مثل هيچكس نبود
سيدمحمود قاسمپوري
بهراد فرخنده عكاس و فعال محيطزيست در اولين روز خرداد بر اثر سقوط از صخرهاي در ارتفاعات كياسر مازندران جان باخت؛ بهرادي كه اميد ما براي آينده اين سرزمين بود. يك- امروز همه ما بابت حادثه تلخي كه بهراد را آسماني كرد افسوس ميخوريم. همه تكرار ميكنيم چرا بهراد؟ بهراد با آن همه معلومات و شخصيت مثالزدني! اما حقيقت همواره لباس ديگري بر تن دارد. دنيا هيچوقت براساس چيزهايي كه دوست داريم طراحي نشده و مهمتر اينكه با معيارهايي كه از عدالت در ذهنمان داريم تطابق نداشته و ندارد. آنجايي كه پروفسور مريم ميرزاخاني تقريبا از نجاتش از چنگال سرطان نااميد ميشود، ميگويد: زندگي هيچوقت عادلانه نبوده، وقتي در خانوادهاي خوب و با هوش سرشار به دنيا آمدم هم عادلانه نبود، پس الان هم شكايتي ندارم. پدرش مهندس احمد ميرزاخاني به شكل ديگري با فقدان مريم كنار آمد: مريم مشتي بود از خروار، خروارها مريم داريم اينجا، اما چطور اين مريمها را كشف كنيم؟ اول بايد معيارهاي مادي را از خانواده حذف كنيد بقيه خود به خود درست ميشود. پدر مريم اشاره ميكند به استعدادهايي كه حتي در سطح خانواده كشف نميشود. پدر بهراد استعدادهاي جوان برومندش را شناخت و همراهياش كرد تا اينطور در باور ما جاودانه شود. دو- زندگي كردن هميشه مساوي با خطر كردن بوده است. آنهايي كه زندگي درخشانتري دارند به همان اندازه بيشتر خطر كردند. وقتي دكتر جورج آرچيبالد بنيانگذار ICF براي نجات درناهاي خاورميانه درخواست يك تشكل كرد اولين كسي كه به ذهنم خطور كرد بهراد بود و براي انتخاب اعضاي تيم با بهراد هماهنگ كردم، با اينكه او جوانترين عضو اين تشكل تازهتاسيس بود. حضور بهراد در دفتر كارم در فروردين امسال مساوي شد با آخرين ديدار ما. ما قادريم با هشياري خطرات زيادي را پشت سر بگذاريم و از مهلكههاي زيادي جان سالم به در ببريم اما يادمان باشد مسير هيمالايا در نپال و قله K2 در پاكستان مدفن بزرگترين كوهنوردان دنيا است. پس ما هيچ ضمانتي نميسازيم. اشتباه بخش مهمي از زندگي ما را تشكيل ميدهد و اما بالاخره يكي از اين اشتباهات كه قبلا هم بارها تكرارش كرديم تبديل به آخرين اشتباه ما ميشود. و آخر- جاي خالي بهراد با هيچكس پر نميشود، او جوان و خودساخته و مثل خودش بود، اما اين تمام داستان نيست. اگر همچنان خانوادههايي باشند كه قادر به كشف فرزندانشان باشند ما آيندهاي خواهيم داشت كه جوانان پاكنهادي مانند بهراد باز هم پا به عرصه ميگذارند و اين تنها تضمين ممكن براي حفاظت پايدار از محيطزيست و مواهب طبيعي اين سرزمين خواهد بود و لاغير.