اعلام نتايج اوليه انتخابات در كانادا و ناكامي حزب ليبرال در كسب اكثريت كرسيهاي پارلمان
قمار سياسي ترودو شكست خورد
جاستين ترودو همچنان نخستوزير خواهد بود
قمار سياسي جاستين ترودو با شكست روبهرو شده و با اينكه مردم كانادا تصميم گرفتند او همچنان به عنوان نخستوزير اين كشور به كار خود ادامه دهد، اما باز هم ترودو نتوانست به هدف خود از برگزاري انتخابات زودهنگام يعني افزايش كرسيهاي حزب متبوع خود در قدرت دست پيدا كند. نتايج غيررسمي انتخابات كانادا كه دوشنبه شب به وقت محلي منتشر شد، نشان ميدهد جاستين ترودو بهرغم پيروزي در انتخابات، همچنان رييس دولت اقليت خواهد بود. در ماه آگوست، زماني كه محبوبيت او در بالاترين ميزان در سالهاي اخير قرار داشت، ترودو خواستار برگزاري انتخابات زودهنگام شد و از شهروندان كانادايي خواست تا دو سال زودتر از موعد مقرر پاي صندوقهاي راي بيايند و به حزب ليبرال كمك كنند تا با در اختيار گرفتن اكثريت كرسيهاي پارلمان، كانادا را از بحران همهگيري بيماري كوويد 19 نجات دهد. با اين وجود، كاناداييها چندان با نخستوزيرشان در اين زمينه موافق نبودند و فكر ميكردند اقدام ترودو در برگزاري انتخابات زودهنگام، نوعي فرصتطلبي سياسي براي بازپسگيري اكثريت پارلمان از سوي حزب ليبرال است. حزب ليبرال تا پيش از انتخابات سراسري سال 2019 اكثريت پارلمان را در اختيار داشت و امسال نيز، ترودو فارغ از انگيزههايي كه داشت، نتوانست اين اكثريت را دوباره به دست آورد. در حالي كه هنوز رايگيري در برخي مناطق كانادا ادامه دارد و بخشي از آرا شمرده نشده باقي مانده، به نظر ميرسد نتايج انتخابات سال 2019 در حال تكرار است. حزب ليبرال تا اينجاي كار موفق شده 156 كرسي را از آن خود كند كه اين رقم نسبت به سال 2019 يك كرسي كمتر است و حزب محافظهكار اصليترين رقيب حزب ترودو موفق شده 121 كرسي برابر با نتايج سال 2019 خود به دست بياورد. پارلمان كانادا مجموعا 338 كرسي دارد و هر حزب براي كسب اكثريت در انتخابات پارلماني كانادا بايد دستكم 170 كرسي را از آن خود كند.
دوان برات، استاد علوم سياسي دانشگاه مونت رويال در خصوص شباهت نتايج انتخابات سالهاي 2019 و 2021 ميگويد: «براي كساني كه رقابتها در سال 2019 را دنبال نميكردند يا در آن انتخابات شركت نكرده بودند، انتخابات 2021 دقيقا يك بازپخش بود.» خروجي يكسان اين انتخابات، ترودو را بار ديگر در موقعيتي قرار داد كه انتظارش را نداشت. او حالا همانند گذشته براي تصويب هر قانوني بايد موافقت تعدادي از اعضاي حزب رقيب در پارلمان را جلب كند و دستكم روي كاغذ، خطر بركنارياش از سوي پارلمان نسبت به گذشته افزايش يافته و او ديگر محبوبيتي را كه تا ماه آگوست به دست آورده بود، ندارد. جاستين ترودو در سخنراني پيروزي كه صبح روز سهشنبه به وقت محلي انجام داد، نشان داد كه متوجه شده شهروندان كانادايي چندان با نظر او در خصوص انتخابات زودهنگام موافق نبودهاند: «ميدانم كه شما نميخواهيد ما ديگر از سياست و انتخابات صحبت كنيم؛ شما خواهان آن هستيد كه ما كارهايي را كه وظيفه داريم، انجام دهيم.» او همزمان تلاش كرد از برنامهها و رويكرد حزب خود كه در مقايسه با احزاب ديگر با استقبال بيشتري مواجه شده بود، دفاع كند: «هنوز آرايي براي شمرده شدن وجود دارد و نتايج نهايي نشده اما مردم نشان دادند كه از يك برنامه مترقي و رو به جلو حمايت ميكنند و برخلاف كساني كه از چندپارگي در ميان حاميان ما حرف ميزدند، من چنين چيزي نميبينم.»
روزنامه نيويوركتايمز در اين باره مينويسد: «نتايج انتخابات هشداري براي دولت بود كه در ميانه يك پاندمي و در شرايطي كه شيوع واريانت دلتا بيمارستانها را در برخي نواحي پر كرده بود، تصميم گرفت انتخابات زودهنگام برپا كند و كانادا را به مدت 36 روز درگير كارزارهاي انتخاباتي كرد. مخالفان ترودو نيز اقدام او را بيپروايي و فرصتطلبي خواندند و ارين اوتول، رهبر حزب محافظهكار تا آنجا پيش رفت كه رفتار ترودو را غيركانادايي بنامد.» كيمبرلي اسپيرز، استاد علوم سياسي دانشگاه ويكتوريا معتقد است كه اين اقدام اشتباهي بزرگ از سوي حزب ليبرال بود. او ميگويد «تعجب نميكنم اگر اكنون ليبرالها در ذهن خود بگويند اين چه كاري بود ما كرديم و خود را براي برگزاري انتخابات زودهنگام در زماني نامناسب سرزنش كنند.» به گفته او، ديگر مشخص نيست دولت ليبرال برآمده از اين انتخابات تا چه زماني پابرجا خواهد بود و شكست در دستيابي به اهداف چه معنايي براي رهبران حزب خواهد داشت. اسپيرز تصريح ميكند كه حالا بايد پرسيد: «ترودو تا چه مدت ميتواند دوام بياورد؟» جاستين ترودو زماني كه براي اولينبار در سال 2015 حضور خود را در انتخابات اعلام كرد، در نقش سياستمداري جوان ظاهر شد كه ميخواهد خود را به عنوان صداي جديدي از جامعه معرفي كند. در آن زمان بيشتر كارشناسان تصور نميكردند كه ترودوي جوان بتواند بر رقيب سرسخت خود از حزب محافظهكار پيروز شود. ترودو رقابت را در جايگاه سوم آغاز كرد و با كارزار خلاقانه و پويايي كه به راه انداخت، توانست در انتخابات به پيروزي برسد. اينبار اما رويكرد او تا حدود زيادي متفاوت بود، ترودو 49 ساله بيش از اينكه به صحبت درباره اقداماتي كه ميتواند براي رايدهندگان انجام دهد يا آنچه ميتواند براي آنها فراهم كند، بپردازد ترجيح داد تا رويكردي سلبي را در پيش بگيرد و به آنها در خصوص تبعات و نتايج روي كار آمدن يك دولت محافظهكار هشدار دهد. او كوشيد تا بگويد روي كار آمدن دولت اوتول، رهبر حزب محافظهكار ميتواند تمامي دستاوردهاي دولت در سالهاي اخير را بر باد دهد، از جمله كارهايي كه براي برابري جنسيتي بود، مقابله با تغييرات اقليمي، مراقبت از كودكان و مقابله با پاندمي كرونا انجام شده است.
نمونههاي زيادي در اين خصوص در سخنان ترودو قابل مشاهده بود. او در كارزاري كه دو روز پيش از برگزاري انتخابات برگزار كرد در اين خصوص گفت: «آقاي اوتول اطمينان حاصل نخواهد كرد كسي كه كنار شما و فرزندانتان در هواپيما و اتوبوس مينشيند، واكسينه شده باشد و جان شما را به خطر نيندازد. در اين زمان حساس، ما به كسي نياز داريم كه مردم را رهبري كند، اوتول مردم را گمراه ميكند.» او در آخرين روزهاي مبارزات انتخاباتي از مردم كانادا خواسته بود كه با مشاركت در انتخابات «راي استراتژيك» خود را به صندوق بريزند. ترودو همچنين هشدار داده بود كه بازگشت محافظهكاران به قدرت «يك گام رو به عقب» در كشور به ويژه در زمينه موضوعات مرتبط با تغييرات آب و هوايي است. حزب ليبرال به عنوان جرياني ميانهرو، رقيب سرسخت ديگري را در سمت چپ خود ميديد. حزب دموكرات جديد به رهبري جاگميت سينگ عملكرد خوبي در كارزارهاي انتخاباتي داشت و توانست 3 كرسي به مجموع كرسيهاي خود در مقايسه با انتخابات 2019 اضافه كند. آنها اكنون با در اختيار داشتن 27 كرسي راهي طولاني تا كسب اكثريت پارلمان دارند اما با توجه به در اكثريت نبودن ليبرالها و نياز آنها به جلب حمايت نمايندگان احزاب ديگر براي قانونگذاري، از قدرت چانهزني و نفوذ زيادي برخوردار خواهند بود.