تعزيه ملي «سوگ يار» با همراهي سازهاي بادي اجرا ميشود
آشنايي 800 نوجوان با مجالس شبيهخواني
تعزيه ملي «سوگ يار» به كارگرداني مجيد خسروآبادي از 27 شهريور تا 5 مهرماه در شهر جديد پرند اجرا ميشود. مجيد خسروآبادي با اعلام اين خبر با هنرآنلاين گفتوگويي انجام داده است. «سوگ يار» در ادامه پروژه «سوگ آزادگي» است كه دو سال پيش در بوستان آب و آتش اجرا شد. ما در «سوگ آزادگي» براي نخستينبار تعزيه شهادت حر بن رياحي را با استفاده از سازهاي سنتي ايراني نتنويسي كرديم و به همان شكل نتهاي اصيل و بدون دست بردن در موسيقي با حضور اركستر زنده سازهاي ايراني آن را اجرا كرديم. امسال نيز توفيق آن را داشتيم پروژه «سوگ يار» را در راستاي تكميل پروژه دو سال پيش اجرا كنيم. او در ادامه افزود: بر اين اساس امسال در حال اجراي دو مجلس «شهادت حر بن رياحي» و «شهادت حضرت عباس(ع)» هستيم. هر دو مجلس به همان شكل پروژه «سوگ آزادگي» نتنويسي شده با اين تفاوت كه اينبار تعزيهها با سازهاي بادي برنجي و كوبهاي توسط اركستر اجرا ميشود. برخي از اين سازها چون كلارينت و ساكسيفون قدمتي چندين ساله در تعزيه دارند و مجالس شبيهخواني در بسياري از روستاها با اين سازها اجرا ميشود. كلارينت، ساكسيفون، ترومبون، ترومپت، توبا، درامز و... سازهايي هستند كه در پروژه «سوگ يار» استفاده ميشوند و بهرهگيري از اين سازها براي نخستينبار در كشور تجربه جديدي را براي ما رقم زد. علاوه بر اين، ما در اين تعزيهها از آكسسوار، ادوات، لشكر، سپاه، شتر و اسب، شبيه به آنچه در زمان واقعه كربلا وجود داشته، استفاده كردهايم. هشت ماه پيشتوليد اين پروژه زمانبر بوده و به اين منظور آمفيتئاتر روبازي را با سازه ساختهايم.
پروژه «سوگ يار» از 27 شهريورماه آغاز و تا 5 مهرماه به مدت ده شب از ساعت 15: 20 به صورت يك شب مجلس تعزيه «شهادت حربن رياحي» و يك شب مجلس «شهادت حضرت عباس(ع)» به همت مديريت بنياد رودكي در فاز چهار شهر پرند روبهروي شركت عمران پرند با مدت زمان 120 دقيقه برگزار ميشود. همچنين اين مراسم از طريق كانال كانون كهرباي تعزيه در آپارات به صورت زنده پخش ميشود.
دبير كانون كهرباي تعزيه ضمن اشاره به اينكه اين دو تعزيه با حضور حدود دويست و پنجاه نفر اجرا ميشود، اذعان داشت: اين مجالس با حضور 22 نفر خواننده اصلي و پيشكسوت تعزيه ده نفر نوازنده به رهبري عباس صالحي از ترومپتنوازان برجسته و موسيقيدانهاي هنر تعزيه اجرا ميشود. مابقي افراد نيز هنرور، لشكر و سپاه هستند. او درباره ضرورت توجه مسوولان به هنر تعزيه و برگزاري چنين مجالسي عنوان كرد: در حقيقت امروزه تعزيه به دليل كمتوجهي مسوولان در جايگاه واقعي و اصيل خود قرار ندارد. ايرانيها بارها مجالس تعزيه را در كشورهاي اروپايي اجرا كردهاند. به ياد دارم مرحوم كيارستمي زمانيكه چند مجلس تعزيه را در كشور ايتاليا اجرا كرد، چند كارگردان هاليوود بهشدت پس از اجراي مراسم به ما انتقاد كرده و ما را بيعرضه خطاب كردند و گفتند اگر تعزيه متعلق به اروپا و امريكا بود همه دنيا به اين هنر توجه نشان ميدادند و آن را اجرا ميكردند اما شما نتوانستيد اين هنر را به سراسر دنيا بسط دهيد.
خسروآبادي با بيان اينكه تعزيه مجمعالهنر است، تصريح كرد: در اين هنر از خوانندگي در رديفهاي آوازي و دستگاههاي موسيقي ايراني استفاده شده است و مرحوم استاد شجريان همواره معتقد بود كه «موسيقي ايراني وامدار تعزيه است»، به اين معنا كه اگر تعزيه نبود موسيقي ايراني نيز پديد نميآمد و ماندگاري موسيقي ايراني به دليل تعزيه است. هنر تعزيه آداب نمايش و شعرهاي ادبي است. يك تعزيهخوان بايد با موسيقي ايراني، نمايش ايراني، سواركاري، شعرها و مقتلخوانيها، آنهم به شكل اصيل آشنايي داشته باشد، چراكه همه اين هنرها در تعزيه نهفته است و تعزيه اقيانوس هنر است اما متاسفانه طي اين سالها ديده نشده است.
او همچنين افزود: ما در سال1390 كه كانون كهرباي تعزيه را تاسيس كرديم تمام تلاشمان بر اين بوده تعزيه بيشتر ديده شود و خوشبختانه تاكنون موفق بودهايم. يكي از كارهاي ما در كانون كهرباي تعزيه اين است كه تعزيه را به صورت آكادميك و ترميك آموزش دهيم و همچنان علاقهمندان امكان ثبتنام در كلاسها را دارند. تاكنون از اين طريق حدود هشتصد نوجوان در سطح شهر تهران آموزش ديدهاند ضمن اينكه كارهاي پژوهشي بسياري انجام دادهايم و پروژههاي بزرگي از اين دست را برگزار كردهايم. به اعتقاد من يكي از دلايلي كه باعث شده هنر تعزيه كمتر ديده شود، اين است كه اين هنر متولي خاص ندارد و اگر متولي مشخصي داشت شايد بيشتر ديده ميشد. او در پايان درباره استقبال مخاطبان شهر هنر از پروژه «سوگ يار» اظهار كرد: استقبال بينظير بوده است. از شب نخست با اينكه با حفظ پروتكلهاي بهداشتي مجالس اجرا ميشد حدود هزاروپانصد بليت در سطح شهر توزيع ميشد و هر شب كاملا فضا پر بود و گاهي شرمنده افرادي شديم كه پشت در سالن ماندند. تعزيههاي «شهادت حر بن يزيد رياحي» و «حضرت عباس(ع)» با حضور استادان تعزيهخواني، در شهر جديد پرند، فاز چهار، روبهروي شركت عمران پرند با رعايت فاصله اجتماعي و پروتكلهاي بهداشتي روي صحنه ميرود. برگزاري اين رويداد با حضور گروه اركستر سازهاي بادي و كوبهاي و 250 نفر عوامل اجرايي است.