پرونده‌هاي ايران روي ميز يونسكو
محمدحسن طالبيان، معاون ميراث فرهنگي خبر داد كه در اجلاس مجازي كميته ميراث ملموس جهاني كه قرار است تير يا مرداد ماه امسال برگزار شود، دو پرونده «منظر فرهنگي هورامان» و «راه‌آهن سراسري ايران» مورد بحث و بررسي قرار مي‌گيرد. علاوه بر اينها، پرونده‌هاي «كاروانسراهاي ايراني» با ۵۶ كاروانسرا از دوره‌هاي مختلف تاريخي در ۲۴ استان كشور، «ديزمار»، «نقش رستم و نقش رجب» و «كليساي وانك» به يونسكو ارسال شده كه اين سه پرونده آخر به صورت الحاقي به پرونده‌هاي جنگل‌هاي هيركاني، تخت‌جمشيد و كليساهاي ارامنه ايران اضافه خواهد شد. به گفته معاون ميراث فرهنگي، در نوروز ۱۴۰۰ هم سه پرونده «تركمن‌دوزي» به صورت مشترك با كشور تركمنستان، «نوغان‌داري و ابريشم‌ريسي» مشترك با كشورهاي تركيه، افغانستان، آذربايجان، تركمنستان، تاجيكستان و ازبكستان و «جشن يلدا» به صورت مشترك با كشور افغانستان براي طرح در اجلاس ۲۰۲۲ به يونسكو فرستاده شده است.سيدهادي احمدي، مديركل دفتر حفظ و احياي بناها، بافت و محوطه‌هاي تاريخي در گفت‌وگو با ايرنا درباره مزيت ثبت جهاني شدن آثار مي‌گويد: «جلوگيري از تخريب و حفاظت از آن، اعطاي كمك‌هاي مالي، حفاظتي و اطلاعاتي براي حفاظت از اثر ثبت شده از جمله اين مواهب است چنانكه بعد از وقوع زمين‌لرزه بم، ايران توانست از يونسكو براي مرمت اثر كمك بگيرد. هرگاه اثري، ثبت جهاني شود خود به خود به ليست مقاصد گردشگري داخلي و بين‌المللي نيز افزوده مي‌شود كه قطعا ورود گردشگر مي‌تواند فوايد مالي زيادي داشته باشد. همچنين، ثبت جهاني شدن يك اثر تاريخي قطعا به افزايش احساسات ملي‌گرايانه و هويتي نيز كمك زيادي كرده و ريشه‌دار بودن آن ملت را اثبات مي‌كند. البته همچنان شاهد هستيم كه برخي مسوولان شهري و مثلا مالكان خانه‌هاي تاريخي براي سود مالي خواهان ثبت نشدن آثار تاريخي و به دنبال تبصره و قانون براي جلوگيري از ثبت ملي بافت‌ها و بناها هستند و تلاش مي‌كنند با جلوگيري از ثبت ملي و تخريب بافت تاريخي اقدام به ساخت و ساز و كسب درآمد كنند.»
به گفته او، براي نخستين‌بار در سال ۱۳۵۸ شمسي، ميدان نقش جهان، پرسپوليس و چغازنبيل با همت شهريار عدل در فهرست آثار جهاني يونسكو به ثبت رسيد اما پس از آن تا ۲۴ سال و به دليل وقوع جنگ تحميلي هشت ساله و تبعات آن و نيز نبود دغدغه حفاظت از ميراث در آن سال‌ها تا مدت‌ها اثري از ايران ثبت جهاني نشد. اما اين روند در دولت اصلاحات تغيير كرد و تخت‌سليمان در سال ۸۲ چهارمين اثر ايران بود كه در فهرست ميراث جهاني يونسكو به ثبت رسيد. ايران با ثبت ۲۴ اثر ملموس فرهنگي، تاريخي و طبيعي در فهرست جهاني سازمان علمي، فرهنگي و آموزشي ملل متحد (يونسكو) در رتبه نهم جهان قرار دارد. ايتاليا، چين، اسپانيا، آلمان، فرانسه، هند مكزيك، انگليس و روسيه داراي بيشترين ثبت آثار ميراث جهاني هستند.