هتل موزه
سارا كريمان
امروزه جهان موزه و موزهداري متكي به مرزهاي پيشين خود نيست و بعضا رفتارهاي نوگرايانه آزمونهايي هستند تا موفقيت مباني موزهداري در نيل به رسالتهاي خويش را مورد سنجش قرار دهند. الصاق واژه موزه به برخي هتلها بيانگر نگرش كاربردي در حوزه فرهنگ و گردشگري است. هتلها علاوه بر كاركرد اصلي خود به عنوان محل اقامت وارد عرصههاي فرهنگي و هنري نيز شدهاند. وجوه متعدد هتلها اين امكان را پديد ميآورد كه موقعيتي منحصربهفرد براي افراد ايجاد كرده و تجربيات كم نظيري را براي آنها پديد آورد. علاوه بر آن بسياري از هتلها امروزه بخشي از كنشگران جدي تجارت هنر نيز هستند. تردد و اقامت سرمايهداران و مجموعهداران در هتلهاي فوق لوكس اين قابليت نهفته را بيدار كرد كه هتلها ميتوانند محلي براي نمايش و عرضه آثار هنر نيز باشند. اين رابطه ميتواند سوي ديگري نيز داشته باشد. به عنوان مثال برگزاري نمايشگاههاي ويژه و مالكيت آثار منحصربهفرد هنري، خود به انگيزهاي سفر و بازديد مجموعهداران از هتلها بدل ميشود. در واقع هتلها ميتوانند در بخش جنبي خود مجموعهاي از آثار هنري را گردآوري و به نمايش در بياورند و رويدادهاي هنري را در طول سال برنامهريزي كنند، لري گاگوسيان مجموعهدار بزرگ و از پيشگامان اين طرح اقدام به برگزاريهاي نمايشگاههاي قابل تامل و مهمي از هنرمندان معتبر در هتل ايدك راك (فرانسه) كرد. اين اقدام گامي فراتر از استفاده از آثار هنري در هتلها جهت تزيين و دكور كردن محيط بود و دقيقا گامي در راستاي تجارت هنر، مجموعهداري و موزهداري بود. پس از آن تعامل گالريها با هتلها به تدريج رايج شد. مثلا هتل لُ بريستل در پاريس با گالري اُپرا همكاري مداومي را آغاز كرد. در هتلهايي كه اين رويكرد را اتخاذ كردند گنجاندن سياستهاي هنرگرداني و موزه داري بخشي از برنامه هتلداري است. هتل تيف در اسلو مدعي برترين هتل در سطح نروژ در زمينه برگزاري نمايشگاههاي هنري است. هتل موزه هنر نيوزيلند نمونهاي مثال زدني از موزه هتل است كه به خاطر جابهجايي غولآساي اين ساختمان از محل پيشين بدون هيچ گونه آسيب به ساختمان و وسايل مشهور است. گرايش ديگري در هتل موزهها آن دسته از هتلهايي هستند كه به دليل برخورداري از ساختمان خاص تاريخي، گنجينهاي از آثار فرهنگي و بومي عنوان موزه به خود ميگيرند. اين موزهها الزاما به هنر معاصر و تجارت هنري نميپردازند و صرفا گنجينهاي را مهيا و آماده نمايش كردهاند، اين مساله عامل مهمي در ايجاد جذابيت براي اقامت است. هتل سيلو، در سپتامبر سال ۲۰۱۷ ميلادي، در شهر كيپتاون در كشور آفريقاي جنوبي افتتاح شد. اين هتل در مدت زماني اندك توانست طرفداران بسيار زيادي پيدا كند و مورد توجه علاقهمندان هنر و تاريخ قرار بگيرد. علت توجه به اين هتل اين بود كه اين هتل در كنار يكي از تاريخيترين سازههاي موجود در كشور آفريقاي جنوبي قرار گرفته و مجموعهاي بسيار نفيس از آثار هنرمندان معاصر آفريقا در آن به نمايش در آمده است. در گالري هنر هتل ارسين استانبول هم آثار هنري عصر بيزانس و عثماني و همچنين مجموعهاي از سراميكهاي اصيل از جمله تنها كپي دقيق سراميكهاي دوره امپراتوري عثماني به چشم ميخورد كه در موزه بريتيش لندن در انگلستان به نمايش گذاشته شدهاند. از ساير نمونههاي مهم جهان، كاخ اميد باوان در جودپور، هند كه در ساختماني تاريخي واقع شده است و گنجينهاي غني در آن نگهداري ميشود. همچنين هتل پالمار هاوس، در حال حاضر يكي از قديميترين هتلهاي فعال امريكاست كه هم در زمره هتل موزهها قرار ميگيرد و هم به نوبه خود يك تكه بزرگ از تاريخ است. اما در ايران از نمونههاي قابل تامل از اين دست، هتل عباسي اصفهان است. هتلي كه ساختمان آن مربوط به دوره صفويه بوده و به نوبه خود يكي از بهترين نمونههاي معرفي معماري و هنرهاي تجسمي سنتي ايران است. اين هتل شايد در عنوان رسمي خود از واژه موزه استفاده نكند اما گنجينه هنري موجود و تزيينات وابسطه به معماري به كار رفته در آن در كنار درجه كيفي، آن را به يكي از برترين هتلهاي خاورميانه بدل كرده است.