سلامت شهر در گروي سلامت زنان است
زهرا نژادبهرام
مدت قريبي است كه ويروس كوويد 19 دست و پاي شهر را درهم پيچيده است. از بهمن 1397 كه صداي پاي او در شهر قم درآمد همه شهرها دست به گريبان اين بيماري خطرناك شدند.شهر ما در هاله‌اي از نگراني، هراس و ناشناختگي اين ويروس قرار گرفت و زنان با ايجاد حفاظي خودساخته از ضدعفوني كردن مواد غذايي تا خانه و اعضاي آن مسووليتي دوچندان را به دوش كشيدند، اما در اين محافظت به دليل آنكه خود نيز درگير اين بيماري شدند چالش‌هاي نگران‌كننده‌اي براي‌شان ايجاد شد كه امنيت سلامت‌شان به خطر افتاد. زنان كه بار مسووليت اين حفاظت را براي سلامت خانواده به دوش داشتند، فراموش كردند كه تسري سلامت در شهر منوط به سلامت خود آنهاست .آنان كه از بيماران پرستاري مي‌كردند و به فرزندان آموزش مي‌دادند و به امور منزل مي‌رسيدند به دليل محدوديت‌ها و ترس از شيوع بيماري كار خود را نيز از دست دادند.فشار اقتصادي در كنار مسووليت سنگين خانواده امنيت سلامت آنان را در خطر قرار داد!زنان شهر ما با اين فشار چند جانبه از سوي مراكز مسوول مورد حمايت قرار نگرفتند! حتي تشكل‌هاي غيردولتي نيز به دليل هجوم سنگين اين بيماري فراموش كردند كه عدالت جنسيتي اكنون در قالب ارايه خدمات جهت حفاظت از امنيت سلامت زنان است! آنان كه شغل خود را از دست داده بودند مورد حمايت واقع نشدند، آنان كه مسووليت آموزش كودكان را به دليل تعطيلي مدارس بر عهده داشتند از كمك هزينه‌اي برخوردار نشدند، آنان كه از بيماران‌شان پرستاري مي‌كردند، كمكي نگرفته‌اند و در زير اين فشار سنگين كارها خود نيز در معرض بيماري قرار گرفتند! بر اساس آمار منتشره زنان حدود 45 درصد بيماران مبتلا به كرونا را تشكيل مي‌دهند، اما اين رقم فقط موضوع ابتلا را مورد توجه قرار مي‌دهد در حالي كه زنان به دليل فشار ناشي از خدماتي كه .
در خانه به اعضاي خانواده مي‌دهند امنيت سلامت‌شان بيشتر مورد تهديد واقع مي‌شود . اين مهم بر اساس مطالعات (1) صورت گرفته در خصوص اثر طولاني‌مدت اين بيماري روي زنان مويد آن است كه تاثير طولاني‌مدت اين همه‌گيري، بر سلامتي جسمي، رواني و اجتماعي زنان مي‌تواند آسيب‌هاي جدي به خانواده و جامعه وارد كند. علاوه بر ترس از بيماري و مرگ و مير، كوويد۱۹ نگراني‌هاي ديگري براي زنان رقم زده است. افزايش بار كاري در منزل، نظارت بر فرزندان در ايام غيرحضوري شدن مدارس، اقدامات پيشگيرانه براي افراد خانواده و نگهداري از بيماران مبتلا و... نمونه‌هايي از گسترش بار كاري است. محدوديت در حركت و جابه‌جايي، كار در خانه، مدرسه در خانه، بيكاري‌هاي موقت، از دست دادن تماس فيزيكي با اعضاي خانواده، دوستان و همكاران، همه و همه تغييراتي است كه مي‌تواند بر سلامت روان ما تاثير بگذارد. براساس اخبار منتشر شده در زنان سه برابر بيش از مردان (همان) در برابر اين بيماري دچار افسردگي شده‌اند. اين آمار مويد آن است كه امنيت سلامت اولويت اول جامعه است به خصوص در شهرها كه شهروندان به دليل درهم تنيدگي واحدهاي ساختماني فاقد فضاهاي باز درون خانه هستند و سبك زندگي به صورت آپارتماني است، اين مساله بيشتر خود را به رخ مي‌كشد. اين مهم بر اساس آماري كه از سوي اداره آمار داده شده قابل توجه است بر مبناي اين گزارش از ۱۹ ميليون و ۹۵۳ هزار مرد شاغل در سال ۱۳۹۸ حدود ۱.۷ درصد از آنان شغل خود را در سال ۱۳۹۹ از دست داده، اما از ۴ ميليون و ۳۲۰ هزار زن شاغل سال ۱۳۹۸، حدود ۱۵.۳ درصد از آنان در سال ۱۳۹۹ شغل خود را از دست داده‌اند. اين بدين معني است كه نسبت زنان به مرداني كه شغل خود را در سال ۹۹ از دست داده‌اند، حدود ۹ برابر است. (2)
در اين راستا ضروري است مسوولان نسبت به اين مهم سه توجه ويژه داشته باشند:
1- زنان در اولويت دريافت واكسن قرار گيرند فارغ از محدوديت‌هاي سني.
2- كمك‌هاي مددكاري و بهداشتي به صورت اورژانسي در اختيار زنان قرار گيرد تا بتوانند از ظرفيت‌ها حمايتي نهادهاي اجتماعي و مردم‌نهاد و دولت برخوردار شوند.
3- دولت نسبت به ترميم وضعيت اشتغال زنان كه باتوجه به شيوع بيماري كرونا مشاغل خود را از دست داده‌اند، ظرفيت‌هاي تشويقي براي مديران مشاغل جهت به كارگيري زنان در نظر بگيرد.
در اين ميان يادآوري اين مهم ضروري است كه امنيت سلامت شهروندان در گروي امنيت سلامت زنان است؛ شهري كه نيازمند امنيت سلامت است و آن را عنصر پايه‌اي براي سلامت شهروندان مي‌داند بايد بداند كه اولويت‌بخشي به سلامت زنان امكان لازم را براي سلامت شهر مهيا مي‌كند. زنان همچون خانواده كه نهاد پايه‌اي جوامع محسوب مي‌شوند عنصر پايه‌اي در تشكيل خانواده هستند و تداوم و استحكام و سلامت خانواده و در پي آن جامعه منوط به سلامت آنهاست پس امنيت سلامت زنان مهم‌ترين اولويت جوامع شهري محسوب مي‌شود براي آن كوشا باشيم.
1- https: //donya-e-eqtesad.com/
2- http: //women.gov.ir/fa/news/14648