گزارش « اعتماد» از موج چهارم و ويروس جهش يافته كرونا در كشور
كرونا چهاراسبه ميتازد
وزارت بهداشت، تهران را به همراه 87 شهر ديگر، به دليل آمار بالاي مرگ و بستريهاي روزانه «كرونا» در وضعيت قرمز قرار داد
گروه اجتماعي| دو روز قبل، 15 فروردين، معاون كل وزارت بهداشت اعلام كرد: «رعايت پروتكلهاي بهداشتي در شهر تهران به كمتر از 50درصد رسيده و به زودي وضعيت تهران قرمز خواهد شد.» ديروز، 16 فروردين، وزارت بهداشت، شهر تهران را به همراه 87 شهر ديگر، به دليل حد بسيار بالاي خطر از بابت تعداد مرگ و بستريهاي روزانه «كرونا» در وضعيت قرمز قرار داد. سرعت شيوع نوع جهش يافته ويروس كرونا، در همين حد خارج از كنترل شده و آنچنان كه روساي بيمارستانهاي دانشگاهي شهر تهران و مسوولان مقابله با كروناي پايتخت ميگويند، حالا و با وجود شدت بسيار بيشتر خطر انتقال بيماري، تعداد تختهاي بستري براي مبتلايان جديد هم ناكافي است و بدتر آنكه كادر درمان كه اينبار بايد از بيماران بدحالتري مراقبت كنند هم، مصونيت كامل و صددرصدي در برابر گونه خطرناكتر ويروس ندارند، چراكه به دليل بدقولي توليدكنندگان جهاني واكسن كرونا، واردات صددرصدي محموله واكسن كرونا تا پايان سال 1399 محقق نشد و بنابراين، هدفگذاري براي مصونسازي كامل كادر درمان درگير با مبتلايان كرونايي بستري در بيمارستانها هم، هنوز به نتيجه نرسيده چنانكه بنا به اذعان مسوولان وزارت بهداشت، تا پايان اسفند 1399، حدود 420 هزار دوز واكسن كرونا به ايران تحويل داده شده و حدود 160 هزار دوز واكسن از اين تعداد هم تزريق شده اما ظرف دو روز گذشته، عليرضا زالي؛ فرمانده عمليات مديريت بيماري كرونا در كلانشهر تهران گفت: «در تهران، واكسيناسيون كادر درمان درگير با مبتلايان كرونا، به سقف ۳۰درصد هم نرسيده و واكسن كرونايي هم كه تا حالا وارد كشور شده، براي واكسيناسيون كادر درمان كافي نيست چون پيشبيني ما از تعداد گروههاي ارايهدهنده خدمات درماني و بهداشتي در كل كشور، حدود 750 هزار نفر است.» وضعيت امروز، سه رقمي شدن دوباره آمار مرگ مبتلايان كرونا، افزايش صعودي و غيرقابل كنترل تعداد شهرهايي كه فقط در فاصله 15 روز، از وضعيت زرد و كمخطر به وضعيت قرمز و بسيار پرخطر رسيدهاند، افزايش نگرانكننده تعداد بيماران بدحال در تمام شهرهايي كه ظرف دو هفته ابتداي فروردين 1400، پذيرش بدون محدوديت مسافر داشتهاند، نمودي از عملكرد غيرقابل دفاع ستاد ملي مقابله با كروناست و شايد اينبار، با وجود برحق بودن اعتراض مسوولان وزارت بهداشت به مردمي كه با ناديده گرفتن توصيههاي بهداشتي، ويروس جهش يافته را در سفرها و مهمانيها و مراسم عروسي و عزا با خود همراه كردند، بايد بخشي از سنگيني وزن قصور را بر دوش مسوولاني در ساير دستگاههاي دولتي انداخت كه با عادي جلوه دادن شرايط، ناگفته و بيكلام، جمعيت عمومي را به سفر و مهماني و ترددهاي غيرضروري و تفرج انبوه تشويق كردند. آماري كه پليس راهور از افزايش تصادفات جادهاي در ايام نوروز ارايه كرده، آماري كه نهادهاي مسوول از افزايش چند برابري مصرف بنزين در تعطيلات نوروز ارايه كردهاند، آمار تعداد قابل توجه مسافران ايراني عازم مقاصد گردشگري در كشور تركيه كه حتي در روزهاي پاياني سال 1399 هم شرايط بسيار نگرانكنندهاي از بابت گردش نوع انگليسي ويروس كرونا داشت، محدود نشدن سفرهاي بين استاني و تغيير سوالبرانگيز رنگبندي شهرها در هفته پاياني اسفند با وجود توصيههاي مكرر وزير بهداشت براي اجتناب از سفر به هر مقصد در هر نقطه از ايران، نمودي از ناهماهنگي غيرقابل توجيه در تصميمات اعضاي ستاد ملي مقابله با كروناست و البته ظرف چند شب گذشته هم مسوولاني از وزارت بهداشت كه به تريبون رسانه ملي آمده و درباره وضعيت حاد و نگرانكننده فعلي و آغاز پيك چهارم بيماري در بسياري نقاط كشور ابراز نگراني كردهاند، ضمن تاكيد بر اينكه «وزير بهداشت»، فقط يك عضو در اين ستاد است، با محافظهكاري كاملا نمايان، از زير سوال بردن عملكرد ساير اعضاي ستاد خودداري كردهاند در حالي كه قطعا بسياري از اعضاي اين ستاد كه با هماهنگي با رييسجمهوري، مجوز آزادسازي سفرهاي داخلي و خارجي را دريافت كردند يا به دليل ناتواني از ساماندهي و تسهيل توزيع كالاهاي اساسي، آشفته بازار ملتهبي در ايام پاياني سال ايجاد كردند و مردم نگران را به انتظار چند ساعته در صفهاي درهم فشرده براي خريد مرغ و تخممرغ ارزان واداشتند، در وضعيتي كه امروز گريبان سلامت جمعيت عمومي را گرفته، نقش غير قابل انكار دارند. امروز، 227 شهر كشور، در وضعيت قرمز يا نارنجي است در حالي كه هفته دوم بهمن ماه، 301 شهر در كشور، در وضعيت بيخطر قرار داشت و روز 28 اسفند ماه، كل شهرهاي قرمز و نارنجي كشور، 40 شهر بود. امروز، 88 شهر كشور، به وضعيت بسيار پرخطر و «قرمز» رسيده در حالي كه روز 28 اسفند، تعداد كل شهرهاي قرمز، 11 شهر بود. امروز 149 شهر، به وضعيت پرخطر و «نارنجي» رسيده در حالي كه روز 28 اسفند، تعداد كل شهرهاي نارنجي، 29 شهر بود. روز 13 فروردين امسال، تعداد كل شهرهاي نارنجي و قرمز در كشور، 166 شهر بود در حالي كه حالا و فقط بعد از گذشت 4 روز، 61 شهر كه پيش از روز 13 فروردين، در وضعيت «زرد» و كمخطر بودند، به اين فهرست اضافه شده و به وضعيت پرخطر يا بسيار پرخطر رسيدهاند. امروز، تهران و 87 شهر كشور دوباره به وضعيت قرمز وارد شدهاند در حالي كه از آبان سال گذشته و به مدت 5 ماه، مجموعه شهري و استاني در اقصا نقاط كشور، در يك همكاري قابل قبول، توانستند در حدي جمعيت عمومي را به رعايت جزييترين پروتكلهاي بهداشتي وادار كنند كه در روزهاي پاياني سال، دو رقمي شدن آمار مرگ مبتلايان كرونا، مثل نويدي از بهار زودرس بود. حالا، اعلام پليس راهور درباره اعمال ممنوعيت ورود و خروج پلاكهاي غيربومي براي 227 شهر قرمز و نارنجي و منظور كردن جريمههاي 500 هزار توماني و يك ميليون توماني براي متخلفان ورود به شهرهاي قرمز و نارنجي و توبيخها و اخطارها و نشانه رفتن انگشت اتهام به سوي مردمي كه به پيروي از تناقضهاي 180 درجهاي عملكرد اعضاي ستاد ملي مقابله با كرونا، هنجارشكني كردهاند و حق انساني خود و ديگر هموطنانشان را زير پا گذاشتهاند، حتي قابل قياس با «نوشداروي بعد از مرگ سهراب» هم نيست چون مقصران واقعي، فعلا در كار توجيه و انكارند و كسي هم جرات زير سوال بردن آنها را ندارد.
تداوم صعود مرگ
ديروز، تعداد فوتيهاي كرونا، همچون سه روز پيش از آن، نسبت به روزهاي قبلتر، افزايش داشت و بنا به گزارش روزانه سخنگوي وزارت بهداشت، در شبانهروز 15 تا 16 فروردين، 172 نفر از مبتلايان كورنا فوت كردند كه تعداد فوتيها نسبت به شبانهروز 14 تا 15 فروردين، 11 نفر افزايش داشت و البته پيشبيني مسوولان وزارت بهداشت هم اين است كه تا پايان فروردين، آمار فوتيها و بستريها، رو به كاهش نخواهد رفت. ديروز سخنگوي وزارت بهداشت، در گزارش روزانه از شيوع كوويد19 در كشور گفت: «با فوت ۱۷۲ نفر از مبتلايان كوويد۱۹، تعداد جانباختگان اين بيماري در ايران به ۶۳ هزار و ۳۳۲ نفر رسيد و در شبانهروز 15 تا 16 فروردين، به دنبال شناسايي ۱۳ هزار و ۸۹۰ نفر بيمار جديد، مجموع بيماران كوويد۱۹ در كشور به يك ميليون و ۹۴۵ هزار و ۹۶۴ نفر افزايش يافت.»
هشدار جديد مسوولان وزارت بهداشت اين است كه امواج مرتفع بيماري، حالا نه تنها روستاهاي كوچك و دورافتاده را هم درگير كرده بلكه در نقشههاي پيشبيني از گردش ويروس، درگير شدن نيمه غربي كشور به دليل شيوع بالاي گونه جهش يافته ويروس كرونا در كشورهاي تركيه و عراق و حركت موج بيماري به سمت نيمه شرقي كشور هم قابل مشاهده و تاييد است. اما اتفاق نگرانكننده در اين شرايط و اين روزها، احتمال مقاومت برخي مسوولان استاني در حوزه برگزاري مراسم آييني و مذهبي ويژه ماه رمضان در مقابل تاكيدات و ممنوعيتهاي ابلاغ شده از سوي وزارت بهداشت است. طبق اعلام روزهاي اخير معاون كل وزارت بهداشت، برگزاري هرگونه مراسم مذهبي و مهماني افطار در ايام ماه رمضان در شهرهاي قرمز و نارنجي ممنوع است اما ديروز، ناصر شكريان؛ مديركل تبليغات اسلامي استان مازندران، با انتقاد از ممنوعيتهاي ابلاغ شده از سوي وزارت بهداشت براي برگزاري مراسم مذهبي ويژه ماه رمضان در شهرهاي قرمز و نارنجي گفت: «اعمال محدوديت و ممنوعيت در برگزاري مراسمات ماه رمضان با توجه به رعايت دقيق شيوهنامههاي وزارت بهداشت و درمان از سوي مساجد غيركارشناسي است و اعمال اينچنين محدوديت و ممنوعيتها در برگزاري مراسم ماه مبارك رمضان با توجه به رعايت دقيق شيوهنامهها و پروتكلهاي وزارت بهداشت و درمان از سوي مسجديها و هيئات مذهبي و... و تجربه موفق سال گذشته در برگزاري مراسمات آييني، زيبنده جامعه اسلامي نيست.
با وجود تاييد بازرسان و تيمهاي ارزيابي وزارت بهداشت و درمان در برگزاري موفق مراسمات آييني سال گذشته و رعايت دقيق ضوابط و شيوهنامههاي وزارت بهداشت و درمان و پروتكلهاي ابلاغي، اعمال اينگونه ممنوعيتها و محدوديتها غيرمسوولانه است. چگونه ميشود محدوديت براي مكان مقدسي چون مسجد مقدس جمكران را عامل شيوع اين ويروس لحاظ ميكنند و در نيمه شعبان و در جشن ولادت امام زمان (عج) در اين مكان مقدس را به روي زائرين، شيفتگان و ارادتمندان به حضرت وليعصر (عج) ميبندند اما براي سفر به اماكن توريستي، تفريحي و گردشگري هيچگونه محدوديتي اعمال نميشود؟ تمامي ضوابط و شيوهنامههاي ابلاغي از سوي وزارت بهداشت و درمان را، همه مسجديها، هيئات مذهبي و فعالان فرهنگي و ديني در تمامي مراسم آييني و ديني به زيباترين شكل ممكن و دقيق رعايت كردند و مراسم ماه مبارك رمضان هم با همان دقت و با برنامهريزي بهتر برگزار خواهد شد.»
روحالله حريزاوي، معاون راهبري استانها و ارتباطات سازمان تبليغات اسلامي هم ديروز با انتقاد از ابلاغ وزارت بهداشت براي ممنوعسازي برگزاري مراسم مذهبي ويژه ماه رمضان در شهرهاي قرمز و نارنجي، گفت: «تعطيلي مطلق مراسمات در شهرهاي قرمز و نارنجي، بدون بررسي طرحهاي كارشناسي اتخاذ شده و مورد انتقاد مردم است. تعطيلي فلهاي، شبيه به طرح ايمني گلهاي و بطلان آن بر همه واضح است. به دنبال برگزاري جلسات متعدد كارشناسي در كميته اجتماعي وزارت كشور، در طرح پيشنهادي كه توسط چند سازمان تهيه شده، مساجد و اماكن مذهبي به سه گروه تقسيم شده و مطابق سوابق بهداشتي و براساس ضوابط اعلامي مجوز برگزاري گرفتند. بياعتنايي به اين طرحها و تعطيلي مطلق مراسمات در شهرهاي قرمز و نارنجي، از مصاديق تصميمات غيركارشناسي است كه هر چند ما خود را موظف به رعايت دستورات ستاد كرونا ميدانيم، ولي نقدمان به تصميمات بدون مشورت پابرجاست چون بياعتنايي ستاد ملي به بدنه كارشناسي، از مصاديق بياعتنايي به عقلانيت مردم است.»
اين انتقادها از دستورات و ابلاغهاي وزارت بهداشت درباره ممنوعيت برگزاري مراسم مذهبي در شهرهاي قرمز و نارنجي در حالي رسانهاي شده كه ظرف روزهاي گذشته، ايرج حريرچي، معاون كل وزارت بهداشت تاكيد كرد كه حتي استفاده همزمان از دو ماسك در يك فضاي بسته، مانع صددرصدي براي ابتلا به كرونا نيست و گفت: «زدن ماسك يك اقدام منفرد و خيلي مهم است، اما همه چيز نيست. حتي استفاده از دو ماسك همزمان در محيطهاي بسته همچون مترو و تاكسي هم نميتواند ايمني قطعي را در بر داشته باشد، زيرا اعضاي خانواده در خانهاي كه حدود ۲۲۰ مترمكعب هوا دارد هم، با استفاده از دو ماسك همچنان احتمال ابتلا دارند لذا ماسك، فقط يك عامل مهم است، اما كافي نيست.»