كمتر از يك ماه ديگر موعد نام‌نويسي انتخابات رياست‌جمهوري آغاز مي‌شود و اصولگرايان نه‌تنها هنوز به وحدت نرسيده‌اند بلكه از شوق رسيدن به «پاستور» هر شخص و حزب و طيف در نهاد و ستادي مستقل از ديگر نهادها و ستادهاي انتخاباتي اصولگرايان فعال شده‌اند. اين تلاش آنان البته صرفا منحصر به انتخابات رياست‌جمهوري نيست؛ بلكه اين طور كه پيداست انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا نيز از اهداف مهم اين جريان سياسي در 28 خرداد 1400 است و از قضا در اين انتخابات نيز با الگويي به نحوي مشابه الگوي انتخابات رياست‌جمهوري و از جهاتي متفاوت از آن، دسته‌بندي‌هايي رنگارنگ را شكل داده و سرگرم تدوين فهرست‌هاي انتخاباتي‌اند. هرچند در مقطعي كه هنوز چند ماهي تا روز سرنوشت باقي بود، برخي ناظران بر اين باور بودند كه احتمالا احزاب و طيف‌هاي متكثر اصولگرا در نهايت به اتحاد رسيده و زير چتر يكي از دو شوراي «وحدت» يا «ائتلاف» وارد گود شوند يا اگر به اجماع كامل نرسند با نوعي اجماع نسبي وارد رقابت شده و اختلافات‌شان از اين دو نهاد موازي فراتر نرود اما حالا اين‌طور كه پيداست اصولگراياني كه ظاهرا زير چتر اين دو شورا جمع شده‌اند هم يكديگر را تحمل نمي‌كنند و درون اين دو نهاد هم نوازندگاني هستند كه سازشان، سازي ناكوك است. آن هم در حالي كه ظاهرا اين اختلافات در انتخابات شوراها حتي بيشتر از انتخابات رياست‌جمهوري است كه اغلب اصولگرايان مي‌گويند در صورت كانديداتوري رييسي، پشت او مي‌ايستند. به بيان دقيق‌ترگروه‌ها و طيف‌هاي خردتر و كوچك‌تر كه انتخابات شوراها را ميدان بازي خود مي‌دانند هم هر كدام به‌طور مستقل عمل كنند، درصددند تا با فهرستي مستقل وارد كارزار انتخابات شوند يا دست‌كم سهميه بيشتري از فهرست‌هاي اصلي به خود اختصاص دهند. تا به حال مشخص شده اصولگرايان براي ورود به انتخابات رياست‌جمهوري دست‌كم در دو جريان در تلاش و فعاليتند البته جز جبهه پايداري كه هميشه ساز ناكوك جريان اصولگرايي بوده و هست. در انتخابات شوراها اما اوضاع از اين رنگارنگ‌تر است و برخي چهره‌هاي اصولگرا معتقدند كه تا 8 جريان و نهاد سرگرم تدوين فهرست انتخاباتي هستند. حال آنكه برخي ديگر از اين هم فراتر رفته و مي‌گويند جز اين 8 طيف و گروه، احزابي مانند موتلفه نيز به‌طور مستقل فعال شده‌اند.
«ائتلاف» براي شوراها
در اين ميان در شوراي ائتلاف كه توسط چهره‌هايي چون غلامعلي حدادعادل، مهدي چمران و پرويز سروري فعال شده، در حالي كه حداد عادل عمده تمركز خود را بر انتخابات رياست‌جمهوري متمركز كرده، براي چمران بيشتر مباحث انتخابات شوراهاست. اين نهاد بالادستي در جريان اصولگرا كه رقيب اصلي ديگر نهاد موازي يعني شوراي وحدت است در بحث انتخابات رياست‌جمهوري نيز با آنان اختلافاتي جدي دارد؛ اختلافاتي كه بعيد به نظر مي‌رسد حتي با پايان انتخابات 28 خرداد 1400 پايان يابد.
با «وحدت» تا «بهشت»
شوراي وحدت اصولگرايان اما زير چتر جامعه روحانيت و دبيركل و رييس شوراي مركزي آن يعني مصطفي پورمحمدي و موحدي‌كرماني فعاليت خود را با تمركز بر انتخابات رياست‌جمهوري آغاز كرده در حالي منوچهر متكي را دركسوت سخنگويي قرار داده كه ظاهرا گزينه اصلي‌شان در انتخابات رياست‌جمهوري آن‌طور كه از موضع سخنگو بارها اعلام شده، سيدابراهيم رييسي است. اما آنان هم فعاليت‌هاي خود در انتخابات شوراها را آغاز كرده و ظاهرا اين تحركات را از طريق تشكل‌ها و احزاب كوچك‌تر پيش مي‌برند. در اين ميان برخي اصولگرايان معتقدند كه اختلاف‌نظر اين دو نهاد بالادستي به اصطلاح اجماع‌ساز اما موازي موسوم به «وحدت» و «ائتلاف» در انتخابات شوراها به نسبت كمتر است. چنانكه اميررضا واعظ‌آشتياني، چهره اصولگرا در اين رابطه به «اعتماد» گفته است:«در انتخابات شوراها مشاركتي ميان شوراهاي وحدت و ائتلاف وجود دارد و اين دو نهاد، فعاليتي مشترك را در دستوركار دارند.» اين در حالي است كه همزمان آخرين اخبار پشت‌پرده از اردوگاه اصولگرايان از اين حاكي است كه فهرست‌هاي انتخاباتي اين دو نهاد به‌طور مستقل و جدا از يكديگر در دست تدوين است و از قضا در حال حاضر هركدام از انبوه اصولگرايان تاييدصلاحيت شده به فهرستي حدودا 50 نفره رسيده‌اند.
پايداري پايداري بر تك روي
كنار اين دو نهاد به‌اصطلاح اجماع‌ساز اصولگرا جبهه پايداري هميشه مخالف نشسته البته با حفظ فاصله! پايداري‌ها رسما اعلام كرده‌اند هيچ كدام از اين دسته‌بندي‌ها را قبول ندارند و براي انتخابات رياست‌جمهوري مستقل عمل مي‌كنند. آنان حتي پاسخ به درخواست مذاكرات اعضاي شوراي وحدت را هم رد كرده‌اند. پايداري‌ها كه دست به فهرست‌نويسي‌شان خوب است و در انتخابات مجلس يازدهم هم تا دقيقه 90 پيگير ليست مستقل خود بودند حالا به گفته برخي ناظران مي‌خواهند با فهرستي مستقل از ديگر اصولگرايان وارد انتخابات شوراها شوند. اميررضا واعظ‌آشتياني در اين باره به «اعتماد» گفته است:«پايداري فعلا در هيچ كدام از دو جريان ائتلاف و وحدت وارد نشده است. آنها براي خود سازوكاري دارند و بر اساس آن تصميم مي‌گيرند. البته شايد در مقطعي به اين نتيجه برسند كه با ديگر اصولگرايان همراه شوند اما تاكنون خبري نشده و كماكان مستقل پيش مي‌روند.»
شوراها و چند ضلعي اختلاف
اما اگر 3 جريان و نهاد «وحدت- ائتلاف- پايداري» به‌نحوي مهم‌ترين طيف‌ها و به تعبيري اضلاع اصلي مثلث انشقاق اصولگرايان را در انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم تشكيل داده‌اند، در انتخابات شوراها اوضاع به مراتب نامساعدتر و چندضلعي اختلاف جريان راست سياسي پيچيده‌تر است.
«همنا» همتاي «ائتلاف»
اگر مصطفي چمران به عنوان يكي از چهره‌هاي نزديك به قاليباف در شوراي ائتلاف چهره اصلي تدوين فهرست اين طيف از اصولگرايان است، سردار مرتضي طلايي نيز چهره ديگري است كه هم به واسطه قرابت با قاليباف و هم به دليل عضويت در شوراي شهر پايتخت در دوراني كه قاليباف شهردار تهران بود،به چمران بي‌شباهت نيست. يكي از سياستمدار اصولگراي داراي پيشينه نظامي كه حالا راس نهادي موسوم به «همنا» يا همان جبهه همبستگي نيروهاي انقلابي با اين استدلال كه در تلاش براي ايجاد شور انتخاباتي از طريق افزايش رقابت است، سرگرم تدوين فهرست انتخاباتي خود براي انتخابات شوراهاست. طلايي كه چندي پيش در واكنش به عدم همراهي با ديگر اصولگرايان معتقد به «كثرت در عين وحدت» است،گفته كه «ما ذيل شوراي ائتلاف يا وحدت نيستيم.» اين در حالي است كه آخرين تحولات در «همنا» از برگزاري جلساتي با حضور اعضاي شوراي شهر چهارم پايتخت در يكي از حسينيه‌هاي تهران حاكي است كه ظاهرا هفته گذشته نيز برگزار شده است.
«مديران جهادي» به «بهشت» مي‌روند؟
اما اين تك‌روي براي تصاحب كرسي‌هاي «بهشت» صرفا به طلايي و چمران محدود نيست و اخيرا جمعي از مديران دوران شهرداري پايتخت در دوران قاليباف نيز در همين مسيرگام برداشته‌اند. تشكلي موسوم به «مديران جهادي» كه طي هفته‌ها و ماه‌هاي گذشته فعال شده و البته ظاهرا چندان راه به جايي نبرده وگويا به در بسته خورده‌اند. آن‌طور كه وب‌سايت ديد‌بان ايران در گزارشي آورده «تعداد زيادي از مديران سابق شهرداري تهران در دوران محمدباقر قاليباف كه بنا داشتند تحت عنوان مديران جهادي با محوريت مجتبي عبداللهي وارد گود انتخابات شوند، همگي ردصلاحيت شدند. ناصر اماني معاون سابق برنامه‌ريزي، هاشمي‌تشكري معاون سابق منابع انساني و حمل و نقل و ترافيك، هادي ذاكري شهردار سابق منطقه ۱۳، جمال بافراني شهردار سابق منطقه ۲۱، انجمني شهردار سابق منطقه ۱۵ و جمع ديگري از مديران قاليبافي ردصلاحيت شده‌اند.» در حالي كه اين پايگاه خبري- تحليلي با اشاره به «دخالت در پرونده ياس و عيسي شريفي از يك‌سو و مساله املاك نجومي از سوي ديگر دامنگير اين مديران سابق شهري پايتخت براي انتخابات شوراي ششم شده» از احتمال ردصلاحيت آنان گزارش داده اما تحولي كه از قضا ديروز در راستاي بازبيني در وضعيت ردصلاحيت‌شدگان، آن هم پيرو دستور قاليباف رقم خورد، مي‌تواند اميد اين طيف از ياران قاليباف را نيز زنده كند كه البته اين يعني نگراني بيشتر اصولگرايان در مسير دستيابي به اجماع كامل و ارايه فهرست واحد.
«جبهه سوم»؛ «بهار» براي «بهشت»؟
اگر نزديكان قاليباف به عنوان شهردار اصولگراي سال‌هاي نه چندان دور پايتخت در 3 طيف جداگانه درپي تصاحب كرسي‌هاي شوراي ششم آستين بالا زده‌اند، برخي نزديكان ديگر شهردار اصولگراي تهران پيش از دوران قاليباف نيز دست به كار شده‌اند. هرچند احمدي‌نژاد بيشتر به عنوان رييس‌جمهوري پيشين شناخته مي‌شود تا شهردار اسبق و «جبهه سوم انقلاب اسلامي» تشكيلاتي است كه از نيروهاي نزديك به طيف احمدي‌نژاد تشكيل شده و حالا ظاهرا سرگرم تدوين فهرستي مستقل از ديگر اصولگرايان براي انتخابات شوراهاست.
اصولگرايي با اسم رمز «مستقل»
در اين ميان اما هستند اصولگراياني كه اگرچه از به كار بردن تعبير «اصولگرايي» براي خود پرهيز مي‌كنند اما عملا در اين راستا فعاليت دارند. در اين بين تشكيلاتي كه از قضا در جريان انتخابات مجلس يازدهم نيز به موازات شوراي ائتلاف اصولگرايان از يكي از نزديك به 20 فهرست انتخاباتي اين جريان سياسي حمايت مي‌كرد حالا ظاهرا دست به كار تدوين فهرستي براي ورود به انتخابات شوراي ششم شده است. حسين مقصودي، نماينده اصولگراي دوره دهم مجلس اخيرا با اشاره به فعاليت گروهي موسوم به «جوانان متخصص» كه به گفته او زير چتر تشكيلاتي به نام «جبهه حاميان قانون» فعال شده از تلاش آنان براي ارايه فهرست در انتخابات شوراها خبر داده بود. تشكيلاتي به دبيركلي حسن لطفي كه در جريان انتخابات مجلس با تاكيد بر ارايه فهرست انتخاباتي «مستقل» از «عدالت‌خواهي»، «مطالبه‌گري» و «شفافيت» به عنوان اهداف خود گفته و همراهانش را «جوانان عدالتخواه» توصيف مي‌كرد.
«استقلال» به سبك ميانه‌روهاي اصولگرا
اگرچه استفاده از تعبير «مستقل» اين سال‌ها مدعيان بسياري دارد اما شايد اين تعبير بيش از هر طيف و جريان يادآور تحركات گروهي از اصولگرايان باشد كه در مجلس نهم در فراكسيوني موسوم به «رهروان ولايت» عملا صاحب اكثريت كرسي‌هاي پارلمان بود.گروهي كه از مجلس دهم با عنوان «مستقلين ولايي» به فعاليت خود ادامه دادند و از قضا هم‌اكنون در مجلس يازدهم نيز فراكسيوني را تشكيل داده‌اند. جماعتي كه ظاهرا تحركاتي را براي انتخابات شوراها نيز كليد زده‌اند.
ايثارگران به سوي پارلمان شهري
همزمان گروه‌هايي از معتمدين محلات شهر تهران با هماهنگي جمعي از ايثارگران، تحركاتي را براي انتخابات شوراي ششم آغاز كرده‌اند. تشكيلاتي كه به گفته حسين كنعاني‌مقدم، از جمله چهره‌هاي سياسي اصولگرا، متشكلند از «گروهي از بچه‌هاي جانباز و ايثارگر» كه «با مشي اصول انقلاب در حال فعاليت سياسي هستند.»
موتلفه با ليست موتلفه
جالب آنكه اين چهره سياسي اصولگرا كه از فعال شدن 43 حزب و تشكل اصولگرا خبر داده كه به باور او در نهايت اغلب اين تشكل‌ها و نهادهاي موازي در يكي از دو شوراي «وحدت» يا «ائتلاف» ادغام مي‌شوند. كنعاني‌مقدم به «اعتماد» مي‌گويد:«به‌طور مثال در حال حاضر جبهه ايستادگي فعال شده كه دبير سياسي‌اش نيز بنده هستم. در اين جبهه چندتشكل مانند حزب سبز و جوانان مشغول به كار هستند. اما اين جبهه براي انتخابات شوراها در چارچوب شوراي ائتلاف فعاليت مي‌كند. اما به هر حال تشكل‌هايي با اسم‌هاي گوناگون وجود دارند كه با جبهه‌هاي بزرگ‌تر در حال همكاري هستند. البته برخي احزاب هم مثل موتلفه هم هستند كه قرار است كانديداهاي خود را معرفي كنند.»
با تك روي به «بهشت» نمي‌رسند!
از جهتي به باور ناظران اين جبهه‌هاي كوچك سياسي در نهايت شانس چنداني هم براي موفقيت ندارند؛ چنانكه واعظ‌آشتياني در اين باره به «اعتماد» گفته است: «تقريبا تمامي گروه‌هاي سياسي اصولگرا زير چتر دو شوراي «وحدت» و «ائتلاف» فعاليت مي‌كنند و اگر گروهي،گزينه خاصي را مدنظر داشته باشد، آن گزينه را به يكي از اين دو نهاد معرفي مي‌كند. اين دو شورا هم شاخص‌هايي دارند و بر اساس آن تصميم‌گيري مي‌كنند. درنتيجه اين‌طور نيست كه گروهي مستقل وارد انتخابات شود» چراكه به گفته او «اين تشكل‌ها به خوبي مي‌دانند اگر مستقل وارد شوند، راي نمي‌آورند.» او مي‌گويد: «اساسا در تهران اين ليست‌ها هستند كه با يكديگر رقابت مي‌كنند و افرادي راي مي‌آورند كه در ليست‌هاي اصلي باشند. به تجربه ثابت شده ورود به انتخابات با ليست متفرقه مصداق وقت تلف كردن است و موفق نمي‌شوند. به خصوص اگر دو شوراي «وحدت» و «ائتلاف» بتوانند به توافق برسند و ليستي واحد ارايه كنند،كار براي ديگر نهادها بسيار دشوارتر هم خواهد بود.»
اختلاف ادامه دارد
محمد مهاجري، روزنامه‌نگار اصولگرا نيز اگرچه گفته كه «در حال حاضر دو شوراي «ائتلاف» و «وحدت» پرچم‌دار فعاليت‌هاي اصولگرايان در انتخابات هستند» اما در ادامه تاكيد كرده است:«گمانم اين است كه اصولگرايان اگر در مقابل رقيب متحد قرار نگيرند، اين انشقاق ميان‌شان ادامه خواهد داشت و چه بسا تا فرداي انتخابات هم ادامه پيدا كند؛ يعني درصورت نبود رقيب احتمالا حتي اين گروه‌هاي كوچك‌تر هم فعال‌تر شوند و با يكديگر رقابت كنند. اما اگر از طرف مقابل احساس خطر كنند، ممكن است اختلافات خود را كم كنند و تعداد كانديداها را كاهش دهند.» مهاجري كه ورود اصولگرايان با فهرست و كانديداي واحد را «احتمالي در حدود صفر» مي‌داند، در توضيح علت اين تشتت نيز به «اعتماد» گفته است:«متاسفانه به دليل نبود تحزب هر كس فكر مي‌كند وحي صرفا به او نازل شده و كل حقيقت در دست اوست؛ درنتيجه حاضر نيستند از موضع خود تنازل كنند. در صورتي كه وقتي با آنان بحث مي‌كنيم، متوجه مي‌شويم هيچ برنامه خاصي هم براي اداره امور ندارند».