صيانتِ شفاف يا شفافيتِ شعاري؟

طرح صيانت از حقوق كاربران شبكه‌هاي اجتماعي كه به طرح ضد اينترنت مجلس‌يازدهمي‌ها معروف شده، حتما از جنجالي‌ترين اقدامات نمايندگان عمدتاً اصولگراي دوره يازدهم بوده است. طرحي كه به‌زعم كارشناسان و اهل فن و البته حالا به لطف هفته‌ها بحث و گفت‌وگوي افكار عمومي نبودش بهتر از بودنش است. آن‌هم در شرايطي كه اين بحث‌ها و گفت‌وگوهاي عمومي ازقضا عمدتاً در همين فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي صورت گرفته كه نمايندگان مجلس داعيه‌دار صيانت از حقوق كاربرانش شده‌اند. با اين همه اما مجلس يازدهم در اين حدود 500 روزي كه از آغاز به كارش مي‌گذرد، نشان داده كه چندان توجهي به اين مباحث ندارد و آن‌چه را كه خود به صلاح عموم مي‌داند، پيگيري كرده و به اجرا مي‌رساند. چنان‌كه در اين فقره نيز بي‌توجه به انبوه مخالفت‌ها و مخالفاني كه خواهان خروج اين طرح بحث‌انگيز از دستوركار پارلمان بودند، مشغول پيمودن مسير قانوني تصويب است و در اين راستا نيز در حالي اقدام به تشكيل كميسيوني ويژه با حضور اعضاي مختلف به‌منظور بررسي طرح در آن كرده كه شهروندان و كاربران مخالف بررسي اين طرح جنجالي تنها در يكي از اقدام‌هاي اعتراضي خود نسبت‌به آن، دست به كار راه‌اندازي كارزاري از روز 15 تيرماه درحالي از مرز يك ميليون امضاء عبور كرده‌اند كه هنوز درست يك ماه از مهلت 3 ماهه اين كارزار باقي است و اين يك ميليون امضاء تنها ظرف دو سوم از بازه زماني تعيين شده، به ثبت رسيده است. 
نمايندگان مجلس اما چنان‌كه اشاره شد مسير خود را مي‌روند؛ حالا و در آخرين اقدام چند گام مهم را براي تشكيل كميسيون ويژه‌اي كه به اين منظور در دستور تشكيل قرار دارد، برداشته‌اند. آن‌طور كه حسين ميرزايي، نماينده نزديك به جبهه پايداري اصفهان به «اعتماد» خبر داده چندي پيش هيات رييسه سهم كميسيون‌هاي مختلف را براي حضور در اين كميسيون معين كرد تا هر كميسيون تخصصي چند نفر را براي عضويت در كميسيون ويژه معرفي كند. او با بيان اينكه تا اين‌جاي كار حدود نيمي از اين مسير طي شده، نيمي از راه باقي است، تاكيد كرد كه تا وقتي تمامي 9 كميسيون تخصصي كه بنابر تصميم هيات رييسه مجلس بايد منتخبان‌شان را براي عضويت در كميسيون ويژه صيانت از حقوق كاربران معرفي كنند، چنين نكرده باشند، نمي‌توان درباره زمان دقيق آغاز به كار اين كميسيون اظهارنظر كرد. اين درحالي است كه تاكنون نصرالله پژمانفر، عضو جبهه پايداري مشهد در كميسيون اصل 90 به عنوان نماينده اين كميسيون، احمدحسين فلاحي نماينده همدان و مهرداد ويس‌كرمي نماينده خرم‌آباد به عنوان 2 عضو كميسيون آموزش و تحقيقات، احمد اميرآبادي فراهاني نماينده اصولگراي قم و محمد باقري بناب نماينده مردم بناب از جانب كميسيون اقتصادي، الياس نادران و مهرداد گودرزوند چگيني نماينده رودبار به‌نيابت از كميسيون برنامه و بودجه براي عضويت در كميسيون ويژه بررسي طرح صيانت از حقوق كاربران شبكه‌هاي اجتماعي معرفي شده‌اند.
همچنين آن‌طور كه ميرزايي به «اعتماد» خبر داد از كميسيون فرهنگي مجلس نيز علاوه بر او كه به عضويت اين كميسيون ويژه درآمده، غلامرضا منتظري، نماينده گرگان و آق‌قلا، بيژن نوباوه‌وطن عضو جبهه پايداري تهران در مجلس و سيدعلي يزدي‌خواه ديگر نماينده تهران اعضاي كميسيون فرهنگي را در كميسيون ويژه طرح صيانت تشكيل خواهند داد. همچنين كميسيون صنايع و معادن مجلس كه همچون كميسيون فرهنگي با 4 نماينده در اين كميسيون ويژه بيشترين تعداد و كرسي‌ها را در اختيار دارد، رضا تقي‌پور انوري نماينده اصولگراي تهران، ري، شميرانات، اسلامشهر و پرديس، لطف‌اله سياهكلي نماينده قزوين، علي جدي نماينده شيروان و مصطفي طاهري، نماينده زنجان و طارم را براي عضويت در كميسيون ويژه طرح صيانت معرفي كرده است. با اين حساب تا اينجاي كار 15 نفر از 23 عضو كميسيون ويژه معرفي شده و حال مانده 8 عضو باقي مانده كه مقرر شده از 4 كميسيون تخصصي ديگر مجلس به عضويت اين كميسيون ويژه درآيند و به نظر مي‌رسد ظرف روزهاي آينده چنين خواهد شد. روندي كه پس از تكميل آن و البته انتخاب و تعيين رييس و اعضاي هيات رييسه كميسيون و همچنين تدوين و تصويب آيين‌نامه و سازوكار كلي اين كميسيون ويژه، وارد مرحله اصلي يعني بررسي طرح جنجالي صيانت از حقوق كاربران شبكه اجتماعي شده و آن‌گاه است كه احتمالا بار ديگر توجه افكار عمومي به اين بحث جلب خواهد شد.
اين در حالي است كه حدود يك ماه پيش، نمايندگان مجلس درحالي با بررسي طرح بر اساس اصل ۸۵ موافقت كردند كه در اين صورت بررسي و تصويب طرح بي‌نياز به راي صحن و تنها با نظر كميسيون تخصصي مربوطه يا يك كميسيون ويژه آن‌طور كه اكنون در دستوركار قرار گرفته، انجام خواهد شد. آن‌هم در شرايطي كه پس از مدتي با افزايش حجم انتقادها، برخي از ديگر نمايندگان همين مجلس يكدست اصولگراي يازدهم نيز نسبت به اين تصميم موضع گرفته و دست به كار تدوين و تصويب طرحي تازه براي لغو بررسي طرح صيانت از حقوق كاربران شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر اصل ۸۵ شدند كه البته درنهايت اين تلاش‌ها نيز بي‌نتيجه ماند و به جايي نرسيد. اين درحالي بود كه همزمان با اوج‌گيري انتقادها نسبت به بررسي طرح در پشت درهاي بسته يك كميسيون آن‌هم در مجلسي كه با شعار «شفافيت» روي كار آمده است، محمدباقر قاليباف رييس مجلس شوراي اسلامي مكرراً وعده داد كه بررسي اين طرح در كميسيون ويژه به صورت علني انجام خواهد گرفت. حال بايد ديد كه آيا اين وعده مجلس يازدهم نيز شبيه است به «هزار وعده خوبان» يا اين‌بار مجلس يكدست اصولگراي يازدهم علاوه بر شعار شفافيت، در عمل نيز شفافيت را در دستوركار قرار داده و دست‌كم تصميم‌هايي را كه مي‌خواهد براي دسترسي ميليون‌ها ايراني به اينترنت اتخاذ كند، پيش چشم آنان عملياتي خواهد كرد.