آدام درايور و ماريون كوتيار از نقش‌آفريني در«آنِت» مي‌گويند
شاعرانه با دنياي بصري صميمي
ترجمه: رويا ديانت
لئوس كاراكس كارگردان فرانسوي كه فيلم‌هايي مانند «پولا ايكس» و «موتورهاي مقدس» را در كارنامه خود دارد، در جديدترين پروژه خود با عنوان «آنِت» با ران و راسل مل از گروه موسيقي اسپاركس همكاري كرده تا يك موزيكال عجيب و خاص را به مخاطبان خود ارايه كند.
داستان اين فيلم 140 دقيقه‌اي كه با بودجه‌اي بيش از 15 ميليون دلار ساخته شده، درباره كمديني به نام هنري مك‌هنري با نقش‌آفريني آدام درايور است كه عاشق يك خواننده اپراي مشهور در سطح جهاني به نام آن دفرانو با بازي ماريون كوتيار مي‌شود. در حالي كه پاپارازي‌ها ديوانه‌وار داستان اين زوج را دنبال مي‌كنند، آنها با هم ازدواج مي‌كنند و بچه‌دار مي‌شوند. بچه آنها كه آنت نام دارد، در قالب يك عروسك چوبي نشان داده مي‌شود.
در ادامه، تم موضوعي داستان از عشق و اشتياق به سمت تراژدي و درد حركت مي‌كند و عشق اين زوج تبديل به مشكل دراماتيك مركزي فيلم مي‌شود. مسير حرفه‌اي كاري مك‌هنري به سمت خوبي پيش نمي‌رود و او بيش از پيش از شهرت و پول كمتري برخوردار مي‌شود. اما در عين حال دفرانو محبوب‌تر مي‌شود و درحالي‌كه دنيا را مي‌گردد تا براي مردم اجرا كند، شوهرش در خانه از بچه‌شان مراقبت مي‌كند. اين روند باعث شكل‌گيري نفرتي مي‌شود كه در قلب داستان جاي مي‌گيرد.
منتقدان چه گفتند؟
منتقدان نگاه نسبتا مثبتي به «آنت» داشته‌اند و اين فيلم توانسته در وبسايت‌هاي تجميع نقد «راتن توميتوز» و «متاكريتيك» به ترتيب امتيازهاي 70درصد و 67درصد را از ميان صدها نقد كسب كند.
منتقد «امپاير» مي‌گويد مي‌توان آثار خودمجذوبي شخصيت مك‌هنري را هم به عنوان نيروي محركه هنر خود و هم به عنوان پاشنه آشيل روابطش ديد. به باور او، به راحتي مي‌توان ديد كه مك‌هنري پرتره‌اي از خود كارگردان است و شايد او دارد نبردش با اهريمن‌هاي دروني را به تصوير مي‌كشد. اما آتش اين اشتياق به اين معني است كه سبك فيلمبرداري كاراكس هم آتشين است و فرمتي خلق شده كه هم شعرگونه و هم ديوانه‌وار است. از خشم روي يك قايق تا موتورسواري در جاده‌ها و استاديومي كه پر از هزاران مخاطبي شده كه براي تماشاي نخستين اجراي يك نوزاد عروسكي گردهم آمده‌اند، كاراكس در خلق صحنه‌هاي اين فيلم دنيايي بي‌همتا و اثرگذار درست كرده است.
اما بيشتر منتقدان به تحسين از نقش‌آفريني‌هاي اين فيلم، مخصوصا بازيگري آدام درايور پرداختند. منتقد «نيو ريپابليك» نوشت كه نمي‌توان «آنت» را به عنوان فيلمي عاقل يا رك و راست توصيف كرد و به همين دليل، درايور مجبور مي‌شود مجموعه‌اي از رفتارهاي مختلف و متضاد را در عين حال به شيوه‌اي سورئال در نقش‌آفريني خود كنار هم قرار دهد. او نوشت: «اينكه او در اين كار موفق مي‌شود به معني اين است كه تماشا كردن او نه تنها يك لذت، بلكه يك امتياز است، همان‌طور كه اين موضوع در مورد تماشا كردن اجراي يك حركت هوايي حيرت‌انگيز توسط يك ژيمناست در المپيك صدق مي‌كند.»
منتقد «ورايتي» مي‌گويد بازي آدام درايور در اين فيلم در نوع و مقياس تعهد خود از آن نوع نقش‌آفريني‌هايي است كه آدم ممكن است فقط از امثال دنيل دي-لوييس و رابرت دنيرو انتظار داشته باشد؛ مخلوقي خشمگين كه همه‌چيز در راه خود را مي‌بلعد.
منتقد «نيويورك‌تايمز» مي‌نويسند درايور كه تا به حال تعدادي از بهترين نقش‌آفريني‌هاي ديگرش هم در قالب شخصيت‌هاي مشكل‌دار اهل تئاتر در فيلم «داستان ازدواج» و سريال «دخترها» بوده، در اين فيلم وقت خود را براي اين تلف نمي‌كند كه بخواهد كاري كند شخصيت مك‌هنري دوست‌داشتني يا بيش از حد منفي باشد. اين منتقد نوشت: «به جاي آن، او كاملا قابل باور است، نه به خاطر اينكه شما چينش روان‌شناختي مك‌هنري را درك مي‌كنيد، بلكه دقيقا به خاطر اينكه نمي‌توانيد آن را درك كنيد. خودبزرگ‌بيني او همه‌چيز را تحريف مي‌كند. او از زندگي عادي بزرگ‌تر نيست، اما فكر مي‌كند هست و نقش‌آفريني درايور به‌طور ايده‌آل در مقياس اين تضاد است.»
درايور: فيلم تكي بود
با درنظر گرفتن اين نكته فيلم «آنت» در فستيوال فيلم كن پيش‌نمايش خود را تجربه كرده و با تشويق ايستاده حضار مواجه شد. حالا اين فيلم در سينماها اكران و از آمازون پخش مي‌شود. بلافاصله بعد از اينكه درايور در كن با كاراكس سيگاري كشيد، سوار هواپيما شد تا براي فيلمبرداري «نويز سفيد» همراه با نوآ باومباك به اوهايو بازگردد. حالا او خود را غرق اين فيلم كرده است.
اما او در مصاحبه‌اي درباره «آنت» گفت اين فيلم خيلي حس تك و مفرد بودن داشت و حس مي‌كند به احتمال زياد ديگر هرگز در فيلمي مانند آن نقش‌آفريني نخواهد كرد. درايور هفت سال پيش و زماني كه شهرتش به حد فعلي نرسيده بود براي ايفاي نقش در اين فيلم به توافق رسيد. كاراكس آن موقع فقط بعد از ديدن او در سريال «دخترها» درايور را انتخاب كرده بود. براي نخستين‌بار، خود درايور تهيه‌كننده فيلم هم هست.درايور مي‌گويد: «من هفت سال است كه دارم به اين فيلم فكر مي‌كنم. بنابراين فقط همين كه فرد ديگري آن را تماشا كرده به من حس آرامش مي‌دهد. خيلي خوشحالم كه فيلم پخش مي‌شود.»
اين بازيگر گفت هميشه سعي مي‌كند پروژه‌هايي را انتخاب كند كه حضور در آنها برايش خيلي بديهي است و همكاري با كاراكس هم همين‌طور بود. او گفت: «من هميشه از نظر خودم پيروي نكرده‌ام. اما بالاخره بايد بديهي باشد. مثلا آيا تو مي‌خواهي با برادران كوهن كار كني؟ بله، واضح است. يا اگر اسكورسيزي بخواهد فيلمي در ژاپن بسازد؟ حتما، مسلما. بنابراين متعهد شدن به اين پروژه خيلي آسان بود.»
درايور مخصوصا خيلي از فيلم فانتزي سال 2012 «موتورهاي مقدس» كاراكس خوشش آمده بود كه مانند «آنت» درباره قوه تخيل و طبيعت اجرا و نقش‌آفريني روي صحنه است. او گفت: «در تمام فيلم‌هايش به نظر مي‌رسد كه بازيگران آزادي فراواني دارند و در نهايت ديدم كه اين حقيقت دارد. او همچنين در ايجاد توازني بين اين مساله و فيلمبرداري خارق‌العاده خيلي خوب عمل مي‌كند. او دوست دارد انگيزه‌هايش را گلچين كند و بعد ناگهان مي‌بينيد كه رقصي را برنامه‌ريزي كرده است. وقتي فيلم‌هايش را تماشا مي‌كنم حس آزادي دارند.»
درايور در «آنت» تقريبا تمام مدت در حال آواز خواندن است چون اين فيلم ديالوگ خيلي كمي دارد و بيشتر روي آواز تمركز مي‌كند. او پيش از اين هم در «داستان ازدواج» ساخته باومباك بازي كرده بود كه در آن شخصيتش آهنگ «زنده بودن» استيون سوندهايم را مي‌خواند. او همچنين به خاطر اين بازي نامزد دريافت جايزه اسكار شد. پيش از آن، نخستين تجربه موزيكال سينمايي او در فيلم «درون لويين ديويس» برادران كوئن و حين جلسه ضبط آهنگ «خواهش مي‌كنم آقاي كندي» كسب شده بود.
درايور مي‌گويد: «من برنامه‌اي يا ضرورتا علاقه‌اي به آواز خواندن در فيلم‌هاي آينده ندارم. اما هميشه اين كار را در فيلم‌ها دوست دارم. مردم در زندگي آواز مي‌خوانند اما ما از طريق آهنگ ارتباط برقرار نمي‌كنيم. شايد به نحوي مناسب‌تر به نظر برسد. اين كار خاصيتي آسيب‌پذيرتر در خود دارد.»
كوتيار: تجربه‌اي فراموش‌نشدني بود
ماريون كوتيار بازيگر فرانسوي درباره «آنت» در مصاحبه‌اي گفت حس نمي‌كرد نياز دارد تصور كند فيلم در نهايت چطور از آب در خواهد آمد، اما وقتي همه‌چيز كنار هم آمد به‌شدت تحت‌تاثير قرار گرفته بود. او گفت: «من مي‌دانم كه لئوس دنيايي بصري دارد كه بسيار صميمي است و در عين حال فيلمبرداري آن عظيم است. اين را مي‌توانيد در خيلي از فيلم‌هاي او ببينيد، اما مخصوصا اين در مورد «آنت» صدق مي‌كند. من اين را به عنوان چيزي بيشتر از يك فيلم، بيشتر از يك موزيكال و بيشتر از يك اپرا مي‌بينم. او فيلمي تحويل داد كه بسيار هنري است و مزه‌اي شاعرانه در خود دارد.»
به باور كوتيار، هر بيننده از «آنت» برداشت متفاوتي خواهد داشت و مي‌تواند با يك جنبه آن ارتباطي با زندگي خصوصي خود پيدا كند. از اين منظر، او فيلم را با تجربه‌اي مانند «سرآغاز» كريستوفر نولان مقايسه كرد كه به مخاطب خود يك تجربه فيلمبرداري خاص و هوشمندانه ارايه مي‌كند.
اين بازيگر توضيح داد كه براي شخصيت‌هاي مك‌هنري و دفرانو، داستان عاشقانه‌شان جلوي چشمان مخاطبان شكل گرفته و پيش مي‌رود. به همين دليل اينكه او و درايور از قبل يكديگر را نمي‌شناختند تا حدي به بازي‌شان كمك كرد. او گفت: «به نظرم اگر فيلم درباره داستان افرادي بود كه 10 سال قبل با هم ازدواج كرده بودند كاملا متفاوت مي‌شد. ما از اين ايده استفاده كرديم كه شما روز اول روي صحنه با فردي آشنا مي‌شويد، به درون چشمانش نگاه مي‌كنيد و اين نقش را ايفا مي‌كنيد كه عاشق شده‌ايد. ما با اين بازي كرديم. البته كه آدم بعد از كار كردن با همبازي خود آشنا مي‌شود، اما سعي كرديم آن حس را حفظ كنيم.»
با توجه به اينكه «آنت» موزيكال است، همه بازيگران بايد قابليت خوانندگي مي‌داشتند و اين كار بايد سر صحنه فيلمبرداري و نه بعد از آن انجام مي‌شد كه يك چالش اضافي بود. كوتيار و درايور سعي كردند از اين مساله به نفع خود استفاده كنند. كوتيار گفت: «آدام خواننده نيست و من هم خواننده نيستم، بنابراين ما با يك نوع اضطراب مشابه در اين مورد روي صحنه آمديم، مخصوصا با توجه به اينكه تمام خوانندگي‌ها زنده بود. اما از يكديگر حمايت كرديم. آدام انساني بسيار عميق و فوق‌العاده است، بنابراين برقرار كردن اين ارتباط بسيار آسان بود.»
كوتيار مي‌گويد فيلمبرداري اين پروژه تجربه‌اي فراموش‌نشدني بود و او مي‌خواهد مخاطبان هر جور كه خودشان مي‌خواهند به اكتشاف در آن بپردازند. او گفت: «نمي‌خواهم خيلي درباره خود شخصيت صحبت كنم چون مي‌خواهم مردم به اكتشاف در اين بخش از ماجرا بپردازند. معمولا وقتي فيلمي را تمام مي‌كنم همه‌چيز در مورد آن را فراموش مي‌كنم اما اين يكي متفاوت بود.»