برنامه رييس دوسالانه ونيز براي نجات دادن شهر از فاجعه اقتصادي
هنر وقتي آسيب مي‌بيند كه پول نباشد
روبرتو چيكوتو كه با انبوه برنامه‌ها و آرزوها رياست دوسالانه معتبر و تاريخي ونيز را بر عهده گرفته بود، در همان گام‌هاي آغازين به فراگيري گسترده ويروس كرونا خورد و حالا پس از يك سال برنامه‌هايش را مرور مي‌كند. به گزارش هنرآنلاين بيش از يك سال از حضور تهيه‌كننده نامدار سينماي ايتاليا در دوسالانه ونيز مي‌گذرد و در اين مدت كوشيده اين رويداد مهم و معتبر را جلوه‌اي ديگرگون ببخشد. از جمله كارهاي چيكوتو در اين ۱۴ ماه مي‌توان به منتقل كردن آرشيو ونيز به مجموعه آرسنال، برنامه‌ريزي براي تبديل كردن دوسالانه ونيز به قطب پژوهشي در حوزه‌هاي تئاتر، تجسمي، سينما، معماري و موسيقي و سرانجام تلاش براي نجات دادن شهر ونيز از يك فاجعه و بحران اقتصادي اشاره كرد.
پس از يك دهه رياست و مديريت بر استوديوهاي فيلمسازي چينه‌چيتا در رم، چيكوتو در ژانويه ۲۰۲۰ جانشين آلبرتو باربارا شد كه سال‌ها رييس دوسالانه ونيز بود. او در همان گام اول ناچار شد دوسالانه معماري ونيز را به دليل شيوع كرونا به تعويق بيندازد و البته دوسالانه‌هاي سينما، موسيقي و تئاتر را برگزار كرد. هر چند برخي معتقدند پيامدهاي مالي ناشي از بحران اقتصادي و ركود و تورم در ادامه مي‌تواند دامن هنر به ويژه دوسالانه‌هاي ونيز را بگيرد.
علاوه بر آن، دنياگيري ويروس باعث شد درآمد سالانه ۳.۳ ميليارد يورويي صنعت گردشگري ونيز بسيار كاهش يابد و چشم‌اندازي نامطمئن پيش روي اين شهر تاريخي بگذارد. جمعيت ونيز كه در دهه ۱۹۵۰ حدود ۱۷۵ هزار نفر بود، امروز به ۵۰ هزار نفر رسيده است. برنامه چيكوتو اين است كه با راه‌اندازي دوره‌هاي هنري و دانشگاهي پاي دانشجويان را به ونيز باز كند و در كنار آن با در اختيار گذاشتن امكانات دوسالانه براي افزايش جمعيت شهر بكوشد.
گام اول برنامه رييس تازه ونيز، جابه‌جا كردن آرشيو تاريخي هنرهاي معاصر شامل پوسترها، كاتالوگ‌ها، عكس‌ها و اسناد و آثار چندرسانه‌اي دوسالانه از نخستين دوره آن در ۱۸۹۵ به آرسنال در مركز شهر تاريخي ونيز است. دوسالانه ونيز با اين كار مي‌تواند از بودجه ۲۰ ميليون يورويي دولت براي تبديل كردن فضاي ۸۲۰۰ مترمربعي آرسنال به قطب آرشيو، كنفرانس و سالن‌هاي ديدار بهره ببرد. به گفته چيكوتو، اين برنامه بلافاصله آغاز مي‌شود و در دو سال به پايان مي‌رسد.
۱۴۰ موسسه هنري عمومي و خصوصي فعال در ونيز از سراسر جهان بازديدكننده و رابطه‌اي تنگاتنگ با اقتصاد شهر دارند. چيكوتو با اشاره به حياتي بودن افزايش جمعيت حاضر در ونيز مي‌گويد: «از اين ميراث بايد بهره برد؛ نه به عنوان يك مرجع متني و لفظي بلكه در مطالعات كاربردي با دستاوردهاي ملموس.» او در عين حال نگران است كه بحران اقتصادي اين تلاش‌ها را به بن‌بست برساند: «هنر وقتي ضربه مي‌خورد كه پول نباشد. مردم كه گرسنه باشند، نيت‌هاي خوب را فراموش مي‌كنند.»
رييس دوسالانه ونيز براي دانشجويان حاضر در شهر هم برنامه دارد و مي‌خواهد آنها را درگير راه‌اندازي پروژه دانشنامه ونيز از يك چشم‌انداز جهاني كند. اين متن مي‌تواند پايه و اساس مجموعه‌اي از كنفرانس‌هاي ژئوپليتيك باشد كه وابستگي متقابل تاريخي بين ونيز و ديگر شهرهاي جهان را بررسي مي‌كنند.
پس از لغو شدن دوسالانه معماري سال گذشته، چيكوتو يك نمايشگاه چهار‌ماهه با همكاري شش مدير بخش‌هاي مختلف ونيز راه انداخت. اين شش نفر با استفاده از مواد آرشيوي سراغ تاريخ ۱۲۵ ساله ونيز رفتند و آن را در يك بستر شبكه‌هاي اجتماعي براي كاربران به نمايش گذاشتند.
او امسال مي‌خواهد دوسالانه معماري را بر اساس برنامه اعلام‌شده روز ۲۲ ماه مي‌افتتاح كند. هر چند شايد به دليل شيوع كرونا و بدتر شدن اوضاع در بخش‌هايي از اروپا و ايتاليا اين برنامه با چند هفته تاخير آغاز به كار كند. به نظر مي‌رسد دگرگوني دوسالانه ونيز تا امروز خوب پيش رفته است.