ناوگان ماهيگيري چين

چندين سال است كه دولت چين در تلاش براي گسترش حضور ناوگان دريايي خود در تمام اقيانوس‌هاي جهان است. در راستاي اجراي اين سياست توسعه‌طلبانه، چين با ده‌ها ميليارد يارانه عمومي شور و اشتياق زيادي در صنعت كشتي‌سازي برانگيخته و بزرگ‌ترين ناوگان ماهيگيري جهان را دراختيار دارد. هدف چين دراختيار داشتن 400 ناو جنگي تا سال 2025 است كه به آنها امكان پيشي گرفتن از ناوگان ايالات متحده كه فقط 355 ناو از اين نوع دراختيار دارد را مي‌دهد. با اين حال، لازم به ذكر است كه حتي اگر تعداد كشتي‌هاي چيني بيشتر باشند، به دليل تجهيزات نظامي و فناوري پيشرفته ناوهاي جنگي، نيروي دريايي ايالات متحده رتبه اول را در ميان نيروهاي رزمي دريايي جهان دارا است. اگرچه چين تلاش خود را روي درياي جنوب چين متمركز كرده است، اما با توجه به شرايط زيست محيطي بسيار غني، ناوگان ماهيگيري صنعتي چين در آب‌هاي آفريقا و امريكاي جنوبي با همان عملكرد فعاليت مي‌كند. در واقع، ناوگان ماهيگيري چيني با ناديده گرفتن مقررات ماهيگيري كشورهاي مختلف با روش صيد ترال و كف‌روبي بستر دريا ذخاير آبزيان موجود را به يغما مي‌برد. به عنوان مثال، 70درصد ذخاير ماهي مركب آب‌هاي كره‌شمالي توسط ماهيگيران چيني صيد شده است. علاوه بر اين، كشورهاي آفريقايي مانند نيجريه، ليبريا و سيرالئون يا كشورهاي امريكاي جنوبي مانند آرژانتين كه به دليل ضعف حاكميت و فساد سيستمي ضعيف و آسيب‌پذير هستند، متحمل سنگين‌ترين سياست تهاجمي دولت چين شده‌اند. فراتر از فاجعه زيست محيطي براي آبزيان دريايي به ويژه گونه‌هاي حفاظت شده رو به انقراض، جمعيت‌هاي محلي نيز از كمبود ماهي رنج مي‌برند. به عنوان مثال شركت‌هايي كه فعاليت اصلي آنها ماهيگيري است به دليل كمبود ماهي وادار به توقف فعاليت در مناطق غارت شده هستند. از آن بدتر، در سال‌هاي اخير چندين شناور كره‌شمالي با اجساد ماهيگيران گرسنه در آنها، معروف به كشتي‌هاي اشباح، به سواحل ژاپن رانده شده‌اند. برخي كشورها در مواجهه با اين سوءاستفاده‌ها واكنش نشان مي‌دهند. به عنوان مثال، آرژانتين تصميم به ايجاد يك فرماندهي مشترك دريايي براي مبارزه با ماهيگيري ماهيگيران چيني گرفته است.

اوضاع در ايران پيچيده‌تر است و ابهامات ضد و نقيض زيادي در مورد فعاليت طولاني‌مدت كشتي‌هاي چيني در آب‌هاي ايران وجود دارد كه با توجه به‌ شدت صيد بي‌رويه و غيرقانوني، پيامدهاي آن براي ذخاير شيلات ايران جبران‌ناپذير است. 
اگرچه صيد آبزيان دريايي توسط ناوگان‌هاي چيني در وهله اول براي تغذيه جمعيت بي‌شمار 1.4 ميلياردي علاقه‌مند به انواع ماهي به ويژه گونه‌هاي محافظت شده كوسه و در وهله دوم براي فروش در بازارهاي بين‌المللي صورت مي‌گيرد اما ماهيگيري در اعماق دريا اهداف ديگري را نيز دنبال مي‌كند. درواقع تنش‌هاي حاصل ابعاد استراتژيك اين اهداف را آشكار مي‌كند. در سال‌هاي اخير حوادث زيادي در مناطق انحصاري اقتصادي ملي با زيرساخت‌هاي كشورهاي مختلف به ويژه در آب‌هاي كره‌شمالي، ژاپن، ويتنام،كامرون، پرو و ​​بوليوي اتفاق افتاده است.  در واقع  ناوگان‌هاي ماهيگيري چيني كه تحت عنوان تجارت در حال تردد در آب‌هاي سراسر جهان هستند يك نيروي شبه نظامي به حساب مي‌آيند. آنها با ايجاد عوامل شبه نظامي حقوق‌بگير دولت چين تا حد زيادي به گسترش سرزمين‌هاي مورد نظر چين كمك مي‌كنند. هدف آنان تاثيرگذاري و هدايت موافقتنامه‌هاي بين‌المللي حاكم بر منابع دريايي جهان است. ايالات متحده كه در جنگ اقتصادي بي‌رحمانه و پايداري با چين روبه‌رو است، پيشرفت ناوگان دشمن را از نزديك مشاهده مي‌كند. بنا بر اظهارات  درياسالار كارل شولتز، فرمانده گارد ساحلي ايالات متحده، ماهيگيري غيرقانوني، گزارش نشده و بي‌رويه كه جايگزين دزدي دريايي شده است به عنوان تهديد اصلي براي امنيت دريايي جهان بدون كنترل ادامه دارد. فروپاشي كشورهاي ساحلي شكننده، تنش ميان كشورهاي ماهيگير مختلف و تهديد ثبات ژئوپليتيك در سراسر جهان دور از انتظار نيست. اخيرا ملاقات جو بايدن و يوشيهيده سوگا نخست‌وزير ژاپن كه اولين استقبال رييس‌جمهور امريكا از يك رهبر خارجي از زمان تحليف او به حساب مي‌آيد، بيانگر نگراني مشترك دو قدرت از اقدامات دولت چين است. پيرو پيمان امنيتي ژاپن و امريكا براي دفاع از ژاپن توسط ايالات متحده در صورت به خطر افتادن حاكميت آن كشور، مقامات ارشد دوكشور درباره ماجراجويي روزمره ناوگان ماهيگيري چين به ويژه در آب‌هاي جزاير سنكاكو در جنوب مجمع‌الجزاير ژاپن گفت‌وگو كردند. فراتر از اضافه شدن مشكلات زيست محيطي مرتبط با اسيدي شدن،گرمايش و آلودگي اقيانوس‌ها در صورتي كه جامعه جهاني موفق به مهار سوءاستفاده ناوگان‌هاي ماهيگيري چيني با صيد بي‌رويه و غارت ذخاير آبزيان جهان نشود، احتمال وقوع جنگ‌هاي دريايي و سراسري ناشي از قحطي و گرسنگي دور از انتظار نيست.