همزمان با خروج نظاميان خارجي از افغانستان، طالبان يك به يك شهرهاي تازه‌اي را
در اين كشور تصرف مي‌كند
طلوع دوباره امارت اسلامي
شهاب شهسواري
طالبان به سرعت در حال تصرف شهرهاي مختلف افغانستان در نقاط مختلف اين كشور است. در ولايت‌هاي سرپل و قندوز چندين شهر به دست طالبان سقوط كرده‌اند و اين گروه شبه‌نظامي همزمان با سرعت گرفتن خروج نظاميان خارجي از خاك افغانستان به پيشروي خود در نقاط مختلف اين كشور ادامه مي‌دهد؛ پيشروي‌هايي كه با توقف تمامي مذاكرات صلح ميان دولت افغانستان در دوحه و بي‌نتيجه ماندن برگزاري مذاكرات تحت حمايت امريكا در استانبول، به نظر مي‌رسد شرايطي براي طالبان پيش آمده است كه با سرعتي بيشتر از هر زمان ديگر، پروژه خود براي احياي امارت اسلامي بعد از ۲۰ سال را اجرايي كند. به‌رغم استمرار شديد خشونت‌هاي طالبان و حملات اين كشور به ولايات مختلف، سران نظامي كشورهاي عضو ناتو و ايالات متحده امريكا كه ۲۰ سال پيش با وعده سرنگوني حكومت طالبان به اين كشور حمله كرده‌اند، روز گذشته بار ديگر بر عزم قطعي خود براي خروج همه نظاميان از خاك افغانستان تا شهريور ماه سال جاري تاكيد كردند. اقدامي كه با قدرتمندتر شدن طالبان در ميدان جنگ، سرنوشت دولت افغانستان را به شدت در شرايط مبهمي قرار مي‌دهد. عبدالله عبدالله، رييس شوراي عالي مصالحه ملي افغانستان مي‌گويد كه اين شكست‌ها براساس يك توافق محرمانه براي واگذاري ولسوالي‌ها به طالبان انجام نشده است و دولت در حال مقاومت براي برطرف كردن نگراني شهروندان افغانستان از سقوط پيدرپي شهرهاي افغانستان است.
سقوط شهرهاي سرپل و قندوز
شوراي ولايتي سرپل مي‌گويد؛ پس از سقوط ولسوالي صياد، پيش از ظهر روز گذشته دوشنبه ولسوالي سانچارك و بعدازظهر آن ولسوالي گوسفندي اين ولايت نيز بدون درگيري به تصرف طالبان درآمده و از ميان ۶ ولسوالي سرپل، تنها ولسوالي بلخاب دراختيار دولت باقي مانده است. سيد‌الله دانش، معاون شوراي ولايتي سرپل، ديروز سه‌شنبه، ۲۵ جوزا به آوا گفت: قبل از ظهر روز گذشته ولسوالي سانچارك بدون درگيري به تصرف طالبان درآمد، شمار نيروهاي امنيتي اين ولسوالي به طالبان تسليم شدند و شماري هم به كوه‌ها پناه بردند. به گزارش آواپرس، او افزود كه از روز گذشته بدين‌سو، تمام روستاهاي ولسوالي سانچارك به شمول مركز آن دراختيار طالبان قرار گرفته است.
معاون شوراي ولايتي سرپل گفت: بعدازظهر روز يكشنبه، پس از سقوط ولسوالي سانچارك، ولسوالي گوسفندي نيز بدون درگيري به تصرف طالبان درآمده است. او گفت: طالبان با كار تبليغي موفق به تصرف ولسوالي‌هاي سانچارك و گوسفندي شدند و جنگي صورت نگرفته است. دانش تصريح كرد كه از ميان ۶ ولسوالي سرپل، تنها ولسوالي بلخاب دراختيار دولت باقي مانده و امكان حمله طالبان به ولسوالي بلخاب نيز وجود دارد. اين در حالي است كه روز شنبه اسدالله خرم، عضو شوراي ولايتي سرپل، از تهديد سقوط ولسوالي‌هاي سانچارك و گوسفندي خبر داده و هشدار داده بود كه اگر نيروهاي كمكي نرسد، اين دو ولسوالي به دست طالبان سقوط خواهند كرد. گفته مي‌شود پايگاه مسجد سبز ولسوالي سانچارك كه از ساليان زياد خط دفاعي اين ولسوالي بود، شكسته و روز گذشته ۱۰۰ نيروي خيزش اين منطقه به طالبان تسليم شده‌اند. اين در حالي است كه طي دو هفته اخير، با وخامت اوضاع امنيتي سرپل، تمام شبكه‌هاي مخابراتي به جز سلام در سرپل قطع فعاليت كرده و مقامات امنيتي و حكومتي سرپل نيز حاضر به پاسخگويي در مورد وضعيت اين ولايت نيستند.
مقام‌هاي محلي قندوز مي‌گويند كه پس از دو شبانه روز جنگ، بامداد ديروز بازار و تعمير ولسوالي خان‌آباد اين ولسوالي به دست طالبان افتاده و نيروهاي امنيتي به بخش ديگر اين ولسوالي عقب‌نشيني كرده‌اند. محمد يوسف ايوبي، رييس شوراي ولايتي قندوز به آوا گفت: بامداد دوشنبه بازار و تعمير ولسوالي خان‌آباد به دست طالبان افتاده است. او افزود كه نيروهاي امنيتي به سوي توپ‌خانه اين‌ولسوالي عقب‌نشيني كردند و طالبان در حال آتش‌زدن فرماندهي پوليس اين‌ولسوالي هستند. ايوبي گفت كه هنوز از تلفات نيروهاي امنيتي آماري در دست نيست.
عقب‌نشيني‌ها برنامه‌ريزي شده نيست
عبدالله عبدالله، رييس شوراي عالي مصالحه ملي سه‌شنبه در ديدار با شماري از رهبران جوان كه ازسوي نهاد فريدريش ايبرت، برگزار شده بود، گفت كه سقوط متوالي‌ها ولسوالي‌ها، مردم را نگران كرده است. رييس شوراي عالي مصالحه ملي گفت كه رهايي پيدرپي ولسوالي‌ها از سوي نيروهاي امنيتي جزيي از برنامه‌هاي از پيش تعيين شده نيست و ادعاهايي مبني بر اينكه گويا از روي يك نقشه شهرها به طالبان واگذار مي‌شود، درست نيست. عبدالله افزود كه عوامل متعدد باعث مي‌شود كه نيروهاي امنيتي ولسوالي‌ها و مناطق را رها كنند. با وجود اينكه سقوط پي هم ولسوالي‌ها، نگراني‌هايي را در ميان مردم ايجاد كرده است، اما مردم از نيروهاي امنيتي خويش حمايت مي‌كنند. او بيان كرد كه مي‌دانيم كه شرايط ناگوار است، اما مسووليت همه ما است كه بار سختي را بكشيم و از وضعيت موجود گذر كنيم. رييس شوراي عالي مصالحه با تاكيد بر گفت‌وگوهاي صلح، افزود: جمهوري اسلامي افغانستان و جامعه جهاني متفق‌القول هستند كه معضل فعلي افغانستان راه‌حل نظامي ندارد، اما طالبان تا هنوز هم قناعت نكرده است. رييس شوراي عالي مصالحه ملي براي پايان نارضايتي‌ها مردم از حكومت تامين اصلاحات و اقدامات لازم ياد كرد و گفت كه در پروسه صلح، نظريات و نگراني‌هاي تمام اقشار جامعه منعكس خواهد شد.
دلايل سقوط متوالي شهرهاي افغانستان
به گزارش طلوع‌نيوز مقام‌هاي پيشين امنيتي و برخي از اعضاي مجلس نمايندگان، نبود مديريت سالم جنگ را از علت‌هاي گسترش نبردها و سقوط‌هاي پي در پي بخش‌هايي از كشور به دست طالبان مي‌دانند. ويس احمد برمك، وزير پيشين امور داخله مي‌گويد كه سياسي ساختن جنگ در كشور ازسوي سياستگران و نيز عزل و نصب‌هاي سياسي مديران جنگ سبب شده است كه بر انگيزه سربازان اثر‌هاي منفي بر جا بماند و جنگ‌ها به گونه درست مديريت نشوند.
ويس احمد برمك، وزير پيشين امور داخله مي‌گويد: «يكي از عوامل اصلي كه ما به اين وضعيت رسيده‌ايم، نبود برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت است كه بايد از پيش براي مديريت چنين وضعيتي طرح‌ريزي مي‌شد.» ظاهر عظيمي، نظامي پيشين در اين باره گفت: «چندين مركز تصميم‌گيري وجود دارد، سرقومانداني اعلي قواي مسلح و شوراي امنيت از حالت مشاوره‌دهي به حالت اجرايي تبديل شده است، جلسه شش و نيم، وزارت دفاع در درون اختلاف دارد و در وزارت داخله نيز يك آدم غيرمسلكي حضور دارد.» ويس احمد برمك، وزير پيشين امور داخله گفت: «همكاران ما در شوراي امنيت و سطح رهبري دولت بايد پاسخ بگويند به ملت كه چرا در رهبري رياست عمومي امنيت ملي در ظرف دو هفته يا سه هفته چندين نفر تغيير و تبديل مي‌شود؟»
حمله تندروها
به پرسنل واكسيناسيون فلج اطفال
۷ تكنيسين تزريق واكسن فلج اطفال در شرق افغانستان روز سه‌شنبه قرباني حملات تروريستي گروه‌هاي افراطي شدند. در تازه‌ترين اقدامات تروريستي عليه نيروهاي بهداشت و درمان افغانستان، ۴ تكنيسين تزريق واكسن كشته و سه نفر ديگر مجروح شدند. از سال گذشته كه مذاكرات دولت افغانستان با گروه شبه‌نظامي طالبان در دوحه آغاز شد، ده‌ها عمليات تروريستي هدفمند با انگيزه ترور پزشكان، كاركنان دولت، خبرنگاران و فعالان مدني در سراسر كشور انجام شده است. عملياتي كه هيچ‌يك از گروه‌هاي تروريستي درگير در جنگ افغانستان مسووليت آن را برعهده نمي‌گيرند. مسوولان بهداشتي ريشه‌كني فلج اطفال در افغانستان، از جمله هدف‌هاي قديمي گروه‌هاي افراطي موسوم به اسلام‌گرا در افغانستان هستند كه در پايه آموزه‌هاي افراطي مدرسه‌هاي وهابي عربستان سعودي تزريق واكسن را امري حرام و ابزار سلطه خارجي تلقي مي‌كنند. حمله روز سه‌شنبه در ولسوالي جلال‌آباد ولايت ننگرهار اتفاق افتاد. دكتر جان محمد، مسوول واحد ريشه‌كني فلج اطفال در اين ولايت مي‌گويد حملات مسلحانه به كاركنان واكسيناسيون در سه نقطه مختلف شهر جلال‌آباد صورت گرفته است و مردان مسلح با تيراندازي به سمت كاركنان واكسيناسيون در سه منطقه شهر، چهار نفر را كشته و سه نفر را زخمي كرده‌اند. اين مقام بهداشتي دولت افغانستان به خبرگزاري رويترز مي‌گويد: «بعد از سه ماه توقف واكسيناسيون عمومي به دليل خشونت‌هاي عليه پرسنل بهداشت و درمان، ما از دوشنبه كار واكسيناسيون اطفال را از سر گرفته بوديم، اما با اين عمليات تروريستي بار ديگر برنامه واكسيناسيون متوقف شد.» سه ماه پيش هم مردان مسلح ناشناس سه پرسنل واكسيناسيون زن را در اين ولايت به گلوله بسته بودند كه باعث توقف موقت واكسيناسيون فلج اطفال در اين ولايت افغانستان شده بود.
هيچ گروهي تاكنون مسووليت اين عمليات را برعهده نگرفته است اما طالبان كه در سراسر افغانستان در حال نبرد با نيروهاي دولت است، مدعي شده است كه در اين عمليات نقشي نداشته است. هر چند در گذشته و در دوران سلطه طالبان بر حكومت در اين كشور، واكسيناسيون فلج اطفال توسط اين گروه افراطي ممنوع شده بود. پاكستان و افغانستان به دليل حضور نيروهاي افراطي مذهبي به ويژه گروه‌هاي وهابي وابسته به عربستان سعودي و طالبان، تنها كشورهايي در جهان هستند كه هنوز فلج اطفال در آنها ريشه‌كن نشده است.