به بهانه انتشار آلبومِ «از سماع تا حضور»
جلوهگاهِ سنتورنوازانِ جوان
نيما جوان
يارِ ما چون گيرد آغازِ سماع
قدسيان بر عرش دستافشان كنند
حافظ
از «سماع تا حضور» عنوانِ پسنديدهاي است براي يك اثرِ هنري. براي من تداعيكننده رقصي است در جهانِ تاثُر و انديشه و سپس ورود به وادي حضور. هنرمند چنين است كه ميرقصد و خلق ميكند. «از سماع تا حضور» حاصلِ آهنگسازي و بداههنوازي نسلِ جوانِ سنتورنواز، با هدايتِ علي بهراميفرد است. نسلي كه به قاعده و اصولِ موسيقي كلاسيك ايراني آشناست و همچنين بيپروا و سركش است و بيانِ مستقلِ خويش را در جهانِ معاصر ميجويد. نسلي جدي و با پشتكار و خوششانس كه تحتِ تعليمِ علي بهراميفرد راه ميپويد. نوازندهاي كه با كولهباري از تجربه در جواني، خود به استادي رسيده است. حضورش در پروژههاي مشترك با جنابِ كيهان كلهر بر كسي پوشيده نيست. سنتور، سازي است متشكل از سه پزيسيون، سيمهاي سفيد، زرد و پشت خرك. سازي كه نامهاي بزرگي را در دل تاريخش جاي داده، از ابوالحسن صبا و حبيب سماعي و رضا ورزنده تا فرامرز پايور و پرويز مشكاتيان و اردوان و پشنگ كامكار و ديگر اساتيدِ اين ساز و حال اين ميراث در مضرابهاي جوانان سنتورنواز آرميده است كه با سماعِ مضرابهايشان به چرخ ميآيد و نو به نو به گوش ميرسد. آلبومِ «از سماع تا حضور» و بهطور كلي اين دست آثار، بسيار مهم و قابل بررسي است؛ چراكه در يك مواجهه كلي ميتوان شيوه سنتورنوازي معاصر را به ويژه در اين نسل مورد بررسي قرار داد. پيشتر در سالهاي دور، آلبوم «معرفي هنرمندان جوان» كه زير نظر جناب حسين عليزاده انتشار يافت به معرفي نوازندگان جوان تارِ ميپرداخت كه هر يك امروز از نوازندگان برجسته اين سرزمين هستند؛ پيام جهانماني، صهبا مطلبي، بهاره فياضي و پديده احرارنژاد.
... و اما «از سماع تا حضور» به آثار و نوازندگي ميلاد محمدي، فرزين كشاورز، مهرنوش ذوالفقاري، امير مولايي و حسين خواس، در مايههاي ابوعطا، چهارگاه، راست پنجگاه، سهگاه و شور ميپردازد. توضيحي كه ناشرِ اثر، موسسه فرهنگي و هنري ماهور، پيرامون اين آلبوم داده، اين است: «اين آثار در شيوههاي متنوع نوازندگي و فرمهاي رايجِ آهنگسازي در موسيقي دستگاهي ايراني، تصنيف شدهاند و طيف گستردهاي از رويكردها را از تقيد به اصول ساختاري رديفي و نظام كلاسيك آهنگسازي دستگاهي تا پردازشِ معاصر و سنتگريز، در بر ميگيرد.» در پايان نميتوانم به طرح جلد (تصويرسازي) زيباي آلبوم اشاره نكنم. طرحِ زيبا موهبتي است كه نصيبِ يك اثر ميشود؛ اين طرحِ زيبا اثرِ مهدي فراهاني است. «از سماع تا حضور» را ميتوانيد از فروشگاه اينترنتي لوركا تهيه كنيد. ... و قصه مكرر اينكه اساسِ پيشرفت در فرهنگ موسيقايي هر سرزمين، حفظِ كپيرايت و تهيه نسخههاي اصل است.