در سومين سال شيوع ويروس كرونا رخ ميدهد
تاخت و تاز گونه دلتا در جهان
آرمين منتظري
مدتي بود كه جهان به واكسيناسيون كرونا و احتمال پايان يافتن روند همهگيري دل خوش كرده بود كه اين ويروس مهارناپذير بار ديگر با نوع جديدي به نام «دلتا كرونا» جهان را درگير كرد.
اخيرا اين نوع از ويروس كرونا در چين نيز شيوع يافته است و مقامات چيني كه در زمان همهگيري كرونا يكي از نخستين كشورهايي بودند كه مديريت خوبي در مبارزه با آن داشتند اعلام كردند همه جمعيت يازده ميليون نفري شهر ووهان را آزمايش خواهند كرد. روز گذشته مقامات چيني اعلام كردند آزمايش كرونا از همه جمعيت اين شهر را به پايان رساندهاند. در اين طرح از همه شهروندان به غير از كودكان زير شش سال و دانشآموزاني كه در تعطيلات تابستانه بودند، آزمايش كرونا به عمل آمد. تا روز شنبه اين هفته مقامات چيني 37 مورد مبتلا و 41 مورد ناقل بدون علامت را شناسايي كردند. اما در روز يكشنبه اين آمار افزايش يافته و به 125 مبتلاو 94 ناقل بدون علامت رسيد. مقامات چيني هفته گذشته اعلام كرده بودند كه 7 مورد ابتلا به ويروس كرونا در ميان كارگران مهاجري كه براي كار به ووهان آمده بودند يافت شده است. اين هفت مورد ابتلاي نخست موارد ابتلا به اين ويروس پس از گذشت يك سال از پاكسازي ووهان از ويروس كرونا است. چين در اوايل سال 2020 با قرنطيه كامل ووهان توانست روند شيوع ويروس در اين شهر را متوقف كند.
در امريكا نيز ويروس كرونا دلتا همچنان قرباني ميگيرد. در اين كشور كه بيش از نيمي از جمعيتش حداقل دوز نخست واكسن كرونا را تزريق كردهاند، شرايط در برخي ايالتها بار ديگر در حال بازگشت به دوران شيوع در سال گذشته است. براي مثال در آستين تگزاس مراجعه به مراكز بهداشتي و بيمارستانها آنقدر افزايش يافته است كه بيمارستانها دچار كمبود نفرات و تجهيزات شدهاند. مقامات ايالات تگزاس اعلام كردهاند كه وقوع فاجعه در اين ايالت نزديك است. گونه دلتاي ويروس كرونا نخستينبار در ماه آوريل در امريكا شناسايي شد و تا ماه مه شيوع آن گسترش يافت بهطوريكه هر 10 تا 12 روز، تعداد مبتلايان به اين ويروس دو برابر ميشد. حالا گزارشها نشان ميدهد كه بيش از 96 درصد از مبتلايان به كرونا در امريكا به گونه دلتا مبتلا شدهاند. در نخستين روز ماه مه، مركز فرماندهي مبارزه با كروناي امريكا اعلام كرد كه رصد نشانههاي بيماري در افراد واكسينهشده را متوقف خواهد كرد مگر اينكه اين نشانهها آنقدر شديد باشند كه به بستري شدن ختم شوند. كارشناسان معتقدند اين تصميم اشتباه موجب شده كه امريكا در حال حاضر با موج چهارم شيوع ويروس كرونا مواجه شود. موجي كه طي آن روزانه بيش از 100 هزار نفر مبتلا ميشوند و هر روز حدود 60 هزار نفر نيز به بستري شدن در مراكز بهداشتي و بيمارستاني نياز پيدا ميكنند. اين آمار خود نشان ميدهد كه امريكا با موجي به مراتب خطرناكتر از امواج بيماري در گذشته مواجه است.
و اما در ژاپن نيز اوضاع چندان مناسب نيست. يك روز پس از پايان بازيهاي المپيك در توكيو، 2 هزار و 884 مورد جديد ابتلا به ويروس كرونا گزارش شد. مقامات ژاپني اعلام كردهاند كه 28 مورد ابتلا به بازيهاي المپيك مربوط بوده است. مشعل بازيهاي المپيك روز يكشنبه به صورت رسمي خاموش شد اما حالا توكيو بايد پذيراي بازيهاي پارالمپيك نيز باشد كه از تاريخ 24 ماه آگوست آغاز خواهد شد.
در استراليا، مقامات اين كشور آماده ميشوند تا در صورت لزوم شهر نيوساوت ولز را قرنطينه كنند. مقامات اين شهر از اين بيم دارند كه ويروس كرونا از سيدني به اين شهر نيز سرايت كند. مناطق روستايي نظير تامورث در فاصله 550 كيلومتري شمال غرب سيدني و بارون بي كه منطقه محبوب توريستي در 500 كيلومتري سيدني است از روز دوشنبه وارد قرنطينه يك هفتهاي شدهاند هر چند هيچ مورد ابتلا به ويروس در آنها گزارش نشده است. نيو ساوت ولز روز گذشته 283 مورد ابتلا به كوويد 19 را گزارش كرد كه از روز قبلتر از آن 20 مورد بيشتر بوده است.
و اما در اندونزي، رييسجمهوري اين كشور اعلام كرده به زودي درباره افزايش دوره محدوديتهاي كرونايي تصميمگيري خواهد كرد. موارد ابتلا به ويروس در جاكارتا به واسطه محدوديتهاي كرونايي كاهش يافته اما شيوع ويروس در ديگر نقاط كشور همچنان رو به افزايش است. در مناطقي نظير سوماترا، كاليمانتان و ماپوآ شيوع ويروس سريع و شديد است.
شرايط در برخي ديگر كشورها نيز وخيم گزارش شده است. براي مثال روز گذشته ويتنام آمار ابتلاي 9 هزار و 690 نفري را اعلام كرد كه در نوع خود ركوردي محسوب ميشود. مقامات بهداشتي در فيليپين اعلام كردهاند روز يكشنبه در اين كشور 9 هزار و 671 نفر مبتلا شدهاند و 287 نفر نيز جان خود را از دست دادهاند. روسيه نيز روز يكشنبه از ابتلاي 22 هزار و 866 نفر خبر داده كه از اين تعداد 2 هزار و 761 نفر مربوط به مسكو بوده است. به اين ترتيب از آغاز شيوع ويروس كرونا در اين كشور 6 ميليون و 447 هزار و 750 نفر به اين ويروس مبتلا شدهاند. در اين ميان نكته جالب توجه اين است كه در كشورهايي كه روند واكسيناسيون با سرعت بيشتري پيش رفته است تعداد مرگ و مير كاهش قابل ملاحظهاي داشته است. براي مثال در انگليس كه به لحاظ تزريق واكسن در وضعيت خوبي قرار دارد در روز يكشنبه 27 هزار و 429 ابتلا و 39 مرگ گزارش شده است. در فرانسه نيز آمار ابتلا در مقايسه با آمار مرگ و مير بسيار بالاتر است و نرخ مرگ به واسطه ابتلا به بيماري كاهش معناداري داشته است.
نكته جالب توجه در اين ميان است كه كشورهايي نظير هنگكنگ و نيوزيلند كه در زمينه مديريت مبارزه با شيوع كرونا بسيار موفق عمل كردهاند اخيرا اعلام كردهاند كه قصد دارند تا حدودي از اعمال محدوديتهاي كرونايي فاصله بگيرند. براي مثال نيوزيلند اعلام كرده كه قصد دارد مرزهايش را به صورت محدود بار ديگر به روي دنيا باز كند چون بهشدت با بحران كمبود نيروي كار مواجه است. اين دو كشور از ابتدا شروع همهگيري تعداد بسيار محدود ابتلا را تجربه كردند. براي مثال هنگكنگ تنها با 12 هزار مبتلا و نيوزيلند تنها با 2 هزار و 880 مبتلا مواجه بودند و تا به امروز مدتها است كه اين دو كشور مورد ابتلا گزارش نكردهاند. اما كارشناسان معتقدند حتي چنين كشورهايي نيز مجبورند روزي درهايشان را به روي دنيا بگشايند و از آن روز به بعد بار ديگر مجبور خواهند بود با شيوع ويروس دست و پنجه نرم كنند.علاوه بر اين تجربه كشورهايي نظير استراليا و چين كه سياستهاي بسيار سختگيرانه و شديدي را در مبارزه با همهگيري اجرا كردند نشان ميدهد كه پيگيري سياست رسيدن به نرخ صفر ابتلا پاسخگو نبوده و اساسا عملي هم نيست. چراكه اين كشورها به جاي حركت به سمت واكسيناسيون گسترده به سياستهاي كنترلي روي آوردند. شايد به همين دليل است كه آمار واكسيناسيون در كشورهايي نظير استراليا، نيوزيلند و هنگكنگ در مقايسه نسبي با ديگر كشورها بسيار پايين است. در استراليا تنها 16 درصد مردم اين كشور واكسن زدهاند و در نيوزيلند و هنگكنگ 39 درصد جمعيت اين دو كشور دوز نخست واكسن را دريافت كردهاند. بنابراين اگر گونه دلتا در اين كشورها وارد شود، مسلما قربانيان زيادي خواهد گرفت.
در پايان نگاهي به اخبار و گزارشها در سراسر جهان نشان ميدهد كه جهان هنوز با نقطهاي كه در آن از شيوع ويروس كرونا خبري نباشد، فاصله بسيار زيادي دارد و شايد هم اساسا اين نقطه يك نقطه فرضي و خيالي باشد. تجربه دو سال گذشته نشان ميدهد كه اين ويروس تا به اينجاي كار از بينرفتني نبوده و تنها ميتوان با اقداماتي آن را كنترل كرد. چه اينكه سياست كشورهايي كه به دنبال از بين بردنكامل ويروس بودهاند نتيجه نداده است و اين ويروس بار ديگر با شكل و شمايلي جديد بازگشته است. شايد وقت آن رسيده كه جهان ضمن به كار گرفتن اقدامات كنترلي و رفتارهاي پيشگيرانه نظير واكسيناسيون و رعايت بيشتر پروتكلهاي بهداشتي، اين واقعيت را بپذيرد كه بايد به نوعي همزيستي هوشمندانه با اين ويروس برسد.