رييس‌جمهوري در روز ملي فناوري هسته‌اي از مواجهه غلط كشورهاي جهان
با صنعت هسته‌اي ايران انتقاد كرد
بدهكاريد، نه طلبكار
فلسفه وجودي روزي به نام صنعت هسته‌اي در تقويم جمهوري اسلامي به سال 85 و دولت تحت مديريت محمود احمدي‌نژاد، رييس‌جمهوري سابق ايران برمي‌گردد. دولتي كه به‌زعم بسياري از كنشگران سياسي اصلاح‌طلب، اعتدال‌گرا و حتي اصولگرا، اگرچه در شعار يكي از موفق‌ترين دولت‌هاي تاريخ ايران بود ولي در ميدان عمل نه تنها چندان موفق نبود و نتوانست صنعت هسته‌اي ايران را آنچنان كه بايد و شايد رشد دهد، بلكه موجبات تحريم‌هاي هسته‌اي و انزواي جهاني ايران را فراهم آورد. تحريم‌ها و انزوايي كه در دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم به رياست‌جمهوري حسن روحاني پايان يافته بود ولي حضور دونالد ترامپ در كاخ سفيد و فعاليتش به عنوان رييس‌جمهوري امريكا سبب شد تا ايران همچنان با تحريم‌هايي مواجه باشد كه در جهان سابقه ندارد. تحريم‌هايي كه حالا مذاكرات براي لغو دوباره آنها در شرايطي در حال انجام است كه فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران مطابق توافق هسته‌اي موسوم به برجام فعاليتي رسمي و صلح‌آميز است و البته با شفافيت حداكثري براي سازمان انرژي اتمي؛ شفافيتي كه سبب شده حالا در مذاكرات بين‌المللي به‌زعم حسن روحاني، كشورهاي غربي به واسطه تحريم‌هاي خود به ايران و ايرانيان بدهكار باشند.
روايت يك بدهي
حسن روحاني روز گذشته در مراسم روز ملي فناوري هسته‌اي به نوع مواجهه كشورهاي غربي با صنعت هسته‌اي ايران اشاره كرد و به انتقاد از آن پرداخت. او آزادي فعاليت‌هاي تجاري توسط ايران را كف مطالبات جمهوري اسلامي عنوان كرد و گفت: «اينكه ما مي‌گوييم حتي پروتكل الحاقي را هم به صورت داوطلبانه اجرا كنيم و در واقع آژانس بالاترين نظارت‌ها را بر ما داشته باشد، در برابرش نبايد اين‌گونه باشد كه دنيا بگويد من در فعاليت‌هاي تجاري و اقتصادي شما را تحريم نمي‌كنم؛ اين حداقل حداقل حداقل است بلكه آنها در برابر اين فعاليت صلح‌آميز با توجه به نظارت آژانس بايد به ما كمك كنند؛ آژانس، امريكا و اروپا و كشورهاي بزرگ صنعتي بدهكار ما هستند نه طلبكار و بايد بدهي خود را پرداخت كنند.» روحاني مقصود خود از بدهي كشورهاي جهان به ايران را تشريح نكرده اما به نظر مي‌رسد اين بخش از اظهارات او بيش از آنكه خطاب به مردم ايران باشد، مخاطبانش در كشورهاي غربي و امريكايي حضور دارند. مخاطباني كه همين حالا مشغول گفت‌وگو با طرف ايراني بر سر چگونگي بازگشت تهران و واشنگتن به برجام است. رييس‌جمهوري با بيان اينكه «ما همچنان بر عهد خودمان پايبنديم» صريح‌ترين پيام ممكن را به طرف‌هاي غربي داد تا شايد بدين شيوه در روند مثبت مذاكرات تسريع ايجاد شود. روندي كه خواسته يا ناخواسته مي‌تواند بر سيزدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري ايران و مشاركت حداكثري يا حداقلي مردم در آن اثرگذار باشد. او در تشريح عهد ايران با جهان گفته است: «عهد ما با دنيا اجراي NPT بود؛ در اين NPT دولت‌هاي عضو متعهد مي‌شوند كه فعاليت‌هاي‌شان صرفا صلح‌آميز باشد و انحراف به فعاليت‌هاي نظامي نداشته باشند و اين فعاليت‌هاي صلح‌آميز با كمك آژانس انرژي اتمي و ساير كشور‌ها انجام شود؛ ما به NPT پيوستن و به پادمان عمل مي‌كنيم، الان آنها بايد بگويند كه در اين زمينه چه كمكي به ما كرده‌اند؟ بگويند در ساخت سانتريفيوژها، ليزر، ايزوتوپ‌هاي پايدار و حتي آب سنگين كه صلح‌آميز است چه كمكي كرده‌اند؛ آژانس كه فقط براي بازديد و نوشتن گزارش نيست، بلكه بايد كمك و حمايت هم بكنند؛ اين طلب ما از آژانس، كشورهاي صنعتي و جهان است.»
گلايه از دروغ‌ها
اظهارات روحاني فقط به طرف‌هاي غربي ختم نشد. او كه طول دوران حضورش در كاخ رياست‌جمهوري همواره با سيل انتقادات مخالفان سياسي خود و مشي دولتش در سياست خارجي و داخلي مواجه بوده، در بخش ديگري از اظهاراتش از دروغ‌هاي مطرح شده عليه صنعت هسته‌اي ايران پس از انعقاد برجام انتقاد كرده و با اشاره ضمني به ماجراي بتن‌ريزي در قلب راكتور اراك گفته است: «يكي از آثار پرافتخار برجام اين بود كه صنعت و فناوري هسته‌اي را در ايران به طور كامل قانوني كرد و در واقع حق ملت ايران را بازستاند.
ما همچنين اين فناوري را توسعه داديم درحالي كه برخي به دروغ و غلط مي‌گفتند كه اينها برجام را امضا كردند و در برجام يكسري چيزها از جمله پول‌هاي كشور در بانك‌هاي خارجي و رفع تحريم‌هاي نفت و فلزات را برداشتند ولي در عوض اين فناوري را معامله كردند؛ آنها اين دروغ بزرگ را تكرار مي‌كردند اما هر چه مي‌گفتيم آنها دروغ مي‌گويند، اقليتي باور نمي‌كردند.» او همچنين تصريح كرد: «اخيرا مجلس يازدهم مصوباتي انجام داد كه تكاليفي براي سازمان انرژي اتمي تعيين كرد؛ اين تكاليف نشان داد كه توانمندي هسته‌اي ما از هر زمان ديگري بيشتر است؛ اين موضع را دنبال و افراد عاقل مي‌دانستند اما عده‌اي هنوز در شك بودند كه امروز اين شك و ترديد برطرف شده است. امروز مي‌بينيم وقتي به سازمان انرژي اتمي مي‌گويند كه يك زنجيره IR6 مي‌خواهيم، اين زنجيره افتتاح مي‌شود. ما از لحاظ تكنولوژي حتي به سانتريفيوژ IR9 رسيديم كه ۵۰ سو است و امروز براي مردم و جهانيان روشن شده كه در دولت تدبير و اميد چه كار عظيمي انجام شده است.»
توليد انبوه 2 ماشين
اشاره حسن روحاني به آغاز به كار توليد انبوه 2 ماشين سانتريفيوژ بومي در روز ملي هسته‌اي است. روز گذشته با دستور رييس‌جمهوري ايران توليد انبوه و كامل زنجيره ۱۶۴ تايي ماشين IR6 و زنجيره ۳۰تايي ماشين IR5 با 10سو و زنجيره ۳۰ تايي ماشين IR6s با6 سو و تست مكانيكي ماشين IR9 با 50سو در سايت غني‌سازي نطنز آغاز شد.
مسوول اين پروژه كه نام و تصويرش اعلام نشد، در مراسم روز ملي فناوري هسته‌اي در پاسخ به اين سوال رييس‌جمهوري كه «اگر بخواهيم يك ماشين را براي غني‌سازي ملي انتخاب كنيم كدام را انتخاب مي‌كنيد؟» گفت: «باتوجه به تست‌هاي مختلف IR6 باتوجه به تمام فرآيندها به لحاظ پايداري مكانيكي و غيره بهترين ماشين براي صنعتي شدن است. اطمينان مي‌دهم تمام ماشين‌ها توانمندي‌شان در داخل قابل لمس و مشهود است و بدون اتكا مي‌توانيم آنها را صنعتي كنيم.»
او همچنين بيان كرد: «ماشين IR6 يك زنجيره كامل است. اما ماشين IR6s يك زنجيره شاهد است و هنوز به تست نياز دارد. ماشين IR6 نسبت به نسل اول ده برابر توليد گاز را بالا مي‌برد از نظر دوام تمام تست‌ها نشان مي‌دهد پايدار است و زنجيره پايداري خواهد بود.»
حفظ بن‌مايه‌ها
علي‌اكبر صالحي، رييس سازمان انرژي اتمي هم كه همين چند وقت پيش احتمال كانديداتوري‌اش در انتخابات رياست‌جمهوري سال جاري را تكذيب كرده، در سخنانش در روز ملي فناوري هسته‌اي نه تنها به دفاع از توان هسته‌اي ايران پرداخت، بلكه از اجراي «دقيق» مصوبه مجلس براي «لغو تحريم‌ها» سخن به ميان آورد و با رد اظهارات برخي منتقدان دولت مبني بر كاهش توان هسته‌اي ايران، اظهار كرد: «در حال حاضر، به‌رغم همه محدوديت‌ها و فشارهاي ناشي از اعمال تحريم‌هاي غيرقانوني و ظالمانه از سوي بدخواهانِ ايران اسلامي، طرح‌ها و پروژه‌هاي مختلف در حوزه‌هاي متعدد و متنوعِ علوم و فنون هسته‌اي با قدرت و صلابت و نيز با عطف توجه به رهيافت‌هاي اصولي نظام اسلامي و رويكرد خردمندانه دولت محترم مبني بر اجراي سياستِ تعاملِ سازنده با جهان، مورد پيگيري قرار گرفته است. پس از تصويب قانون و اجراي سريع و دقيق مفاد آن توسط سازمان انرژي اتمي ايران اين حقيقت بر همگان هويدا شد كه زيرساخت‌ها و بُن‌مايه‌هاي اين صنعت ملي با وسواس بسيار حفظ شده و چنانچه مقامات و تصميم‌سازان ارشد نظام، امري را به مسوولان صنعت هسته‌اي تفويض كنند، در زماني كوتاه هنگامه‌اي عظيم بر پا خواهد شد.»