اينك رييس دولت‌

دقيقا ۸۳۷ روز پيش بود كه سيدابراهيم رييسي با حكم عالي‌ترين مقام نظام جمهوري اسلامي، رداي قاضي‌القضاتي به تن كرد. او كه با شعار تغيير به ميدان آمده بود حداقل در حوزه ارتباط با رسانه‌ها مشي روساي پيشين قوه قضاييه را ادامه داد و تمام طول اين مدت حتي يك نشست مطبوعاتي براي پرسش و پاسخ بي‌واسطه با خبرنگاران برگزار نكرد. طلسمي كه با انتخاب او به عنوان رييس دولت سيزدهم بالاخره شكست و رييسي روز گذشته اولين نشست خبري خود را در قامت رييس دولت آينده جمهوري اسلامي و البته همچنان رييس قوه قضاييه برگزار كرد. نخستين نشستي كه رييسي خود آن را «آغاز» مي‌داند «نه انجام» و اين يعني مي‌توان اميدوار بود كه رييسي قوه مجريه برخلاف رييسي قوه قضاييه با آغوشي باز از پرسش و پاسخ با خبرنگاران استقبال كند. رييسي خود بر اين مهم صحه گذاشته و روز گذشته در شرايطي گفته: «رسانه‌ها بايد دغدغه‌هاي مردم را دنبال كنند و دولت ديدگاه‌ها و نظرات خود را تبيين كند تا مردم در جريان پيشرفت كارها و اقدام و عمل قرار بگيرند» كه تحقق اين مهم منوط است به تغيير نگاه او و يارانش به مفهوم خبر و خبرنگاري در ايران. با همه اينها اگرچه رييسي هنوز رييس دستگاه قضاست اما اين نشست خبري چنانكه در خبرها هم آمده بود، قرار بود بي‌توجه به دوران نه چندان بي‌حاشيه او در قوه قضاييه و توجهات را معطوف به برنامه‌هايش در دولت كند. شايد به همين دليل هم بود با وجود اينكه ابراهيم رييسي در مناظرات تلويزيوني كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري ۱۴۰۰ تاكيد كرده بود كه پاسخگوي عملكردش در دستگاه قضايي خواهد بود اما تمام سوالات خبرنگاران به رياست او بر دولت سيزدهم متمركز شد و كسي از پرسشگران از كارنامه و عملكرد او در دستگاه قضايي نپرسيد.  با وجود اينكه سيدابراهيم رييسي خود در صحبت‌هاي ابتدايي‌اش به سياست‌هاي دولت سيزدهم در حوزه سياست خارجي و البته مذاكرات اشاره كرد بود اما باز هم سياست خارجي، تحريم و برجام پرتكرارترين كليدواژه نشست خبري ديروز او بود؛ چه به ‌لحاظ كاربرد در ميان پرسشگران و چه پاسخ‌هاي رييسي. البته صادقانه‌ترين و صريح‌ترين پاسخ سيدابراهيم رييسي نيز به پرسشي در همين حوزه اختصاص يافت. جايي كه خبرنگار از او درباره ديدار احتمالي با رييس‌جمهور امريكا پرسيد و در پاسخ فقط يك كلمه شنيد:«خير»! پاسخي صريح، روشن و قاطع! پس از اين پاسخ نه چندان ديپلماتيك، خبرنگار راپلي روسيه كه سري تكان داد كه يعني جوابم همين يك كلمه «خير» است و بس؟! اما پاسخ همين يك كلمه بود! ابراهيم رييسي در پاسخ به سوال‌هاي كه درباره روابط خارجي بود، مسلط‌تر عمل كرد تا سوال‌هايي كه به سياستگذاري داخلي اختصاص داشت. رييسي مي‌دانست كه پاسخ به پرسش‌ها درباره ارتباط با كشورهاي خارجي اگرچه با اما و اگر و شرط و شروط مثبت است، مي‌دانست كه پاسخ به ديدار با رييس‌جمهور امريكا منفي است، مي‌دانست كه مذاكرات قرار است پيگيري شود و برجام اجرايي اما نوبت به سوال درباره سياست داخلي كه مي‌رسيد، پاسخ‌هايي كلي و بعضا طول و تفسيرداري ارايه مي‌شد كه تكليف پرسشگر را چندان مشخص نمي‌كرد.  با وجود آنكه ابراهيم رييسي در اولين نشست خبري خود(هم به عنوان رييس دولت سيزدهم و البته هم به عنوان رييس دستگاه قضايي) از لزوم تعامل با رسانه‌ها گفت اما شايد آنچه را كه در اين نشست اتفاق افتاد، نتوان چندان تعاملي دانست؛ چراكه از ميان ۲۰۱ رسانه داخلي و خارجي كه در اين نشست حاضر شدند، تنها نمايندگان ۱۶ رسانه فرصت يافتند تا سوالات خود را از سيدابراهيم رييسي بپرسند. با گذشت تنها يك ساعت از شروع نشست و درحالي كه خبرنگاران مدام در حال مرور سوالت‌شان يا تغيير آنها به ‌دليل مطرح شدن از سوي ساير خبرنگاران بودند، مجري در ميان ناباوري خبرنگاران ناگهان اعلام كرد كه آخرين سوال را خبرنگار الميادين،- يعني شانزدهمين رسانه- خواهد پرسيد. موضوعي كه البته با واكنش خبرنگاراني مواجه شد كه بيش از ۸۳۷ روز براي پرسش از رييس قوه قضاييه منتظر مانده بودند و حالا فرصت طرح سوال از رييس دولت بعدي هم نصيب‌شان نشده بود و جالب آنكه فرصت يك ‌ساعته رييسي به رسانه‌ها در قياس با روساي جمهوري پيشين ايران و مشخصا حسن روحاني بسيار كم بود و در نوع خود بي‌سابقه! با اين وجود اگرچه مرحله پرسش و پاسخ پايان يافت اما سخنراني سيدابراهيم رييسي تمام نشد. او كه ابتداي نشست خبري هم نكات مدنظر خود را مطرح كرده بود با پايان سوالات چند نكته مدنظرش را كه احتمالا در ميان سوالات رسانه‌ها جايي نداشتند، مطرح كرد و وعده داد كه «دولت سيزدهم همه زمينه را براي بازگشت ايرانيان خارج از كشور فراهم خواهد كرد»؛ چراكه «دولت همچنان كه خود را نسبت به تامين امنيت و حقوق مردم در داخل مسوول مي‌داند نسبت به ايرانيان خارج از كشور نيز خود را مسوول مي‌داند؛ چراكه آنها ايراني هستند و ما نسبت به آنها هم مسووليت داريم؛ لذا بايد ورود ايرانيان خارج از كشور به داخل كشور از طرف همه دستگاه‌هاي مربوطه تسهيل شود.» نكته‌اي كه به نظر مي‌رسد او هم به عنوان رييس قوه قضاييه در روزهاي پاياني قاضي‌القضاتي و هم به عنوان رييس دولت سيزدهم مطرح كرده؛ چراكه عمده دليل عدم برگشت برخي ايرانيان خارج از كشور، ترس از ايجاد پرونده قضايي است و سيدابراهيم رييسي حالا مي‌تواند در قامت رييس دستگاه قضايي به آنهايي كه پرونده قضايي باز ندارند، وعده و قول يا حتي امان‌نامه‌اي دهد كه بدون هراس از مشكلات احتمالي به كشور خويش بازگردند و بعد با تكيه بر صندلي رياست قوه مجريه، پيگير وضعيت اين افراد و اجراي درست قول از پيش داده‌اش باشد.  نهايتا با پايان سخنراني او، ابراهيم رييسي كه در ابتداي ورودش به سالن برگزاري نشست خبري، چهره‌اي جدي داشت و خيلي حواسش به عكاساني كه از سراسر سالن نام او را صدا مي‌زدند تا بتوانند تصويري دقيق از چهره رييس دولت سيزدهم ثبت كنند، نبود، روي سكوي محل در نظر گرفته شده براي خويش ايستاد، دو دستش را بالا گرفت و با لبخندي بر لب، بارها رو به همه حضار سالن چرخيد تا اگر فرصت سوال از او به همه خبرنگاران نرسيد حداقل عكاسان از زواياي مختلف از رييس قوه قضاييه و رييس دولت سيزدهم تصوير داشته باشند. تصاويري كه يا 4 سال بعد يا 8 سال بعد مي‌تواند خود به عاملي براي خاطره‌بازي با دوران رياست‌جمهوري او و يارانش تبديل شود.