با ريزش دوباره شاخص رخ داد
اولين اعتراض و تجمع سهامداران در سال 1400
يك اقتصاددان: بورس هم همانند بازار مرغ مديريت ميشود
روز گذشته افت شاخصهاي بورس براي يازدهمين روز متوالي ادامه پيدا كرد و شاخص كل ۹ هزار و ۷۷۵ واحد افت داشت كه در نهايت اين شاخص به رقم يك ميليون و ۲۳۰ هزار واحد رسيد البته ريزشهاي بورس از نيمه دوم سال گذشته آغاز شد و همين موضوع باعث نارضايتي سهامداران بورسي شده است به گونهاي كه در ماههاي گذشته بارها شاهد تجمعات سهامداران مقابل سازمان بورس، مجلس و ...بودهايم.
روز گذشته نيز جمعي از سهامداران بورس مقابل سازمان بورس اوراق بهادار تجمع كردند و خواستار رسيدگي به اوضاع نابسامان بورس شدند. تعدادي از سهامداران حقيقي به خاطر ريزش مداوم شاخصهاي بورس و زيانهايي كه از اين ناحيه متوجه سرمايه آنها شده است، در مقابل ساختمان شركت بورس اوراق بهادار تهران در سعادتآ باد تجمع كردند. اما اين سوال مطرح ميشود كه چرا با گذشت كمتر ازيك ماه از سال جديد، بورس بايد شاهد اين اتفاقات باشد و تجمعات سال گذشته به سال جاري بكشد؟
پيمان مولوي، اقتصاددان در اين باره با بيان سوالي به «اعتماد» گفت: چرا زماني كه ريزش شاخصها در بورس نيويورك يا بورس ژاپن و غيره رخ ميدهد مردم مقابل سازمان بورس اين كشورها تجمع نميكنند؟ به اعتقاد من بايد به تاريخ بازار سرمايه در جهان احترام گذاشت اين در حالي است كه ما در ايران بازار سرمايه مان را تبديل به بازار سرمايه دولتي كردهايم و به يك ابزار بدون ريسك تبديل شده است.
مولوي ادامه داد: متاسفانه در اين سالها دولتمردان ما نشان دادهاند كه علاقهمندند همه امورات را به ابزار بدون ريسك تبديل كنند، اما بايد گفت بازار سرمايه يك سرمايه توام با ريسك است اين در حالي است كه نحوه صحبت در خصوص بازار سرمايه اين ذهنيت را براي برخي از افراد ايجاد كرد كه ما در بازار سرمايه سرمايهگذاري ميكنيم و بردمان هم حتمي و مسجل است، در صورتي كه بازار سرمايه بازاري است براي سرمايهگذاري توام با ريسك، گرچه مردم در اين مورد مقصر نيستند زيرا بسياري از افرادي كه در اين تجمعات شركت ميكنند افراد حرفهاي بازارسرمايه نيستند بلكه افرادي هستند كه انتظار حمايت از دولت داشتند و ريسكپذيري پاييني هم دارند.
او در خصوص عكس العمل مردم پس از ريزشهاي مكرر بورس گفت: شرايط در كشور ما به گونهاي است كه بورس هم همانند بازار مرغ مديريت ميشود و نتيجه آن تنها همين وضعيت ميشود اين در حالي است كه اقتصاد ايران نيازمند حركت به سمت مكانيسم بازار است چه در حوزه مرغ و گوشت و چه در حوزه بازار سرمايه. اين اقتصاددان خاطرنشان كرد: مسلما اقتصاد دستوري نميتواند متضمن رشد پايدار بازار سرمايه باشد اما اينكه دليل اين ريزشها چيست؟ بايد گفت كه پس از انتخابات رياستجمهوري در امريكا اقتصاد ايران در تعليق فرورفت تا انتخابات ۱۴۰۰ ايران هم ادامه خواهد داشت و ريسكهايي كه در بازار فعلي وجود دارد ريسكهاي سيتماتيك هستند كه در اختيار من و شما هم نيست كه شامل: ۱- ريسك نرخ بهره بانكي ۲- ريسك نوسانات نرخ ارز۳- نرخ تورم (رابطه نقدينگي و نرخ رشد اقتصادي) است.
او با تاكيد بر اينكه بهترين زمان براي سرمايهگذاري در بورس زماني است كه اين ريسكها محدود شده باشد ادامه داد: بازار را نميتوان به يك ابزار سوسياليستي تبديل كرد ابزار سوسياليستي كه ديدگاهش با ديدگاه ذات بازار سرمايه در تعارض است اما از سوي ديگر بايد كمك كرد تا صندوقهاي سرمايهگذاري متنوع و جايگزين ايجاد شوند تا مردم از سرمايهگذاري در اين بخش بهره ببرند.
او ادامه داد: ما در ايران متخصص به تعويق انداختن مشكلات هستيم و افقهاي روشن براي آن در نظر ميگيريم در صورتي كه بايد براي حل مشكلات برنامه داشت و برنامه هم از مكانيسم اقتصاد بازار نشات ميگيرد اما متاسفانه اينقدر آزمون و خطا را ادامه ميدهند تا هم بازار سرمايه را استحاله و اعتماد عمومي را از بين ببريم.
بر اساس اين گزارش؛ بورس تهران در سال ۱۳۹۹ پس از رشد باورنكردني ۳۰۰درصدي در ۴ ماه نخست سال، وارد اصلاح فرسايشي و طولاني مدتي شد.سوداي كسب سود از اين بازار سبب شد تا از ابتداي تابستان اين سال شاهد ورود حجم قابل توجهي پول از سوي سهامداران حقيقي باشيم؛ بهطوري كه ورودي روزانه ۸۰۰ ميليارد تومان پول حقيقي در فصل بهار، در تيرماه به ۱۵۰۰ ميليارد تومان در روز رسيد و در نيمه نخست مردادماه از ۲۰۰۰ ميليارد تومان فراتر رفت.اما شاخص كل بعد از فتح قله ۲ ميليون واحد با شدت به زير كشيده شد و تازه وارد و كهنهكار بازار در كنار هم، آن روي بازار را پس از ۱۹ مردادماه تجربه كردند.
اين در حالي است كه در سال ماقبل آن يعني سال ۱۳۹۸بورس تهران توانسته بود ركوردهاي تاريخي خود در بيش از نيم قرن فعاليت را جابهجا كند. به اين ترتيب كه شاخص كل بورس در فروردين ماه از كانال ۱۷۸ هزار آغاز و با فتح چهار ابركانال بازدهي بيش از ۱۸۰ درصدي را تا پايان اسفند به ثبت رساند.