گزارش «اعتماد» از حال و هواي چهارمين روز نام‌نويسي داوطلبان انتخابات رياست‌جمهوري
امروز، روز ژنرال‌ها
ديروز در ميان چهره‌هاي نام‌آشنا، عباسي ، افشار و تاجزاده آمدند
امروز كانديداهاي اصلي اصولگرايان و اصلاح‌طلبان براي نام‌نويسي مي‌آيند
مي‌گويند توفان براي وقوع بيش از هر چيز به سكون و سكوت نياز دارد. آب و هوايي مرطوب و توام با آرامش پيش از سر و صدا و تلاطمي عظيم. اين مثال كوتاه شايد توصيفي جامع باشد از روز جمعه‌اي كه بر وزارت كشور گذشت. ستاد انتخابات سيزدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري ايران ديروز هم در حالي از 8 صبح كار خود را آغاز كرد كه گمانه‌زني‌ها و اخبار جسته گريخته در شبكه‌هاي اجتماعي و رسانه‌هاي آنلاين از حضور كانديداهاي اصلي و به‌خصوص چهره‌هاي سرشناس جريان اصولگرا در وزارت كشور براي اعلام رسمي حضور در انتخابات حكايت داشت اما در نهايت نه‌تنها اين اتفاق رخ نداد، بلكه عملا يكي از آرام‌ترين روزها در وزارت كشور سپري شد تا همه چيز به روز آخر _امروز_ گره بخورد. حالا سيدابراهيم رييسي، علي لاريجاني، اسحاق جهانگيري، مسعود پزشكيان، علي‌اكبر صالحي و حتي محسن هاشمي سرنوشت‌شان به آخرين روز گره خورده تا مشخص شود آن‌طور كه ماه‌ها پيش از اين نفر آخر شنيديم، جرات و جسارت حضور در انتخابات را، آن هم در شرايط نارضايتي جامعه از سبك و سياق حكمراني در ايران، دارند يا ترجيح مي‌دهند در سمت‌ها و مقام‌هاي انتصابي و انتخابي كنوني و حاشيه به نسبت امن‌شان بمانند. سيدمصطفي تاجزاده، معاون وزير كشور دولت اصلاحات اما ديروز به ستاد انتخابات آمد تا از حق و حقوق قانوني ملت براي تعيين سرنوشت خويش بگويد!
آغاز نظامي
يكي از اولين چهره‌هاي به نسبت سرشناس حاضر شده در وزارت كشور در روز چهارم ثبت‌نام كانديداها، يكي از چندين و چند كانديداي داراي پيشينه نظامي بود. عليرضا افشار كه سردار سپاه است و ازجمله فرماندهان دفاع مقدس، روز گذشته درحالي بدون يونيفرم نظامي و با كت و شلواري ساده در وزارت كشور حاضر شد كه هنوز ابهاماتي درباره نقش او در حوادث پس از انتخابات رياست‌جمهوري سال 88 مطرح است. انتخابات پرحاشيه و جنجالي كه همچنان نوع برخوردي كه آن زمان با معترضان صورت گرفت ناروشن است و درنتيجه ديروز هم پرسش از نقش افشار در آن برخوردها شد عنوان يكي از جدي‌ترين سوالات از افشار. اما او نه‌تنها حاضر به پذيرش موضوع نشد، بلكه به كل نقش خود در آن انتخابات را تكذيب كرد اما اظهارات منتشر شده از او در خبرگزاري‌هاي اصلي جريان سياسي اصولگرا در باب سران اعتراضات آن سال همچنان در خبرگزاري‌هايي چون تسنيم خودنمايي مي‌كند. افشار به واسطه سال‌ها دوري‌اش از صفحه اول سياست ايران چندان شناخته شده به شمار نمي‌رفت پس در آرامش روند ثبت‌نام خود را طي كرد و با حضور در پشت تريبون، از برنامه‌هايش براي اصلاح نابساماني‌هاي كنوني گفت و تلاش كرد نظر خبرنگاران را جلب كند.
ثبت‌نام تصادفي!
ديگر چهره‌اي كه براي نام‌نويسي در انتخابات در وزارت كشور حاضر شد و البته نامي هم در سپهر سياسي ايران داشت، يكي از چهره‌هاي جذاب مجلس يازدهم است. فريدون عباسي حدود ساعت 10 در وزارت كشور حاضر شد اما نه بي‌حاشيه. او بدو ورود و در شرايطي كه خودرو همراهش مقابل وزارت كشور توقف كرده بود با برخورد اتومبيلي ديگر غافلگير شد و شوكي را همان ابتداي امر تجربه كرد؛ شوكي كه البته پايان ماجراي ثبت‌نامش نبود. حضور فريدون عباسي، رييس كميسيون انرژي مجلس يازدهم و رييس سازمان انرژي اتمي دولت تحت مديريت محمود احمدي‌نژاد، رييس‌جمهوري سابق ايران تقريبا همزمان شد با حضور مصطفي تاجزاده در وزارت كشور. عباسي در حال طي كردن روند ثبت‌نام خود بود و هنوز در سالن وزارت كشور براي نشست خبري‌اش حاضر نشده بود كه خبر آمد تاجزاده راس ساعت 11، همان زماني كه وعده داده بود، مقابل وزارت كشور حاضر شده و همين مساله توجهات را به سمت او جلب كرد تا درنهايت عباسي بماند و سالني به نسبت خالي از خبرنگاران. اما اين مساله هم باعث نشد او نظراتش را نگويد و از روند حاكم بر فعاليت دو دولت تحت مديريت حسن روحاني گلايه نكند و خواستار واگذاري امور به «انقلابي‌ها» نشود.
براي احياي روياي آزادي
معاون وزير كشور دولت اصلاحات، پيش از آنكه ابلاغيه شوراي نگهبان، بازداشتي‌هاي پس از انتخابات سال 88 را از حضور در ميدان رقابت منع كند، يكي از مهم‌ترين آزمون‌هاي شوراي نگهبان و نظارت استصوابي به شمار مي‌رفت ولي حالا حداقل اصولگرايان مدعي‌اند كه او ديگر شانسي براي تاييدصلاحيت ندارد. چه اين مهم واقعيت باشد و چه نباشد، نمي‌توان استقبال روز گذشته خبرنگاران از تاجزاده را ناديده گرفت. او پس از طي روند ثبت‌نام با همراهي همسرش - فخرالسادات محتشمي‌پور چهره سياسي اصلاح‌طلب- در سالن وزارت كشور حاضر شد و بيانيه‌اي را قرائت كرد. بيانيه تاجزاده به موضوعات روز سياست ايران اشاره داشت و بيش از هرچيز به دفاع از حق و قدرت «بي‌قدرتان» اشاره داشت و تاجزاده در بخشي از آن اعلام كرد: «من گام در عرصه انتخابات نهادم تا با صداي رسا اعلام كنم كه مانند اكثريت شما مخالف راهي هستم كه حاكميت در حال پيمودن است. من با قرائت انسدادي از قانون اساسي و تقليل دادن آن به اصل ولايت فقيه مخالفم. با سياست داخلي امنيتي و بستن دهان مخالفان و منتقدان و گرفتن حق فعاليت تشكيلاتي از هر ايراني با هر گرايش و عقيده‌اي كه ملتزم به قانون است و خشونت را نفي مي‌كند، مخالفم. با نظارت استصوابي و سلب حق نامزدي از هر ايراني واجد شرايط قانون اساسي مخالفم. من با نگاه طالباني و داعشي به دين مخالفم. معتقد به حجابم ولي با حجاب اجباري مخالفم. من با قوانين تبعيض‌آميز عليه زنان مخالفم. با سلب حقوق هر شهروندي با هر عقيده و مذهبي و قوميت و زباني مخالفم. من با سياست خارجي پرهزينه و امريكاستيزي و روسيه‌دوستي مخالفم. من با دخالت نظاميان در سياست و اقتصاد و انتخابات مخالفم. با شكل‌گيري بنگاه‌هاي خصولتي و سپردن اموال ملت به باندهاي بي‌نام و نشان مخالفم. با تبعيض در استخدام و گزينش‌هاي عقيدتي و سياسي مخالفم. با حراج اموال ملي و كالايي كردن آموزش و بهداشت و از ميان رفتن فرصت‌هاي رشد و پيشرفت تك‌تك ايرانيان مخالفم. من با انحصار و تك‌صدايي در صداوسيما مخالفم. با فيلترينگ شبكه‌هاي مجازي مخالفم.» يكي از نكاتي كه هنگام حضور تاجزاده از ديد خبرنگاران اصولگرا جلب‌توجه مي‌كرد، عدم پاسخگويي او به خبرنگاران بود؛ تاجزاده بيانيه انتخاباتي‌اش را خواند و رفت اما تاكيد كرد كه به علت كمبود وقت در وزارت كشور و عدم امكان پاسخگويي به سوالات تمامي خبرنگاران، از پاسخ به سوالات در وزارت كشور خودداري مي‌كند اما به زودي طي نشستي مطبوعاتي با حضور تمام رسانه‌ها در فرصتي مقتضي به سوالات پاسخ خواهد داد. عدم حضور تاجزاده مقابل تريبون درنظر گرفته شده براي كانديداها هم جالب توجه بود اما دليل آن، نه اعتراض به سانسور و بايكوت خبري او، چنانكه شبكه خبر حتي حاضر به پخش زنده روند ثبت‌نام تاجزاده نشد، بلكه ارتفاع زياد پايه تريبون بود. پس تاجزاده به پيشنهاد همسرش، كنار تريبون ايستاد و بيانيه‌اش را خواند تا برخلاف خواست مديران جام‌جم، صدايش را از طريق رسانه‌ها به گوش مردم برساند.
كدخدايي آمد، جهرمي نيامد!
يكي از اخباري كه روز گذشته توجه بسياري را به وزارت كشور معطوف كرد، خبر حضور محمدجواد آذري‌جهرمي، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات در ستاد انتخابات براي ثبت‌نام در انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم بود. شنيده‌ها تا نيمروز جمعه همچنان حاكي از آن بود كه او ساعت 15 و 30 دقيقه با همراهي همسر و فرزندانش براي نام‌نويسي به وزارت كشور خواهد آمد. شنيده‌ها‌يي كه زماني رنگ و بوي جدي‌تر به خود گرفت كه خبر آمد او شامگاه پنجشنبه هم با برخي جوانان اصلاح‌طلب ديدار داشته و از بررسي شرايط حضورش در انتخابات گفته است. همين اخبار سبب شد تا نمايندگان شوراي نگهبان كه زودتر از عباسعلي كدخدايي، سخنگوي اين نهاد در وزارت كشور حاضر شده بودند، نگران تداخل زماني حضور جهرمي و يكي از نزديك‌ترين چهره‌ها به آيت‌الله جنتي در وزارت كشور شوند. از اين‌رو تلاش كردند تا حضور كدخدايي در وزارت كشور پيش از ساعت 15 صورت بگيرد تا مبادا همزماني حضور اين دو، توجه رسانه‌ها را از سخنگوي شوراي نگهبان به سمت وزير جوان ببرد. پس كدخدايي زودتر در وزارت كشور حاضر و به بازديد از ستاد انتخابات مشغول شد. او درجريان اين بازديد بر اجراي ابلاغيه شوراي نگهبان تاكيد كرد و خواستار عدم نام‌نويسي افراد فاقد شرايط شد؛ درخواستي كه احتمالا پيامي غيرمستقيم بود براي آذري‌جهرمي. وزير ارتباطات صغر سن دارد و از حداقل سن درنظر گرفته شده در ابلاغيه شوراي نگهبان كوچك‌تر است. هرچند دبير اين نهاد پيش‌تر از امكان استثنا بودن برخي افراد گفته بود اما باز هم اظهارات كدخدايي از قرار معلوم موثر واقع شد و براساس شنيده‌هاي خبرنگار روزنامه «اعتماد»، وزيرجوان در شرايطي كه عزم كانديداتوري كرده بود، پس از اطلاع از اين گفته‌ها از حضور در وزارت كشور منصرف شد و قيد شركت در انتخابات را زد تا احتمالا پايگاه راي خود را به سمت يكي از گزينه‌هاي اعتدالي در صحنه گسيل كند. چه اين اتفاق رخ دهد و چه خير، هنوز براي پيش‌بيني درباره سرنوشت رقابت‌هاي انتخاباتي رياست‌جمهوري سيزدهم بايد يك روز ديگر منتظر ماند و ديد تكليف روز آخر چه خواهد شد. ايرج سفلي شاهوردي، فرمانده سابق حفاظت اطلاعات ارتش، عليرضا متاني، دبيركل حزب دفاع از ايثارگران و قانون اساسي و شاهين محمدصادقي، نماينده ادوار مجلس شوراي اسلامي و رييس بسيج جامعه پزشكي كه شعارش مقابله با رانت‌خواري‌ها بود، از ديگر ثبت‌نام‌كنندگان روز جمعه بودند. معادلات همچنان چند مجهولي است و غيرقابل حل اما مجهولات رفته رفته عيان مي‌شوند و اين مي‌تواند فرصت را براي تحليلگران فراهم كند. اصلاح‌طلبان هنوز كانديداي نهايي خود را نمي‌شناسند و اصولگرايان نيز در تب و تاب حضور يا غيبت رييسي هستند، پس چاره‌اي جز صبر نيست و آمدن كانديداهاي روز شنبه!