گراميداشت روز شعر و ادب فارسي
در انجمن مفاخر
شاعراني كه حكيمند
صدرا صدوقي
به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگي، مراسم گراميداشت روز زبان و ادب فارسي و بزرگداشت استاد محمدحسين شهريار در فضاي مجازي برگزار شد. در اين نشست، محمدمهدي اسماعيلي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، حسن بلخاري رييس انجمن، حسن انوري چهره ماندگار ادبيات، علي‌اصغر شعردوست سفير سابق ايران در تاجيكستان، مسرت واجد استاد دانشگاه بهاولپور پاكستان و سيدعلي‌اصغر ميرباقري‌فرد استاد ادبيات فارسي دانشگاه اصفهان به ايراد سخن پرداختند. گزيده‌اي از سخنراني‌هاي اين نشست را مي‌خوانيد.
شهريار؛ شاعر برتر
محمدمهدي اسماعيلي: «شهريار» يكي از مظاهر مهم فرهنگي و هنري ايران معاصر است و نشان‌دهنده پيوند قوميت‌ها در ايران و نشان‌دهنده عظمت تاريخي فرهنگ و هنر در ايران است. در ايران بزرگ ما به‌رغم تفاوت‌هاي مهمي كه به لحاظ آداب و رسوم محلي وجود دارد و با گذشته تاريخي متفاوت در سير فرهنگي قوميت‌ها؛ اما هويتي بلندتر و بالاتر و چتر بزرگي به نام ايران همه اينها را در كنار هم قرار داده و از همين رو رنگين‌كماني از زيبايي‌ها را در بزرگان شعر و ادب و فرهنگ و هنر اين مرز و بوم مي‌بينيم. شهريار يكي از مظاهر بزرگي فرهنگ و هنر ايران است. شهريار هم به تركي و هم به فارسي شعر گفته و در هر دو زبان از برترين‌ها است.
شاعران و امام علي(ع)
حسن بلخاري: اميرالمومنين علي(ع) در اشعار شهريار و در زبان و لسان شعراي بلندمرتبه ايران؛ نه فقط در تجليل و تكريم از آن حضرت، بلكه به نحوي در بهره‌مندي از روح و علم و حكمت آن حضرت در سرايش اين سروده‌ها و بيان نكات و در حقيقت لطايف حكمي و عرفاني، داراي اهميت است. اين نكته در اشاره شاعران كه به نحوي گويي حضرت در جان آنهاست و از زبان آنها سخن مي‌گويد، مهم‌تر از حجم پرداختن به حضرت اميرالمومنين(ع) در زبان و ادب فارسي است. جالب است بدانيد بعد از عطار و مولانا، فردوسي نيز در همان ابتداي شاهنامه مدح اميرالمومنين(ع) را دارد و به نحوي بر اين نكته كليدي و بنيادي اشاره مي‌كند. بسياري از عرفا سرچشمه حكمت عرفاني و لطايف برهانيه و قرآنيه خود را از حضرت اميرالمومنين (ع) مي‌دانند و در عين حال اشاره به تاثير‌پذيري اين شعراي بلندمرتبه از مقام ولايت است كه الحق حكماي شاعرند.
جايگاه زبان و ادب فارسي
حسن انوري: زبان فارسي در سه كشور ايران، افغانستان و تاجيكستان زبان رسمي است و قوانين و اسناد در هر سه كشور به زبان فارسي نوشته شده است. علاوه بر اين در خارج از اين سه كشور در برخي كشورها زبان فارسي با گويش‌هاي خاص وجود دارد؛ مثلا در ازبكستان و در شهر بخارا مردم به زبان فارسي تكلم مي‌كنند يا در تركستان شرقي كه امروزه جزو چين است زبان فارسي در جاهايي وجود دارد. در گذشته كه زبان انگليسي هنوز زبان بين‌المللي نبود در قسمت‌هايي از جهان زبان فارسي‌زبان بين‌المللي بود. از اقصي‌نقاط هندوستان تا جنوب اروپا زبان فارسي‌زبان اهل ادب بود و كتب فراوان به زبان فارسي نوشته شده است.
شاعر جاودانه
علي‌اصغر شعردوست: استاد شهريار ديدي ژرف و فراخ دارد؛ با آنكه همه‌چيز را در دايره ديد خود دارد اما از ژرفاي نگاهش كاسته نمي‌شود. براي همين هم از نظر نگاه شاعرانه و هم از جهت مردمي‌بودن در اوج قرار مي‌گيرد و با بال‌هاي خستگي‌ناپذير عشق و عرفان از قاف و قافيه فراتر مي‌رود. شهريار آسمان شعر را سقف بشكافته و طرحي نو در انداخته؛ از اين رو در جاودانگي‌اش ترديد راه نيست. شوري كه شهريار در آفاق ايجاد كرد تنها در قلمرو دل آدمي قابل تصور است كه روزي در تهران و روزي در خراسان و روزي ديگر در تبريز بود. اما در همه‌جا كلامش از شيدايي و شور آكنده بود و در قلمرو محيطي خاص نمي‌گنجيد.
مضامين اخلاقي در ادبيات فارسي
مسرت واجد: «ادبيات» در سراسر جهان براي انسان‌ها خيلي مهم است و اهميت دارد، ولي وقتي ما متون منظوم و منثور ادبيات فارسي را بخوانيم و از آنها استفاده كنيم متوجه مي‌شويم كه متون ادبيات فارسي جالب‌ترين و پربارترين متون ادبي‌اند؛ ادبيات فارسي پر است از درس و مضامين اخلاقي كه البته دين اسلام هم بر آنها تاكيد كرده است. شنيدن و خواندن اين سخنان اخلاقي و عمل به آنها براي انسان ضرورت دارند و براي جامعه بسيار پر ارزش و مفيد استاوّلين شرط مسلماني بيان «لااله الاالله» است، لا‌اله‌الله گفتن نه فقط به زبان بلكه به دل و جان، لااله الاالله گفتن بسيار لازم و ضروري است. علامه اقبال لاهوري در اين باره مي‌گويد: لااله گويي بگو از روي جان / تا ز اندام تو آيد بوي جان...
ادب فارسي و منابع اسلامي
سيد علي اصغر ميرباقري فرد: ظرفيت‌هاي زبان و ادبيات فارسي بسيار مهمند. يكي از ظرفيت‌هاي زبان فارسي اين است كه از منابع اصلي اسلامي يعني قرآن مجيد، روايات و احاديث و سيره پيامبر اكرم(ص) و سيره ائمه اطهار(ع) و بزرگان دين استفاده كرده است. پيوند ادبيات فارسي با اين منابع و با وحي الهي كه هم در ساختار و لفظ از اين منبع عظيم الهي بهره مي‌گيرد و هم در بيان مفاهيم و موضوعات متعالي؛ موجب شده است ظرفيتي ويژه و منحصربه‌‌فرد نصيب ادبيات فارسي شود. ظرفيت مهم ديگر در حوزه زبان و ادبيات فارسي اين است كه به سبب همان ويژگي و ظرفيت اول شعر و ادب فارسي در فرهنگ اسلامي و ايراني ما جايگاهي بس متعالي دارد.روزنامه‌نگار