قانون رومينا؛ جلوهاي از عوامگرايي در قانونگذاري كيفري
در اين لايحه مجازات كسي كه مرتكب قتل عمد شده و شاكي نداشته يا گذشت كرده، حبس تعزيري درجه 4 (حبس بيش از 5 تا 10 سال) تعيين شده است. در قوانين كنوني نيز مجازات چنين شخصي 3 تا 10 سال حبس است. بهرغم پيشبيني مجازات حبس از 3 تا 10 سال، در اكثر موارد مدت حبس مرتكبين قتلهاي ناموسي كمتر از يكسال تعيين ميشود. لازم به ذكر است اين برخوردهاي قضايي خفيف ارتباطي با شدت مجازات ندارد، بلكه اعمال مجازات از سوي قاضي در راستاي باور به خشونتي است كه فرهنگ چنين مناطقي را تصديق ميكند. طبق تبصره يك لايحه افرادي كه با علم به عدم امكان قصاص مرتكب قتل شوند، به حداكثر مجازات (10 سال حبس) محكوم ميشوند. باتوجه به اينكه اكثر موارد قتلهاي ناموسي توسط برادر، پسرعمو و عمو رخ ميدهند كه مجازات قانوني آنها قصاص است و صرفا پدر در صورت ارتكاب قتل فرزند به قصاص محكوم نميشود و با امعان نظر به اينكه پدر صرفا به دنبال حفظ آبرو در فرهنگ بومي كه زندگي ميكند، هست؛ به راحتي ميتوان عدم اطلاع وي از قانون و مجازات عمل ارتكابي را ثابت كرد. در واقع اين تبصره صرفا واكنشي است به صحبتهاي پدر رومينا كه بيان كرده بود ميدانست در صورت ارتكاب قتل دخترش قصاص نميشود. همچنين در مورد مرتكبين قتلهاي ناموسي كه معتقدند با قتل دختر يا خواهرشان، شرف و آبروي از دست رفته خود را بازميگردانند، سنجش سود و زيان حاصل از جرم و انصراف از ارتكاب جرم در صورت محكوميت به حبس بيشتر صدق نميكند. در تبصره دو نيز براي مواردي كه ولي قهري يا قيم مرتكب قتل افراد تحت سرپرست خود ميشود به دادگاه اين اختيار را داده است كه در اعمال حقوق مربوط به ولايت، قيموميت و حضانت محدوديت ايجاد كند كه باتوجه به قيد كلمه «ميتواند» كه نشاندهنده اختياري بودن اعمال محدوديت از طرف دادگاه است و همچنين حاكم بودن فرهنگ مبني بر عدم دخالت در حريم خصوصي و مسائل خانوادگي اشخاص در محاكم به نظر ميرسد در عمل نميتواند در پيشگيري از قتلهاي ناموسي موثر واقع شود. در نهايت بايد گفت براي اتخاذ بهترين واكنش در برابر جرم، بايد جرم را تبيين و تحليل و منطق و چرايي ارتكاب آن را بيان كرد. اين منطق در جرايم مختلف يكسان نيست تا بتوان ادعا كرد با تشديد مجازات ميتوان از جرايم پيشگيري كرد. با فهم منطق ارتكاب قتلهاي ناموسي، خنثي كردن آن از طريق پژوهشهاي تجربي و يافتههاي علمي، بررسي اينكه كدام اقدامات اثر مثبت داشته و كدام يك اثر منفي داشته و درك وضعيت بومي ميتوان راهكارهاي پيشگيرانه از اين پديده را ارايه كرد.