت انتخاباتي جريان اصولگرا و اهميت خبر مذكور بايد به اين مهم توجه داشت كه سيدابراهيم رييسي در تمام چهار سال گذشته يك كانديداي بالقوه بوده و حتي شايد بتوان گفت كه هيچ وقت از فضاي انتخاباتي 96 فاصله نگرفت. او بهرغم مشغول شدن در دستگاه عريض و طويل و مهم قضا همواره گوشه چشمي به پاستور داشته و احتمالا آرزو كرده كه جاي روحاني باشد.
لذا گمانه كانديداتوري او در اين انتخابات از ابتدا مطرح و فقط در مواقعي كمرنگ و پررنگ شده است. با نزديك شدن به انتخابات اما هواداران رييسي اجازه كمرنگ شدن دوباره را ندادند. حتي آن وقتي كه برخي سياسيون همچون عباس سليمينمين صراحتا تاكيد كردند كه رهبري آن دسته از افرادي كه با حكم ايشان در جايگاه و مسووليتهاي اجرايي قرار دارند را از كانديداتوري منع كردهاند.
قاضيالقضات البته تاكنون به صراحت نگفته كه قصد كانديداتوري دارد و حتي چند باري هم تلويحا اين گمانه را تكذيب كرده است. با اين وجوه اصرار برخي اصولگرايان مثل شوراي وحدتيها، برخي مجلسنشينان نزديك به پايداري يا برخي اعضاي خبرگان رهبري به قوت خود باقي است و از همينرو گفته ميشود كه رييسي نهايتا راضي به كانديداتوري خواهد شد. در اين بين اخباري هم درباره تشكيل ستادهاي انتخاباتي وي منتشر و تكذيب ميشود كه حداقل از جدي بودن اين گمانه حكايت ميكند.
درست در همين وضعيت است كه ميبينيم يكي از چهرههاي نزديك به محمدباقر قاليباف يعني محسن پيرهادي در توييتر خود از عدم كانديداتوري قاليباف خبر ميدهد. اين اما يك كنارهگيري ساده نيست و شرط و شروطي دارد. پيرهادي اگرچه با استفاده از عبارت «برداشت من اين است» راه كانديداتوري قاليباف را باز نگه داشته است، اعلام ميكند كه قاليباف در صورت كانديداتوري رييسي آماده كمك به او خواهد بود! اين يعني اولا ورود رييسي به رقابتهاي انتخاباتي 1400 محتملتر از قبل است و ثانيا قاليباف يك بار ديگر به نفع او كنار كشيده تا به اجماع اصولگرا كمك كند.
تقريبا هر روز يكي از نيروهاي سياسي در جبهه اصولگرايي بر تضمين بودن اجماع در صورت كانديداتوري رييسي تاكيد ميكند؛ اما اخبار منتشر شده در يكي، دو روز گذشته نشان ميدهد كه كار به اين سادگيها نيست. اين طور كه به نظر ميرسد برخي كانديداهاي احتمالي در اين جبهه به اندازه قاليباف يا سعيد جليلي كه پيشتر گفته بود در صورت ورود رييسي نخواهند آمد به شكلگيري اجماع اهميت نداده و كار خود را ميكنند.
مصداق اين مدعا سعيد محمد است. همين ديروز بسياري از رسانهها نوشتند كه « شنيده ميشود سعيد محمد همچنان اصرار به حضور بر انتخابات داشته و دليل اين اصرار را فقدان استعداد لازم اجرايي در كانديداهاي اصولگرا ميداند.» فراموش نكنيم كه محمد ازجمله گزينههاي نظامي در اين انتخابات است كه در ماههاي گذشته بسيار مورد توجه رسانهها قرار گرفته است. در ابتداي امر حرف از تلاش اصولگرايان براي سپردن «بهشت» به او بود اما هر چه ميگذرد، بحث كانديداتوري او در انتخابات رياستجمهوري جديتر ميشود. به خصوص اگر در نظر داشته باشيم كه همين چند روز قبل روزنامه جمهوري اسلامي از آغاز تبليغات محمد در فضاي مجازي خبر داد. اشاره اين رسانه به اولين تيزر تبليغاتي سردار با عنوان «نگهت آتشين، سخنت دلنشين» بود. فرمانده قرارگاه خاتمالانبيا (ص) عملا با انتشار يك كليپ 3 دقيقهاي حاوي فعاليتهاي سازندگي اين قرارگاه با سرودي كه «نگهت آتشين، سخنت دلنشين» محور آن است به همراه عكسهايي در كنار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، وارد صحنه تبليغات انتخاباتي شد.
افزون بر اين بايد در نظر داشت كه برخي رسانهها در همين چند روز اخير از احتمال كنارهگيري وي از فرماندهي قرارگاه سازندگي خاتمالانبيا خبر دادهاند. مثلا جهاننيوز نوشته بود: «طي هفتههاي اخير شايعات متعددي درباره فعاليتهاي انتخاباتي سعيد محمد منتشر شده است و بسياري از فعالان سياسي معتقدند كه هواداران سعيد محمد در شهرهاي مختلف فعاليتهاي انتخاباتي خود را آغاز كردهاند. خود او نيز با وجودي كه موضع علني درباره ورود به انتخابات نداشته ولي حضور احتمالي در انتخابات رياستجمهوري را هم تكذيب نكرده است. با اين وجود با توجه به نظامي بودن سعيد محمد، فعاليت سياسي و انتخاباتي شرايط كارياش را تغيير خواهد داد. بنابراين در صورتي كه حضور سعيد محمد در انتخابات 1400 از طرف او قطعي شود، محمد به زودي بايد از فرماندهي قرارگاه سازندگي خاتمالانبيا (ص) استعفا بدهد.» با كنار هم قرار دادن تكههاي اين پازل اگرچه نميتوان تصوير روشن و دقيقي از چينش نيروهاي اصولگرا در انتخابات آتي ارائه داد اما ميتوان به اين نتيجه رسيد كه اجماع براي فعالان سياسي در اين جريان به اين سادگيها هم نيست و حتي ورود و كانديداتوري سيدابراهيم رييسي كه اين روزها از جديترين گزينههاي انتخاباتي اصولگرايان به حساب ميآيد نيز اين امر را تضمين نميكند.